ન્યુઝ ડેસ્ક: બાળકને જન્મ આપવો એ માતા માટે બીજો જન્મ માનવામાં આવે છે. ગર્ભાવસ્થા (healthy pregnancy tips ), ડિલિવરી અને તે પછીનો સમયગાળો જ્યારે સ્ત્રીનું શરીર પુનઃપ્રાપ્તિની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થઈ રહ્યું હોય. આ એક ખૂબ જ જટિલ સમય માનવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન સ્ત્રીમાં ઘણા શારીરિક અને માનસિક ફેરફારો થાય છે. એટલું જ નહીં, ઘણી વખત પ્રેગ્નન્સી અને ડિલિવરી દરમિયાન મહિલાને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો (how to maintain maternal health) કરવો પડી શકે છે. જેમની અવગણના કરવામાં આવે છે અથવા જો બાળકના જન્મ પછી માતાના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવામાં ન આવે તો તે સ્થિતિ તેમના માટે ઘણી વખત ઘાતક બની જાય છે.
"રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસ 2022" : ગર્ભાવસ્થા, બાળજન્મ અને બાળજન્મ પછી પણ મહિલાઓને સારી આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, ભારત સરકારે "વ્હાઈટ રિબન એલાયન્સ ઈન્ડિયા"ની પહેલ પર 11 એપ્રિલે "રાષ્ટ્રીય સલામત માતૃત્વ દિવસ" (national safe motherhood day 2022)ની ઉજવણી જાહેર કરી છે. કારણ કે સુરક્ષિત માતૃત્વ દરેક સ્ત્રીનો અધિકાર છે. આ વર્ષે આ ખાસ દિવસની થીમ છે "કોરોનાવાયરસ વચ્ચે ઘરે રહેવું, માતા અને બાળકને વાયરસના ચેપથી બચાવવું".
ડૉક્ટરો શું કહે છે: અમદાવાદમાં રહેતા બાળરોગ નિષ્ણાત ડૉ. લાવણ્યા ગોખલે કહે છે (motherhood tips) કે, સલામત માતૃત્વનો અર્થ માત્ર સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ખોરાક કે અન્ય પ્રકારની કાળજી નથી. બલ્કે, સ્ત્રીનું શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય ગર્ભાવસ્થાની શરૂઆતથી લઈને ડિલિવરી સુધી અને ડિલિવરી પછી પણ જાળવવાનું હોય છે. તેણી જણાવે છે કે, ગર્ભાવસ્થાની પુષ્ટિ થયા પછી તરત જ, સગર્ભા સ્ત્રીઓને અમુક સાવચેતી રાખવા માટે કહેવામાં આવે છે. જેમાં આહાર, જીવનશૈલી અને શારીરિક પ્રવૃત્તિ જેવી આદતોનો સમાવેશ થાય છે. તેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે.
આ પણ વાંચો: આગામી ચૂંટણીમાં શરૂઆત અહીંથી કરવી જોઈએ, ગોપાલ ઇટાલીયાનો મનીષ સીસોદીયાને અંગુલી નિર્દેશ
આપણા દેશમાં દર વર્ષે હજારો મહિલાઓ પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન, ડિલિવરી પહેલા કે પછી યોગ્ય કાળજીના અભાવે અથવા ડિલિવરી દરમિયાન મુશ્કેલીઓને કારણે મૃત્યુનો શિકાર બને છે. આંકડા અનુસાર, દર વર્ષે લગભગ 45,000 મહિલાઓ બાળકને જન્મ આપતી વખતે પોતાનો જીવ ગુમાવે છે. આ ટકાવારી વિશ્વભરમાં મૃત્યુના 12% જેટલી છે. નોંધપાત્ર રીતે, કોવિડ -19 રોગચાળા દરમિયાન, ગર્ભવતી મહિલાઓને ચેપના સંદર્ભમાં સૌથી વધુ સંવેદનશીલ લોકોની શ્રેણીમાં રાખવામાં આવી હતી. કોરોના સમયગાળા દરમિયાન, એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે, સગર્ભા સ્ત્રીઓ માટે વિશેષ સાવચેતી રાખવી જોઈએ જેથી કરીને માતામાં ચેપ તેમના જીવનને ડૂબી ન જાય અને તેઓ તેમના બાળક સુધી ન પહોંચે. આ વર્ષની થીમ પણ તે પ્રયાસનો એક ભાગ છે.
આ પણ વાંચો: IPL 2022: અજેય ગુજરાત ટાઇટન્સની સામે સનરાઈઝર્સ હૈદરાબાદ માટે આજની મેચ મહત્વની
ગર્ભાવસ્થાના શરૂઆતના તબક્કાથી જ મહિલાઓને પ્રોટીન, આયર્ન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ અને ફોલિક એસિડથી ભરપૂર શાકભાજી, ખાસ કરીને લીલા શાકભાજી, ફળો અને અનાજ વગેરેનું સેવન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. મહિલાઓને આ સમયગાળા દરમિયાન ચોક્કસ પ્રકારના આહારથી દૂર રહેવાની પણ સલાહ આપવામાં આવે છે. જેમ કે તૈયાર ખોરાક, તળેલું-શેકેલું-મસાલેદાર ખોરાક, કોઈપણ પ્રકારનું કાચું અને અડધું રાંધેલું માંસ વગેરે. આ સિવાય પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન અમુક પ્રકારના શાકભાજી કે ફળોનું સેવન કરવાની મનાઈ છે. સગર્ભા માતાને ક્યારેય ભૂખ ન લાગવી જોઈએ, પરંતુ દર 4 કલાકે થોડો પૌષ્ટિક ખોરાક લેવો જોઈએ.
ડૉક્ટરની સલાહ: સગર્ભા સ્ત્રીએ તેના આરામ પર પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ, અને દરરોજ જરૂરી માત્રામાં ઊંઘ મેળવવી જોઈએ. ડૉક્ટરની સલાહ પર કેટલીક કસરતો પણ કરી શકાય છે. ડૉ. લાવણ્યા કહે છે કે, પ્રેગ્નન્સી એ કોઈ બીમારી નથી અને આ સમયગાળા દરમિયાન મહિલાઓ તમામ કામો કરી શકે છે. જે તેઓ સામાન્ય સ્થિતિમાં કરે છે, પરંતુ કેટલીક ખાસ સાવચેતીઓ સાથે. જૂના જમાનામાં એવું માનવામાં આવતું હતું કે, જે મહિલાઓ ગર્ભાવસ્થાના અંતિમ ક્ષણો સુધી શારીરિક રીતે સક્રિય રહે છે, એટલે કે ઘરના કામકાજ અથવા બહારના કામ કરે છે, તેમને પ્રસૂતિ દરમિયાન ઓછી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. જો કે, આ બધી સ્ત્રીઓને લાગુ પડતું નથી, પરંતુ એ પણ સાચું છે કે ડૉક્ટરની સલાહને અનુસરીને અને તમામ સાવચેતીઓ લેવાથી, જો કોઈ સગર્ભા સ્ત્રી સામાન્ય દિનચર્યા તરફ દોરી જાય છે, તો તેના સ્વાસ્થ્યને જ ફાયદો થાય છે.
