અર્જુનનાં ફળ: અર્જુનનાં ફળ હૃદયને સ્વસ્થ રાખવાની સાથે સુંદરતામાં પણ વધારો કરે છે. આયુર્વેદમાં અર્જુનની છાલ, તેના મૂળ અને પાંદડા સહિત તેના ફળોનો ઉપયોગ અનેક પ્રકારના રોગોમાં દવા તરીકે કરવામાં આવે છે. ખરેખર, અર્જુન વૃક્ષની પ્રકૃતિ ઠંડી હોય છે અને તે કફ અને પિત્તને ઘટાડે છે. તે હૃદય, ઝેર, રક્ત સંબંધિત રોગો, ચરબી, મેદસ્વીતા, ડાયાબિટીસ અને અલ્સર વગેરે જેવી સમસ્યાઓમાં વિશેષ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: નબળી ઊંઘના કારણે, આ બિમારીનું વધી છે જોખમ
અર્જુન ફળના પોષક તત્ત્વો: નિરોગ ચિકિત્સાાલય, મુંબઈ ખાતે આયુર્વેદચાર્ય ડૉ. મનીષા કહે છે કે, તે દાંત, હાડકાં અને ત્વચા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે કારણ કે તેમાં ઘણા પ્રકારના વિટામિન, પ્રોટીન અને મિનરલ્સ ભરપૂર માત્રામાં (Nutrients of Arjuna fruit) જોવા મળે છે. તેણી જણાવે છે કે માત્ર અર્જુનનું ફળ જ નહીં પરંતુ તેના ઝાડના દરેક ભાગ જેમ કે તેના પાંદડા, છાલ અને મૂળમાંથી બનાવેલ તેલ, પાવડર અને ઉકાળો વિવિધ સમસ્યાઓ અને રોગોમાં ઉપયોગમાં લેવાય છે. તે જ સમયે, તેઓ વિવિધ રસાયણો / દવાઓમાં પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે. અર્જુન ફળનું નિયંત્રિત અને નિર્ધારિત માત્રામાં સેવન કરવાથી ઘણા રોગો અને શારીરિક સ્થિતિમાં રાહત મળે છે.
આ પણ વાંચો:
અર્જુન ફળના ફાયદા: How safe is RO water: ROનું પાણી સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક, સુપ્રીમ કોર્ટે પણ લાદ્યો પ્રતિબંધ
- અર્જુનના ફળ (Arjuna Fruits) અને છાલનું સેવન હાડકાંને મજબૂત બનાવવામાં ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તેના સેવનથી નબળા હાડકાંને શક્તિ મળે છે અને હાડકાં ફાટી જવાની સ્થિતિમાં તે જોડાઈ જાય છે અને તેનું સેવન કરવાથી ઝડપથી સાજા થઈ જાય છે. એટલું જ નહીં હાડકામાં ઈજા થવા પર અર્જુનની છાલનું ચૂર્ણ ઉપરોક્ત જગ્યાએ લગાવવાથી અને તેના પર પાટો બાંધવાથી ઈજા ઝડપથી મટી જાય છે. સંધિવા અથવા અન્ય રોગો અને હાડકાં સંબંધિત સમસ્યાઓમાં પણ અર્જુન ફળનું સેવન ફાયદાકારક છે.
- માત્ર અર્જુનના ફળો જ નહીં પરંતુ તેના પાંદડાના રસનું સેવન પણ હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. અર્જુનના ફળો અને પાંદડાઓમાં રહેલા તત્વો હૃદયના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં મદદરૂપ છે. આ સાથે રક્તવાહિનીઓ પણ મજબૂત અને વધુ સક્રિય હોય છે, જેના કારણે હૃદયનું કામ યોગ્ય રીતે અને ઝડપે ચાલુ રહે છે અને હૃદયના ધબકારા પણ બરાબર રહે છે.
- અર્જુનના ફળ અને તેની છાલનો ઉપયોગ પુરુષોમાં વીર્યની સમસ્યા અને સ્ત્રીઓમાં માસિક ધર્મ દરમિયાન વધુ પડતા રક્તસ્રાવમાં પણ લાભકારી છે.
- પેશાબમાં અવરોધની સમસ્યામાં પણ તેનું સેવન ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. અર્જુન ફળ અને અર્જુનની છાલનો ઉકાળો પીવાથી પેશાબમાં બળતરા, પેશાબની નળીઓનો વિસ્તાર અને અન્ય સમસ્યાઓમાં રાહત મળે છે.
- અર્જુન ફળના સેવનથી પાચન અને પેટ સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓમાં રાહત મળે છે. જેમ કે ગેસ, અપચો, પેટ ફૂલવું વગેરે.
- અર્જુન વૃક્ષની છાલ અને ફળનું સેવન કરવાથી મોઢાના ચાંદા અને ચાંદામાં આરામ મળે છે. તેની સાથે દાંત સંબંધિત સમસ્યાઓ જેમ કે કેવિટી, પેઢામાં ઇન્ફેક્શન, તેમાંથી લોહી આવવું, દાંતનો દુખાવો અને શ્વાસની દુર્ગંધ જેવી સમસ્યાઓમાં રાહત મળે છે.
- ત્વચા સંબંધિત સમસ્યાઓ અથવા રોગોમાં પણ અર્જુન ફળનું સેવન ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તેના સેવનથી ખીલ અથવા ખીલ, ત્વચા પરના ડાઘ, ખીલ, ફ્રીકલ્સ અને કરચલીઓ વગેરે જેવી ઉંમરની અસરમાં રાહત મળે છે. ત્વચાને સ્વસ્થ રાખવા માટે માત્ર તેનો ઉપયોગ જ નહી પરંતુ અર્જુન ફળ અથવા તેના પાવડર અને મધની પેસ્ટ બનાવીને ચહેરા પર લગાવવાથી ત્વચા સ્વચ્છ, સ્વસ્થ અને ચમકદાર બને છે.
- ડો. મનીષા જણાવે છે કે, આ ઉપરાંત તાવથી થતા લોહીના ઝાડામાં અને લોહીની પિત્ત, ડાયાબિટીસ, કાનમાં દુખાવો અને સોજો વગેરે જેવી સમસ્યાઓમાં પણ તેના સેવનથી રાહત મળે છે.
આ પણ વાંચો: સ્ટેબિલિટી બોલ સાથે વ્યાયામનો ક્રેજ સતત કેમ વધી રહ્યો છે ?
સાવચેતી જરૂરી છે: ડૉ. મનીષા કહે છે કે, તબીબી શાખા, આયુર્વેદ કે આધુનિક એલોપથી ગમે તે હોય, કોઈપણ રોગ કે સમસ્યા હોય તો ડૉક્ટરની સલાહ લેવી ખૂબ જ જરૂરી છે. ઉપરાંત, કોઈપણ સંજોગોમાં, તેમના દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી દવાઓ તેમની સલાહ લીધા પછી જ લેવી જોઈએ. ઘણી વખત લોકો માત્ર વાંચીને કે સાંભળીને આયુર્વેદિક દવાઓ લેવાનું શરૂ કરી દે છે, જેનાથી સ્વાસ્થ્ય પર પણ વિપરીત અસર પડે છે અને કેટલીકવાર તે રોગ કે સમસ્યાના ઈલાજ કરતાં વધી જાય છે. ખાસ કરીને આયુર્વેદિક દવાઓ (Ayurvedic medicines) વિશે વાત કરીએ તો, તેનો ઉપયોગ હંમેશા ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલા જથ્થામાં અને તેના દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી તમામ સાવચેતીઓ અને ત્યાગ સાથે કરવો જોઈએ.
