ETV Bharat / sukhibhava

રસીકરણ કરાવો, બેજુબાન જીવને બચાવો.. - Carres disease

લોકોને ઝૂનોટિક રોગ "રેબીઝ" વિશે જાગૃત કરવા દર વર્ષે 28મી સપ્ટેમ્બરે વિશ્વ રેબીઝ (હડકવા) દિવસ મનાવવામાં આવે છે. રેબીઝ વિશે અને તેની રસી વિશે તમારે વધુ જાણવાની જરૂર છે. રસીકરણ કુતરા માટે એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે, જેટલું તે મનુષ્યો માટે છે. તેથી, તમારા કૂતરા માટે અહીં પાંચ સૌથી મહત્વપૂર્ણ રસીકરણ (important vaccinations) છે.

રસીકરણ કરાવો બેજુબાન જીવને બચાવો..
રસીકરણ કરાવો બેજુબાન જીવને બચાવો..
author img

By

Published : Jun 28, 2022, 2:12 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: પાળતુ પ્રાણીઓને શ્રેષ્ઠ સાથી માનવામાં આવે છે અને તે વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ સારા છે. તેથી તેની પણ સંભાળ રાખવી એટલી જ જરુરી છે. જે કોઈપણ વ્યક્તિએ ક્યારેય પાળતુ પ્રાણી રાખ્યું છે તે જાણે છે કે, તેમને તમામ જાણીતા રોગોથી બચાવવા માટે સમયસર રસી અપાવવી કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે, પછી ભલે તે નાના હોય કે મોટા. જ્યારે કૂતરાઓની વાત આવે છે, ત્યારે સમયાંતરે બૂસ્ટર ડોઝ (booster doses) સાથે શરૂઆતમાં રસીકરણ સર્વોપરી છે.

આ પણ વાંચો: ગંભીર ન્યુરોડીજનરેટિવ ડિસઓર્ડરનું જોખમ ધરાવતા કોવિડ દર્દીઓ..

ગલુડિયાની રસીકરણની (puppy vaccinations) સંપૂર્ણ શ્રેણી 6-8 અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ થાય છે અને તે 12-16 મહિનાની ઉંમરમાં પૂર્ણ થવી જોઈએ, તે પછી બૂસ્ટર ડોઝ સામાન્ય રીતે શરૂ થાય છે, તેમાંથી મોટા ભાગના વર્ષમાં એકવાર રસી આપવામાં આવે છે. તેથી, તમારા પાલતુ માટે અહીં 5 મહત્વપૂર્ણ રસીકરણ છે.

  • રેબિસ(હડકવા)

રેબિસએ એક જીવલેણ "ઝૂનોટિક રોગ" છે, જે પ્રાણીઓથી મનુષ્યમાં પણ ફેલાય છે. રેબિસ લિસા વાયરસ (Lyssa virus) દ્વારા પ્રસારિત થાય છે. તે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ (Central nervous system)પર આક્રમણ કરે છે અને જો તેનો ચેપ લાગે તો તેના કારણે લગભગ 100 ટકા કેસોમાં માથાનો દુખાવો, ચિંતા, આભાસ, અતિશય લાળ, વધેલી આક્રમકતા, પાણીનો ડર, લકવો અને મૃત્યુ થાય છે. આથી, પ્રથમ અને પછી સામયિક રેબિસ શોટ તમારા રુંવાટીદાર મિત્રને બચાવવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, જે 12 અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ થાય છે.

  • ડિસ્ટેમ્પર

ડિસ્ટેમ્પર, જેને કેરે રોગ (Carre's disease) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક અત્યંત ચેપી વાયરલ રોગ છે. જે તીવ્ર જઠરાંત્રિય સમસ્યાઓ, શ્વસન સમસ્યાઓ જેમ કે, આંખો અને નાકમાંથી પરુ જેવા સ્રાવ સાથે ગંભીર ઉધરસ અને જીવલેણ આંચકી અને લકવો તરફ દોરી શકે છે. ડિસ્ટેમ્પર માટે કોઈ અસરકારક સારવાર નથી પરંતુ 8 અઠવાડિયાની ઉંમરથી રસીકરણ એ તમારા કૂતરાને બચાવવાનો એકમાત્ર રસ્તો છે.

  • પરવોવાયરસ

હજુ સુધી અન્ય એક અત્યંત ચેપી અને સંભવિત જીવલેણ રોગ- કેનાઇન પાર્વોવાયરસ (Canine Parvovirus) એ અત્યંત પ્રતિરોધક DNA વાયરસ છે. જે ખાસ કરીને નાના બચ્ચા અને વૃદ્ધ શ્વાન માટે સંવેદનશીલ હોય છે. લક્ષણોમાં સામાન્ય રીતે ગંભીર ઉલ્ટી, 41.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધીનો ઉંચો તાવ અને લોહીવાળા ઝાડાનો સમાવેશ થાય છે. તેની સારવાર વિના નાના કૂતરા આ રોગના સંક્રમણના માત્ર 72 કલાકની અંદર નિર્જલીકરણ અથવા નશાથી મૃત્યુ પામે છે. વાસ્તવમાં, આ રોગથી બચી ગયેલા પ્રાણીઓ પણ થોડા વર્ષોમાં ઇમ્યુનોડેફિસિયન્સી અને હૃદયની સમસ્યાઓ સહિત લાંબા ગાળાના પરિણામોનો ભોગ બની શકે છે. પાર્વોવાયરસ માટે રસીકરણ પણ આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરે શરૂ થાય છે, અન્ય ત્રણ શોટ સાથે તેને ક્લબ કરવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો: ટાઈફોઈડમાં એન્ટિબાયોટિક છે કેટલું અસરકારક...

  • હીપેટાઇટિસ

કેનાઇન, એડેનોવાયરસ 1 (canine adenovirus 1) દ્વારા થાય છે, જે સામાન્ય રીતે પાણી અથવા પેશાબ ધરાવતા ખોરાક દ્વારા પ્રસારિત થાય છે. તે રોગ તાવ, આંખો અને કિડનીમાં બળતરા જેવા સંખ્યાબંધ લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. યોગ્ય સારવાર અથવા રસીકરણ વિના, આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ કરીને આ વાયરસ ઝડપથી યકૃત સુધી પહોંચી શકે છે, જેના કારણે નાના કૂતરાઓ અથવા નબળા રોગપ્રતિકારક શક્તિવાળા લોકોમાં થાક, ઉલટી અને ઝાડા અને મૃત્યુ પણ થાય છે.

  • લેપ્ટોસ્પાયરોસિસ

હજુ સુધી અન્ય એક ઝૂનોટિક રોગ, લેપ્ટોસ્પાયરોસિસ બેક્ટેરિયાને કારણે થાય છે અને સંભવતઃ તેમાં કોઈ લક્ષણો ન પણ હોઈ શકે, તે ખાસ કરીને પ્રાણીઓ અને મનુષ્યો બંને માટે જોખમી બનાવે છે. આ લેપ્ટોસ્પિરા બેક્ટેરિયમને કારણે થાય છે, જે સામાન્ય રીતે દૂષિત માટી અથવા પાણીમાં જોવા મળે છે, આ અત્યંત ચેપી રોગ યુવાન અથવા રોગપ્રતિકારક શક્તિવાળા કૂતરાઓમાં ગંભીર અંગને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, જે ઘણીવાર મૃત્યુ તરફ દોરી જાય છે. જેમ કે, લેપ્ટોસ્પાયરોસીસ રસીકરણ (Leptospirosis vaccinations) પણ આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ કરીને તમારા રુંવાટીદાર મિત્રના સતત સારા સ્વાસ્થ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

  • તમારા ડોગ્સ સાથીઓ માટે આ પાંચ સૌથી મૂળભૂત પરંતુ નિર્ણાયક રસીકરણ (critical vaccinations) છે. આ ઉપરાંત તેમને તેમના જીવનભર કોરોનાવાયરસ સહિત અન્ય રોગો માટે વધારાના શોટ્સની પણ જરૂર પડી શકે છે. તેના વિશે વધુ જાણવા માટે તમે તમારા પશુચિકિત્સકની સલાહ લઈ શકો છો.

ન્યુઝ ડેસ્ક: પાળતુ પ્રાણીઓને શ્રેષ્ઠ સાથી માનવામાં આવે છે અને તે વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ સારા છે. તેથી તેની પણ સંભાળ રાખવી એટલી જ જરુરી છે. જે કોઈપણ વ્યક્તિએ ક્યારેય પાળતુ પ્રાણી રાખ્યું છે તે જાણે છે કે, તેમને તમામ જાણીતા રોગોથી બચાવવા માટે સમયસર રસી અપાવવી કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે, પછી ભલે તે નાના હોય કે મોટા. જ્યારે કૂતરાઓની વાત આવે છે, ત્યારે સમયાંતરે બૂસ્ટર ડોઝ (booster doses) સાથે શરૂઆતમાં રસીકરણ સર્વોપરી છે.

આ પણ વાંચો: ગંભીર ન્યુરોડીજનરેટિવ ડિસઓર્ડરનું જોખમ ધરાવતા કોવિડ દર્દીઓ..

ગલુડિયાની રસીકરણની (puppy vaccinations) સંપૂર્ણ શ્રેણી 6-8 અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ થાય છે અને તે 12-16 મહિનાની ઉંમરમાં પૂર્ણ થવી જોઈએ, તે પછી બૂસ્ટર ડોઝ સામાન્ય રીતે શરૂ થાય છે, તેમાંથી મોટા ભાગના વર્ષમાં એકવાર રસી આપવામાં આવે છે. તેથી, તમારા પાલતુ માટે અહીં 5 મહત્વપૂર્ણ રસીકરણ છે.

  • રેબિસ(હડકવા)

રેબિસએ એક જીવલેણ "ઝૂનોટિક રોગ" છે, જે પ્રાણીઓથી મનુષ્યમાં પણ ફેલાય છે. રેબિસ લિસા વાયરસ (Lyssa virus) દ્વારા પ્રસારિત થાય છે. તે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ (Central nervous system)પર આક્રમણ કરે છે અને જો તેનો ચેપ લાગે તો તેના કારણે લગભગ 100 ટકા કેસોમાં માથાનો દુખાવો, ચિંતા, આભાસ, અતિશય લાળ, વધેલી આક્રમકતા, પાણીનો ડર, લકવો અને મૃત્યુ થાય છે. આથી, પ્રથમ અને પછી સામયિક રેબિસ શોટ તમારા રુંવાટીદાર મિત્રને બચાવવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, જે 12 અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ થાય છે.

  • ડિસ્ટેમ્પર

ડિસ્ટેમ્પર, જેને કેરે રોગ (Carre's disease) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક અત્યંત ચેપી વાયરલ રોગ છે. જે તીવ્ર જઠરાંત્રિય સમસ્યાઓ, શ્વસન સમસ્યાઓ જેમ કે, આંખો અને નાકમાંથી પરુ જેવા સ્રાવ સાથે ગંભીર ઉધરસ અને જીવલેણ આંચકી અને લકવો તરફ દોરી શકે છે. ડિસ્ટેમ્પર માટે કોઈ અસરકારક સારવાર નથી પરંતુ 8 અઠવાડિયાની ઉંમરથી રસીકરણ એ તમારા કૂતરાને બચાવવાનો એકમાત્ર રસ્તો છે.

  • પરવોવાયરસ

હજુ સુધી અન્ય એક અત્યંત ચેપી અને સંભવિત જીવલેણ રોગ- કેનાઇન પાર્વોવાયરસ (Canine Parvovirus) એ અત્યંત પ્રતિરોધક DNA વાયરસ છે. જે ખાસ કરીને નાના બચ્ચા અને વૃદ્ધ શ્વાન માટે સંવેદનશીલ હોય છે. લક્ષણોમાં સામાન્ય રીતે ગંભીર ઉલ્ટી, 41.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધીનો ઉંચો તાવ અને લોહીવાળા ઝાડાનો સમાવેશ થાય છે. તેની સારવાર વિના નાના કૂતરા આ રોગના સંક્રમણના માત્ર 72 કલાકની અંદર નિર્જલીકરણ અથવા નશાથી મૃત્યુ પામે છે. વાસ્તવમાં, આ રોગથી બચી ગયેલા પ્રાણીઓ પણ થોડા વર્ષોમાં ઇમ્યુનોડેફિસિયન્સી અને હૃદયની સમસ્યાઓ સહિત લાંબા ગાળાના પરિણામોનો ભોગ બની શકે છે. પાર્વોવાયરસ માટે રસીકરણ પણ આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરે શરૂ થાય છે, અન્ય ત્રણ શોટ સાથે તેને ક્લબ કરવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો: ટાઈફોઈડમાં એન્ટિબાયોટિક છે કેટલું અસરકારક...

  • હીપેટાઇટિસ

કેનાઇન, એડેનોવાયરસ 1 (canine adenovirus 1) દ્વારા થાય છે, જે સામાન્ય રીતે પાણી અથવા પેશાબ ધરાવતા ખોરાક દ્વારા પ્રસારિત થાય છે. તે રોગ તાવ, આંખો અને કિડનીમાં બળતરા જેવા સંખ્યાબંધ લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. યોગ્ય સારવાર અથવા રસીકરણ વિના, આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ કરીને આ વાયરસ ઝડપથી યકૃત સુધી પહોંચી શકે છે, જેના કારણે નાના કૂતરાઓ અથવા નબળા રોગપ્રતિકારક શક્તિવાળા લોકોમાં થાક, ઉલટી અને ઝાડા અને મૃત્યુ પણ થાય છે.

  • લેપ્ટોસ્પાયરોસિસ

હજુ સુધી અન્ય એક ઝૂનોટિક રોગ, લેપ્ટોસ્પાયરોસિસ બેક્ટેરિયાને કારણે થાય છે અને સંભવતઃ તેમાં કોઈ લક્ષણો ન પણ હોઈ શકે, તે ખાસ કરીને પ્રાણીઓ અને મનુષ્યો બંને માટે જોખમી બનાવે છે. આ લેપ્ટોસ્પિરા બેક્ટેરિયમને કારણે થાય છે, જે સામાન્ય રીતે દૂષિત માટી અથવા પાણીમાં જોવા મળે છે, આ અત્યંત ચેપી રોગ યુવાન અથવા રોગપ્રતિકારક શક્તિવાળા કૂતરાઓમાં ગંભીર અંગને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, જે ઘણીવાર મૃત્યુ તરફ દોરી જાય છે. જેમ કે, લેપ્ટોસ્પાયરોસીસ રસીકરણ (Leptospirosis vaccinations) પણ આઠ અઠવાડિયાની ઉંમરથી શરૂ કરીને તમારા રુંવાટીદાર મિત્રના સતત સારા સ્વાસ્થ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

  • તમારા ડોગ્સ સાથીઓ માટે આ પાંચ સૌથી મૂળભૂત પરંતુ નિર્ણાયક રસીકરણ (critical vaccinations) છે. આ ઉપરાંત તેમને તેમના જીવનભર કોરોનાવાયરસ સહિત અન્ય રોગો માટે વધારાના શોટ્સની પણ જરૂર પડી શકે છે. તેના વિશે વધુ જાણવા માટે તમે તમારા પશુચિકિત્સકની સલાહ લઈ શકો છો.
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.