ETV Bharat / sukhibhava

National Safe Motherhood Day 2023: રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસ અને તેનું મહત્વ - રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસ

રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસ 2023 ભારતમાં દર વર્ષે 11મી એપ્રિલે ઉજવવામાં આવે છે. મહાત્મા ગાંધીના પત્ની કસ્તુરબા ગાંધીની જન્મજયંતિ પર રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

Etv BharatNational Safe Motherhood Day 2023
Etv BharatNational Safe Motherhood Day 2023
author img

By

Published : Apr 11, 2023, 6:00 AM IST

હૈદરાબાદ: વિશ્વભરમાં દર વર્ષે લાખો માતાઓ મૃત્યુ પામે છે ત્યારે વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. પરંતુ ભારતમાં પણ માતા મૃત્યુનો દર ખૂબ જ ચિંતાજનક છે. વિશ્વની 12 ટકા માતાઓ ભારતમાં મૃત્યુ પામે છે. આંકડા મુજબ, એકલા ભારતમાં 45 હજાર માતાઓ મૃત્યુ પામે છે. તેથી, સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને માતાઓના સ્વાસ્થ્ય વિશે જાગૃતિ લાવવા ભારતમાં દર વર્ષે 11 એપ્રિલના રોજ રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસઃ સમગ્ર વિશ્વમાં માતાના મૃત્યુની ઘટનાઓને કારણે નાગરિકોમાં ભારે ચિંતા હતી. તેમાં 1800ની સંસ્થા વ્હાઇટ રિબન એલાયન્સ ઇન્ડિયાએ ભારત સરકારને આ અંગે જનજાગૃતિ લાવવા અનુરોધ કર્યો હતો. તેથી, ભારત સરકારના મહિલા અને બાળ કલ્યાણ વિભાગ વતી, 2003 માં, કસ્તુરબા ગાંધીની જન્મજયંતિ પર, રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી આ દિવસને રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચોઃ COVID-19 during pregnancy : સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન COVID-19 બાળકોમાં સ્થૂળતાનું જોખમ વધારી શકે છે: અભ્યાસ

રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનું મહત્વઃ દેશમાં દર વર્ષે 45 હજાર માતાઓએ પોતાના બાળકોને જન્મ આપતી વખતે પોતાનો જીવ આપવો પડે છે. તો દર એક લાખ મહિલાઓમાંથી 167 મહિલાઓ બાળકને જન્મ આપતી વખતે પોતાનો બલિદાન આપે છે. તેથી, આ સ્થિતિ સુધારવા માટે, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન અને માતૃત્વ પછી પણ મહિલાઓને ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્ય સુવિધાઓ પ્રદાન કરવી જરૂરી છે. આને ધ્યાનમાં લઈને, ભારત સરકારે 2003 થી રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની ઉજવણી કરવાનું શરૂ કર્યું છે અને હજારો સગર્ભા સ્ત્રીઓને વિવિધ આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાના પ્રયાસો કરી રહી છે. આથી, રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનું અનોખું જાહેર મહત્વ છે.

આ પણ વાંચોઃ World Homeopathy Day 2023: વિશ્વ હોમિયોપેથી દિવસ ક્યારે ઉજવવામાં આવે છે, જાણો શું છે આ વર્ષની થીમ

માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો: ભારત સરકારના પ્રયાસોને કારણે દેશમાં, માતૃ મૃત્યુદર ઝડપથી ઘટી રહ્યો હોવાનો દાવો કરવામાં આવે છે. સરકાર દાવો કરી રહી છે કે, દેશમાં માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. 1990 થી 2011 થી 2013 સુધીમાં માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.

હૈદરાબાદ: વિશ્વભરમાં દર વર્ષે લાખો માતાઓ મૃત્યુ પામે છે ત્યારે વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. પરંતુ ભારતમાં પણ માતા મૃત્યુનો દર ખૂબ જ ચિંતાજનક છે. વિશ્વની 12 ટકા માતાઓ ભારતમાં મૃત્યુ પામે છે. આંકડા મુજબ, એકલા ભારતમાં 45 હજાર માતાઓ મૃત્યુ પામે છે. તેથી, સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને માતાઓના સ્વાસ્થ્ય વિશે જાગૃતિ લાવવા ભારતમાં દર વર્ષે 11 એપ્રિલના રોજ રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસઃ સમગ્ર વિશ્વમાં માતાના મૃત્યુની ઘટનાઓને કારણે નાગરિકોમાં ભારે ચિંતા હતી. તેમાં 1800ની સંસ્થા વ્હાઇટ રિબન એલાયન્સ ઇન્ડિયાએ ભારત સરકારને આ અંગે જનજાગૃતિ લાવવા અનુરોધ કર્યો હતો. તેથી, ભારત સરકારના મહિલા અને બાળ કલ્યાણ વિભાગ વતી, 2003 માં, કસ્તુરબા ગાંધીની જન્મજયંતિ પર, રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી આ દિવસને રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચોઃ COVID-19 during pregnancy : સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન COVID-19 બાળકોમાં સ્થૂળતાનું જોખમ વધારી શકે છે: અભ્યાસ

રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનું મહત્વઃ દેશમાં દર વર્ષે 45 હજાર માતાઓએ પોતાના બાળકોને જન્મ આપતી વખતે પોતાનો જીવ આપવો પડે છે. તો દર એક લાખ મહિલાઓમાંથી 167 મહિલાઓ બાળકને જન્મ આપતી વખતે પોતાનો બલિદાન આપે છે. તેથી, આ સ્થિતિ સુધારવા માટે, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન અને માતૃત્વ પછી પણ મહિલાઓને ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્ય સુવિધાઓ પ્રદાન કરવી જરૂરી છે. આને ધ્યાનમાં લઈને, ભારત સરકારે 2003 થી રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસની ઉજવણી કરવાનું શરૂ કર્યું છે અને હજારો સગર્ભા સ્ત્રીઓને વિવિધ આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાના પ્રયાસો કરી રહી છે. આથી, રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનું અનોખું જાહેર મહત્વ છે.

આ પણ વાંચોઃ World Homeopathy Day 2023: વિશ્વ હોમિયોપેથી દિવસ ક્યારે ઉજવવામાં આવે છે, જાણો શું છે આ વર્ષની થીમ

માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો: ભારત સરકારના પ્રયાસોને કારણે દેશમાં, માતૃ મૃત્યુદર ઝડપથી ઘટી રહ્યો હોવાનો દાવો કરવામાં આવે છે. સરકાર દાવો કરી રહી છે કે, દેશમાં માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. 1990 થી 2011 થી 2013 સુધીમાં માતા મૃત્યુ દરમાં 67 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.