નવી દિલ્હી : સંસદનું શિયાળુ સત્ર સોમવારે હંગામી રીતે શરૂ થયું. વિપક્ષના નેતાઓએ 'કેશ-ફોર-ક્વેરી' કેસ અને ટીએમસી સાંસદ મહુઆ મોઇત્રાની હકાલપટ્ટી માટે એથિક્સ કમિટીની ભલામણ પર ભાજપ સરકાર વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કર્યા. તાજેતરની ચૂંટણીની જીતથી ઉત્સાહિત, ભાજપ સત્ર દરમિયાન કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળના વિપક્ષનો સામનો કરવાનું લક્ષ્ય રાખશે. ચર્ચા માટે નિર્ધારિત મુખ્ય કાયદાકીય બાબતોમાં મોઇત્રાની હકાલપટ્ટીની માંગ તેમજ ઇન્ડિયન જ્યુડિશિયલ કોડ બિલ 2023, ઇન્ડિયન સિવિલ ડિફેન્સ કોડ બિલ 2023 અને ઇન્ડિયન એવિડન્સ બિલ 2023 જેવા બિલનો સમાવેશ થાય છે. આ બિલો ભારતીય દંડ સંહિતામાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે.
આ કાયદા પર થશે ચર્ચા : નરેન્દ્ર મોદી સરકાર જમ્મુ અને કાશ્મીર અને પુડુચેરી એસેમ્બલીનો સમાવેશ કરવા માટે વિધાનસભા સંસ્થાઓમાં મહિલા અનામતને વિસ્તારવાની યોજના ધરાવે છે. આ પહેલને સંબોધતા બે નવા બિલો પર શિયાળુ સત્રમાં ચર્ચા થવાની છે. 22 ડિસેમ્બર સુધી 15 બેઠકો નક્કી કરવામાં આવી છે, આ સત્ર સરકાર માટે 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા મહત્વપૂર્ણ કાયદો પસાર કરવાની છેલ્લી તક છે.
શિયાળું સત્રનો આજે બિજો દિવસ : રાજ્યસભાના સભ્યો મંગળવારે ચાલુ શિયાળુ સત્રના બીજા દિવસે વર્તમાન આર્થિક સ્થિતિ પર ચર્ચા કરે તેવી શક્યતા છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર રાજ્યસભાના સાંસદો અયોધ્યા રામી રેડ્ડી, બિરેન્દ્ર પ્રસાદ બૈશ્ય, ઘનશ્યામ તિવારી, લક્ષ્મીકાંત બાજપાઈ, સુશીલ કુમાર મોદી, આદિત્ય પ્રસાદ અને શંભુ શરણ પટેલ મંગળવારે ઉપલા ગૃહમાં 'દેશની આર્થિક સ્થિતિ' પર ચર્ચા શરૂ કરી શકે છે.
આ બિલ પર દલિલો થઇ હતી : આ પહેલા સોમવારે લોકસભામાં 'એડવોકેટ્સ (એમેન્ડમેન્ટ) બિલ, 2023' પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. આ બિલનો હેતુ કોર્ટ પરિસરમાં દલાલોની ભૂમિકાને ખતમ કરવાનો છે. લોકસભામાં બિલ પર વિસ્તૃત ચર્ચા કર્યા બાદ બિલને ધ્વનિ મતથી પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. આ બિલ ચોમાસુ સત્રમાં રાજ્યસભામાં પસાર થઈ ગયું છે.
બિલમાં આ પ્રકારની જોગવાઇ હતી : બિલમાં એવી જોગવાઈ છે કે તમામ હાઈકોર્ટ અને જિલ્લા ન્યાયાધીશો દલાલોની યાદી તૈયાર કરી શકે છે અને તેને પ્રકાશિત પણ કરી શકે છે. લોકસભામાં બિલ પરની ચર્ચાના જવાબમાં કેન્દ્રીય કાયદા પ્રધાન અર્જુન રામ મેઘવાલે કહ્યું કે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની આગેવાની હેઠળની ભાજપ સરકારે તે સંસ્થાનવાદી કાયદાઓને નાબૂદ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે જે હવે ઉપયોગમાં લેવાતા નથી.
આટલા કાયદાઓ નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે : મેઘવાલે કહ્યું કે અત્યાર સુધીમાં આવા 1,486 કાયદાઓ નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે અને કેટલાકને નાબૂદ કરવાની પ્રક્રિયામાં છે. મેઘવાલના જવાબ બાદ ગૃહે ધ્વનિ મતથી બિલને મંજૂરી આપી દીધી. સરકારે, બાર કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (BCI) સાથે ચર્ચા કર્યા પછી, લીગલ પ્રેક્ટિશનર્સ એક્ટ, 1879 નાબૂદ કરવાનો અને એડવોકેટ્સ એક્ટ, 1961 માં સુધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. વિધેયકનો ઉદ્દેશ્ય 'બિનજરૂરી અધિનિયમો'ની સંખ્યા ઘટાડવા માટે એડવોકેટ્સ એક્ટ, 1961માં 'કાનૂની પ્રેક્ટિશનર્સ એક્ટ, 1879'ની કલમ 36 ની જોગવાઈઓને સામેલ કરવાનો છે.