ETV Bharat / bharat

WORLD PARKINSONS DAY 2023 : પાર્કિન્સન્સ રોગ સામે શું પગલાં લેવા જોઈએ અને કેટલી ખતરનાક છે આ બિમારી

પાર્કિન્સન ડિસીઝ એ મગજની વિકૃતિ છે જે મોટાભાગે વૃદ્ધાવસ્થા દરમિયાન થાય છે. મગજના ચોક્કસ કોષોને નુકસાન થવાને કારણે આ રોગ શરીરની હિલચાલને અસર કરે છે. સામાન્ય લોકોમાં આ જીવલેણ રોગ વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે વિશ્વભરમાં 11મી એપ્રિલે વર્લ્ડ પાર્કિન્સન્સ ડિસીઝ મનાવવામાં આવે છે.

Etv BharatWORLD PARKINSONS DAY 2023
Etv BharatWORLD PARKINSONS DAY 2023
author img

By

Published : Apr 11, 2023, 10:50 AM IST

હૈદરાબાદ: પાર્કિન્સન્સ ડિસીઝ મગજની વિકૃતિ છે અને મોટાભાગે વૃદ્ધાવસ્થામાં થાય છે. આજના સમયમાં પણ સામાન્ય લોકોમાં આ જીવલેણ રોગ વિશે સચોટ માહિતીનો અભાવ છે. દર વર્ષે, 11મી એપ્રિલના રોજ, વિશ્વભરમાં વિશ્વ પાર્કિન્સન દિવસ મનાવવામાં આવે છે, જેથી આ રોગ વિશે લોકોમાં જાગૃતિ આવે. વર્ષ 2023 માં, "#Take6forPD" થીમ પર વિશ્વ પાર્કિન્સન દિવસ મનાવવામાં આવી રહ્યો છે, જે દર્શાવે છે કે વ્યક્તિને દર છ મિનિટે પાર્કિન્સન રોગ (PD) નિદાન થાય છે.

ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર: પાર્કિન્સન રોગ ચોક્કસ મગજના કોષોને નુકસાન થવાને કારણે હલનચલનને અસર કરે છે, જેના કારણે હાથ અને પગમાં ધ્રુજારી આવે છે. આ રોગના કારણે સ્નાયુઓ અકડાઈ જાય છે અને શારીરિક સંતુલન જાળવવામાં પણ તકલીફ પડે છે. તેને પ્રગતિશીલ ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર પણ કહેવામાં આવે છે. જોકે આ રોગનો કોઈ ઈલાજ નથી, પાર્કિન્સન્સના લક્ષણોને યોગ્ય આહાર અને પોષણ દ્વારા સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે.

આ પણ વાંચો: National Safe Motherhood Day 2023: રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસ અને તેનું મહત્વ

આ બિમારીના લક્ષણો: પાર્કિન્સન રોગ એ ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર છે જે મુખ્યત્વે મગજના ચોક્કસ ભાગમાં ડોપામાઇન-ઉત્પાદક ચેતાકોષો (ડોપામિનેર્જિક ન્યુરોન્સ) ને અસર કરે છે જેને સબસ્ટેન્ટિયા નિગ્રા કહેવાય છે, Parkinson.org મુજબ. લક્ષણોની વાત કરીએ તો, તે સામાન્ય રીતે ઘણા વર્ષોથી ધીમે ધીમે વિકસે છે. રોગની વિવિધતાને લીધે, તેના લક્ષણોનું સ્વરૂપ ઘણીવાર વ્યક્તિથી વ્યક્તિમાં બદલાય છે. તેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે.

  • આરામ વખતે પણ હાથ-પગ ધ્રૂજવા.
  • ચળવળ ધીમી, અથવા બ્રેડીકીનેશિયા.
  • અંગોમાં જડતા.
  • ચાલતી વખતે તમારી જાતને સંતુલિત કરવામાં મુશ્કેલી.
  • પોસ્ટરલ સમસ્યાઓ.
  • અનિદ્રા.

આ રોગનો કોઈ ઈલાજ પણ નથી: પાર્કિન્સન રોગનું ચોક્કસ કારણ હજુ અજ્ઞાત છે અને તેના વિશે ઘણું સંશોધન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ રોગનો કોઈ ઈલાજ પણ નથી, પરંતુ લક્ષણોને હળવા કરવા માટે દવાથી લઈને સર્જરી સુધીના વિવિધ સારવાર વિકલ્પો છે. જોકે આ રોગ જીવલેણ નથી, પરંતુ તેની ગૂંચવણો ખૂબ ગંભીર હોઈ શકે છે. સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (CDC) અનુસાર, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં મૃત્યુના અગ્રણી કારણોમાં આ રોગ તેની જટિલતાઓને કારણે 14મા ક્રમે છે.

આ રોગને કંઈ રીતે નિયંત્રિત કરી શકાય: કેટલાક અહેવાલો સૂચવે છે કે, આહારમાં કેટલાક ફેરફારો કરીને અને તમારા આહારમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ, માછલીનું તેલ અને વિટામિન B1, C અને Dથી સમૃદ્ધ ખોરાકનો સમાવેશ કરીને આ રોગને કંઈક અંશે નિયંત્રિત કરી શકાય છે. કેટલાક અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે, ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ ચેતાના સોજાને ઘટાડવામાં, ન્યુરોટ્રાન્સમિશન વધારવામાં અને ચેતાના અધોગતિને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. જો આ રોગના દર્દીઓને ઓમેગા-3 ફેટી ફિશ અથવા ઓમેગા-3 સપ્લીમેન્ટ્સ આપવામાં આવે તો તે લક્ષણોને હળવા કરવામાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.

આ રોગના દર્દીઓએ શું ન ખાવું જોઈએ: પાર્કિન્સનનું નિદાન થયેલા લોકોએ વધુ પડતી ખાંડ, મીઠું, પ્રોસેસ્ડ ખોરાક, ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલવાળા ખોરાક, ડેરી ઉત્પાદનો જેમ કે ચીઝ, ઓછી ચરબીવાળું દૂધ, દહીં, સંતૃપ્ત ચરબી વગેરે ખાવાનું પણ ટાળવું જોઈએ. આ દર્દીઓને સામાન્ય રીતે ગળવામાં અને ચાવવામાં તકલીફ થાય છે, અને માંસ ખાવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ નહીં.

હૈદરાબાદ: પાર્કિન્સન્સ ડિસીઝ મગજની વિકૃતિ છે અને મોટાભાગે વૃદ્ધાવસ્થામાં થાય છે. આજના સમયમાં પણ સામાન્ય લોકોમાં આ જીવલેણ રોગ વિશે સચોટ માહિતીનો અભાવ છે. દર વર્ષે, 11મી એપ્રિલના રોજ, વિશ્વભરમાં વિશ્વ પાર્કિન્સન દિવસ મનાવવામાં આવે છે, જેથી આ રોગ વિશે લોકોમાં જાગૃતિ આવે. વર્ષ 2023 માં, "#Take6forPD" થીમ પર વિશ્વ પાર્કિન્સન દિવસ મનાવવામાં આવી રહ્યો છે, જે દર્શાવે છે કે વ્યક્તિને દર છ મિનિટે પાર્કિન્સન રોગ (PD) નિદાન થાય છે.

ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર: પાર્કિન્સન રોગ ચોક્કસ મગજના કોષોને નુકસાન થવાને કારણે હલનચલનને અસર કરે છે, જેના કારણે હાથ અને પગમાં ધ્રુજારી આવે છે. આ રોગના કારણે સ્નાયુઓ અકડાઈ જાય છે અને શારીરિક સંતુલન જાળવવામાં પણ તકલીફ પડે છે. તેને પ્રગતિશીલ ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર પણ કહેવામાં આવે છે. જોકે આ રોગનો કોઈ ઈલાજ નથી, પાર્કિન્સન્સના લક્ષણોને યોગ્ય આહાર અને પોષણ દ્વારા સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે.

આ પણ વાંચો: National Safe Motherhood Day 2023: રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસનો ઈતિહાસ અને તેનું મહત્વ

આ બિમારીના લક્ષણો: પાર્કિન્સન રોગ એ ન્યુરોડિજનરેટિવ ડિસઓર્ડર છે જે મુખ્યત્વે મગજના ચોક્કસ ભાગમાં ડોપામાઇન-ઉત્પાદક ચેતાકોષો (ડોપામિનેર્જિક ન્યુરોન્સ) ને અસર કરે છે જેને સબસ્ટેન્ટિયા નિગ્રા કહેવાય છે, Parkinson.org મુજબ. લક્ષણોની વાત કરીએ તો, તે સામાન્ય રીતે ઘણા વર્ષોથી ધીમે ધીમે વિકસે છે. રોગની વિવિધતાને લીધે, તેના લક્ષણોનું સ્વરૂપ ઘણીવાર વ્યક્તિથી વ્યક્તિમાં બદલાય છે. તેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે.

  • આરામ વખતે પણ હાથ-પગ ધ્રૂજવા.
  • ચળવળ ધીમી, અથવા બ્રેડીકીનેશિયા.
  • અંગોમાં જડતા.
  • ચાલતી વખતે તમારી જાતને સંતુલિત કરવામાં મુશ્કેલી.
  • પોસ્ટરલ સમસ્યાઓ.
  • અનિદ્રા.

આ રોગનો કોઈ ઈલાજ પણ નથી: પાર્કિન્સન રોગનું ચોક્કસ કારણ હજુ અજ્ઞાત છે અને તેના વિશે ઘણું સંશોધન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ રોગનો કોઈ ઈલાજ પણ નથી, પરંતુ લક્ષણોને હળવા કરવા માટે દવાથી લઈને સર્જરી સુધીના વિવિધ સારવાર વિકલ્પો છે. જોકે આ રોગ જીવલેણ નથી, પરંતુ તેની ગૂંચવણો ખૂબ ગંભીર હોઈ શકે છે. સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (CDC) અનુસાર, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં મૃત્યુના અગ્રણી કારણોમાં આ રોગ તેની જટિલતાઓને કારણે 14મા ક્રમે છે.

આ રોગને કંઈ રીતે નિયંત્રિત કરી શકાય: કેટલાક અહેવાલો સૂચવે છે કે, આહારમાં કેટલાક ફેરફારો કરીને અને તમારા આહારમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ, માછલીનું તેલ અને વિટામિન B1, C અને Dથી સમૃદ્ધ ખોરાકનો સમાવેશ કરીને આ રોગને કંઈક અંશે નિયંત્રિત કરી શકાય છે. કેટલાક અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે, ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ ચેતાના સોજાને ઘટાડવામાં, ન્યુરોટ્રાન્સમિશન વધારવામાં અને ચેતાના અધોગતિને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. જો આ રોગના દર્દીઓને ઓમેગા-3 ફેટી ફિશ અથવા ઓમેગા-3 સપ્લીમેન્ટ્સ આપવામાં આવે તો તે લક્ષણોને હળવા કરવામાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.

આ રોગના દર્દીઓએ શું ન ખાવું જોઈએ: પાર્કિન્સનનું નિદાન થયેલા લોકોએ વધુ પડતી ખાંડ, મીઠું, પ્રોસેસ્ડ ખોરાક, ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલવાળા ખોરાક, ડેરી ઉત્પાદનો જેમ કે ચીઝ, ઓછી ચરબીવાળું દૂધ, દહીં, સંતૃપ્ત ચરબી વગેરે ખાવાનું પણ ટાળવું જોઈએ. આ દર્દીઓને સામાન્ય રીતે ગળવામાં અને ચાવવામાં તકલીફ થાય છે, અને માંસ ખાવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ નહીં.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.