અમદાવાદ રાજ્યમાં પહેલા તબક્કા પછી હવે વિધાનસભાની ચૂંટણીના (Gujarat Election 2022) બીજા તબક્કા (Second phase voting for Gujarat elections) માટે 5 ડિસેમ્બરે મતદાન થશે. આ દિવસે હવે રાજ્યની 93 બેઠકો પર મતદારો ઉમેદવારોનું ભાવિ EVM મશીનમાં કેદ કરશે. જોકે, આ તબક્કામાં ઉત્તર ગુજરાતની 32 બેઠકો સૌથી વધુ મહત્વ ધરાવે છે. ત્યારે રાજકીય પાર્ટીઓ એડીચોટીનું જોર લગાવી રહી છે.
ભાજપે બળવાનો કરવો પડ્યો સામનો જોકે, ભાજપે આ વખતે અનેક બળવાનો (Internal dispute in BJP) સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. રાજ્યના પૂર્વ ગૃહપ્રધાન વિપુલ ચૌધરીની (Vipul Chaudhary Former Home Minister) ધરપકડના કારણે OBC, ચૌધરી સમુદાયમાં ગુસ્સો જોવા મળી રહ્યો છે. રાજકીય વિશ્લેષકોએ આ અંગે જણાવ્યું હતું કે, પૂર્વ પ્રધાન વિપુલ ચૌધરી (Vipul Chaudhary arbuda sena) સ્થાનિક જ્ઞાતિની ગતિશીલતા અને ઉમેદવારોની પસંદગી અંતિમ પરિણામમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે તેવી શક્યતા છે.
ગયા વર્ષે અહીંથી એક બેઠક અપક્ષને ફાળે ગઈ હતી ગત ચૂંટણીમાં એક સીટ (SC અનામત વડગામ) અપક્ષ ઉમેદવાર જિગ્નેશ મેવાણીને (Jignesh Mevani Independent Candidate) ગઈ. તેમને કૉંગ્રેસ દ્વારા ટેકો મળ્યો હતો. વિપક્ષી પાર્ટીએ પ્રદેશમાં તેના મોટા ભાગના વર્તમાન ધારાસભ્યો પર વિશ્વાસ મુક્યો છે અને ફરીથી ઉમેદવારી નોંધાવી છે. આમાંથી 11 તે જ સમયે જ્યારે ભાજપે તેના 14 વર્તમાન ધારાસભ્યોમાંથી માત્ર 6ને જ મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. તેમ જ બાકીની વિધાનસભા બેઠકોમાં નવા ઉમેદવારોને તક આપી છે. બંને પક્ષોએ સ્થાનિક જ્ઞાતિની ગતિશીલતાને ધ્યાનમાં લઈને પાટીદાર અને કોળી સમુદાયના ઉમેદવારોને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
AAPની કોઈ અસર નહીં થાય તેવી શક્યતા નથી નિષ્ણાતો માને છે કે, આમ આદમી પાર્ટી (Aam Aadmi Party) ઉત્તર ગુજરાતમાં બહુ ફરક કરે તેવી શક્યતા નથી, જે અરવિંદ કેજરીવાલની આગેવાની હેઠળની પાર્ટીની સંભવિત અસરથી વિપરિત કૉંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે સીધી સ્પર્ધા જોવા મળશે. દક્ષિણ ગુજરાતમાં (Voting in South Gujarat) સુરત અને સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશની કેટલીક બેઠકો."ભાજપે 2002ની ચૂંટણીમાં મધ્ય અને ઉત્તર ગુજરાત પ્રદેશોમાં ચૂંટણીમાં જીત મેળવી હતી (ગોધરા પછીના કોમી રમખાણોની પૃષ્ઠભૂમિમાં યોજાયેલી). જોકે, વર્ષ 2012 સુધીમાં, કૉંગ્રેસ ઉત્તર ગુજરાતમાં ખોવાયેલો ઘણો ભાગ પાછો મેળવ્યો અને 5 વર્ષ પછી આ પ્રદેશમાં પોતાની પકડ જાળવી રાખવામાં સફળ રહી.
રાજકીય નિષ્ણાતોનો મત રાજકીય વિશ્લેષક દિલીપ ગોહિલે જણાવ્યું હતું કે, 800 કરોડ રૂપિયાના ભ્રષ્ટાચારના કેસમાં સહકારી નેતા વિપુલ ચૌધરીની (Vipul Chaudhary arbuda sena) ધરપકડથી ખળભળાટ મચી ગયો છે. વિશ્લેષકો અને સામાજિક જૂથના સભ્યોના જણાવ્યા અનુસાર, બનાસકાંઠા જિલ્લા અને મહેસાણાના કેટલાક ભાગોમાં બેઠકો પર તેમના સમુદાયના લોકોનો નોંધપાત્ર હિસ્સો છે. દૂધસાગર ડેરીના ભૂતપૂર્વ ચેરમેન ચૌધરી પર તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ભ્રષ્ટાચારનો આરોપ છે. સહકારી સંસ્થા. ચૂંટણી પહેલા પૂર્વ મંત્રી AAPમાં જોડાશે તેવી વાતો ચાલી રહી હતી, પરંતુ તે સાકાર થયો ન હતો. દૂધસાગર ડેરીના પૂર્વ ઉપપ્રમુખ મોગાજી ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે ચૌધરી સમાજની સામાજિક સંસ્થા અર્બુદા સેના સાથે પણ સંકળાયેલા છે.
સામાજિક જૂથો પસંદગી મુજબ આપશે મત સામાજિક જૂથના સભ્યો તેમની પસંદગી મુજબ તેમનો મત આપશે અને તેમને કોઈ નિર્દેશ જારી કરવામાં આવ્યો નથી. તેઓ મતદાન કરતી વખતે ઉમેદવારો અને સ્થાનિક મુદ્દાઓ જેવા પરિબળોને ધ્યાનમાં લેશે. મોગાજી ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું, પરંતુ સમુદાયના સભ્યોમાં ગુસ્સો હોવાનું જાળવી રાખ્યું હતું. વિપુલ ચૌધરી (Vipul Chaudhary arbuda sena) સાથે કેવું વર્તન કરવામાં આવ્યું હતું. વિપુલ ચૌધરી સાથે જે કરવામાં આવ્યું તે અંગે સમુદાયના લોકોમાં ગુસ્સો છે, પરંતુ અર્બુદા સેનાએ બિનરાજકીય રહેવાનું નક્કી કર્યું છે, તેમણે કહ્યું હતું કે, શક્તિશાળી OBC સમુદાય ઉત્તરમાં દરેક જગ્યાએ તેની હાજરી ધરાવે છે.
સ્થાનિક ઉમેદવારો નિર્ણાયક ભૂમિકામાં અન્ય કોઈ પણ બાબત કરતા સ્થાનિક ઉમેદવારો નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવશે. સમુદાયના સભ્યો સ્થાનિક ઉમેદવારોને મત આપશે. ભલે તે કોઈપણ રાજકીય પક્ષનું પ્રતિનિધિત્વ કરે. અમે જારી કર્યા નથી. ચૂંટણી સંદર્ભે શું કરવું અને શું નહીં તે અંગે સમુદાયને કોઈ પણ દિશાનિર્દેશ નથી. મોગાજી ચૌધરીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું. બનાસકાંઠામાં ડીસા જેવી કેટલીક વિધાનસભા બેઠકો પર ભાજપ બળવોનો સામનો કરી રહી છે. ભાજપે જે રીતે કૉંગ્રેસમાંથી પક્ષપલટો કરનાર અલ્પેશ ઠાકોરને (Alpesh Thakor BJP Candidate) સંભાળ્યા તેનાથી મતદારો પણ ખૂશ નથી. શાસક પક્ષે ઠાકોરને ગાંધીનગર દક્ષિણ બેઠક (Voting in South Gujarat) પરથી મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
રાધનપુરથી પેટાચૂંટણી હારી ગયા હતા વર્ષ 2019માં તેઓ પાટણ જિલ્લાના રાધનપુરથી ભાજપના ઉમેદવાર તરીકે પેટાચૂંટણી હારી ગયા હતા. તેઓ ભાજપમાં જોડાતા પહેલા 2017ની ચૂંટણીમાં કૉંગ્રેસની ટિકિટ પર રાધનપુર જીત્યા હતા. પ્રદેશમાં ત્રણ અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) અને અનુસૂચિત જાતિ (SC) જેટલી અનામત બેઠકો છે. કોંગ્રેસ પાસે તમામ ત્રણેય ST- અનામત વિધાનસભા બેઠકો છે. જ્યારે બે SC મતદારક્ષેત્રો ભાજપ પાસે છે. ત્રીજી એસસી-અનામત બેઠકનું પ્રતિનિધિત્વ મેવાણી કરે છે, જે આ વખતે વડગામથી કૉંગ્રેસના ઉમેદવાર છે.
ઉત્તર ગુજરાતની બેઠકોનું ગણિત : ઉત્તર ગુજરાતમાં બે સમાજનો રોલ ખૂબ મોટો હોય છે એક પાટીદાર અને બીજો ઓબીસી સમાજ. તેમાં ચૂંટણી ગણિત જોઈએ તો પાટીદાર સમાજમાં પણ બે ભાગ છે ઉજળીયાત પાટીદાર અને આંજણા ચૌધરી. આ આંજણા ચૌધરી સમાજ બક્ષીપંચમાં આવે છે. વર્ષોથી પાટીદાર સમાજનો 80 ટકા વર્ગ ભાજપ સાથે છે અને 20 ટકા કોંગ્રેસ સાથે છે. એવી જ રીતે ઠાકોર સમાજ ઓબીસીમાં આવે અને તેમનો સમાજ 80 ટકા કોંગ્રેસ સાથે અને 20 ટકા ભાજપ સાથે છે. દલિત સમાજની વાત કરીએ તો આ મતદારવર્ગ ભાજપ સાથે અને રોહિત સમાજ કોંગ્રેસ સાથે છે. ઉત્તર ગુજરાતનું આ રીતનું રાજકીય જ્ઞાતિ સમીકરણ છે. આને ધ્યાને લઇને રાજકીય પક્ષો પોતાના ઉમેદવારોને ટિકીટ આપે છે.
ઉત્તર ગુજરાતમાં સ્પર્ધા જોરદાર થશેે : રાજકીય વરિષ્ઠ તજજ્ઞ દિલીપભાઈ ગોહિલે ETV Bharat ને જણાવ્યું (Political Experts on North Gujarat Assembly Seats) હતું કે, ઉત્તર ગુજરાતમાં છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણીથી પરિણામમાં કોઈ ઝાઝો ફેરફાર જોવા મળ્યો નથી. ભાજપ કોંગ્રેસના કમિટેડ મતદાર તેમને જ મત આપે છે. કોંગ્રેસ છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણીથી તેની બેઠકોને જાળવી શકી છે. બીજા વિસ્તારોમાં તૂટી તેવી રીતે ઉત્તર ગુજરાતમાં તૂટી નથી. પણ સામે સ્થિતિને સુધારી પણ શકી નથી. 2022ની વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ઉત્તર ગુજરાત મહત્વનું રહેશે અને ધ્યાનાકર્ષક રહેશે. કેમ કે વિપુલ ચૌધરીના મામલે ચૌધરી સમાજે આંદોલન કર્યું છે, જેની સીધી અસર ભાજપ પર પડી શકે છે. બીજુ કોંગ્રેસે જગદીશ ઠાકોરને પક્ષ પ્રમુખ બનાવ્યા છે, જેનાથી કોંગ્રેસને ઠાકોર સમાજના ખોબલેખોબલે મત મળશે, તેવું ગણિત છે. ત્રીજો પક્ષ આમ આદમી પાર્ટી (Aam Aadmi Party) આવી છે, જે મત તો કાપશે. કોને નુકસાન કરશે તે હાલ કહેવું મુશ્કેલ છે. પણ ઉત્તર ગુજરાતમાં સ્પર્ધા જોરદાર થશેે.
ઉત્તર ગુજરાત વિધાનસભા બેઠકો પર મતદાર સંખ્યા ચૂંટણી પંચે (Election Commission of Gujarat) જાહેર કરેલી આખરી યાદી પ્રમાણે ઉત્તર ગુજરાતની 32 બેઠકો (North Gujarat Assembly Seats) પર કુલ મતદારોની સંખ્યા 86,53000 છે. જેમાં 44,58000 પુરુષ મતદારો છે અને 41,93000 મહિલા મતદારો છે.
બેઠકો અનુસાર જાતિ સમીકરણ : ઉત્તર ગુજરાતમાં ઉત્તર ગુજરાતમાં કુલ છ જિલ્લા બનાસકાંઠા, પાટણ, મહેસાણા, સાબરકાંઠા, અરવલ્લી અને ગાંધીનગરની કુલ 32 બેઠકમાંથી મહત્ત્વની બેઠકો વિશે જોઇએ તો બનાસકાંઠામાં કુલ 9 બેઠકો છે. વાવ, થરાદ, ધાનેરા, દાંતા, વડગામ, પાલનપુર, ડીસા, દીઓદર અને કાંકરેજનો સમાવેશ થાય છે. 2017માં 3 બેઠક પર ભાજપ, 5 બેઠક પર કોંગ્રેસ અને 1 બેઠક પર અપક્ષની જીત થઈ હતી એટલે કે પાટીદારોનો ઝોક કોંગ્રેસ તરફ હતો બાકી અન્ય ઓબીસી અને દલિત તથા લઘુમતી મતો કોંગ્રેસ તરફે રહ્યાં હતાં.
