હૈદરાબાદ: હ્યુમન ઇમ્યુનોડેફિસિયન્સી વાયરસ અથવા HIV/AIDS એ વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય પડકાર માનવામાં આવે છે. આ રોગની કાયમી સારવાર હજુ સંપૂર્ણ રીતે શક્ય નથી, પરંતુ તેના યોગ્ય સંચાલનથી આ રોગની ગંભીર અસરોને ઘણી હદ સુધી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. કોઈપણ રોગ સામે રસી એ આદર્શ રક્ષણ માનવામાં આવે છે. તેથી, HIV/AIDSને રોકવા માટે રસીના સ્વરૂપમાં રક્ષણ મેળવવા માટે છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
આ દિવસ ઉજવવાનો ઉદ્દેશ્ય: જો કે હજુ સુધી આ દિશામાં ખાસ સફળતા મળી નથી. દર વર્ષે 18 મેના રોજ, વિશ્વ એઇડ્સ રસી દિવસ આ દિશામાં વધુ સંશોધન માટે પ્રયત્નો કરવાની તકો ઊભી કરવા અને આ વાયરસ અને એઇડ્સ જેવા રોગોને રોકવા માટે સલામત અને સંપૂર્ણ અસરકારક રસીની જરૂરિયાત વિશે સામાન્ય લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાવવા માટે મનાવવામાં આવે છે. .
WHO અનુસાર કેટલા લોકો મૃત્યુ પામે છે: વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) અનુસાર, 2019 ના અંત સુધીમાં, લગભગ 38 મિલિયન લોકો HIV/AIDS સાથે જીવી રહ્યા હતા. તે જ વર્ષે, લગભગ 690,000 લોકોએ એઇડ્સ અને સંબંધિત રોગોને લીધે જીવ ગુમાવ્યો. વર્ષ 2020 ના અંત સુધીમાં, HIV પીડિતોની સંખ્યા લગભગ 37.7 મિલિયન જોવા મળી હતી, જેમાંથી 1.7 મિલિયન 15 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકો હતા. આ રોગ અને તેના સંબંધિત કારણોને લીધે તે જ વર્ષમાં લગભગ 680,000 લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.
2004 થી 2020ના આંકડાઓ અનુસાર: આ રોગ વિશે જાગૃતિ અને તેની સારવાર અને વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં પ્રગતિના પરિણામે, એઇડ્સ અને તેનાથી સંબંધિત અન્ય કારણોને લીધે લોકોના જીવ ગુમાવવાની સંખ્યામાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. આંકડાઓ અનુસાર, 2004ની સરખામણીમાં વર્ષ 2020માં પીડિતો અને મૃત્યુદરમાં લગભગ 64 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે.
HIVની શોધ ક્યારે થઈ: વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, વર્ષ 1983માં પ્રથમ વખત એચઆઈવીની શોધ થયા બાદ લગભગ 79.3 મિલિયન લોકો આ વાયરસથી સંક્રમિત હોવાની પુષ્ટિ થઈ હતી. આ ચેપની ગંભીર અસરો અને ઉચ્ચ મૃત્યુદર નોંધાયો ત્યારથી, ડોકટરો, વૈજ્ઞાનિકો અને આરોગ્ય વ્યાવસાયિકો દ્વારા આ રોગ અને તેના કારણો વિશે લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાવવા માટે જ નહીં, પરંતુ તેની સારવાર અને વ્યવસ્થાપન માટે પણ સતત પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. એઇડ્સથી બચવા માટે રસી શોધવા માટે પણ સતત પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે, જેમાં હજુ સુધી સંપૂર્ણ સફળતા મળી નથી.
વિશ્વ એઇડ્સ રસી દિવસની શરુઆત: એઇડ્સની સારવાર અને વ્યવસ્થાપન અને સલામત અને અસરકારક રસી શોધવા માટે કામ કરી રહેલા વૈજ્ઞાનિકો, ડોકટરો અને આરોગ્ય વ્યવસાયિકોના પ્રયાસોને યાદ કરવા માટે વિશ્વ એઇડ્સ રસી દિવસ પ્રથમ વર્ષ 1998 માં ઉજવવામાં આવ્યો હતો. ઉલ્લેખનીય છે કે આ પહેલા વર્ષ 1997માં ઈન્ટરનેશનલ એઈડ્સ વેક્સિન ટેસ્ટ કરવામાં આવ્યો હતો. તેની વર્ષગાંઠની ઉજવણી માટે, 18 મે, 1998 ના રોજ એચઆઇવી રસી જાગૃતિ દિવસ મનાવવામાં આવ્યો હતો. આ દિવસ સૌપ્રથમ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ એલર્જી એન્ડ ઇન્ફેક્શન ડિસીઝ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ અને સંસ્થાઓ દ્વારા એચઆઇવી/એઇડ્સના વિકાસ તરફ કામ કરતી સંસ્થાઓ દ્વારા મનાવવામાં આવ્યો હતો. રસી
એઇડ્સ વિશે જાગૃતિ લાવવાનું આયોજન: હાલમાં, વિશ્વભરમાં ઘણી સરકારી, બિન-સરકારી, આરોગ્ય અને સામાજિક સંસ્થાઓ એઇડ્સ વિશે જાગૃતિ લાવવા અને તેને રોકવા માટે રસીની જરૂરિયાત માટે આ પ્રસંગે સમુદાય કાર્યક્રમો, રેલીઓ, પરિષદો અને મીડિયા અભિયાનો સહિતની પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરે છે. વિશ્વ એઇડ્સ રસી દિવસ એ HIV/AIDS રસી પ્રત્યે સતત સંશોધન અને વિકાસના મહત્વ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો અને આ રોગ સામે લડવા માટે આ દિશામાં સતત કામ કરતા લોકોના પ્રયત્નોની પ્રશંસા કરવાનો પ્રસંગ છે. તેની સારવાર અને વ્યવસ્થાપન વિશે લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાવવા અને આ તમામ વિષયો પર ચર્ચા માટેનું પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે.
એઇડ્સ કઈ રીતે ફેલાય છે: HIV અથવા હ્યુમન ઇમ્યુનોડેફિસિયન્સી વાયરસ શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર હુમલો કરે છે. તે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી સોયના પુનઃઉપયોગથી, ચેપગ્રસ્ત રક્તના સંક્રમણ અને અસુરક્ષિત જાતીય સંભોગ દ્વારા ફેલાય છે. જો માતા એચઆઈવી પોઝીટીવ હોય તો ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન બાળકને પણ તેનો ચેપ લાગી શકે છે. આ ચેપના પ્રભાવ હેઠળ આવ્યા પછી થોડા અઠવાડિયામાં, પીડિત વ્યક્તિમાં તાવ, ગળામાં દુખાવો અને થાક જેવા ફ્લૂ જેવા લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. અત્યારે આ રોગનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી પરંતુ તેની સમયસર તપાસ અને યોગ્ય વ્યવસ્થાપનથી વ્યક્તિ અમુક નિયંત્રણો સાથે અમુક અંશે સ્વસ્થ જીવન જીવી શકે છે.
HIV માટે રસીની ઉપલબ્ધતા હાલમાં ખૂબ જ જરૂરી છે: નોંધપાત્ર રીતે, HIV માટેની કેટલીક રસીઓ હજુ પણ અજમાયશ સુધી મર્યાદિત છે. એચઆઈવી માટે નિવારક અને ઉપચારાત્મક રસીની ઉપલબ્ધતા હાલમાં ખૂબ જ જરૂરી છે, કારણ કે આ ચેપની અસરમાં આવતા પહેલા જ જો શરીરમાં તેની સામે રક્ષણ મળી જાય તો ઘણા લોકોને આ રોગની અસરમાં આવતા બચાવી શકાય છે. આવી પરિસ્થિતિઓમાં, HIVને અટકાવતી રસી શોધવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. વિશ્વ એઇડ્સ રસી દિવસ, HIV રસીની તાકીદ પર ભાર મૂકે છે અને આ દિશામાં નવા સંશોધનને પ્રેરણા આપે છે અને સંબંધિત લોકોને તકો પૂરી પાડે છે.
આ પણ વાંચો:
