હૈદરાબાદ: વિશ્વભરમાં કેન્સરના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, 2020માં વિશ્વભરમાં કેન્સરને કારણે એક કરોડ લોકોના મોત થયા છે. ભારત સરકારના આંકડા મુજબ, લગભગ 7 લાખ 70 કેન્સર પીડિતો મૃત્યુ પામ્યા છે. દેશમાં અને વિશ્વમાં કેન્સરના કેસોમાં સતત વધારો એ આપણા બધા માટે ચિંતાનો વિષય છે. કેન્સરના દર્દીઓના કલ્યાણ અને તેમનામાં જાગૃતિ લાવવા માટે મેલિન્ડા રોઝના યોગદાનને યાદ કરવા દર વર્ષે 22 સપ્ટેમ્બરે વર્લ્ડ રોઝ ડે ઉજવવામાં આવે છે.
વર્લ્ડ રોઝ ડે કોની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે: વર્લ્ડ રોઝ ડેનું નામ 12 વર્ષની કેનેડિયન છોકરી, મેલિન્ડા રોઝના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. 14 ફેબ્રુઆરી, 1994ના રોજ તપાસ કર્યા પછી, ડોકટરોને મેલિન્ડામાં દુર્લભ કેન્સર એસ્કિન્સ ટ્યુમર મળી આવ્યું. આ પછી ડૉક્ટરોએ કહ્યું કે એકથી બે અઠવાડિયામાં તેનું મૃત્યુ થઈ જશે. પરંતુ તેની હિંમત અને હિંમતને કારણે મેલિન્ડા 6 મહિના સુધી બચી ગઈ. આ સમય દરમિયાન, તેમણે કેન્સરના દર્દીઓ સાથે સમય વિતાવ્યો અને તેમના મનોબળને વધારવા અને તેમના જીવનમાં ખુશીઓ લાવવા માટે ઘણા કાર્યો કર્યા. તેમની ખુશખુશાલતા અને કેન્સરના દર્દીઓના કલ્યાણ માટેના તેમના કાર્યને યાદ કરવા દર વર્ષે 22 સપ્ટેમ્બરે વિશ્વ ગુલાબ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓ કેન્સરથી વધુ મૃત્યુ પામે છે: નેશનલ લાઇબ્રેરી ઑફ મેડિસિન (NLM) એ આગામી સમયમાં દેશમાં મૃત્યુની સંખ્યામાં વધારો થવાની આગાહી કરી છે. NLM 2022 માં કેન્સરના 14.60 લાખ કેસ મળી આવ્યા છે, 2025 માં એક વર્ષમાં કેન્સરના કેસ 15.70 લાખ સુધી પહોંચવાનો અંદાજ છે. 2022 માં, ભારતમાં દર એક લાખની વસ્તીએ કેન્સરના 100.4 નવા કેસ જોવા મળ્યા અથવા મૃત્યુ પામ્યા. પુરુષોમાં આ દર 95.6 છે, જ્યારે સ્ત્રીઓમાં આ દર 105.4 છે.
2020માં 7 લાખથી વધુ લોકોના મોત: ફેબ્રુઆરી 2022માં કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રી મનસુખ માંડવિયાએ 11 ફેબ્રુઆરી 2011ના રોજ લોકસભામાં એક લેખિત પ્રશ્નના જવાબમાં કેન્સર વિશે જણાવ્યું હતું કે 2018થી 2020 સુધીમાં 40 લાખ લોકોના મોત થયા છે. મને કેન્સર હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. આ સમયગાળા દરમિયાન કેન્સરને કારણે 22.54 લાખ લોકોના મોત થયા છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રીના જણાવ્યા અનુસાર, તપાસ બાદ 2020માં 13,92,179 લોકો કેન્સરથી પીડિત જોવા મળ્યા હતા. જ્યારે 2019માં 13,58,415 કેસ અને 2018માં 13,25,232 લોકો કેન્સરથી પીડિત જોવા મળ્યા હતા. કેન્સરને કારણે મૃત્યુ પામેલા લોકોની વાત કરીએ તો, 2020માં 7,70,230 લોકોએ કેન્સરને કારણે, 2019માં 7,51,517 અને 2018માં 7,33,139 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. કેન્દ્ર સરકારનું માનવું છે કે કેન્સરના કેસ વધવા પાછળનું મુખ્ય કારણ જીવનશૈલી અને ધોરણો અનુસાર આહાર પર ધ્યાન ન આપવું છે. આ સાથે તમાકુની બનાવટોનો ઉપયોગ, દારૂ સહિત અન્ય નશાકારક પદાર્થોનું સેવન, હવા અને પાણીનું પ્રદૂષણ પણ કેન્સરના કારણો છે.
બ્રેસ્ટ કેન્સરને કારણે 37.2 ટકા મહિલાઓનું મોત: કેન્દ્રીય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે 29 જુલાઈના રોજ એક કાર્યક્રમ દરમિયાન માહિતી આપતાં જણાવ્યું હતું કે 2020માં ભારતમાં 37.2 ટકા મહિલાઓ સ્તન કેન્સરને કારણે મૃત્યુ પામી છે. જ્યારે એશિયન દર લગભગ 37 ટકા છે, જ્યારે વૈશ્વિક દર 30 ટકા છે. તેની પાછળનું મુખ્ય કારણ કેન્સરના લક્ષણો, સારવાર અને અન્ય પાસાઓ વિશે જાગૃતિનો અભાવ છે.
તમાકુ કેન્સરના મૃત્યુના ત્રીજા ભાગનું કારણ છે: 3 ફેબ્રુઆરી 2022 ના વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના અહેવાલ મુજબ, કેન્સર વિશ્વભરમાં મૃત્યુના મુખ્ય કારણોમાંનું એક છે. 2020માં કેન્સરને કારણે એક કરોડ લોકોના મોત થયા હતા. અથવા કહો કે કુલ 6 મૃત્યુમાંથી એક વ્યક્તિનું કેન્સરને કારણે મૃત્યુ થયું હતું. સૌથી સામાન્ય સ્તન કેન્સર છે. આ સિવાય ફેફસાં, ગુદામાર્ગ અને પ્રોસ્ટેટ કેન્સરના કેસ પણ છે. તમાકુનું સેવન કેન્સરનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, કેન્સરથી મૃત્યુ પામનારાઓમાંથી એક તૃતીયાંશ લોકો તમાકુનો ઉપયોગ કરે છે. આ સિવાય હાઈ બોડી માસ ઈન્ડેક્સ, આલ્કોહોલનું સેવન અને યોગ્ય પોષક તત્વોનો અભાવ કેન્સર માટે જવાબદાર માનવામાં આવે છે. નિષ્ણાતોના મતે જો કેન્સરની સમયસર ખબર પડી જાય અને યોગ્ય સારવાર આપવામાં આવે તો દર્દીઓનો જીવ બચાવી શકાય છે.
2022-23નો વાર્ષિક અહેવાલઃ કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયનો 2022-23 સુધીનો વાર્ષિક અહેવાલ જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. સપ્ટેમ્બર 2022 સુધીના રિપોર્ટ અનુસાર દેશમાં કેન્સરના કેસોની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. કેન્દ્ર સરકાર હેઠળની આરોગ્ય સંસ્થાઓમાં 5 કરોડ 14 લાખ 65 હજાર 654 લોકોની આરોગ્ય તપાસ કરવામાં આવી હતી. તપાસ દરમિયાન 1 લાખ 61 હજાર 308 લોકોમાં કેન્સરના કેસ જોવા મળ્યા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે કેન્સરના કેસ દર વર્ષે વધી રહ્યા છે. 2014-15માં 11385, 2015-16માં 13262, 16-17માં 39081, 2017-18માં 71911, 2018-19માં 145430, 2018-19માં 77293, 2019-20માં 77293, 2019-20માં 32621, 32121 61308 (સપ્ટેમ્બર 2022) ) લોકોમાં કેન્સરના કેસો જોવા મળ્યા હતા.
આ પણ વાંચોઃ