મુંબઈ: બુધવારે ડોમેસ્ટિક એજન્સીએ (Ratings and Research Firm) કહ્યું હતું કે, સરેરાશ ફુગાવો નાણાકીય વર્ષ 23માં 9 વર્ષના સૌથી ઊચા સ્તર 6.9 ટકા સુધી પહોંચવાની તૈયારીમાં છે. દેશની મધ્યસ્થ (Reserve Bank of india) બેંક નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન દરમાં વધારો કરી શકે છે. ઈન્ડિયા રેટિંગ્સ એન્ડ રીસર્ચે એક યાદીમાં કહ્યું હતું કે, રીઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડયા અન્ય 75 આધાર અને સંભવત: 125 પોઈન્ટ (1.25 ટકા) સુધી દરમાં વધારે કરી નાંખશે. જો ઘટના અને આંકડાઓ પ્રતિકુળ રહ્યા તો મોંધવારી (Inflation Rate hike) હજુ વધવાના એંધાણ છે.
આ પણ વાંચો: RBI રેપો રેટમાં વધારો એ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટર્સ માટે વરદાન પણ લોનધારકોને નુકસાન
ટકાવારી વધી: રીઝર્વ બેંક તરફથી પહેલી દર વૃદ્ધિ જૂન 2022ની પોલીસીમાં (Economic policies India) 0.50 ટકા અને ઑક્ટોબર 2022ની પોલીસીમાં 0.25 ટકાથી ક્રમશ: રહી શકે છે. એજન્સીએ એવું કહ્યું હતું કે, કેશ રિઝર્વ રેશિયો પણ 0.50 થી વધુ વધારી શકાય છે, એજન્સીએ એવું પણ ઉમેર્યું કે, નાણાકીય વર્ષના અંત સુધીમાં ટકાથી 5 ટકા સુધી રહી શકે છે. એક આશ્ચર્યજનક પગલામાં તરીકે આરબીઆઈએ તારીખ 4 મેના રોજ રેપો રેટમાં 0.40 ટકાનો વધારો કર્યો હતો. જેના પર તે સિસ્ટમને ધિરાણ આપે છે, સેન્ટ્રલ બેંક સાથેની ઑફ-શેડ્યૂલ મીટિંગમાં CRR અથવા બેંકો સાથેની થાપણોની ટકાવારીમાં 0.50 ટકાનો વધારો કર્યો હતો.
શું કહે છે વિશ્લેષકો: એપ્રિલ મહિનામાં કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ફ્લેશન (CPI) 7.8 ટકા પર આવ્યો હતો. જે તેને વધુ એક મહિના સુધીનો સમયગાળો બનાવે છે. જ્યાં આરબીઆઈનો 6 ટકાનો ઉપલા સહિષ્ણુતા બેન્ડને યાદ કરવામાં આવ્યા છે. તમામ વિશ્લેષકોને આવી વધુ વૃદ્ધિ અંગે વિશ્વાસ વ્યક્ત છે. જેને તેઓ વૃદ્ધિમાં થોડી મંદી તેનું પરિણામ છે. રિટેલ ફુગાવો સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી વધશે. તે પછી ધીમે ધીમે ઘટશે, તેણે ઉમેર્યું હતું કે FY22 ના Q4 થી FY23 ના Q3 સુધી સતત ચાર ક્વાર્ટરમાં તે 6 ટકાથી ઉપર રહેવાની ધારણા છે.
આ પણ વાંચો: ફિક્સ ડિપોઝિટથી કેવી રીતે કમાશો, જાણો કઈ બેંકમાં પૈસા જમા કરાવવાથી તમને મળશે વધુ ફાયદો
સરકારનો આદેશ: નોંધનીય છે કે સરકાર સાથેના તેના કરાર હેઠળ, આરબીઆઈને ફુગાવાને 6 ટકાની અંદર રાખવાનું ફરજિયાત છે. સતત ત્રણ ત્રિમાસિક ગાળામાં ઉલ્લંઘનની સંખ્યા મધ્યસ્થ બેંકને ઔપચારિક રીતે કારણો સમજાવવા માટે પૂછશે. રિટેલ ફુગાવો FY16-FY19 ની વચ્ચે સરેરાશ 4.1 ટકા હતો. જે ડિસેમ્બર 2019 માં કોવિડ-19 રોગચાળાના મુખમાં પ્રથમ વખત 6 ટકા સહનશીલતા નંબરને વટાવી ગયો હતો, રેટિંગ એજન્સીએ જણાવ્યું હતું. રોગચાળામાં માંગમાં ઘટાડો થયો હોવા છતાં, માસિક છૂટક ફુગાવો નવેમ્બર 2020 સુધીમાં 6.0 ટકાથી ઉપર રહ્યો હતો જે મોટે ભાગે પુરવઠા બાજુના વિક્ષેપોને કારણે હતો.
શક્તિકાંત દાસ કહે છે: ડિસેમ્બર 2021 સુધી માસિક છૂટક ફુગાવો મોટે ભાગે 6 ટકાથી નીચે રહ્યો હતો, પરંતુ જાન્યુઆરી 2022માં ફરીથી તે આંક વટાવી ગયો હતો. એપ્રિલ સુધી તે સતત ઊંચો રહ્યો હતો. એજન્સીએ આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસના વારંવાર પુનરાવર્તિત ભૌગોલિક રાજકીય ઘટનાઓના સમૂહને "ટેકટોનિક શિફ્ટ" તરીકે ઓળખાવ્યો, જે સૂચવે છે કે ભાવિ ફુગાવાનો માર્ગ ઉભરતી ભૌગોલિક રાજકીય પરિસ્થિતિ પર ભારે નિર્ભર રહેશે. જે એક પ્રવાહમાં છે. દરમિયાન, રેટિંગ એજન્સીએ એમ પણ જણાવ્યું હતું કે, વૈશ્વિક સ્તરે દર કડક સ્થિતિ થવાને કારણે ભંડોળના પ્રવાહના પરિણામે રૂપિયો દબાણ હેઠળ રહે છે, અને તેલના ભાવમાં વધારો થતાં આયાત સતત વધી રહી છે. FY13માં ડૉલર સામે રૂપિયો લગભગ 5 ટકા અને સરેરાશ રૂ. 78.19 ઘટશે.