હૈદરાબાદ: પાકિસ્તાનની આર્થિક દુર્દશા વધી રહી છે. સ્થિતિ એવી બની ગઈ છે કે દેશ એક થઈ શકશે કે નહીં, તે અંગે પણ ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. જેના કારણે કાશ્મીરી અલગતાવાદીઓ માટે પણ પાકિસ્તાનમાં આશરો મેળવવો મુશ્કેલ બની ગયો છે, જેઓ તેમના ટુકડા પર ખીલી રહ્યા છે. આવા અલગતાવાદીઓનું કામ હંમેશા ભારત વિરુદ્ધ ઝેર ફૂંકવાનું રહ્યું છે.
આ પણ વાંચો: kurnool murder case: પોર્ન વીડિયોના નામે ગર્લફ્રેન્ડને બ્લેકમેલ કરનાર વ્યક્તિની મિત્રએ કરી હત્યા
પાકિસ્તાન બની રહ્યું છે કાશ્મીરનો શિકાર: કાશ્મીરમાં અલગતાવાદીઓને સમર્થન આપતી વખતે આજે પાકિસ્તાન પોતે જ તેમનો શિકાર બની રહ્યું હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. વાસ્તવમાં, પાકિસ્તાન આજ સુધી 1971ના આઘાતને ભૂલી શક્યું નથી. તે આશા રાખીને બેઠો છે કે એક દિવસ તે ભારતનો બદલો લેશે. આ ઈરાદાથી તેણે કાશ્મીરમાં ભારત વિરોધી ગતિવિધિઓને વેગ આપવાનું શરૂ કર્યું. 1971માં પાકિસ્તાનના બે ભાગલા પડ્યા અને બાંગ્લાદેશનો જન્મ થયો. ભારતે આમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી. ગુસ્સે ભરાયેલા પાકિસ્તાની શાસકોએ કાશ્મીર ઉપરાંત ખાલિસ્તાનીઓને હવા આપવાનું શરૂ કર્યું. ખાલિસ્તાનીઓ શીખો માટે અલગ દેશની માંગ કરી રહ્યા છે. પરંતુ આજ સુધી પાકિસ્તાનને ક્યાંય સફળતા મળી નથી.
નેતા કરે છે વ્યૂહરચના પર કામ: કાશ્મીર પરિબળ પાકિસ્તાનમાં 'રણનીતિ' છે. ત્યાંના શાસકો, કાશ્મીરી અલગતાવાદીઓને ટેકો આપીને અલગ કાશ્મીર માટે નારેબાજી કરે છે, આના પર જ દુકાન ચાલે છે. ત્યાંના દરેક નેતા આ વ્યૂહરચના પર કામ કરે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ થોડું અલગ વલણ બતાવે છે, તો તે વ્યક્તિને ત્યાંના સમગ્ર સમુદાયના ગુસ્સાનો સામનો કરવો પડે છે. ફરી એકવાર પાકિસ્તાની નેતાઓ અને શાસકો એ જ યુક્તિઓ અપનાવી રહ્યા છે. આર્થિક સંકડામણમાં તેમની સ્થિતિ ગમે તે હોય, તેઓએ ફરી એકવાર કાશ્મીર રાગ શરૂ કર્યો છે.
રણનીતિના કારણે જ આર્થિક સંકટ: 23 ફેબ્રુઆરીએ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં પાકિસ્તાની પ્રતિનિધિઓએ પોતાની આર્થિક સ્થિતિને અવગણીને કાશ્મીર મુદ્દા પર આગળ વધવાની વાત કરી છે. પાકિસ્તાન ભૂલી ગયું છે કે, આ રણનીતિના કારણે જ આર્થિક સંકટ આવી રહ્યું છે. આંતરિક અને બાહ્ય વિરોધી વલણને કારણે તેમના આર્થિક સંસાધનો ઘટતા ગયા. તાજેતરમાં આવેલા પૂરને કારણે સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની હતી. તેની આર્થિક સ્થિતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના પાકિસ્તાન સતત સંરક્ષણ સોદાઓ પર ભારે ખર્ચ કરી રહ્યું છે. બીજી તરફ, તેણે સરહદી બાજુમાં અલગતાવાદને પણ નિયંત્રિત કરવો પડશે. અફઘાનિસ્તાન સાથેની સરહદ તેના માટે હંમેશા મુશ્કેલીનું કારણ રહી છે. પાકિસ્તાનનો કોઈ પણ નેતા હોય, તે હંમેશા કાશ્મીરી અલગતાવાદીઓ પર નિર્ભર રહ્યો છે. તેમની વિરુદ્ધ કોઈ નેતા બોલી શકે નહીં. અત્યારે પણ આ સ્થિતિ છે. પરંતુ હવે જ્યારે તેના અસ્તિત્વની વાત કરવામાં આવી છે, કાશ્મીર પરિબળ હજુ પણ 'ગુંદર' તરીકે કામ કરી રહ્યું છે.
આતંકીઓ વચ્ચે અનેક જૂથો: યુનાઈટેડ જેહાદ કાઉન્સિલ, કાશ્મીરમાં કાર્યરત આતંકવાદી જૂથોનું સર્વોચ્ચ જૂથ, મુખ્યત્વે પાકિસ્તાનથી કાર્ય કરે છે. કાઉન્સિલના નેતા સૈયદ સલાહુદ્દીન છેલ્લા 20 વર્ષથી ત્યાં રહે છે. આ પરિષદનો ઉદ્દેશ્ય કાશ્મીરમાં આતંકવાદીઓને ભંડોળ પૂરું પાડવાનો છે. બાદમાં આતંકીઓ વચ્ચે અનેક જૂથો પણ રચાયા હતા. JKLF, હિઝબુલ, તેહરીક અલ મુજાહિદ્દીન વગેરે. હવે દરેકને પોતાનો કટ જોઈએ છે. દેખીતી રીતે, પાકિસ્તાન હંમેશા તેમને પૈસા આપવાની ચિંતા કરે છે, પરંતુ તેના નાગરિકોને સુવિધાઓ આપવા માટે નહીં.
આ પણ વાંચો: Russia Ukraine war resolution: UNGAમાં યુક્રેન યુદ્ધ પર કરાયો ઠરાવ પસાર, ભારત-ચીન સહિત 32 દેશોએ રાખ્યું અંતર
અમીર અને ગરીબ વચ્ચેની ખાઈ: હવે જ્યારે પાકિસ્તાનમાં આર્થિક ચિંતા વધી રહી છે, સમગ્ર દેશમાં મોંઘવારી ચરમસીમાએ છે, ત્યારે આવા સંજોગોમાં પાકિસ્તાન અલગતાવાદીઓને કેવી રીતે આર્થિક મદદ કરશે, તે પણ વિચારવા જેવી બાબત છે. કાશ્મીરી આતંકવાદીઓના પ્રતિનિધિઓ પાકિસ્તાનમાં બેઠા છે. તે એ પણ સમજી રહ્યો છે કે, આ આતંકવાદીઓને કેવી રીતે મેનેજ કરવા. વધતી જતી મોંઘવારીને કારણે પાકિસ્તાનમાં અમીર અને ગરીબ વચ્ચેની ખાઈ વધુ પહોળી થઈ ગઈ છે. કાશ્મીરી અલગતાવાદી નેતાઓ માટે પણ આ એટલું જ સાચું છે.
ત્રીજા ભાગના લોકો ગરીબી રેખા નીચે: સામાન્ય પાકિસ્તાની માટે પરિસ્થિતિનો સામનો કરવો મુશ્કેલ બની રહ્યો છે. રોજિંદા ઉપયોગની વસ્તુઓના ભાવમાં 30 ટકા સુધીનો વધારો થયો છે. રસોડાનો ખર્ચ અનેક ગણો વધી ગયો છે. ત્રીજા ભાગના લોકો પહેલેથી જ ગરીબી રેખા નીચે જીવી રહ્યા છે. તેમાંથી કેટલાક ભીખ માંગવા સુધી પહોંચી ગયા છે. જેઓ પગાર મેળવે છે તેઓ લાંબા સમયથી તેના પર અટવાયેલા છે, જ્યારે ઉપભોક્તા વસ્તુઓના ભાવમાં વધારો થયો છે. જ્યારે પાકિસ્તાન બેલ-આઉટ પેકેજ માટે વાત કરી રહ્યું હતું, ત્યારે આ મુદ્દો IMF સમક્ષ પણ આવ્યો હતો.
શોષણખોર નેતા: IMFના ડાયરેક્ટર ક્રિસ્ટાલિના જ્યોર્જીએવાએ પાકિસ્તાન સામે ઘણી કડક શરતો મૂકી છે, તેમણે ટેક્સ વધારવા માટે કહ્યું છે. અમીર લોકોની આવક પર વધુ ટેક્સ લાદવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. અને જો પાકિસ્તાનના શાસકો આવું કરશે તો તેઓ શોષણખોર નેતા તરીકે ઓળખાશે. ક્રિસ્ટાલિનાએ વધતી કિંમતો પર પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે, જેના કારણે ગરીબ લોકોને વધુ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. તાજેતરમાં, રાવલપિંડીમાં એક કાશ્મીરી આતંકવાદીની રહસ્યમય હત્યાએ સંકેત આપ્યો છે કે પાકિસ્તાન અને અલગતાવાદીઓ વચ્ચે બધું બરાબર નથી. તે ઉગ્રવાદીના અંતિમ સંસ્કારમાં સૈયદ સલાહુદ્દીન જોવા મળ્યો હતો. સલાહુદ્દીન નિયુક્ત આતંકવાદી છે. જાહેરમાં તેની હાજરી પાકિસ્તાન માટે વધુ મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે, જે FATFની યાદીમાંથી ઘણી મુશ્કેલી સાથે બહાર આવ્યું છે.
