વડોદરામાં વિદ્યાર્થીઓમાં પર્યાવરણ સંબંધિત જાગૃતિ લાવવા એક સંસ્થાએ 4 સરકારી શાળાઓમાં 'ઈકો સ્કૂલ' પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો

વર્તમાન સમયમાં પર્યાવરણ જાગૃતિ અને જાળવણી એ ખૂબ જ મહત્ત્વનો વિષય છે. અત્યારે જે પ્રકારે પર્યાવરણનું નુકસાન થાય છે. તેને જોતા લોકોમાં પર્યાપરણની જાગૃતિ આવે તે ખૂબ જ જરૂરી છે. એટલા માટે જ વડોદરામાં આવેલી આર્ક ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશને બાળકોમાં શરૂઆતથી જ પર્યાવરણ સંબંધિત જાગૃતિ લાવવા ઈકો સ્કૂલ નામનો પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે. આ પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત વર્ષ દરમિયાન વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ થકી વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોને પર્યાવરણ બચાવવા સાથે જોડવા અને તેમની શાળાને અન્ય લોકો માટે અનુસરવા એક મોડલ બનાવવામાં આવશે.

• વડોદરામાં આર્ક ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશને બાળકો માટે શરૂ કર્યો ઈકો સ્કૂલ પ્રોજેક્ટ
• વિદ્યાર્થીઓમાં શરૂઆતથી જ પર્યાવરણ સંબંધિત જાગૃતિ લાવવા પ્રોજેક્ટ શરૂ
• વર્ષ દરમિયાન વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ થકી વિદ્યાર્થીઓને પર્યાવરણ બચાવવા સાથે જોડવાનો પ્રયાસ
• સરકાર અને ટ્રસ્ટ એન્ડ સ્કૂલ્સમાં પાયલટ પ્રોજેક્ટ છે અને પર્યાવરણના યોદ્ધાઓને તૈયાર કરે છે

વડોદરાઃ L&T ટેકનોલોજી સર્વિસીઝના સહયોગથી આ ફાઉન્ડેશને વડોદરાના MES બોયઝ, સ્વામી વિદ્યાનંદજી વિદ્યા વિહાર, C.H. વિદ્યાલય અને શ્રી પ્રગતિ વિદ્યાલય એમ ચાર સરકારી શાળાઓમાં ઈકો-સ્કૂલ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે. આ પ્રોજેક્ટ પાછળનો ખ્યાલ શાળાઓ અને ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓને પરિવર્તન નિર્માતા તરીકે કાર્ય કરવા અને મનોરંજક, ક્રિયાલક્ષી શિક્ષણ પદ્ધતિમાં પર્યાવરણીય મુદ્દાઓ માટે યોગદાન આપવાનો છે. જોકે, આ ચારેય શાળાની છત પર 6 કેવીની સોલાર પેનલ (Solar Panel) લગાવવામાં આવી છે, જે શાળાના કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટને ઘટાડે છે અને વિદ્યુત બિલમાંથી ભંડોળ બચાવવામાં મદદ કરે છે. તો પેપર બેન્ક એ ઈકો-સ્કૂલમાં અન્ય મહત્ત્વનો ખ્યાલ છે, જે ડાબી બાજુના પાના પરથી નોટબુક તૈયાર કરીને કાગળનો કચરો ઘટાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. સાથે આ નોટબુક એવા વિદ્યાર્થીઓને પરત કરે છે, જેઓ નોટબુક ખરીદવા સક્ષમ નથી. આ વર્ષથી ARCH ફાઉન્ડેશને આ 50 શાળાઓમાંથી પસંદ કરેલી 4 શાળાઓમાં "ઈકો-સ્કૂલ" નામનો પાયલટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે.

આ પણ વાંચો- બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ માટે જમીન સંપાદન પૂર્ણ, નવેમ્બરથી દર મહિને 50 પિલર ઉભા કરાશે: કેન્દ્રીય રેલવે પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવ

પ્રોજેક્ટનો હેતુ પર્યાવરણ અંગે જાગૃતિ લાવવાનો

વડોદરામાં આર્ક ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશને શરૂઆતથી જ વિદ્યાર્થીઓમાં પર્યાવરણ સંબંધિત જાગૃતિ લાવવા માટે ઈકો સ્કૂલ (Eco School) નામનો પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે. આ પ્રોજેક્ટનો હેતુ વર્ષ દરમિયાન વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા શાળાના વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોને પર્યાવરણ બચાવવા સાથે જોડાવવાનો અને તેમની શાળાને અન્ય લોકો માટે અનુસરવા માટે એક મોડેલ બનાવવાનો છે. આ પ્રોજેક્ટ પાછળનો ખ્યાલ શાળાઓ અને ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓને પરિવર્તન નિર્માતા તરીકે કાર્ય કરવા અને મનોરંજક, ક્રિયાલક્ષી શિક્ષણ પદ્ધતિમાં પર્યાવરણીય મુદ્દાઓ માટે યોગદાન આપવાનો છે. તે સરકાર અને ટ્રસ્ટ એન્ડ સ્કૂલ્સમાં પાયલટ પ્રોજેક્ટ છે અને પર્યાવરણના યોદ્ધાઓને તૈયાર કરે છે.

આ પણ વાંચો- 'રાષ્ટ્રીય ગતિ-શક્તિ પ્રોજેક્ટ' હેઠળ દેશના બંદરો ઉપર માળખાગત સુવિધાઓ વિકસાવવા કેન્દ્ર સરકાર પ્રતિબદ્ધ : સર્વાનંદ સોનોવાલ

પ્રોજેક્ટ શરૂ કરાયેલી 4 શાળાઓમાં 6 કેવીની સોલાર પેનલ લગાવાઈ

આ ચારેય શાળાઓની છત પર 6 KVની સોલાર પેનલ લગાવવામાં આવી છે, જે શાળાના કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટને ઘટાડે છે અને વિદ્યુત બિલમાંથી ભંડોળ બચાવવામાં મદદ કરે છે, જે શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓ તરફ વળી શકે છે. પ્રોજેક્ટ હેઠળની અન્ય પ્રવૃત્તિઓ જેમ કે, કચરો વ્યવસ્થાપન ઓર્બિન દ્વારા કરવામાં આવે છે. બિન-એક ઉપકરણ જે બગીચાના કચરા અને રસોડાના કચરાને પોષક સમૃદ્ધ ખાતર અને પ્રવાહી ખાતર ખાતરમાં રૂપાંતરિત કરવામાં મદદ કરે છે. ઈકો ક્લબ નામના વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોનું સ્વૈચ્છિક જૂથ પર્યાવરણ બચાવના સંદેશને પ્રોત્સાહન આપે છે અને પ્રતિજ પ્લેજ બોર્ડ 5 શપથનો ઉલ્લેખ કરે છે. તેઓ પ્રવૃત્તિઓ, સત્રો, વર્કશોપ દ્વારા પર્યાવરણીય મુદ્દાઓ માટે યોગદાન આપવાનું પસંદ કરે છે.

આ ફાઉન્ડેશન 5 વર્ષમાં 50થી વધુ શાળાઓમાં વિવિધ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે

ARCH (એડવાન્સ્ડ રિસોર્સ સેન્ટર ફોર હ્યુમેનિટેરિયન) ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશન વડોદરામાં આવેલી બિનનફાકારક સંસ્થા છે. તે મુખ્યત્વે શિક્ષણ, કૌશલ્ય અને આજીવિકા, સંશોધન અને વિકાસ અને સ્વયંસેવી (ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન) પર કેન્દ્રિત વિકાસ પ્રવૃત્તિઓ તરફ કામ કરે છે. તેઓ ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, ઉત્તર પ્રદેશ અને તમિલનાડુ જેવા રાજ્યોમાં કામ કરી રહ્યા છે. આ ફાઉન્ડેશન છેલ્લા 5 વર્ષથી વડોદરામાં 50 શાળાઓ સાથે STEM આધારિત પ્રોજેક્ટ, મિની સાયન્સ લેબ સાથે કામ કરવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે, જ્યાં અમે શાળાઓમાં 109 મોડલ ધરાવતી વિજ. મીની સાયન્સ લેબ સ્થાપિત કરી છે. આ વર્ષથી ARCH ફાઉન્ડેશને આ 50 શાળાઓમાંથી પસંદ કરેલી 4 શાળાઓમાં ઈકો-સ્કૂલ નામનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે.