ETV Bharat / sukhibhava

કોફી પીઘા બાદ ખરીદી કરતા હોય તો થઈ જજો સાવઘાન ! - કેફીનની આડઅસરો

યુનિવર્સિટી ઓફ સાઉથ ફ્લોરિડા (University of South Florida) દ્વારા કરવામાં આવેલા એક રસપ્રદ અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે,ખરીદી કરતા પહેલા કેફીનનું સેવન કરવાથી આવેગપૂર્ણ ખરીદી (impulsive buying) થઈ શકે છે.

કોફી પીઘા બાદ ખરીદી કરતા હોય તો થઈ જજો સાવઘાન !
કોફી પીઘા બાદ ખરીદી કરતા હોય તો થઈ જજો સાવઘાન !
author img

By

Published : Jun 19, 2022, 4:53 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: જો તમે આવેગપૂર્ણ ખરીદીને ઓછી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યાં છો, તો પછી તમે તે કોફી પીવાનું બંધ કરી શકો છો. યુનિવર્સિટી ઓફ સાઉથ ફ્લોરિડા (USF) ની આગેવાની હેઠળના આંતરરાષ્ટ્રીય અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, કેફીન તમે જે ખરીદો છો અને ખરીદી કરતી વખતે તમે કેટલો ખર્ચ કરો છો તેની અસર કરે છે.

આ પણ વાંચો: ક્યારેય એવું વિચાર્યું છે કે ડિલિવરી પછી માતાની હાલાત શું હોય છે ?

  • રિસર્ચ ટીમે રિટેલ સ્ટોર્સમાં ત્રણ પ્રયોગો કર્યા - એક એવો ઉદ્યોગ કે, જે તેમના પ્રવેશદ્વારની નજીક વધુને વધુ કોફી બાર ઉમેરી રહ્યું છે. જર્નલ ઑફ માર્કેટિંગમાં પ્રકાશિત થયેલા તેમના અભ્યાસમાં, તેઓએ જોયું કે જે દુકાનોમાં ફરતા પહેલા એક કપ કોમ્પ્લીમેન્ટરી કેફીનવાળી કોફી પીધી હતી, તેઓએ લગભગ 50% વધુ પૈસા ખર્ચ્યા હતા અને ડીકેફ અથવા પાણી પીનારા દુકાનદારો કરતાં લગભગ 30% વધુ વસ્તુઓ ખરીદી હતી.
  • મુખ્ય લેખક દિપાયન બિસ્વાસ,યુનિવર્સિટી ઓફ સાઉથ ફ્લોરિડા (University of South Florida) ખાતે માર્કેટિંગના ફ્રેન્ક હાર્વે એન્ડોવ્ડ પ્રોફેસરે (Frank Harvey Endowed Professor of Marketing) જણાવ્યું હતું કે,“કૅફીન એક શક્તિશાળી ઉત્તેજક તરીકે મગજમાં ડોપામાઇન મુક્ત કરે છે, જે મન અને શરીરને ઉત્તેજિત કરે છે. આ ઉચ્ચ ઊર્જાસભર સ્થિતિ તરફ દોરી જાય છે, જે બદલામાં આવેગમાં વધારો કરે છે અને સ્વ-નિયંત્રણમાં ઘટાડો કરે છે,” પરિણામે, કેફીનનું સેવન ખરીદેલી વસ્તુઓની વધુ સંખ્યા અને વધુ ખર્ચના સંદર્ભમાં ખરીદીની આવેગ તરફ દોરી જાય છે."
  • પ્રયોગોમાં ફ્રાન્સમાં રિટેલ ચેઈન અને હોમ ગુડ્સ સ્ટોર અને સ્પેનમાં ડિપાર્ટમેન્ટલ સ્ટોરના પ્રવેશદ્વાર પર એસ્પ્રેસો મશીન ગોઠવવાનો સમાવેશ થાય છે. પ્રવેશ પર 300 થી વધુ દુકાનદારોને સ્તુત્ય કપ પૂરો પાડવામાં આવ્યો હતો. જેમાં લગભગ અડધી ઓફર કરવામાં આવતી કોફી જેમાં લગભગ 100 મિલિગ્રામ કેફીન હોય છે અને અન્યમાં ડીકેફ અથવા પાણી હોય છે. પછી તેઓએ સ્ટોરમાંથી બહાર નીકળતાંની સાથે તેમની રસીદો સંશોધકો સાથે શેર કરી. ટીમે શોધી કાઢ્યું હતું કે, કેફીનયુક્ત વ્યક્તિઓએ ડીકેફ અથવા પાણી પીનારાઓની સરખામણીમાં નોંધપાત્ર રીતે વધુ સંખ્યામાં વસ્તુઓ ખરીદી હતી અને વધુ પૈસા ખર્ચ્યા હતા.

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

  • સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે, કેફીન એ પણ અસર કરે છે કે તેઓ કઈ પ્રકારની વસ્તુઓ ખરીદે છે. કેફીનયુક્ત કોફી પીનારાઓએ અન્ય દુકાનદારો કરતાં વધુ બિન-આવશ્યક વસ્તુઓ ખરીદી, જેમ કે સુગંધી મીણબત્તીઓ અને સુગંધ. જો કે,રસોડાના વાસણો અને સ્ટોરેજ બાસ્કેટ જેવી ઉપયોગિતાવાદી ખરીદીની વાત આવે ત્યારે બે જૂથો વચ્ચે ન્યૂનતમ તફાવત હતો.
  • તેઓએ લેબમાં ચોથો પ્રયોગ સેટ કર્યો અને સમાન પરિણામો મેળવ્યા.આ વખતે ઓનલાઈન શોપિંગ અંગે તેઓએ 200 બિઝનેસ સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસ પૂલને એવા વ્યક્તિઓ વચ્ચે વિભાજિત કર્યા જેઓ કેફીનયુક્ત અને ડીકેફીનેટેડ કોફી પીતા હતા અને તેમને 66 વિકલ્પોની પહેલાથી પસંદ કરેલી સૂચિમાંથી તેઓ કઈ વસ્તુઓ ખરીદશે તે પસંદ કરવાનું કહ્યું હતું. કેફીનનું સેવન કરનારાઓએ વધુ વસ્તુઓ પસંદ કરી જેને આવેગજન્ય ખરીદી (impulsive buying) ગણાતી હતી જેવી કે માલિશ, જ્યારે અન્ય લોકોએ નોટબુક જેવી વધુ વ્યવહારુ વસ્તુઓ પસંદ કરી.
  • બિસ્વાસે જણાવ્યું હતું કે,જ્યારે મધ્યમ માત્રામાં કેફીન લેવાથી સ્વાસ્થ્યને હકારાત્મક લાભ થઈ શકે છે, ત્યારે ખરીદી કરતી વખતે કેફીનયુક્ત થવાના અણધાર્યા પરિણામો આવી શકે છે એટલે કે, આવેગજન્ય ખર્ચને (impulsive buying) નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરતા ગ્રાહકોએ ખરીદી કરતા પહેલા કેફીનયુક્ત પીણાં લેવાનું ટાળવું જોઈએ.

ન્યુઝ ડેસ્ક: જો તમે આવેગપૂર્ણ ખરીદીને ઓછી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યાં છો, તો પછી તમે તે કોફી પીવાનું બંધ કરી શકો છો. યુનિવર્સિટી ઓફ સાઉથ ફ્લોરિડા (USF) ની આગેવાની હેઠળના આંતરરાષ્ટ્રીય અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, કેફીન તમે જે ખરીદો છો અને ખરીદી કરતી વખતે તમે કેટલો ખર્ચ કરો છો તેની અસર કરે છે.

આ પણ વાંચો: ક્યારેય એવું વિચાર્યું છે કે ડિલિવરી પછી માતાની હાલાત શું હોય છે ?

  • રિસર્ચ ટીમે રિટેલ સ્ટોર્સમાં ત્રણ પ્રયોગો કર્યા - એક એવો ઉદ્યોગ કે, જે તેમના પ્રવેશદ્વારની નજીક વધુને વધુ કોફી બાર ઉમેરી રહ્યું છે. જર્નલ ઑફ માર્કેટિંગમાં પ્રકાશિત થયેલા તેમના અભ્યાસમાં, તેઓએ જોયું કે જે દુકાનોમાં ફરતા પહેલા એક કપ કોમ્પ્લીમેન્ટરી કેફીનવાળી કોફી પીધી હતી, તેઓએ લગભગ 50% વધુ પૈસા ખર્ચ્યા હતા અને ડીકેફ અથવા પાણી પીનારા દુકાનદારો કરતાં લગભગ 30% વધુ વસ્તુઓ ખરીદી હતી.
  • મુખ્ય લેખક દિપાયન બિસ્વાસ,યુનિવર્સિટી ઓફ સાઉથ ફ્લોરિડા (University of South Florida) ખાતે માર્કેટિંગના ફ્રેન્ક હાર્વે એન્ડોવ્ડ પ્રોફેસરે (Frank Harvey Endowed Professor of Marketing) જણાવ્યું હતું કે,“કૅફીન એક શક્તિશાળી ઉત્તેજક તરીકે મગજમાં ડોપામાઇન મુક્ત કરે છે, જે મન અને શરીરને ઉત્તેજિત કરે છે. આ ઉચ્ચ ઊર્જાસભર સ્થિતિ તરફ દોરી જાય છે, જે બદલામાં આવેગમાં વધારો કરે છે અને સ્વ-નિયંત્રણમાં ઘટાડો કરે છે,” પરિણામે, કેફીનનું સેવન ખરીદેલી વસ્તુઓની વધુ સંખ્યા અને વધુ ખર્ચના સંદર્ભમાં ખરીદીની આવેગ તરફ દોરી જાય છે."
  • પ્રયોગોમાં ફ્રાન્સમાં રિટેલ ચેઈન અને હોમ ગુડ્સ સ્ટોર અને સ્પેનમાં ડિપાર્ટમેન્ટલ સ્ટોરના પ્રવેશદ્વાર પર એસ્પ્રેસો મશીન ગોઠવવાનો સમાવેશ થાય છે. પ્રવેશ પર 300 થી વધુ દુકાનદારોને સ્તુત્ય કપ પૂરો પાડવામાં આવ્યો હતો. જેમાં લગભગ અડધી ઓફર કરવામાં આવતી કોફી જેમાં લગભગ 100 મિલિગ્રામ કેફીન હોય છે અને અન્યમાં ડીકેફ અથવા પાણી હોય છે. પછી તેઓએ સ્ટોરમાંથી બહાર નીકળતાંની સાથે તેમની રસીદો સંશોધકો સાથે શેર કરી. ટીમે શોધી કાઢ્યું હતું કે, કેફીનયુક્ત વ્યક્તિઓએ ડીકેફ અથવા પાણી પીનારાઓની સરખામણીમાં નોંધપાત્ર રીતે વધુ સંખ્યામાં વસ્તુઓ ખરીદી હતી અને વધુ પૈસા ખર્ચ્યા હતા.

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

  • સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે, કેફીન એ પણ અસર કરે છે કે તેઓ કઈ પ્રકારની વસ્તુઓ ખરીદે છે. કેફીનયુક્ત કોફી પીનારાઓએ અન્ય દુકાનદારો કરતાં વધુ બિન-આવશ્યક વસ્તુઓ ખરીદી, જેમ કે સુગંધી મીણબત્તીઓ અને સુગંધ. જો કે,રસોડાના વાસણો અને સ્ટોરેજ બાસ્કેટ જેવી ઉપયોગિતાવાદી ખરીદીની વાત આવે ત્યારે બે જૂથો વચ્ચે ન્યૂનતમ તફાવત હતો.
  • તેઓએ લેબમાં ચોથો પ્રયોગ સેટ કર્યો અને સમાન પરિણામો મેળવ્યા.આ વખતે ઓનલાઈન શોપિંગ અંગે તેઓએ 200 બિઝનેસ સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસ પૂલને એવા વ્યક્તિઓ વચ્ચે વિભાજિત કર્યા જેઓ કેફીનયુક્ત અને ડીકેફીનેટેડ કોફી પીતા હતા અને તેમને 66 વિકલ્પોની પહેલાથી પસંદ કરેલી સૂચિમાંથી તેઓ કઈ વસ્તુઓ ખરીદશે તે પસંદ કરવાનું કહ્યું હતું. કેફીનનું સેવન કરનારાઓએ વધુ વસ્તુઓ પસંદ કરી જેને આવેગજન્ય ખરીદી (impulsive buying) ગણાતી હતી જેવી કે માલિશ, જ્યારે અન્ય લોકોએ નોટબુક જેવી વધુ વ્યવહારુ વસ્તુઓ પસંદ કરી.
  • બિસ્વાસે જણાવ્યું હતું કે,જ્યારે મધ્યમ માત્રામાં કેફીન લેવાથી સ્વાસ્થ્યને હકારાત્મક લાભ થઈ શકે છે, ત્યારે ખરીદી કરતી વખતે કેફીનયુક્ત થવાના અણધાર્યા પરિણામો આવી શકે છે એટલે કે, આવેગજન્ય ખર્ચને (impulsive buying) નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરતા ગ્રાહકોએ ખરીદી કરતા પહેલા કેફીનયુક્ત પીણાં લેવાનું ટાળવું જોઈએ.
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.