Senior Citizen Savings Scheme: વૃદ્ધાવસ્થામાં મદદ અને રક્ષણ આપે તેવી બચત યોજના વિશે જાણો

જો તમે વરિષ્ઠ નાગરિક છો અથવા તમે તમારા માતા-પિતા (Good news for senior citizens) અથવા ઘરના કોઈ વડીલ માટે બચત યોજનાનો (Senior Citizen Savings Scheme) વિકલ્પ શોધી રહ્યાં છો, જે તેમના ભવિષ્યને પણ ટેકો આપશે અને તેમની મૂડી સુરક્ષિત રહેશે. તેથી વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના તમારી શોધ સમાપ્ત કરશે. આ યોજના વિશે બધું જાણવા માટે આગળ વાંચો.

હૈદરાબાદ: સામાન્ય રીતે દરેક ઉંમરમાં લોકોને ભવિષ્યની ચિંતા હોય છે, પરંતુ વૃદ્ધાવસ્થાની ચિંતા દરેક વ્યક્તિને હોય છે. દરેક વ્યક્તિ ઉંમરના આ તબક્કાને ચિંતા કર્યા વિના જીવવા માગે છે અને આ ત્યારે જ થશે જ્યારે ખિસ્સામાં પૈસા હશે. ખાસ કરીને નિવૃત્તિ પછી કમાણીના માધ્યમ ખતમ (A source of income for senior citizens) થવાથી આ ચિંતા વધુ હેરાન કરવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં દરેક વ્યક્તિ તે વિકલ્પ શોધે છે, જે મૂડી પર સારું વળતર પણ આપે છે અને પૈસા પણ સુરક્ષિત (A source of income for senior citizens) છે. જો તમારી ઉંમર 60 વર્ષ છે તો પોસ્ટ ઓફિસના વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે બચત યોજના (Senior Citizen Savings Scheme) તમારી ચિંતાઓ દૂર કરી શકે છે. આવો અમે તમને ખાસ વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે આ યોજના વિશે જણાવીએ.

વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના (Senior Citizen Savings Scheme)

પોસ્ટ ઓફિસ (Indian Post)ની પોસ્ટ ઓફિસ સિનિયર સિટીઝન સેવિંગ્સ સ્કીમ (Senior Citizen Savings Scheme) આવો જ એક વિકલ્પ છે, જે તમને સારું વળતર આપવાની સાથે તમારી જમા થયેલી મૂડીનું રક્ષણ પણ કરે છે. આ પોસ્ટ ઓફિસ સ્કીમના ઘણા (Post office scheme for senior citizens) ફાયદા છે. જોકે, આ સ્કીમ (SCSS Account) માટે તમે પોસ્ટ ઓફિસ તેમ જ બેન્કમાં ખાતું ખોલાવી શકો છો.

60 વર્ષની ઉંમર પછી SCSS કરશે ચિંતામુક્ત

વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજનાની વિશેષ વિશેષતાઓ (Senior Citizen Savings Scheme)

• સિનિયર સિટીઝન સેવિંગ સ્કીમમાં (Senior Citizen Savings Scheme) ખાતુ ખોલાવવા માટે તેમની ઉંમર 60 વર્ષથી વધુ હોવી જોઈએ. આમ તો આ યોજના અંતર્ગત ઉંમરને લઈને કેટલાક અપવાદ પણ છે.
• 55થી 60 વર્ષની વયના લોકો વચ્ચે સેવાનિવૃત્ત નાગરિક રિટાયર્મેન્ટ બેનિફિટ મળવાના 1 મહિનાની અંદર રોકાણ કરવાની શરત પર પોતાનું ખાતુ આ યોજના અંતર્ગત ખોલાવી શકે છે. નક્કી સમયથી પહેલા નિવૃત્તિ લેવા કે VRS લેવા પર આવું જ કરવામાં આવે છે.
• 50 વર્ષથી વધુ અને 60 વર્ષથી ઓછી વયના સેવાનિવૃત્ત સંરક્ષણ કર્મચારી પણ નિવૃત્તિ લાભ મેળવવાના 1 મહિનાની અંદર SCSS ખાતું ખોલી શકે છે.
• આ યોજનામાં અત્યારે 7.4 ટકાના દરથી વ્યાજ મળે છે, જે અનેક બચત યોજનાઓથી વધુ છે. આ વ્યાજ ત્રિમાસિક આધાર પર આપવામાં આવે છે અને ભારત સરકાર આની દર દર ત્રિમાસિકમાં સંશોધિત કરે છે. 31 ડિસેમ્બરે પૂર્ણ થનારી ત્રિમાસિક પછી સરકાર ફરીથી વ્યાજદરોમાં સંશોધન કરી શકે છે. ત્યારબાદ આ દર ઓછા કે વધારે અથવા ફરી 7.4 જ રહી શકે છે.
• લઘુત્તમ 1,000 રૂપિયાની સાથે આ સ્કીમમાં ખાતુ (Senior Citizen Savings Scheme) ખોલાવી શકાય છે.
• આ યોજનાની મહત્તમ મર્યાદા 15 લાખ રૂપિયા છે. એટલે કે આનાથી વધારે તમે આ યોજના અંતર્ગત જમા ન કરાવી શકો.
• તમે પોતાના ખાતા સિવાય પતિ કે પત્નીની સાથે જોઈન્ટ એકાઉન્ટ પણ ખોલવાી શકો છો, પરંતુ તમામ ખાતાઓને ભેગા કરીને વધુમાં વધુ જમા રમક 15 લાખથી વધુ ન થઈ શકે. જોઈન્ટ એકાઉન્ટના મામલામાં ઉંમરની સીમા ફક્ત પહેલા ખાતાધારક માટે લાગુ હશે.
• SCSS નિયમો અનુસાર, મૂળ ધન પર મળતી વ્યાજની રકમ પર વ્યાજ નહીં મળે. એટલે કે દર ત્રિમાસિક પર નિશ્ચિત વ્યાજ તો મળશે, પરંતુ જો ખાતાધારક આ વ્યાજની રકમને ખાતામાંથી નહીં કાઢે તો આ રકમ પર કોઈ વ્યાજ નહીં મળે.
• ઉદાહરણ માટે જો તમે આમાં એક એકીકૃત રકમ 10 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કરો છો. તે 5 વર્ષમાં તમને 3,70,000 રૂપિયાનું વ્યાજ મળશે. એટલે કે 13,70,000 રૂપિયા મળશે
• SCSSમાં રોકાણ પર ઈન્કમ ટેક્સ એક્ટના સેક્શન- 80 સી અંતર્ગત છૂટ મળી છે, પરંતુ કોઈ નાણાકીય વર્ષમાં તમામ SCSS ખાતામાં કુલ વ્યાજ 50,000 રૂપિયાથી વધુ છે તો આ રકમ પર ટેક્સ લાગશે. આવા મામલામાં ભરપાઈ કરાયેલા કુલ વ્યાજથી TDS કાપી લેવામાં આવે છે.
• આ યોજનાનો મેચ્યોરિટી પિરીયડ 5 વર્ષ છે, પરંતુ જો તમે ઈચ્છો તો આ સમય મર્યાદાને વધારી શકો છો. આને મેચ્યોરિટી પછી 3 વર્ષ માટે ફક્ત એક વાર જ વધારી શકાય છે. આવી સ્થિતિમાં મેચ્યોરિટી (5 વર્ષ પૂરા થવા)ના સમયે આ યોજના પર મળી રહેલા વ્યાજદરનો લાભ આવતા વર્ષે મળશે.
• આ યોજનામાં તમે એક કે વધુ નોમિનીનો પણ ઉલ્લેખ કરી શકો છો. ભવિષ્યમાં કોઈ નોમિનીનું નામ હટાવી કે બદલાવી પણ શકાય છે.
• SCSS ખાતામાંથી એકથી વધુ વખત ઉપાડની મંજૂરી નથી. આવામાં રોકાણ પછી ત્રિમાસિક પર વ્યાજ મળે છે. જ્યારે મૂળ ધનની ભરપાઈ 5 વર્ષની સમાપ્તિ એટલે કે મેચ્યોરિટી પર કે પછી આને ત્રણ વર્ષ અને વધુ વધારવા પર 8 વર્ષની સમાપ્તિ પછી કરવામાં આવશે.

શું નક્કી કરેલા સમય પહેલા ખાતું બંધ ન કરાવી શકીએ? (SCSS Premature closure Rules)

• અનેક વખત આપણને ઈમરજન્સીમાં નાણાંની જરૂર હોય છે. આથી અમે અમારા રોકાણ અથવા બચત યોજનાઓ તરફ વળીએ છીએ. ભલે તેઓ પરિપક્વ ન થયા હોય, પરંતુ જરૂરિયાતના સમયે અમે અમારા રોકાણ અને બચતમાંથી પૈસા ઉપાડી લઈએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં ઘણા લોકોનો પ્રશ્ન હશે કે શું તેઓ નિર્ધારિત સમય પહેલા એટલે કે 5 વર્ષ પહેલા SCSSમાંથી પૈસા ઉપાડી શકશે. હા, તમે તે કરી શકો છો પરંતુ તેમાં 1થી 1.5 ટકા નુકસાન થઈ શકે છે.
• SCSS ખાતાધારકો ગમે ત્યારે ખાતું બંધ કરી શકે છે, પરંતુ જો તમે પહેલા વર્ષમાં ખાતું બંધ કરો છો તો તમને કોઈ વ્યાજ નહીં મળે. જો ત્રિમાસિક ધોરણે ઉપાર્જિત કોઈપણ વ્યાજ ચૂકવવામાં આવ્યું છે તો તે મૂળ રકમમાંથી વસૂલવામાં આવશે. એટલે કે, તમને મળેલ વ્યાજની રકમ તમારા મુદ્દલમાંથી બાદ કરવામાં આવશે.
• જો ખાતું 1 વર્ષ પછી અને 2 વર્ષ પહેલાં બંધ કરવામાં આવે તો મૂળ રકમના 1.5 ટકા જેટલી રકમ કાપવામાં આવે છે.
• જો ખાતું 2 વર્ષ પછી અને 5 વર્ષ પહેલાં ગમે ત્યારે બંધ કરવામાં આવે તો મૂળ રકમના 1 ટકા જેટલી રકમ કાપવામાં આવે છે.
• 5 વર્ષની પાકતી મુદત પછી પણ જો તમે પ્લાનને 3 વર્ષ માટે એક્સટેન્શન આપો છો. તેથી એક્સટેન્શનની તારીખથી એક વર્ષ પછી એટલે કે કુલ 6 વર્ષ પછી, જો તમે ક્યારેય પૈસા ઉપાડવા માંગતા હો, તો કોઈ કપાત થશે નહીં.

આ પણ વાંચો- Stock Market India: છેલ્લા દિવસે બજારમાં કડાકો, સેન્સેક્સ 190 અને નિફ્ટી 68 પોઈન્ટ તૂટ્યો

આ પણ વાંચો- Worrying News for Middle Class People: હીરો મોટોકોર્પ, ફોક્સવેગન જાન્યુઆરીથી વાહનોના ભાવ વધારશે