નવી દિલ્હીઃ સોમવારે દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં એક PIL દાખલ કરવામાં આવી હતી જેમાં ડિમાન્ડ સ્લિપ અને ઓળખનો પુરાવો મેળવ્યા વિના રૂપિયા 2000ની નોટો બદલવાની પરવાનગી માંગવામાં આવી હતી. એડવોકેટ અશ્વિની કુમાર ઉપાધ્યાયે તેમની અરજીમાં દલીલ કરી હતી કે આ સંબંધમાં આરબીઆઈ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલી સૂચનાઓ મનસ્વી, અતાર્કિક અને ભારતના બંધારણની કલમ 14નું ઉલ્લંઘન કરે છે.
2000ની નોટો માત્ર સંબંધિત બેંક ખાતામાં જ જમા કરવામાં આવે : અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મોટી માત્રામાં ચલણી નોટો કાં તો લોકોના લોકર સુધી પહોંચી ગઈ છે અથવા તો અલગતાવાદીઓ, આતંકવાદીઓ, માઓવાદીઓ, ડ્રગ સ્મગલરો, માઇનિંગ માફિયાઓ અને ભ્રષ્ટાચારીઓ દ્વારા સંગ્રહ કરવામાં આવી છે. અરજીમાં જણાવાયું છે કે ઉચ્ચ મૂલ્યના ચલણમાં રોકડ વ્યવહાર ભ્રષ્ટાચારનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે અને તેનો ઉપયોગ આતંકવાદ, નક્સલવાદ, અલગતાવાદ, કટ્ટરવાદ, જુગાર, દાણચોરી, મની લોન્ડરિંગ, અપહરણ, ખંડણી, લાંચ અને દહેજ વગેરે જેવી ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ માટે થાય છે. પ્રવૃત્તિઓ RBI અને SBI એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે રૂપિયા 2000ની નોટો માત્ર સંબંધિત બેંક ખાતામાં જ જમા કરવામાં આવે.
રૂપિયા 2000 ની નોટો બદલવાની મંજૂરી આપી : "તાજેતરમાં, કેન્દ્ર દ્વારા એવી જાહેરાત કરવામાં આવી હતી કે દરેક પરિવાર પાસે આધાર કાર્ડ અને બેંક ખાતું હોવું જોઈએ. તેથી, શા માટે આરબીઆઈ ઓળખ પુરાવા મેળવ્યા વિના રૂપિયા 2000 ની નોટો બદલવાની મંજૂરી આપી રહી છે. એ પણ સમજાવવું જરૂરી છે કે 80 કરોડ બીપીએલ પરિવારો મફત અનાજ મેળવો." આનો અર્થ એ થયો કે 800 મિલિયન ભારતીયો ભાગ્યે જ રૂપિયા 2,000ની નોટનો ઉપયોગ કરે છે. તેથી, અરજદારે આરબીઆઈ અને એસબીઆઈને 2000 રૂપિયાની નોટો માત્ર બેંક ખાતામાં જ જમા થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા પગલાં લેવા માટે નિર્દેશની પણ માંગ કરી છે.
30 સપ્ટેમ્બર સુધી બદલી શકાશે : અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બેંક ખાતામાં 2000 રૂપિયાની નોટો જમા કરાવવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે કાળું નાણું અને અપ્રમાણસર સંપત્તિ ધરાવતા લોકોની ઓળખ સરળતાથી થઈ શકશે. 19 મેના રોજ, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ચલણમાંથી રૂપિયા 2,000ની નોટો પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી અને કહ્યું કે ચલણમાં રહેલી હાલની નોટો કાં તો બેંક ખાતામાં જમા કરાવી શકાશે અથવા 30 સપ્ટેમ્બર સુધી બદલી શકાશે.
20,000ની મર્યાદામાં એક્સચેન્જ થશે : સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI) એ તેના તમામ સ્થાનિક મુખ્ય કાર્યાલયોના મુખ્ય મહાપ્રબંધકોને લખેલા પત્રમાં જણાવ્યું છે કે સામાન્ય લોકો દ્વારા રૂપિયા 2,000ની નોટોને એક સમયે રૂપિયા 20,000ની મર્યાદામાં એક્સચેન્જ કરવાની સુવિધા કોઈપણ માંગ પ્રાપ્ત કર્યા વિના જ આપશે. "વધુમાં, વિનિમય સમયે ટેન્ડરર દ્વારા કોઈ ઓળખ પુરાવા રજૂ કરવાની જરૂર નથી," 20 મેના સંચારમાં જણાવાયું હતું.
