ನವದೆಹಲಿ: ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ 2023-24ರ ಮಂಡನೆಗೆ ದಿನ ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರಂದು ದೇಶದ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚಗಳ ದಾಖಲೆಯಾದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ತಂಡ ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಎನ್ನದೇ ಸತತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬಜೆಟ್ ತಯಾರಿಸುವುದರ ಹಿಂದೆ ಯಾರೆಲ್ಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ? ಬಜೆಟ್ ತಯಾರಿಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಒಂಬತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಯಾರು? ಇಲ್ಲಿದೆ ಇಂಟ್ರೆಸ್ಟಿಂಗ್ ಮಾಹಿತಿ.
ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್, ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ : ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರಂದು ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕನೇ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಕೊರೊನಾವೈರಸ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದ ಎರಡು ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಎದುರಾಗಿರುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಹಲವಾರು ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಹಾರ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಟಿ.ವಿ.ಸೋಮನಾಥನ್, ಹಣಕಾಸು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ : ಇವರು ತಮಿಳುನಾಡು ಕೇಡರ್ನ 1987 ಬ್ಯಾಚ್‌ನ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ. ಈ ಹಿಂದೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 2015 ರಿಂದ 2017 ರವರೆಗೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ (ಪಿಎಂಒ) ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಇವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚವು ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಕ್ಯಾಪೆಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಸಹ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಸೋಮನಾಥನ್ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇವರೊಬ್ಬ ಚಾರ್ಟರ್ಡ್ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ (CA), ವೆಚ್ಚ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಕ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.
ಅಜಯ್ ಸೇಠ್, ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ: ಕರ್ನಾಟಕ ಕೇಡರ್ನ 1987ರ ಬ್ಯಾಚ್ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುವ ಇವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರ ತಂಡದ ಪ್ರಮುಖ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಎಲ್ಲಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಬಜೆಟ್ ವಿಭಾಗವು ಅವರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. G20 ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರ ಸಭೆಗಳ ಸಹ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸೇಠ್ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ತುಹಿನ್ ಕಾಂತಾ ಪಾಂಡೆ, ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ತಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಇಲಾಖೆ (ಡಿಐಪಿಎಎಂ) ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ : ತುಹಿನ್ ಕಾಂತಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮಾರಾಟ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದಿದೆ. ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ಕಂದಾಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ : ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕೇಡರ್ನ 1990ನೇ ಬ್ಯಾಚ್‌ನ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಅವರನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಯದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯಾಸಕರ ಕೆಲಸದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇವರ ಮೇಲಿದೆ.
ವಿವೇಕ್ ಜೋಶಿ, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು: ಇವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮುಖವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ವಿವೇಕ್ ಜೋಶಿ ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಹರಿಯಾಣ ಕೇಡರ್ನ 1989 ಬ್ಯಾಚ್‌ನ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ, ಜೋಶಿ ಜಿನೀವಾ ಗ್ರಾಜುಯೇಟ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನಿಂದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಂಎ ಮತ್ತು ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.
ವಿ.ಅನಂತ ನಾಗೇಶ್ವರನ್, ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರ : ವಿ. ಅನಂತ ನಾಗೇಶ್ವರನ್ ಅವರು 2022-23 ರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿ (ಸಿಇಎ) ನೇಮಕವಾದರು. 2022-23ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಕರಡನ್ನು ಅವರು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ಜನವರಿ 31 ರಂದು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಗುವುದು. ನಾಗೇಶ್ವರನ್ ಅವರು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್ ಆಮ್ಹೆರ್ಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಹಣಕಾಸು ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ (ಐಐಎಂ) ನಿಂದ ಎಂಬಿಎ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.
ನಿತಿನ್ ಗುಪ್ತಾ, ಸಿಬಿಡಿಟಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ : ನಿತಿನ್ ಗುಪ್ತಾ ಅವರು 1986ರ ಬ್ಯಾಚ್ ಭಾರತೀಯ ಕಂದಾಯ ಸೇವೆ (IRS) ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯಾದ ನೇರ ತೆರಿಗೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಮಂಡಳಿಯ (CBDT) ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗುಪ್ತಾ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಿಬಿಡಿಟಿ ಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ (ತನಿಖೆ) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವಿವೇಕ್ ಜೋಹ್ರಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ಸಿಬಿಐಸಿ : ವಿವೇಕ್ ಜೋಹ್ರಿ ಅವರು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪರೋಕ್ಷ ತೆರಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಮಂಡಳಿಯ (CBIC) ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. 1985 ರ ಬ್ಯಾಚ್‌ನ IRS (ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷ ತೆರಿಗೆಗಳು) ಅಧಿಕಾರಿ, ಜೋಹ್ರಿ ಅವರು ಪರೋಕ್ಷ ತೆರಿಗೆ ಆಡಳಿತದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸದಸ್ಯರಾಗಿ (ಜಿಎಸ್‌ಟಿ) ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯು ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಆರಂಭಿಸಲು ನೀತಿ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದ ಸಂವಿಧಾನ (115 ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ, 2010 ರ ಕರಡು ರಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು.
