નવી દિલ્હી: કેન્દ્રીય નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ (Finance Minister Nirmala Sitharaman) આજે સંસદમાં નાણાંકીય વર્ષ 2022-23 માટે કેન્દ્રીય બજેટ 2022 (Union Budget 2022) રજૂ કરશે. આ બજેટ એવા સમયે આવશે, જ્યારે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા કોવિડ રોગચાળાને કારણે ઊભી થયેલી સમસ્યાઓમાંથી બહાર આવવાના મજબૂત સંકેતો દેખાડી રહી છે. દેશ ફરીથી વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા (Indian Growing Economy) તરીકે ઉભરી આવ્યો છે.
2022-2023 નું બજેટ ક્યારે રજૂ થશે?
કેન્દ્રીય બજેટ નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ સવારે 11 વાગ્યે રજૂ કરશે. બજેટ સત્ર નો પહેલો ભાગ 31 જાન્યુઆરી થી 11 ફેબ્રુઆરી સુધી ચાલશે. તે પછી, સત્રના બીજા ભાગની શરૂઆત સુધી લગભગ એક મહિનાના વિરામ હશે. આ પછી, બજેટ સત્રનો બીજો ભાગ 14 માર્ચથી શરૂ થશે, જે 8 એપ્રિલ સુધી ચાલશે.
કરદાતાઓને થોડી રાહતની આશા
આજે સવારે 11 વાગ્યે રજૂ થનાર બજેટ ગત વર્ષની જેમ પેપરલેસ (Union Budget Paperless) હશે. સરકાર આ સામાન્ય બજેટમાં GDP વૃદ્ધિને વેગ આપવા અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને મજબૂત કરવાના પગલાંની જાહેરાત કરે તેવી અપેક્ષા છે. આ વખતે આવકવેરાની દરખાસ્તમાં ફેરફારોની અપેક્ષા છે. કારણ કે 2014 પછી આવકવેરાના સ્લેબ માં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. કેટલાક વિશ્લેષકો નું માનવું છે કે નાણાપ્રધાન કરદાતાઓને થોડી રાહતની જાહેરાત કરી શકે છે.
નિષ્ણાતો માનવું છે કે, આવકવેરાની મૂળભૂત મુક્તિ મર્યાદા વર્તમાન 2.5 લાખથી વધારી 3 લાખ અને વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે તેને વધારીને 3.5 લાખ કરી શકાય છે. અન્ય સ્લેબ પણ બદલાઈ શકે છે.
ઉત્તરદાતાઓ સ્લેબમાં સુધારાની અપેક્ષા
KPMG દ્વારા વિવિધ હિસ્સેદારો વચ્ચે હાથ ધરવામાં આવેલા તાજેતરના પ્રિ-બજેટ સર્વે મુજબ, 64 ટકા ઉત્તરદાતાઓ 2.5 લાખની મૂળભૂત આવકવેરા મુક્તિ મર્યાદામાં વધારાની અપેક્ષા રાખી હતી. ભારતમાં KPMG ના પાર્ટનર અને નેશનલ હેડ ઓફ ટેક્સ રાજીવ ડીમર જણાવ્યું હતું કે, “અમારું પ્રિ-બજેટ સર્વે દર્શાવે છે કે, 2.5 લાખની મૂળભૂત આવકવેરા મુક્તિ મર્યાદામાં વધારો દ્વારા વ્યક્તિગત કરદાતાઓ માટે રાહતની રાહ જોવાઈ રહી છે. ઉત્તરદાતાઓ પણ 10 લાખની ટોચની આવકના સ્લેબમાં સુધારાની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે.
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં તબીબી સેવાઓ અને સુવિધાઓથી સજ્જ પર
સરકાર આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્ર પર તેનું ધ્યાન ચાલુ રાખવાની અપેક્ષા છે. જે કોવિડ રોગચાળા સામેની લડાઈમાં નિર્ણાયક છે. આરોગ્ય વ્યાવસાયિકો કહે છે કે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં તબીબી સેવાઓને વધુ મજબૂત કરવાની અને ટાયર 2-3 શહેરના નિદાન કેન્દ્ર, વેન્ટિલેટર, આઈસીયુ, જટિલ સંભાળ સુવિધાઓ અને ઓક્સિજન પ્લાન્ટ જેવી સુવિધાઓથી સજ્જ કરવાની જરૂર છે.
રેલવે બજેટ 2022માં હાઈ સ્પીડ ટ્રેનોની જાહેરાત કરવામાં આવશે
કેન્દ્રીય બજેટમાં રેલવે બજેટ પણ રજૂ (Union Budget 2022 Today) કરવામાં આવશે. 2017માં રેલવે બજેટને કેન્દ્રીય બજેટ સાથે મર્જ કર્યા બાદ આ છઠ્ઠું સંયુક્ત બજેટ હશે. ભારતીય રેલવે બજેટમાં (Indian Railways Budget) આ વર્ષની બજેટ ફાળવણી માં નોંધપાત્ર વધારો થવાની ધારણા છે. સેમી-હાઈ સ્પીડ ટ્રેન ની રજૂઆત થી લઈને રેલ નેટવર્ક વિદ્યુતીકરણ સુધી, આગામી વર્ષોમાં રાષ્ટ્રીય ટ્રાન્સપોર્ટર મોટા પ્રમાણમાં પ્રોત્સાહન મળવાની સંભાવના છે. ગયા વર્ષે, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર જાહેરાત કરી હતી કે, આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ 75 અઠવાડિયા દરમિયાન 75 નવી સેમી-હાઈ સ્પીડ વંદે ભારત એક્સપ્રેસ ટ્રેનો રજૂ કરવામાં આવશે, જેના દ્વારા દેશના દરેક ખૂણેથી જોડવામાં આવશે. રેલવે નેટવર્ક ઉમેરવામાં આવશે.
છેલ્લા સાત વર્ષમાં 24 હજાર કિ મી રેલ માર્ગનું વીજળીકરણ
ઉપરાંત, નવી ટ્રેન સેવાઓ શરૂ કરવા ઉપરાંત, બમણી કરવાની અને નવી લાઇન નાખવાની યોજનાઓ પણ બજેટમાં જાહેર કરવામાં આવશે. રેલવે બજેટમાં LHB કોચના પ્રમોશન, ઇકો-ફ્રેન્ડલી સુવિધાઓની રજૂઆત વગેરેનો સમાવેશ થાય તેવી શક્યતા છે. મંગળવારે સંયુક્ત સત્રને સંબોધતા રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદે કહ્યું કે, સરકાર ભારતીય રેલવે નેટવર્ક ઝડપી આધુનિક બનાવી રહી છે. છેલ્લા સાત વર્ષમાં 24 હજાર કિ મી રેલ માર્ગનું વીજળીકરણ કરવામાં આવ્યું છે. આ ઉપરાંત નવી રેલવે લાઇન નાખવાની સાથે ડબલીંગ નું કામ પણ ચાલુ છે.
રાષ્ટ્રીય રેલ યોજના
સરકાર દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ રાષ્ટ્રીય રેલ યોજના (National Rail Plan) 2030 સુધીમાં રેલવે નેટવર્ક ની ક્ષમતા વિસ્તરણ માટે રોડ મેપ તૈયાર કરી રહી છે. જેથી વિકાસ 2050 સુધીમાં પૂર્ણ કરી શકાય. તે ભાવિ તૈયાર રેલવે સિસ્ટમ બનાવવાની કલ્પના કરે છે. તે માત્ર મુસાફરોની માંગને પહોંચી વળવામાં સક્ષમ નથી, પરંતુ માલવાહક ટ્રાફિકમાં રેલવે નો હિસ્સો વર્તમાન 26-27 ટકાના સ્તરથી વધારે 40-45 ટકા કરવામાં આવશે.
આ પણ વાંચોઃ Stock Market India: આર્થિક સર્વે પ્રોત્સાહક આવતાં જોરદાર લેવાલીથી સેન્સેક્સમાં 814 પોઈન્ટનો ઉછાળો
V58 પ્રોજેક્ટ્સને સુપર ક્રિટિકલ ડિસેમ્બરમાં પૂર્ણ કરવાનું લક્ષ્ય
V58 પ્રોજેક્ટ્સને સુપર ક્રિટિકલ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે અને ડિસેમ્બર 2022 સુધીમાં પૂર્ણ કરવાનું લક્ષ્ય છે. 68 પ્રોજેક્ટને જટિલ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે અને માર્ચ 2024 સુધીમાં પૂર્ણ કરવાનો લક્ષ્યાંક છે. આ પ્રોજેક્ટ બંદરો અને મુખ્ય વપરાશ કેન્દ્ર તેમજ મુખ્ય ખનીજ, ઔદ્યોગિક કેન્દ્રો માટે મહત્વપૂર્ણ એવા રૂટ પર ક્ષમતા વધારવા પર કેન્દ્રિત છે.
100 ટકા વિદ્યુતીકરણ નું લક્ષ્ય પર નજર
આ ઉપરાંત, રેલવે મંત્રાલયે ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં તેના નેટવર્કના 100 ટકા વિદ્યુતીકરણ નું લક્ષ્ય પણ નિર્ધારિત કર્યું છે. દિલ્હી-મુંબઈ અને દિલ્હી-કોલકાતા કોરિડોરને 160 કિમી પ્રતિ કલાક સુધી અપગ્રેડ કરવું અને સુવર્ણ ચતુર્ભુજ માર્ગ પર લેવલ ક્રોસિંગ દૂર કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. વિઝન 2024 હેઠળના પ્રોજેક્ટ દાયકાના ઉત્તરાર્ધમાં નવા સમર્પિત ફ્રેટ કોરિડોર અને હાઇ-સ્પીડ પેસેન્જર કોરિડોર શરૂ કરવા ઉપરાંત ભીડભાડવાળા માર્ગોના મલ્ટિ ટ્રેકિંગ અને અપગ્રેડેશન માટે લક્ષ્યાંકિત છે.
આ પણ વાંચોઃ Economic Survey 2022 : નાણાકીય વર્ષ 2023માં વિકાસ દર 8થી 8.50 ટકા રહેવા અનુમાન, જાણો મહત્ત્વની બાબતો