ETV Bharat / sukhibhava

શું પૌષ્ટિક આહાર શરીરની ગંધને નિયંત્રિત કરવામાં કરી શકે છે મદદ ? - Microbiota

જ્યારે શરીરની ગંધ મોટા ભાગના લોકોમાં સામાન્ય છે અને ગંધની માત્રા વ્યક્તિથી બીજી વ્યક્તિ પર આધાર રાખે છે. જો વ્યક્તિનું વજન વધારે હોય, અમુક પ્રકારના ખોરાક ખાતો હોય, અમુક સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિ હોય અથવા તણાવમાં હોય તો શરીરની ગંધનું જોખમ (Risk of body odor) વધુ હોઈ શકે છે.

શું પૌષ્ટિક આહાર શરીરની ગંધને નિયંત્રિત કરવામાં કરી શકે છે મદદ ?
શું પૌષ્ટિક આહાર શરીરની ગંધને નિયંત્રિત કરવામાં કરી શકે છે મદદ ?
author img

By

Published : Jun 17, 2022, 11:12 AM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: શરીરની ગંધ સાદા શબ્દોમાં, તમારા શરીરમાંથી ગંધ ત્યારે નીકળે છે જ્યારે પરસેવો બેક્ટેરિયાના સંપર્કમાં આવે છે. દુર્ગંધ માત્ર પરસેવાના કારણે નથી, પરંતુ બેક્ટેરિયા છે જે પરસેવાને કારણે દુર્ગંધનું કારણ બંને છે. સૌથી સામાન્ય અસરગ્રસ્ત વિસ્તારો બગલ, જઘન ક્ષેત્ર અને પ્યુબિક વિસ્તાર છે.

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

શરીરમાં કઈ પરસેવાની ગ્રંથીઓ હોય છે?: ઘણા પરિબળો છે, જેના કારણે આપણા શરીરમાં દુર્ગંધ આવે છે અને સૌમિતા વિશ્વાસ, ચીફ ન્યુટ્રિશનિસ્ટ, એસ્ટર આરવી હોસ્પિટલના જણાવ્યા અનુસાર, "આહાર, સેક્સ, આરોગ્ય અને દવાઓ જેવા વિવિધ પરિબળો શરીરની ગંધમાં ફાળો આપે છે પરંતુ મુખ્ય ફાળો ત્વચા પર બેક્ટેરિયાની પ્રવૃત્તિથી આવે છે. ગ્રંથિ સ્ત્રાવ માનવ શરીરમાં ત્રણ પ્રકારની પરસેવાની ગ્રંથીઓ હોય છે જેમ કે, સેબેસીયસ ગ્રંથીઓ, એકક્રાઇન સ્વેટ ગ્રંથીઓ અને એપોક્રાઇન સ્વેટ ગ્રંથીઓ.

શરીરનો કયો ભાગ છે ચિંતાનો વિષય: શરીરની ગંધ સામાન્ય રીતે એપોક્રાઇન પરસેવાની ગ્રંથીઓમાંથી પરિણમે છે. જેમાંથી મોટાભાગના રાસાયણિક સંયોજનો સ્ત્રાવ થાય છે, જે ત્વચા પર હાજર માઇક્રોબાયોટા (Microbiota) તેવા પદાર્થોમાં આગળ પ્રક્રિયા કરે છે, જે ગંધનું કારણ બને છે. અમુક વિસ્તારો આ પ્રક્રિયાની સંભાવના હોય છે.જેમ કે, અંડરઆર્મ એરિયા, નાભિનો વિસ્તાર, ગરદન, ગુપ્તાંગ અને કાનની પાછળ પરંતુ મોટાભાગે બગલ એ શરીરના અન્ય ભાગોની સરખામણીમાં ચિંતાનો વિષય છે.

આ પણ વાંચો: શું માત્ર ડાયાબિટીસ ધરાવતા વ્યક્તિઓ માટે જ છે રોગનિવારક ફૂટવેર ?

શરીરની ગંધમાં આહાર કેવી ભૂમિકા ભજવે છે?: આહાર શરીરની ગંધમાં ફાળો આપતી ભૂમિકા ભજવી શકે છે. મરચું, લસણ, ડુંગળી વગેરે જેવી શક્તિશાળી વસ્તુઓ પરસેવામાં તીવ્ર ગંધ લાવી શકે છે. પ્રોટીનયુક્ત આહાર (Healthy Food) પણ શરીરની ગંધનું કારણ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જે તમે આહાર લ્યો છો તેમાં અમુક ખોરાકનું ઉચ્ચ સ્તર, તેમાં રહેલા દુર્ગંધયુક્ત સંયોજનો તમારી પરસેવાની ગ્રંથીઓ દ્વારા અપ્રિય ગંધ આપવા માટે ઉત્સર્જિત કરવામાં આવી શકે છે. તે સંયોજનોને અસ્થિર ઓર્ગેનિક સંયોજનો (Volatile organic compounds) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને તેઓ કેટલાક ખાસ કરીને તીખો પરસેવો ઉત્પન્ન કરી શકે છે. ન્યુયોર્ક સ્થિત ત્વચારોગ વિજ્ઞાન અભ્યાસ (Dermatological study) અનુસાર સૌમિતા ઉમેરે છે, "ચોક્કસ પોષક તત્ત્વોના સેવનમાં વધારો કરવાથી શરીરની ગંધ ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.

આનો કરો ખોરાકમાં સમાવેશ

  • ગ્રીન્સ: પાલક, લેટીસ, કાલે, અરુગુલા અને અન્ય પાંદડાવાળા લીલા શાકભાજીમાં ક્લોરોફિલનું ઉચ્ચ સ્તર હોય છે. શરીરમાં ગંધ પેદા કરતા ઘટકોને હરિતદ્રવ્ય દ્વારા સરળતાથી તટસ્થ કરી શકાય છે.
  • ફાઈબરયુક્ત ખોરાકઃ વટાણા, દાળ અને કઠોળ જેવા ખાદ્ય પદાર્થોમાં ફાઈબરનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. ખાતરી કરો કે, તમે આમાંથી પૂરતું ખાઓ છો કારણ કે તે પાચનને સરળ બનાવે છે. પરિણામે, તમારા ખોરાકમાં કોઈપણ દુર્ગંધયુક્ત સંયોજનો કેવી રીતે વધુ ઝડપથી અને ઓછા પરસેવા દ્વારા બહાર નીકળી શકે છે
  • સાઇટ્રસ ફળો: નારંગી, લીંબુ અને ગ્રેપફ્રૂટ જેવા સાઇટ્રસ ફળોમાં રહેલા એસિડ્સ શરીરમાંથી પાણીના માર્ગને પ્રોત્સાહિત કરે છે, જે ઝેરને ઘટાડે છે. મહત્તમ લાભ માટે આને ફળ અથવા ફળોના રસના રૂપમાં સેવન કરી શકાય છે.
  • હર્બલ ટી: હર્બલ ટી જેમ કે, કેમોમાઈલ, ગ્રીન ચા અને પેપરમિન્ટ પાચનમાં સુધારો કરે છે. તેથી આંતરડામાં અનિચ્છનીય અવશેષોને અટકાવે છે જે ખરાબ ગંધનું કારણ બને છે. ફ્લોરલ જાસ્મીન ચા સક્રિય રીતે તમને તાજી સુગંધ લાવવામાં મદદ કરી શકે છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: શરીરની ગંધ સાદા શબ્દોમાં, તમારા શરીરમાંથી ગંધ ત્યારે નીકળે છે જ્યારે પરસેવો બેક્ટેરિયાના સંપર્કમાં આવે છે. દુર્ગંધ માત્ર પરસેવાના કારણે નથી, પરંતુ બેક્ટેરિયા છે જે પરસેવાને કારણે દુર્ગંધનું કારણ બંને છે. સૌથી સામાન્ય અસરગ્રસ્ત વિસ્તારો બગલ, જઘન ક્ષેત્ર અને પ્યુબિક વિસ્તાર છે.

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

શરીરમાં કઈ પરસેવાની ગ્રંથીઓ હોય છે?: ઘણા પરિબળો છે, જેના કારણે આપણા શરીરમાં દુર્ગંધ આવે છે અને સૌમિતા વિશ્વાસ, ચીફ ન્યુટ્રિશનિસ્ટ, એસ્ટર આરવી હોસ્પિટલના જણાવ્યા અનુસાર, "આહાર, સેક્સ, આરોગ્ય અને દવાઓ જેવા વિવિધ પરિબળો શરીરની ગંધમાં ફાળો આપે છે પરંતુ મુખ્ય ફાળો ત્વચા પર બેક્ટેરિયાની પ્રવૃત્તિથી આવે છે. ગ્રંથિ સ્ત્રાવ માનવ શરીરમાં ત્રણ પ્રકારની પરસેવાની ગ્રંથીઓ હોય છે જેમ કે, સેબેસીયસ ગ્રંથીઓ, એકક્રાઇન સ્વેટ ગ્રંથીઓ અને એપોક્રાઇન સ્વેટ ગ્રંથીઓ.

શરીરનો કયો ભાગ છે ચિંતાનો વિષય: શરીરની ગંધ સામાન્ય રીતે એપોક્રાઇન પરસેવાની ગ્રંથીઓમાંથી પરિણમે છે. જેમાંથી મોટાભાગના રાસાયણિક સંયોજનો સ્ત્રાવ થાય છે, જે ત્વચા પર હાજર માઇક્રોબાયોટા (Microbiota) તેવા પદાર્થોમાં આગળ પ્રક્રિયા કરે છે, જે ગંધનું કારણ બને છે. અમુક વિસ્તારો આ પ્રક્રિયાની સંભાવના હોય છે.જેમ કે, અંડરઆર્મ એરિયા, નાભિનો વિસ્તાર, ગરદન, ગુપ્તાંગ અને કાનની પાછળ પરંતુ મોટાભાગે બગલ એ શરીરના અન્ય ભાગોની સરખામણીમાં ચિંતાનો વિષય છે.

આ પણ વાંચો: શું માત્ર ડાયાબિટીસ ધરાવતા વ્યક્તિઓ માટે જ છે રોગનિવારક ફૂટવેર ?

શરીરની ગંધમાં આહાર કેવી ભૂમિકા ભજવે છે?: આહાર શરીરની ગંધમાં ફાળો આપતી ભૂમિકા ભજવી શકે છે. મરચું, લસણ, ડુંગળી વગેરે જેવી શક્તિશાળી વસ્તુઓ પરસેવામાં તીવ્ર ગંધ લાવી શકે છે. પ્રોટીનયુક્ત આહાર (Healthy Food) પણ શરીરની ગંધનું કારણ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જે તમે આહાર લ્યો છો તેમાં અમુક ખોરાકનું ઉચ્ચ સ્તર, તેમાં રહેલા દુર્ગંધયુક્ત સંયોજનો તમારી પરસેવાની ગ્રંથીઓ દ્વારા અપ્રિય ગંધ આપવા માટે ઉત્સર્જિત કરવામાં આવી શકે છે. તે સંયોજનોને અસ્થિર ઓર્ગેનિક સંયોજનો (Volatile organic compounds) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને તેઓ કેટલાક ખાસ કરીને તીખો પરસેવો ઉત્પન્ન કરી શકે છે. ન્યુયોર્ક સ્થિત ત્વચારોગ વિજ્ઞાન અભ્યાસ (Dermatological study) અનુસાર સૌમિતા ઉમેરે છે, "ચોક્કસ પોષક તત્ત્વોના સેવનમાં વધારો કરવાથી શરીરની ગંધ ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.

આનો કરો ખોરાકમાં સમાવેશ

  • ગ્રીન્સ: પાલક, લેટીસ, કાલે, અરુગુલા અને અન્ય પાંદડાવાળા લીલા શાકભાજીમાં ક્લોરોફિલનું ઉચ્ચ સ્તર હોય છે. શરીરમાં ગંધ પેદા કરતા ઘટકોને હરિતદ્રવ્ય દ્વારા સરળતાથી તટસ્થ કરી શકાય છે.
  • ફાઈબરયુક્ત ખોરાકઃ વટાણા, દાળ અને કઠોળ જેવા ખાદ્ય પદાર્થોમાં ફાઈબરનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. ખાતરી કરો કે, તમે આમાંથી પૂરતું ખાઓ છો કારણ કે તે પાચનને સરળ બનાવે છે. પરિણામે, તમારા ખોરાકમાં કોઈપણ દુર્ગંધયુક્ત સંયોજનો કેવી રીતે વધુ ઝડપથી અને ઓછા પરસેવા દ્વારા બહાર નીકળી શકે છે
  • સાઇટ્રસ ફળો: નારંગી, લીંબુ અને ગ્રેપફ્રૂટ જેવા સાઇટ્રસ ફળોમાં રહેલા એસિડ્સ શરીરમાંથી પાણીના માર્ગને પ્રોત્સાહિત કરે છે, જે ઝેરને ઘટાડે છે. મહત્તમ લાભ માટે આને ફળ અથવા ફળોના રસના રૂપમાં સેવન કરી શકાય છે.
  • હર્બલ ટી: હર્બલ ટી જેમ કે, કેમોમાઈલ, ગ્રીન ચા અને પેપરમિન્ટ પાચનમાં સુધારો કરે છે. તેથી આંતરડામાં અનિચ્છનીય અવશેષોને અટકાવે છે જે ખરાબ ગંધનું કારણ બને છે. ફ્લોરલ જાસ્મીન ચા સક્રિય રીતે તમને તાજી સુગંધ લાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.