ETV Bharat / opinion

ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಹೊಸ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ : ಭಾರತದ ಪಾತ್ರ ಏನಿರುತ್ತೆ?

15-17 ಜುಲೈ 2020 ರ ನಡುವೆ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಪ್ರತಿ ಎಂಟು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಕುರಿತು ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರಲು ಈ ಅನನ್ಯ ಅವಕಾಶದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಭಾರತವು ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸಹ ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿಲ್ಲ..

World Trade Organization
ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ
author img

By

Published : Jul 13, 2020, 11:31 AM IST

Updated : Jul 13, 2020, 11:56 AM IST

ಹೈದರಾಬಾದ್: 2020 ರ ಮೇ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ) ಹಾಲಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಡಿಜಿ), ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ನ ರಾಬರ್ಟೊ ಅಜೆವೆಡೊ, ತಮ್ಮ ಎರಡನೆಯ ಅವಧಿಯ ನಾಲ್ಕನೇ ವರ್ಷದ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೂ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಮೊದಲು, ಅಗಸ್ಟ್ 2020ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನ ತೊರೆಯುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹಠಾತ್ತನೆ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭ, ಹೊಸ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಅಡೆತಡೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸವಾಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಅವಕಾಶ ಎರಡನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ.

ಹೊಸ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮತವನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ತೆರೆಮರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಡಿಜಿ ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ “ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಮುಖ ಗುಂಪುಗಳ ಸಂಯೋಜಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಆಯ್ದ ನಿಯೋಗಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 40 ನಿಯೋಗಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಹೊಸ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಭಾಗವಹಿಸುವ ನಿಯೋಗಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಂತ್ರಿಗಳು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು "ವ್ಯಾಪಾರ-ವಹಿವಾಟುಗಳ" ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಕೆಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಎದ್ದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಂತ್ರಿಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ತತ್ವವೆಂದರೆ "ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಪ್ಪುವವರೆಗೆ ಯಾವುದನ್ನೂ ಒಪ್ಪಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ".

ದೋಹಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸುತ್ತಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳ ಸ್ಥಗಿತ ನಿರ್ಧಾರ ಹೊರ ಬೀಳುವವರೆಗೂ ‌ʻಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ 1996 ರಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನವು, 1994 ರಲ್ಲಿ ಉರುಗ್ವೆ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ನೀತಿಯಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹೊಸ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನ WTO ಸಂಸ್ಥಾಪನದ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನದ ತನಕ ಮುಂದೂಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.

ಅದೇ ರೀತಿ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸೌಲಭ್ಯ ನಿಯಮಗಳ ಕುರಿತು ಒಮ್ಮತ ಮೂಡಿಸಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಒಪ್ಪಂದವು ಸಹ "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ನಲ್ಲಿ 1996 ಮತ್ತು 2003 ರ ನಡುವಿನ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮಾವೇಶಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ನಡೆದ ತೀವ್ರ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಭಾರತವು ಯಾವಾಗಲೂ "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಡಿಜಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಾಮ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು 2020 ರ ಜೂನ್ 8 ರಿಂದ ಜುಲೈ 8 ರವರೆಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲು ಜನವರಿ 2003 ರಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಡಿಯಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಜುಲೈ 9, 2020 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಮೂರು ಮಹಿಳಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು (ಕೀನ್ಯಾ, ನೈಜೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದಿಂದ) ಸೇರಿದಂತೆ ಎಂಟು ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈಜಿಪ್ಟ್, ಮೆಕ್ಸಿಕೊ, ಮೊಲ್ಡೊವಾ, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಯುಕೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿವೆ.

15-17 ಜುಲೈ 2020 ರ ನಡುವೆ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಪ್ರತಿ ಎಂಟು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಕುರಿತು ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರಲು ಈ ಅನನ್ಯ ಅವಕಾಶದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಭಾರತವು ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸಹ ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿಲ್ಲ.

WTO ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಂಕುಚಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒಗೆ ಸೇರಿದ ಪ್ರಸ್ತುತ 164 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರದ 98% ನಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರ (ಎಂಎಫ್‌ಎನ್) ಸವಲತ್ತು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸವಲತ್ತಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರರ ನಡುವೆ ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡಬಾರದು ಮತ್ತು ಆಮದು ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ನೋಡಬೇಕು.

ಭಾರತದಂತಹ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ, ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮನೋಭಾವದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ತತ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಷಯಗಳು ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ದಶಕಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದಿಂದ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ದೋಹಾ ರೌಂಡ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾತುಕತೆಗಳ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಒಂದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೃಷಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ ವಿಷಯವು ಈ ಮಾತುಕತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ.

ಇನ್ನೊಂದು, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ (ಡಿಎಸ್‌ಎಂ) ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಡಿಜಿ ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ. ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು 1995 ರಿಂದ 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು "ರಾಜಕೀಯ ನಮ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಸಮಗ್ರತೆಯ" ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಿದೆ. ಭಾರತವು ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಸಕ್ರಿಯ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಂತಹ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒತ್ತಡಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗದೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಎರಡು ಹಂತದ ಡಿಎಸ್ಎಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಮೇಲ್ಮನವಿ ಮಂಡಳಿಗೆ (ಎಬಿ) ಹೊಸ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮತವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ, ಎಬಿ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲುಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮೂರು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠ ಅಗತ್ಯತೆ ನಿಯಮಾವಳಿ ಕಾರಣ ಹೇಳಿರುವ ಅಮೆರಿಕ ಇಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀ

ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ತನ್ನ ನಿಲುವಿಗೆ ಈ ಎರಡು ಕಾರಣಗಳನ್ನ ನೀಡಿದೆ. ಒಂದು ಕೆಲವು ಎಬಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಗ್ರಹಿಸಿದ “ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ”, ಇದು ತಮ್ಮ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಒಪ್ಪಂದದ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ; ಮತ್ತು ಕೆಲವು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಎಬಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಅನುಚಿತ ಬಳಕೆ.

ಈಗಾಗಲೇ, ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ವಿರುದ್ಧ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ತನ್ನ 1974 ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 301 ನಂತಹ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಪೂರ್ವ ದೇಶೀಯ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ಮರಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ತಡೆ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವವರೆಗೆ ಎಬಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್ 2020 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌, ಚೀನಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್, ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಈ ಮಧ್ಯಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತ ಅಲ್ಲ. ಇದು ಎಬಿ ಮತ್ತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದ ಹೊರತು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ದೊಡ್ಡ ಅಡ್ಡಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಎಬಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಮೆಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ಡಿಜಿ ಈಗಾಗಲೇ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಎಬಿಯ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಈ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವಾಗ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವಾಗ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕದ ಕಳವಳಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿರಬೇಕು.

ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ತಲುಪುವ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2001 ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಏರಿಕೆಯ ನಂತರ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಾತುಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಯೋಜನೆಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯು “ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್. ಮೇಲೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯತ್ವವು 1995 ರಿಂದ ಭಾರತದ ಹಂತ ಹಂತದ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು, ಟೆಲಿಕಾಂಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಹಿವಾಟು ಮೌಲ್ಯ 2024 ರ ವೇಳೆಗೆ 5 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಬೇಕೆಂಬ ಭಾರತದ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದವು. ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವು 2018 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜಿಡಿಪಿಯ ಸುಮಾರು 40% ನಷ್ಟಿತ್ತು. ತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಹೆಚ್ಚು ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಗೋಚರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ರಚನಾತ್ಮಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ “ಸುಧಾರಿತ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯತೆ” ಸಾಧಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

-ಅಶೋಕ್ ಮುಖರ್ಜಿ, 1995-98ರ ನಡುವೆ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಮಾಲೋಚಕರಾಗಿದ್ದರು.

ಹೈದರಾಬಾದ್: 2020 ರ ಮೇ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ) ಹಾಲಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಡಿಜಿ), ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ನ ರಾಬರ್ಟೊ ಅಜೆವೆಡೊ, ತಮ್ಮ ಎರಡನೆಯ ಅವಧಿಯ ನಾಲ್ಕನೇ ವರ್ಷದ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೂ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಮೊದಲು, ಅಗಸ್ಟ್ 2020ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನ ತೊರೆಯುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹಠಾತ್ತನೆ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭ, ಹೊಸ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಅಡೆತಡೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸವಾಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಅವಕಾಶ ಎರಡನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ.

ಹೊಸ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮತವನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ತೆರೆಮರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಡಿಜಿ ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ “ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಮುಖ ಗುಂಪುಗಳ ಸಂಯೋಜಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಆಯ್ದ ನಿಯೋಗಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 40 ನಿಯೋಗಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಹೊಸ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಭಾಗವಹಿಸುವ ನಿಯೋಗಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಂತ್ರಿಗಳು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು "ವ್ಯಾಪಾರ-ವಹಿವಾಟುಗಳ" ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಕೆಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಎದ್ದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಂತ್ರಿಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ತತ್ವವೆಂದರೆ "ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಪ್ಪುವವರೆಗೆ ಯಾವುದನ್ನೂ ಒಪ್ಪಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ".

ದೋಹಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸುತ್ತಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳ ಸ್ಥಗಿತ ನಿರ್ಧಾರ ಹೊರ ಬೀಳುವವರೆಗೂ ‌ʻಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ 1996 ರಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನವು, 1994 ರಲ್ಲಿ ಉರುಗ್ವೆ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ನೀತಿಯಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹೊಸ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನ WTO ಸಂಸ್ಥಾಪನದ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನದ ತನಕ ಮುಂದೂಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.

ಅದೇ ರೀತಿ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸೌಲಭ್ಯ ನಿಯಮಗಳ ಕುರಿತು ಒಮ್ಮತ ಮೂಡಿಸಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಒಪ್ಪಂದವು ಸಹ "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ನಲ್ಲಿ 1996 ಮತ್ತು 2003 ರ ನಡುವಿನ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಂತ್ರಿ ಸಮಾವೇಶಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ನಡೆದ ತೀವ್ರ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಭಾರತವು ಯಾವಾಗಲೂ "ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್" ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಡಿಜಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಾಮ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು 2020 ರ ಜೂನ್ 8 ರಿಂದ ಜುಲೈ 8 ರವರೆಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲು ಜನವರಿ 2003 ರಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಡಿಯಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಜುಲೈ 9, 2020 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಮೂರು ಮಹಿಳಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು (ಕೀನ್ಯಾ, ನೈಜೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದಿಂದ) ಸೇರಿದಂತೆ ಎಂಟು ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈಜಿಪ್ಟ್, ಮೆಕ್ಸಿಕೊ, ಮೊಲ್ಡೊವಾ, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಯುಕೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿವೆ.

15-17 ಜುಲೈ 2020 ರ ನಡುವೆ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಪ್ರತಿ ಎಂಟು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಕುರಿತು ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರಲು ಈ ಅನನ್ಯ ಅವಕಾಶದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಭಾರತವು ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸಹ ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿಲ್ಲ.

WTO ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಂಕುಚಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒಗೆ ಸೇರಿದ ಪ್ರಸ್ತುತ 164 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರದ 98% ನಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರ (ಎಂಎಫ್‌ಎನ್) ಸವಲತ್ತು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸವಲತ್ತಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರರ ನಡುವೆ ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡಬಾರದು ಮತ್ತು ಆಮದು ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ನೋಡಬೇಕು.

ಭಾರತದಂತಹ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ, ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮನೋಭಾವದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ತತ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒದ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಷಯಗಳು ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ದಶಕಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದಿಂದ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ದೋಹಾ ರೌಂಡ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾತುಕತೆಗಳ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಒಂದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೃಷಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ ವಿಷಯವು ಈ ಮಾತುಕತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ.

ಇನ್ನೊಂದು, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ (ಡಿಎಸ್‌ಎಂ) ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಡಿಜಿ ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ. ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು 1995 ರಿಂದ 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು "ರಾಜಕೀಯ ನಮ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಸಮಗ್ರತೆಯ" ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಿದೆ. ಭಾರತವು ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಸಕ್ರಿಯ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಂತಹ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒತ್ತಡಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗದೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಎರಡು ಹಂತದ ಡಿಎಸ್ಎಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಮೇಲ್ಮನವಿ ಮಂಡಳಿಗೆ (ಎಬಿ) ಹೊಸ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ನೇಮಕಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮತವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ, ಎಬಿ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲುಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮೂರು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಪೀಠ ಅಗತ್ಯತೆ ನಿಯಮಾವಳಿ ಕಾರಣ ಹೇಳಿರುವ ಅಮೆರಿಕ ಇಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀ

ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ತನ್ನ ನಿಲುವಿಗೆ ಈ ಎರಡು ಕಾರಣಗಳನ್ನ ನೀಡಿದೆ. ಒಂದು ಕೆಲವು ಎಬಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಗ್ರಹಿಸಿದ “ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ”, ಇದು ತಮ್ಮ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಒಪ್ಪಂದದ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ; ಮತ್ತು ಕೆಲವು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಎಬಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಅನುಚಿತ ಬಳಕೆ.

ಈಗಾಗಲೇ, ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ವಿರುದ್ಧ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ತನ್ನ 1974 ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 301 ನಂತಹ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಪೂರ್ವ ದೇಶೀಯ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ಮರಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ ತಡೆ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವವರೆಗೆ ಎಬಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್ 2020 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌, ಚೀನಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್, ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಈ ಮಧ್ಯಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತ ಅಲ್ಲ. ಇದು ಎಬಿ ಮತ್ತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದ ಹೊರತು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ದೊಡ್ಡ ಅಡ್ಡಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಎಬಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಮೆಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನ ಡಿಜಿ ಈಗಾಗಲೇ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಎಬಿಯ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಈ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವಾಗ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬರುವಾಗ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕದ ಕಳವಳಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿರಬೇಕು.

ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ತಲುಪುವ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2001 ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಏರಿಕೆಯ ನಂತರ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಾತುಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಯೋಜನೆಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯು “ಗ್ರೀನ್ ರೂಮ್” ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್. ಮೇಲೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಸದಸ್ಯತ್ವವು 1995 ರಿಂದ ಭಾರತದ ಹಂತ ಹಂತದ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು, ಟೆಲಿಕಾಂಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಹಿವಾಟು ಮೌಲ್ಯ 2024 ರ ವೇಳೆಗೆ 5 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಬೇಕೆಂಬ ಭಾರತದ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದವು. ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವು 2018 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜಿಡಿಪಿಯ ಸುಮಾರು 40% ನಷ್ಟಿತ್ತು. ತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ, ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮುಂದಿನ ಡಿಜಿ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಹೆಚ್ಚು ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಗೋಚರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ರಚನಾತ್ಮಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ “ಸುಧಾರಿತ ಬಹುಪಕ್ಷೀಯತೆ” ಸಾಧಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

-ಅಶೋಕ್ ಮುಖರ್ಜಿ, 1995-98ರ ನಡುವೆ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಮಾಲೋಚಕರಾಗಿದ್ದರು.

Last Updated : Jul 13, 2020, 11:56 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.