ETV Bharat / sukhibhava

Buransh benefits for health: સ્વસ્થ રહેવામાં બુરાંશ કરે છે મદદ, જાણો તેના ફાયદા

ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલમાં જોવા મળતા બુરાંશનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે લાભકારી (Buransh benefits for health) છે. તેમાં રહેલા ઔષધીય ગુણો અને પૌષ્ટિક તત્વોને લીધે ઘણા લોકો તેને સંજીવની પણ કહે છે. બુરાંશના ફૂલો અને પાંદડાઓમાંથી (Rhododendron flower Benefits) બનતી ઔષધીયા રોગોથી રક્ષણ મેળવવા ઉપરાંત તેના રસનું નિયમિત સેવન શરીરમાં ખુંટતા પોષણને ઘટાડે છે સાથે જ શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે.

Buransh benefits for health: સ્વસ્થ રહેવામાં બુરાંશ કરે છે મદદ, જાણો તેના ફાયદા
Buransh benefits for health: સ્વસ્થ રહેવામાં બુરાંશ કરે છે મદદ, જાણો તેના ફાયદા
author img

By

Published : Feb 8, 2022, 12:15 PM IST

ન્યૂઝ ડેસ્ક: સંજીવની ગણાતી બુરાંશને (Buransh benefits for health) ઔષધીય ગુણોની ખાણ કહેવાય છે. બુરાંશ એક એવું વૃક્ષ છે જેના ફૂલો સુંદરતાની સાથે પાંદડામાં એવા પોષક તત્વો અને ઔષધીય ગુણો જોવા મળે છે, જે શરીરને રોગો મુક્ત રાખે છે. બુરાંશના ફૂલો વસંત ઋતુ એટલે કે જાન્યુઆરીથી માર્ચ મહિનામાં ખીલે છે. આયુર્વેદમાં પણ બુરાંશનું મહત્વ ઘણું છે. આયુર્વેદ અનુસાર રોજ એક ગ્લાસ બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાથી લોકો હૃદય રોગ સહિત અનેક રોગોથી દૂર રહી શકે છે.

બુરાંશ ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલના પર્વતીય વિસ્તારો જોવા મળે છે

ભારતમાં ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલના પર્વતીય વિસ્તારોમાં જોવા મળતા રોડોડેન્ડ્રોન પ્રજાતિના (rhododendron flower Benefits) આ ઝાડ પર ઉગતા લાલ રંગના ફૂલો પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, વિટામિન-સી, આયર્ન, ઝિંક અને કોપર જેવા તત્વોથી ભરપૂર છે. નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા અનુસાર, તેમાં ફેનોલ, સૈપોનિન, ઝેન્થોપ્રોટીન, ટૈનીન અને ફ્લેવોનોઈડ જેવા ફાયટોકેમિકલ્સ રહેલા હોય છે. આ સિવાય તેમાં ક્વેર્સેટિન, રુટિન અને કુમેરિક એસિડ જેવા સક્રિય સંયોજનો હોય છે. જે સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. આ ફૂલોની પાંખડીઓમાં ક્વિનિક એસિડ જોવા મળે છે. જે સ્વાદિષ્ટ તો છે જ સાથે એટલું જ ફાયદાકારક પણ છે. બુરાંશમાં એન્ટિ-ડાયાબિટીક, એન્ટિ-ઇન્ફ્લામેટરી અને એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ ગુણો પણ જોવા મળે છે.

બુરાંશ ખોરાકમાં લઇ શકાય છે

બુરાંશના ફૂલોનો રસ અને તેનો પાવડર તેમજ તેના પાંદડા બજારમાં સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે, ખાસ કરીને આયુર્વેદિક દવાઓની દુકાનો પર, પરંતુ જ્યાં બોરડોક ફૂલો ઉગે છે ત્યાં લોકો તેનો ઉપયોગ ચટણી અથવા અન્ય પ્રકારના ખોરાકના રૂપમાં પણ કરે છે.

બુરાંશનો ઉપયોગ આયુર્વેદિક અને હોમિયોપેથિક દવાઓમાં

ફૂલો અને તેના પાંદડા બન્નેનો ઉપયોગ આયુર્વેદિક અને હોમિયોપેથિક દવાઓમાં થાય છે. તેમાં જોવા મળતા વિરોધી ગુણધર્મોને લીધે, તેનો ઉપયોગ ગાઉટ, રૂમેટિસ્મ, બ્રોન્કાઇટિસ અને અર્થરાઇટિસના ઇલાજ માટે થાય છે.

આ પણ વાંચો: Buransh benefits for health: સ્વસ્થ રહેવામાં બુરાંશ કરે છે મદદ, જાણો તેના ફાયદા

બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાની સલાહ

નિરોગ આયુર્વેદિક હોસ્પિટલના નિષ્ણાંત ડૉ. મનીષા કાળે પ્રમાણે, બુરાંશનું સેવન એનિમિયા એટલે કે ખુનની કમીને દુર કરવા, હાડકાંને મજબૂત બનાવવા અને નબળાઈ દૂર કરવામાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે. આ ઉપરાંત, પાચન તંત્રની સમસ્યાને કારણે અથવા ખોટા આહારને કારણે પરિણામે સ્વરૂપ, ત્વચા, ગળા અથવા પેટમાં બળતરા થતી હોય તો પણ બુરાંશનું સેવન રાહત આપે છે. એટલું જ નહીં, બુરાંશમાં એન્ટિ-હિપેરગ્લસેમિક ગુણો જોવા મળે છે. જે લોહીમાં શુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે. એટલા માટે ઘણી વખત ડાયાબિટીસના દર્દીઓને બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.

બુરાંશના ફૂલનો રસ શરીરમાં પોષક તત્વોની ઉણપને પૂર્ણ કરે છે

આ સિવાય બુરાંશના ફૂલ અને પાંદડાનો ઉપયોગ પ્રોસ્ટેટ, કિડનીની સમસ્યા, યૂરિનરી બલ્ડરમાં સોજો, મોમાં અલ્સર અને જઠરાંત્રિય ગૈસ્ટ્રોઇંટેસ્ટાઇનલ ટ્રેકના ઇલાજમાં પણ થાય છે. ડૉ. કાલે કહે છે કે, બુરાંશના ફૂલોનો રસ શરીરમાં પોષક તત્વોની ઉણપને પૂર્ણ કરે છે અને શરીરની કાર્ય ક્ષમતા વધારે છે.

બુરાંશ કોવિડ-19ના સંક્રમણના ઇલાજ માટે ઉપયોગી

બુરાંશના ફાયદાઓ અંગે ઘણા સંશોધનો પણ કરવામાં આવ્યા છે. તાજેતરમાં બહાર આવ્યું છે કે, બુરાંશનો ઉપયોગ કોરોનાથી બચાવ અને તેની સારવારમાં પણ થઈ શકે છે. IIT મંડી અને નવી દિલ્હીના ઇન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર જિનેટિક એન્જિનિયરિંગ એન્ડ બાયોટેકનોલોજી દ્વારા આ સંશોધન, જર્નલ બાયોમોલેક્યુલર સ્ટ્રક્ચર એન્ડ ડાયનેમિક્સમાં પ્રકાશિત,માને છે કે બુરાંશના ફૂલો પણ કોરોનાથી બચવામાં મદદ કરે છે. આ સંશોધનના સંશોધકોના જણાવ્યા અનુસાર,બુરાંશની પાંખડીઓમાં જોવા મળતા ફાયટોકેમિકલ્સ કોવિડ-19ના સંક્રમણના ઇલાજ (Covid-19 cure) માટે ઉપયોગી છે.

આ પણ વાંચો: Lata mangeshkar Passed Away: લતાજીના એક ફેને કર્યું કઇક આવુ...તેના બીજા ફેનને મુકી દીધા પાછળ, જાણો કંઇ રીતે

ન્યૂઝ ડેસ્ક: સંજીવની ગણાતી બુરાંશને (Buransh benefits for health) ઔષધીય ગુણોની ખાણ કહેવાય છે. બુરાંશ એક એવું વૃક્ષ છે જેના ફૂલો સુંદરતાની સાથે પાંદડામાં એવા પોષક તત્વો અને ઔષધીય ગુણો જોવા મળે છે, જે શરીરને રોગો મુક્ત રાખે છે. બુરાંશના ફૂલો વસંત ઋતુ એટલે કે જાન્યુઆરીથી માર્ચ મહિનામાં ખીલે છે. આયુર્વેદમાં પણ બુરાંશનું મહત્વ ઘણું છે. આયુર્વેદ અનુસાર રોજ એક ગ્લાસ બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાથી લોકો હૃદય રોગ સહિત અનેક રોગોથી દૂર રહી શકે છે.

બુરાંશ ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલના પર્વતીય વિસ્તારો જોવા મળે છે

ભારતમાં ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલના પર્વતીય વિસ્તારોમાં જોવા મળતા રોડોડેન્ડ્રોન પ્રજાતિના (rhododendron flower Benefits) આ ઝાડ પર ઉગતા લાલ રંગના ફૂલો પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, વિટામિન-સી, આયર્ન, ઝિંક અને કોપર જેવા તત્વોથી ભરપૂર છે. નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા અનુસાર, તેમાં ફેનોલ, સૈપોનિન, ઝેન્થોપ્રોટીન, ટૈનીન અને ફ્લેવોનોઈડ જેવા ફાયટોકેમિકલ્સ રહેલા હોય છે. આ સિવાય તેમાં ક્વેર્સેટિન, રુટિન અને કુમેરિક એસિડ જેવા સક્રિય સંયોજનો હોય છે. જે સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. આ ફૂલોની પાંખડીઓમાં ક્વિનિક એસિડ જોવા મળે છે. જે સ્વાદિષ્ટ તો છે જ સાથે એટલું જ ફાયદાકારક પણ છે. બુરાંશમાં એન્ટિ-ડાયાબિટીક, એન્ટિ-ઇન્ફ્લામેટરી અને એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ ગુણો પણ જોવા મળે છે.

બુરાંશ ખોરાકમાં લઇ શકાય છે

બુરાંશના ફૂલોનો રસ અને તેનો પાવડર તેમજ તેના પાંદડા બજારમાં સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે, ખાસ કરીને આયુર્વેદિક દવાઓની દુકાનો પર, પરંતુ જ્યાં બોરડોક ફૂલો ઉગે છે ત્યાં લોકો તેનો ઉપયોગ ચટણી અથવા અન્ય પ્રકારના ખોરાકના રૂપમાં પણ કરે છે.

બુરાંશનો ઉપયોગ આયુર્વેદિક અને હોમિયોપેથિક દવાઓમાં

ફૂલો અને તેના પાંદડા બન્નેનો ઉપયોગ આયુર્વેદિક અને હોમિયોપેથિક દવાઓમાં થાય છે. તેમાં જોવા મળતા વિરોધી ગુણધર્મોને લીધે, તેનો ઉપયોગ ગાઉટ, રૂમેટિસ્મ, બ્રોન્કાઇટિસ અને અર્થરાઇટિસના ઇલાજ માટે થાય છે.

આ પણ વાંચો: Buransh benefits for health: સ્વસ્થ રહેવામાં બુરાંશ કરે છે મદદ, જાણો તેના ફાયદા

બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાની સલાહ

નિરોગ આયુર્વેદિક હોસ્પિટલના નિષ્ણાંત ડૉ. મનીષા કાળે પ્રમાણે, બુરાંશનું સેવન એનિમિયા એટલે કે ખુનની કમીને દુર કરવા, હાડકાંને મજબૂત બનાવવા અને નબળાઈ દૂર કરવામાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે. આ ઉપરાંત, પાચન તંત્રની સમસ્યાને કારણે અથવા ખોટા આહારને કારણે પરિણામે સ્વરૂપ, ત્વચા, ગળા અથવા પેટમાં બળતરા થતી હોય તો પણ બુરાંશનું સેવન રાહત આપે છે. એટલું જ નહીં, બુરાંશમાં એન્ટિ-હિપેરગ્લસેમિક ગુણો જોવા મળે છે. જે લોહીમાં શુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે. એટલા માટે ઘણી વખત ડાયાબિટીસના દર્દીઓને બુરાંશના ફૂલનો રસ પીવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.

બુરાંશના ફૂલનો રસ શરીરમાં પોષક તત્વોની ઉણપને પૂર્ણ કરે છે

આ સિવાય બુરાંશના ફૂલ અને પાંદડાનો ઉપયોગ પ્રોસ્ટેટ, કિડનીની સમસ્યા, યૂરિનરી બલ્ડરમાં સોજો, મોમાં અલ્સર અને જઠરાંત્રિય ગૈસ્ટ્રોઇંટેસ્ટાઇનલ ટ્રેકના ઇલાજમાં પણ થાય છે. ડૉ. કાલે કહે છે કે, બુરાંશના ફૂલોનો રસ શરીરમાં પોષક તત્વોની ઉણપને પૂર્ણ કરે છે અને શરીરની કાર્ય ક્ષમતા વધારે છે.

બુરાંશ કોવિડ-19ના સંક્રમણના ઇલાજ માટે ઉપયોગી

બુરાંશના ફાયદાઓ અંગે ઘણા સંશોધનો પણ કરવામાં આવ્યા છે. તાજેતરમાં બહાર આવ્યું છે કે, બુરાંશનો ઉપયોગ કોરોનાથી બચાવ અને તેની સારવારમાં પણ થઈ શકે છે. IIT મંડી અને નવી દિલ્હીના ઇન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર જિનેટિક એન્જિનિયરિંગ એન્ડ બાયોટેકનોલોજી દ્વારા આ સંશોધન, જર્નલ બાયોમોલેક્યુલર સ્ટ્રક્ચર એન્ડ ડાયનેમિક્સમાં પ્રકાશિત,માને છે કે બુરાંશના ફૂલો પણ કોરોનાથી બચવામાં મદદ કરે છે. આ સંશોધનના સંશોધકોના જણાવ્યા અનુસાર,બુરાંશની પાંખડીઓમાં જોવા મળતા ફાયટોકેમિકલ્સ કોવિડ-19ના સંક્રમણના ઇલાજ (Covid-19 cure) માટે ઉપયોગી છે.

આ પણ વાંચો: Lata mangeshkar Passed Away: લતાજીના એક ફેને કર્યું કઇક આવુ...તેના બીજા ફેનને મુકી દીધા પાછળ, જાણો કંઇ રીતે

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.