ETV Bharat / sukhibhava

પોટેશિયમથી ભરપૂર આહાર બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં કરી શકે છે મદદ...

યુરોપિયન હાર્ટ જર્નલમાં (European Heart Journal) પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, કેળા, એવોકાડો અને સૅલ્મોન જેવા પોટેશિયમથી ભરપૂર ખોરાક ખાવાથી મોટી ઉંમરની મહિલાઓને હાર્ટ એટેક અથવા સ્ટ્રોક સામે રક્ષણ મળી શકે છે. ખાસ કરીને, સંશોધકો કહે છે કે, પોટેશિયમ એ એક આવશ્યક ખનિજ છે જે બ્લડ પ્રેશર ઘટાડે છે, ખાસ કરીને એવા લોકોમાં કે જેઓ ખૂબ મીઠું લે છે. પોટેશિયમથી ભરપૂર આહાર કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગ (cardiovascular disease) સામે પણ લડી શકે છે.

પોટેશિયમથી ભરપૂર આહાર બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં કરી શકે છે મદદ...
પોટેશિયમથી ભરપૂર આહાર બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં કરી શકે છે મદદ...
author img

By

Published : Jul 23, 2022, 11:55 AM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: એમ્સ્ટર્ડમ યુનિવર્સિટી મેડિકલ સેન્ટર્સના (Amsterdam University Medical Centers) મુખ્ય લેખક પ્રોફેસર લિફર્ટ વોગ્ટે એક મીડિયા રીલીઝમાં જણાવ્યું હતું કે, "તે જાણીતું છે કે ઉચ્ચ મીઠાનું સેવન એલિવેટેડ બ્લડ પ્રેશર અને હૃદયરોગના હુમલા અને સ્ટ્રોકના વધતા જોખમ સાથે સંકળાયેલું છે. આરોગ્ય સલાહમાં મીઠાના સેવનને મર્યાદિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે, પરંતુ જ્યારે આપણા આહારમાં પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે ત્યારે આ પ્રાપ્ત કરવું મુશ્કેલ છે. પોટેશિયમ શરીરને પેશાબમાં વધુ સોડિયમ ઉત્સર્જન કરવામાં મદદ કરે છે. અમારા અભ્યાસમાં, આહાર પોટેશિયમ સ્ત્રીઓમાં સૌથી વધુ સ્વાસ્થ્ય લાભો સાથે સંકળાયેલું હતું. એક અભ્યાસ અનુસાર જે મહિલાઓ કેળા, એવોકાડો અને સૅલ્મોન ખાય છે, તેઓ તેમના આહારમાં મીઠાની નકારાત્મક અસરોને ઘટાડી શકે છે.

આ પણ વાંચો: કોવિડથી બચી ગયેલા લોકોને હૃદય રોગ, ડાયાબિટીસ થવાની સંભાવના...

પુરુષોને બ્લડ પ્રેશર સાથે કોઈ સંબંધ નથી: આ તારણો યુનાઇટેડ કિંગડમમાં આશરે 25,000 પુરૂષો અને સ્ત્રીઓના 40 થી 79 વર્ષની વચ્ચેના અભ્યાસ પર આધારિત છે, જેને સંશોધકો દ્વારા આશરે બે દાયકાથી ટ્રેક કરવામાં આવ્યા છે. જેમ જેમ દરરોજ પોટેશિયમનું સેવન વધતું જાય છે, તેમ તેમ વધુ મીઠું લેતી સ્ત્રીઓમાં બ્લડ પ્રેશર ઘટી જાય છે. પોટેશિયમના દરેક વધારાના ગ્રામે સિસ્ટોલિક બ્લડ પ્રેશરમાં 2.4-mm/Hg ડ્રોપ સાથે જોડાણ દર્શાવ્યું હતું- કયા બળ પર હૃદય ધબકે છે અને બ્લડ પ્રેશર રીડિંગમાં ટોચની સંખ્યા. પોટેશિયમ અન્ય ફળો, શાકભાજી, બદામ, બીજ, દૂધ, માછલી, બીફ, ચિકન, ટર્કી અને બ્રેડમાં પણ હાજર છે. પુરુષોમાં બ્લડ પ્રેશર સાથે કોઈ સંબંધ ન હતો.

તાજા ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ: અમારા તારણો સૂચવે છે કે, હૃદયને સ્વસ્થ આહાર પોટેશિયમની સામગ્રીને વધારવા માટે મીઠું મર્યાદિત કરવું. ફૂડ કંપનીઓ પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં પોટેશિયમ મીઠાના વિકલ્પ માટે પ્રમાણભૂત સોડિયમ (benefits of a potassium rich diet) આધારિત મીઠાની અદલાબદલી કરીને મદદ કરી શકે છે. તેના ઉપર, આપણે બધાએ તાજા, બિનપ્રક્રિયા વગરના ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ કારણ કે, તે બંને પોટેશિયમથી સમૃદ્ધ છે અને મીઠું ઓછું છે. અભ્યાસ દરમિયાન, 13,596 સહભાગીઓ (55%) કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગને કારણે હોસ્પિટલમાં દાખલ અથવા મૃત્યુ પામ્યા હતા. ડચ ટીમે ઉંમર, લિંગ, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (Body mass index), સોડિયમનું સેવન, કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડતી દવાઓનો ઉપયોગ, ધૂમ્રપાન, આલ્કોહોલનું સેવન, ડાયાબિટીસ અને અગાઉના હાર્ટ એટેક કે સ્ટ્રોકને પણ ધ્યાનમાં લીધું હતું.

આ પણ વાંચો: જાણો શું છે મંકીપોક્સ અને તે કઈ રીતે ફેલાય છે...

WHOના રિપોર્ટ અનુસાર: વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) ભલામણ કરે છે કે, પુખ્ત વયના લોકો દરરોજ ઓછામાં ઓછા 3.5 ગ્રામ પોટેશિયમ લે અને એક ચમચી કરતાં વધુ, પાંચ ગ્રામ કરતાં ઓછું મીઠું ન લે. તેઓ ઘણી બધી શાકભાજી, ફળ, બદામ, કઠોળ, ડેરી ઉત્પાદનો અને માછલી ખાવાની સલાહ આપે છે. ચાર ઔંસના કેળામાં 375 મિલિગ્રામ પોટેશિયમ હોય છે, જ્યારે પાંચ ઔંસ રાંધેલા સૅલ્મોનમાં 780 મિલિગ્રામ હોય છે. 136 ગ્રામ બટાકામાં 500 મિલિગ્રામ હોય છે અને અડધા પિન્ટ દૂધમાં 375 મિલિગ્રામ મુખ્ય પોષક તત્વો હોય છે.

પોટેશિયમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં કરે છે મદદ: લિફર્ટ વોગ્ટે કહ્યું કે, આહારમાં મીઠાની માત્રા પોટેશિયમ અને પુરુષો અથવા સ્ત્રીઓમાં રક્તવાહિની ઘટનાઓ વચ્ચેના સંબંધને પ્રભાવિત કરતી નથી. પરિણામો સૂચવે છે કે, પોટેશિયમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે, પરંતુ પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓને વધુ ફાયદો થાય છે. પોટેશિયમ અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર ઘટનાઓ વચ્ચેનો સંબંધ મીઠાના સેવનને ધ્યાનમાં લીધા વિના સમાન હતો, જે સૂચવે છે કે, પોટેશિયમ સોડિયમના ઉત્સર્જનમાં વધારો કરવા પર હૃદયને સુરક્ષિત કરવાની અન્ય રીતો ધરાવે છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: એમ્સ્ટર્ડમ યુનિવર્સિટી મેડિકલ સેન્ટર્સના (Amsterdam University Medical Centers) મુખ્ય લેખક પ્રોફેસર લિફર્ટ વોગ્ટે એક મીડિયા રીલીઝમાં જણાવ્યું હતું કે, "તે જાણીતું છે કે ઉચ્ચ મીઠાનું સેવન એલિવેટેડ બ્લડ પ્રેશર અને હૃદયરોગના હુમલા અને સ્ટ્રોકના વધતા જોખમ સાથે સંકળાયેલું છે. આરોગ્ય સલાહમાં મીઠાના સેવનને મર્યાદિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે, પરંતુ જ્યારે આપણા આહારમાં પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે ત્યારે આ પ્રાપ્ત કરવું મુશ્કેલ છે. પોટેશિયમ શરીરને પેશાબમાં વધુ સોડિયમ ઉત્સર્જન કરવામાં મદદ કરે છે. અમારા અભ્યાસમાં, આહાર પોટેશિયમ સ્ત્રીઓમાં સૌથી વધુ સ્વાસ્થ્ય લાભો સાથે સંકળાયેલું હતું. એક અભ્યાસ અનુસાર જે મહિલાઓ કેળા, એવોકાડો અને સૅલ્મોન ખાય છે, તેઓ તેમના આહારમાં મીઠાની નકારાત્મક અસરોને ઘટાડી શકે છે.

આ પણ વાંચો: કોવિડથી બચી ગયેલા લોકોને હૃદય રોગ, ડાયાબિટીસ થવાની સંભાવના...

પુરુષોને બ્લડ પ્રેશર સાથે કોઈ સંબંધ નથી: આ તારણો યુનાઇટેડ કિંગડમમાં આશરે 25,000 પુરૂષો અને સ્ત્રીઓના 40 થી 79 વર્ષની વચ્ચેના અભ્યાસ પર આધારિત છે, જેને સંશોધકો દ્વારા આશરે બે દાયકાથી ટ્રેક કરવામાં આવ્યા છે. જેમ જેમ દરરોજ પોટેશિયમનું સેવન વધતું જાય છે, તેમ તેમ વધુ મીઠું લેતી સ્ત્રીઓમાં બ્લડ પ્રેશર ઘટી જાય છે. પોટેશિયમના દરેક વધારાના ગ્રામે સિસ્ટોલિક બ્લડ પ્રેશરમાં 2.4-mm/Hg ડ્રોપ સાથે જોડાણ દર્શાવ્યું હતું- કયા બળ પર હૃદય ધબકે છે અને બ્લડ પ્રેશર રીડિંગમાં ટોચની સંખ્યા. પોટેશિયમ અન્ય ફળો, શાકભાજી, બદામ, બીજ, દૂધ, માછલી, બીફ, ચિકન, ટર્કી અને બ્રેડમાં પણ હાજર છે. પુરુષોમાં બ્લડ પ્રેશર સાથે કોઈ સંબંધ ન હતો.

તાજા ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ: અમારા તારણો સૂચવે છે કે, હૃદયને સ્વસ્થ આહાર પોટેશિયમની સામગ્રીને વધારવા માટે મીઠું મર્યાદિત કરવું. ફૂડ કંપનીઓ પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં પોટેશિયમ મીઠાના વિકલ્પ માટે પ્રમાણભૂત સોડિયમ (benefits of a potassium rich diet) આધારિત મીઠાની અદલાબદલી કરીને મદદ કરી શકે છે. તેના ઉપર, આપણે બધાએ તાજા, બિનપ્રક્રિયા વગરના ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ કારણ કે, તે બંને પોટેશિયમથી સમૃદ્ધ છે અને મીઠું ઓછું છે. અભ્યાસ દરમિયાન, 13,596 સહભાગીઓ (55%) કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગને કારણે હોસ્પિટલમાં દાખલ અથવા મૃત્યુ પામ્યા હતા. ડચ ટીમે ઉંમર, લિંગ, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (Body mass index), સોડિયમનું સેવન, કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડતી દવાઓનો ઉપયોગ, ધૂમ્રપાન, આલ્કોહોલનું સેવન, ડાયાબિટીસ અને અગાઉના હાર્ટ એટેક કે સ્ટ્રોકને પણ ધ્યાનમાં લીધું હતું.

આ પણ વાંચો: જાણો શું છે મંકીપોક્સ અને તે કઈ રીતે ફેલાય છે...

WHOના રિપોર્ટ અનુસાર: વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) ભલામણ કરે છે કે, પુખ્ત વયના લોકો દરરોજ ઓછામાં ઓછા 3.5 ગ્રામ પોટેશિયમ લે અને એક ચમચી કરતાં વધુ, પાંચ ગ્રામ કરતાં ઓછું મીઠું ન લે. તેઓ ઘણી બધી શાકભાજી, ફળ, બદામ, કઠોળ, ડેરી ઉત્પાદનો અને માછલી ખાવાની સલાહ આપે છે. ચાર ઔંસના કેળામાં 375 મિલિગ્રામ પોટેશિયમ હોય છે, જ્યારે પાંચ ઔંસ રાંધેલા સૅલ્મોનમાં 780 મિલિગ્રામ હોય છે. 136 ગ્રામ બટાકામાં 500 મિલિગ્રામ હોય છે અને અડધા પિન્ટ દૂધમાં 375 મિલિગ્રામ મુખ્ય પોષક તત્વો હોય છે.

પોટેશિયમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં કરે છે મદદ: લિફર્ટ વોગ્ટે કહ્યું કે, આહારમાં મીઠાની માત્રા પોટેશિયમ અને પુરુષો અથવા સ્ત્રીઓમાં રક્તવાહિની ઘટનાઓ વચ્ચેના સંબંધને પ્રભાવિત કરતી નથી. પરિણામો સૂચવે છે કે, પોટેશિયમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે, પરંતુ પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓને વધુ ફાયદો થાય છે. પોટેશિયમ અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર ઘટનાઓ વચ્ચેનો સંબંધ મીઠાના સેવનને ધ્યાનમાં લીધા વિના સમાન હતો, જે સૂચવે છે કે, પોટેશિયમ સોડિયમના ઉત્સર્જનમાં વધારો કરવા પર હૃદયને સુરક્ષિત કરવાની અન્ય રીતો ધરાવે છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.