નવી દિલ્હી/ગાઝિયાબાદ: ભગવાન શિવની પૂજા કરવા માટે દેશભરના દરેક મંદિરોમાં ભક્તોની શ્રદ્ધા હોય છે. દિલ્હી-એનસીઆરમાં એક એવું પ્રાચીન મંદિર છે, જેનાસંબંધિત પૌરાણિક વસ્તુઓ લોકોની ઉત્સુકતા વધારે છે. શિવરાત્રીના પર્વ પર આ મંદિરે ભક્તોનો ધસારો જોવા મળે છે. કહેવાય છે કે આ મંદિરમાં રાવણ અને ઋષિ વિશ્રવે પણ પૂજા કરી હતી.
પ્રાચીન માન્યતા ધરાવે છે આ મંદિર: ગાઝિયાબાદના પ્રાચીન દૂધેશ્વર નાથ મંદિર મઠને દેશના આઠ પ્રખ્યાત મઠમાંથી એક ગણવામાં આવે છે. આ મંદિર ગાઝિયાબાદમાં જસીપુરા વળાંક પાસે આવેલું છે. દર વર્ષે શિવરાત્રીના દિવસે અહીં લાખો ભક્તો ઉમટી પડે છે. આ મંદિર સાથે જોડાયેલી એક પ્રાચીન માન્યતા છે કે અહીં ભક્તો જે પણ વ્રત માંગે છે તે પૂર્ણ થાય છે.
ભગવાન દૂધેશ્વર: એવું કહેવાય છે કે પ્રાચીન સમયમાં મંદિરની જગ્યા પર એક ટેકરો હતો. કેટલાક લોકો આ ટેકરા પર ગાયો ચરાવવા આવતા હતા. પરંતુ જ્યારે ગાય અહીં આવતી ત્યારે તે પોતે જ દૂધ આપતી હતી. આવી સ્થિતિમાં લોકો તેને ચમત્કાર માનતા હતા. ત્યારબાદ વિશ્વ ઋષિએ અહીં શિવલિંગની હાજરી વિશે જણાવ્યું, જેના પછી આજે તેઓ ભગવાન દૂધેશ્વર તરીકે પૂજાય છે. પરંતુ ત્યાંનું શિવલિંગ જ નહીં, પરંતુ કૂવાનું પણ મહત્વ છે.
મીઠા પાણીનો કૂવો: જે સમયે અહીં શિવલિંગ જોવા મળ્યું તે સમયે લોકોએ પાણીની વ્યવસ્થા માટે ખોદકામ કર્યું હતું. આ દરમિયાન અહીં એક કૂવો પણ જોવા મળ્યો હતો. કહેવાય છે કે આ કૂવામાંથી જે પાણી નીકળ્યું તે મીઠા દૂધ જેવું હતું. એટલા માટે કેટલાક લોકો તેને રહસ્યમય કૂવો પણ કહે છે. એવું પણ કહેવાય છે કે આ કૂવાનું પાણી દિવસમાં ત્રણ વખત રંગ બદલાતું હતું અને પ્રાચીન સમયમાં ઋષિમુનિઓ કૂવાની અંદરની ગુફામાં તપસ્યા કરતા હતા. કૂવો હાલમાં જાળીથી બંધ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ કુવાની પરિક્રમા કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
આ પણ વાંચો Mahashivratri 2023: મહાપ્રસાદ, જૂનાગઢમાં ભાવ, ભક્તિ અને ભોજનનો ત્રિવેણી સંગમ
રાવણે પોતાનું માથું અર્પણ કર્યું હતું: અહીં બીજી માન્યતા છે. એવું કહેવાય છે કે રાવણના પિતાએ પણ મંદિરમાં ભગવાન ભોલેનાથની પૂજા કરી હતી અને બાદમાં રાવણે પણ ભગવાન ભોલેનાથની પૂજા કરી હતી. સૌથી મોટી વાત એ છે કે પ્રાચીન કાળની માન્યતા અનુસાર આ મંદિરમાં રાવણે ભગવાન ભોલેનાથના ચરણોમાં પોતાનું દસમું માથું અર્પણ કર્યું હતું. આ માન્યતા સામે આવ્યા બાદ મંદિર પ્રત્યે લોકોની આસ્થા વધતી જ ગઈ. આજે, માત્ર દિલ્હી એનસીઆરથી જ નહીં, પરંતુ દેશભરમાંથી ભક્તો ભગવાન ભોલેનાથને દૂધ ચઢાવવા માટે આવે છે.
શિવજીએ કરાવ્યું હતું હવન કુંડનું નિર્માણ: આ સ્થાન વિશે શિવાજી મહારાજ સાથે જોડાયેલી એક રસપ્રદ વાત છે. કહેવાય છે કે શિવાજી મહારાજે મંદિરમાં હવન પણ કર્યો હતો. તેમણે અહીં જમીન ખોદવી અને ઊંડો હવન કુંડ બનાવ્યો, જે આજે પણ અહીં હાજર છે. આ હવન કુંડની જગ્યાએ મઠની સ્થાપના કરવામાં આવી છે જ્યાં દૂર દૂરથી વિદ્યાર્થીઓ આવે છે અને સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પાઠ ભણે છે.
