ન્યૂઝ ડેસ્ક: ધાર્મિક કે અન્ય કારણોસર આપણા દેશમાં જ નહીં પણ વિદેશોમાં પણ અનેક સમુદાયો અને સંસ્થાઓ શાકાહારનું પાલન કરે છે. પરંતુ શાકાહારની એક શ્રેણી એવી પણ છે, જેમાં પ્રાણીઓ પાસેથી પ્રાપ્ત કરેવામાં આવેલો ખોરાક સ્વીકારવામાં આવતો નથી. વેગનિઝમ લાઈફસ્ટાઈલ (veganism lifestyle) આરોગ્ય અને પર્યાવરણ બંનેને સુધારવામાં મદદરૂપ છે. વિશ્વભરના લોકોને પ્રાણી આધારિત ઉત્પાદનોને બદલે છોડ આધારિત આહાર તરફ સ્વિચ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે અને જાગરૂકતા ફેલાવવા, શાકાહારી જીવનશૈલી વિશેની ગેરસમજોને દૂર કરવા માટે વિશ્વભરમાં વિશ્વ વેગન દિવસ દર વર્ષે 1 નવેમ્બરના રોજ વિશ્વ વેગન મહિના (World Vegan Day 2022) તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
વિશ્વ વેગન દિવસનો ઈતિહાસ: સૌપ્રથમ નવેમ્બર 1, 1994ના રોજ યુકે વેગન સોસાયટીની 50મી વર્ષગાંઠની યાદમાં વિશ્વ વેગન દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. આ પ્રસંગે યુકે વેગન સોસાયટીના પ્રમુખે દર વર્ષે 1 નવેમ્બરને વિશ્વ વેગન દિવસ તરીકે ઉજવવાનું નક્કી કર્યું હતું. ત્યારથી વિશ્વ વેગન દિવસ દર વર્ષે 1 નવેમ્બર અને નવેમ્બરના રોજ વિશ્વ વેગન મહિના તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. નોંધપાત્ર રીતે યુકે વેગન સોસાયટીની સ્થાપના નવેમ્બર 1944 માં કરવામાં આવી હતી.
શાકાહારી આહાર શું છે: જે લોકો શાકાહારીનું પાલન કરે છે તેઓ માને છે કે, પ્રાણીઓ પ્રત્યેની ક્રૂરતા ઘટાડવા ઉપરાંત, વેગન લાઈફસ્ટાઈલ વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણ બંનેને સુધારવામાં મદદ કરે છે. બધા જાણે છે કે, વૃક્ષો અને છોડમાંથી મળતો ખોરાક સ્વાસ્થ્ય માટે વધુ ફાયદાકારક છે અને અનેક પ્રકારના રોગોથી પણ બચાવે છે. આ ઉપરાંત આવી જીવનશૈલીને અનુસરવાથી માંસના સેવનથી થતા રોગો થવાની શક્યતાઓ પણ ઓછી થાય છે અને તે ઘણી દુર્લભ પ્રાણીઓની પ્રજાતિઓને લુપ્ત થતા અટકાવે છે. પરંતુ મોટી સંખ્યામાં લોકો માને છે કે, શાકાહારી આહાર શરીરની પોષણની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરતું નથી. આ સિવાય લોકોમાં વેગન ડાયટ અને વેગનિઝમ લાઈફસ્ટાઈલને લઈને ઘણી ગેરમાન્યતાઓ છે. આ ઇવેન્ટ માત્ર શાકાહારી વિશે લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાવે છે. એટલું જ નહીં પણ તેમને શાકાહારી આહાર અને તેની અસરો વિશેની ગેરમાન્યતાઓને દૂર કરવાની તક પણ આપે છે.
વિશ્વ શાકાહારી દિવસ: વિશ્વ શાકાહારી મહિનો વિશ્વ શાકાહારી દિવસ એ માત્ર એક ઇવેન્ટ નથી, પરંતુ તે એક મહિનાની લાંબી ઇવેન્ટની શરૂઆત પણ છે. દર વર્ષે 1 નવેમ્બરને વિશ્વ શાકાહારી મહિનાની શરૂઆત પણ માનવામાં આવે છે. એક મહિના સુધી ચાલનારા આ કાર્યક્રમમાં માત્ર સંસ્થાકીય સ્તરે જ નહીં પરંતુ સામૂહિક અને વ્યક્તિગત સ્તરે પણ અનેક પ્રકારના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. વેગન સોસાયટી આ મહિનાને "વેગન મૂવમેન્ટ પર પ્રકાશ પાડવાનો સમય" તરીકે વર્ણવે છે. ફાર્મ એનિમલ રાઇટ્સ ચળવળ સાથે સંકળાયેલા લોકો તેને "પ્રાણીઓ પ્રત્યે કરુણા અને સમજણનો મહિનો" કહે છે. આ પ્રસંગે ચર્ચાઓ, સેમિનાર, વેગન ઉત્પાદનોનો પ્રચાર અને આવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. જેમાં વિવિધ પ્રકારના વેગન આહાર પીરસવામાં આવે છે.
શાકાહારી આહારના ફાયદા: ભારતમાં ઘણા લોકો અને સમુદાયો અને અન્ય ઘણી સંસ્કૃતિઓ આવા શાકાહારના પ્રચારક છે. જેઓ આહાર માટે અન્ય પ્રાણીઓને નુકસાન પહોંચાડવામાં માનતા ન હતા. પરંતુ વર્તમાન સમયમાં શાકાહારી જીવનશૈલી માત્ર વિચારનો ભાગ જ નથી બની રહી પણ ફેશન કે ટ્રેન્ડનો પણ એક ભાગ બની રહી છે. વેગન એ એક શાકાહારી આહાર છે જે દૂધ, ઇંડા, માંસ, પનીર અથવા પ્રાણીઓના માખણ જેવા ડેરી ઉત્પાદનો અથવા તેમાંથી મેળવેલા કોઈપણ ઉત્પાદનોને બાકાત રાખે છે. આ આહારમાં માત્ર શાકભાજી, ફળો, અનાજ, બીજ અને ડ્રાયફ્રૂટ્સ જેવા છોડના ખોરાકનો સમાવેશ કરવામાં આવે છે. નિષ્ણાતો માને છે કે, આવા શાકાહારી આહારના ઘણા ફાયદા છે. જેમ કે આ ખોરાકમાં એન્ટીઑકિસડન્ટો પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તેમાં સંતૃપ્ત ચરબી ખૂબ જ ઓછી છે અને કોલેસ્ટ્રોલ નથી. આ સિવાય તેના ઘણા ફાયદા પણ છે, જે ઘણા રોગો અને શારીરિક સ્થિતિમાં રાહત આપે છે.
