નવી દિલ્હીઃ વન રેન્ક વન પેન્શન (One Rank-One Pension) કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને મોટી રાહત આપી(The Supreme Court granted relief to the Central Government) છે. કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારના નિર્ણયને યથાવત રાખ્યો હતો. સુનાવણી દરમિયાન, કોર્ટે કહ્યું કે તેને OROP ના સિદ્ધાંતો અને 7 નવેમ્બર 2015 ના રોજ બહાર પાડવામાં આવેલ સૂચનામાં કોઈ બંધારણીય ખામી નથી.
તેમાં કોઈ બંધારણીય ખામી નથી:સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે કહ્યું કે સશસ્ત્ર દળોમાં વન રેન્ક-વન પેન્શન (OROP) એ એક નીતિગત નિર્ણય છે અને તેમાં કોઈ બંધારણીય ખામી નથી. જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ સૂર્યકાંત અને જસ્ટિસ વિક્રમ નાથની બેંચે કહ્યું કે OROPના કેન્દ્રનો નીતિગત નિર્ણય મનસ્વી નથી અને કોર્ટ સરકારની નીતિ વિષયક બાબતોમાં દખલ કરશે નહીં. ખંડપીઠે નિર્દેશ આપ્યો કે OROP ના પુનઃનિર્ધારણની કવાયત 1 જુલાઈ, 2019 થી થવી જોઈએ અને પેન્શનરોને ત્રણ મહિનાની અંદર એરિયર્સ ચૂકવવામાં આવે.
આ પણ વાંચો: ક્યારેય કલ્પના નહોતી, 'નૈતિકતા'નું ધોરણ આટલું નીચું જઈ શકે ? : સુપ્રીમ કોર્ટ
નિવૃત્ત સૈનિક એસોસિએશન દ્વારા દાખલ કરાયેલી અરજીનો નિકાલ કર્યો:સર્વોચ્ચ અદાલતે ભગત સિંહ કોશ્યરી સમિતિની ભલામણ પર પાંચ વર્ષમાં એક વખત સામયિક સમીક્ષાની વર્તમાન નીતિને બદલે સ્વયંસંચાલિત વાર્ષિક સુધારણા સાથે 'વન રેન્ક વન પેન્શન'ના અમલીકરણની માંગ કરતી નિવૃત્ત સૈનિક એસોસિએશન દ્વારા દાખલ કરાયેલી અરજીનો નિકાલ કર્યો હતો. .
વન રેન્ક વન પેન્શન શું છે ?:વર્ષ 2014માં ભાજપ કેન્દ્રમાં સત્તામાં આવ્યા બાદ નિવૃત્ત સૈનિકો માટે વન રેન્ક વન પેન્શન યોજના લાગુ કરવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. વન રેન્ક-વન પેન્શન યોજના હેઠળ અલગ-અલગ સમયે નિવૃત્ત થયેલા એક જ રેન્કના બે સૈનિકોની પેન્શનની રકમમાં મોટો તફાવત નહીં આવે. ભલે તે ક્યારેય નિવૃત્ત થઈ જાય. પહેલા સ્થિતિ એવી હતી કે 2006 પહેલા નિવૃત્ત થયેલા સૈનિકોને ઓછું પેન્શન મળતું હતું, તેમના ખાતામાં તેમના નાના ઓફિસર કરતા પણ ઓછું પેન્શન આવતું હતું. આ વ્યવસ્થાને લઈને નિવૃત્ત સૈનિકોમાં ભારે નારાજગી હતી અને તેઓ લાંબા સમયથી સમાન પેન્શનની માંગણી પણ કરી રહ્યા હતા. આ વ્યવસ્થાથી મેજર જનરલથી લઈને કર્નલ, સિપાહી, નાઈક અને હવાલદારને અસર થઈ.
આ પણ વાંચો: PM મોદીએ કર્યો ફિલ્મ 'ધ કાશ્મીર ફાઇલ્સ'નો ઉલ્લેખ, કહ્યું સત્યને દબાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે
OROP ના ફાયદા: સેનામાંથી નિવૃત્ત થનારા અધિકારીઓ અને સૈનિકોને વન રેન્ક, વન પેન્શન યોજનાના આ લાભો મળશે-
સમાન રેન્ક, સમાન પેન્શન યોજનાનો લાભ મળશે: જે સૈનિકો 2006 પહેલા નિવૃત્ત થયા છે અને જેઓ હવે નિવૃત્ત થયા છે તેઓને સમાન પેન્શન મળશે.
OROP નો અર્થ: એ છે કે એક જ રેન્કમાંથી નિવૃત્ત થનારા અધિકારીઓને સમાન પેન્શન મળશે.એટલે કે 1990માં નિવૃત્ત થયેલા કર્નલને આજે નિવૃત્ત થતા કર્નલ જેટલું જ પેન્શન મળશે.
આ યોજનાનો લાભ લગભગ 3 લાખ નિવૃત્ત સૈનિકોને મળશે: આ યોજના હેઠળ મળેલી રકમ ચાર હપ્તામાં ચૂકવવામાં આવશે. પ્રથમ હપ્તો ચૂકવી દેવામાં આવ્યો છે.
