નવી દિલ્હી: નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દરોમાં સતત ત્રણ વધારા સાથે, પોસ્ટ ઓફિસ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ ફરી એકવાર બેંક FD સાથે સ્પર્ધામાં ઉભી છે. નાની બચત યોજનાઓ હેઠળ, પોસ્ટ ઓફિસમાં બે વર્ષની ફિક્સ ડિપોઝિટ પર 6.9 ટકા વ્યાજ મળે છે. જે મોટાભાગની બેંકો દ્વારા સમાન પાકતી મુદતની થાપણો પર ઓફર કરવામાં આવતા દરની બરાબર છે.
રિટેલ ડિપોઝિટ પર વધુ વ્યાજ ચૂકવવાનું શરૂ: રિઝર્વ બેંકે મે 2022માં રેપો રેટ વધારવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી અને ત્યારથી તે 4 ટકાથી વધીને 6.50 ટકા થઈ ગઈ છે. આની અસર એ થઈ કે ગયા નાણાકીય વર્ષના બીજા 6 મહિનામાં બેન્કોએ વધુ નાણાં એકત્ર કરવા માટે રિટેલ ડિપોઝિટ પર વધુ વ્યાજ ચૂકવવાનું શરૂ કર્યું. પરિણામે, મે 2022 થી ફેબ્રુઆરી 2023 દરમિયાન, બેંકોની નવી થાપણો પર ભારિત સરેરાશ સ્થાનિક ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ રેટ (WADTDR) 2.22 ટકા વધ્યો છે.
આ પણ વાંચોઃ PM Mudra Loan: PM મુદ્રા યોજનાને 8 વર્ષ પૂર્ણ, અત્યાર સુધી 40 કરોડથી વધુ લોકોને અપાઈ લોન
સરકારે નાની બચત યોજનાઓના વ્યાજદરમાં વધારો કર્યોઃ તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના પ્રથમ છ મહિનામાં, બેંકોનો ભાર બલ્ક ડિપોઝિટ પર વધુ હતો. પરંતુ બીજા અર્ધમાં, તેની પ્રાથમિકતા બદલાઈ ગઈ અને તેણે છૂટક થાપણો વધારવા પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. વ્યાજદરમાં વધારો આનો એક ભાગ હતો. સરકારે નાની બચત યોજનાઓ (SSI) માટે ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર માટે 0.1-0.3 ટકા, જાન્યુઆરી-માર્ચ ક્વાર્ટર માટે 0.2-1.1 ટકા અને એપ્રિલ-જૂન 2023 ક્વાર્ટર માટે 0.1-0.7 ટકા વ્યાજદરમાં વધારો કર્યો છે.
સરકાર નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દરો નક્કી કરે છેઃ અગાઉ, નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દર સતત નવ ત્રિમાસિક ગાળા સુધી યથાવત રહ્યા હતા. નાણાકીય વર્ષ 2020-21 ના બીજા ક્વાર્ટરથી 2022-23 ના બીજા ક્વાર્ટર સુધી તેમાં કોઈ વધારો થયો નથી. સરકાર નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દરો નક્કી કરે છે. તેમનો નિર્ધાર તુલનાત્મક પરિપક્વતાની સરકારી સિક્યોરિટીઝ પરની ઉપજ સાથે જોડાયેલો છે.
આ પણ વાંચોઃ PM Jan Dhan Yojana : PM જન-ધન યોજનાની અસર દેખાઈ, 9 વર્ષમાં ખાતામાં આટલા લાખ કરોડ જમા થયા
પોસ્ટ ઑફિસના ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ દરોઃ રિઝર્વ બેન્કે જણાવ્યું હતું કે, “બૅન્કોના ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટના દરો હવે પોસ્ટ ઑફિસના ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ દરોની સરખામણીમાં સ્પર્ધાત્મક રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે.” રિઝર્વ બેન્કના જણાવ્યા અનુસાર, 1થી 2 વર્ષની પરિપક્વતા સાથે બેન્ક રિટેલ ડિપોઝિટ પર WADTDR 6.9 પ્રતિ 6.9 રહેવાની ધારણા છે. ફેબ્રુઆરી 2023માં ટકા. જ્યારે સપ્ટેમ્બર 2022માં તે 5.8 ટકા અને માર્ચ 2022માં 5.2 ટકા હતો. નાની બચત યોજનાઓ પર સતત 3 વખત વ્યાજદર વધાર્યા બાદ 2 વર્ષની પોસ્ટ ઓફિસ ફિક્સ ડિપોઝીટ પર હવે 6.9 ટકા વળતર મળી રહ્યું છે. સપ્ટેમ્બર 2022માં આ દર 5.5 ટકા હતો.
SBIનો વ્યાજ દરઃ દેશની સૌથી મોટી બેંક SBI 1 વર્ષથી વધુ અને 2 વર્ષથી ઓછી થાપણો પર 6.8 ટકા વ્યાજ ચૂકવી રહી છે. તે જ સમયે, 2 વર્ષથી વધુ અને 3 વર્ષથી ઓછી થાપણો પર SBIનો વ્યાજ દર 7 ટકા છે. મે 2022-માર્ચ 2023 દરમિયાન પોલિસી રેપો રેટમાં થયેલા વધારાને અનુરૂપ બેન્કોએ તેમના એક્સટર્નલ બેન્ચમાર્ક-આધારિત લેન્ડિંગ રેટ (EBLR)માં 2.50 ટકા સુધીનો વધારો કર્યો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, લોન કિંમત નિર્ધારણ MCLRના આંતરિક ધોરણમાં 1.40 ટકાનો વધારો થયો છે.
