રૂદ્રપ્રયાગઃ ભૂતકાળમાં ચારધામ યાત્રામાં (Uttarakhand Kedarnath Yatra) ઘોડા ખચ્ચરના મોતને લઈને વહીવટીતંત્ર અને વહીવટીતંત્રમાં ખળભળાટ મચી ગયો હતો. આ સાથે નૈનીતાલ હાઈકોર્ટે પણ આ મામલાને ગંભીરતાથી લીધો હતો અને સરકાર પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો, પરંતુ કેદારનાથ યાત્રામાં જંગલી જાનવરો મરતા (Chardham horse mules die) રહ્યા અને તેના માલિકોના ખિસ્સા ભરાતા રહ્યા.
આ પણ વાંચો: આને કહેવાય પ્રાણી પ્રેમ: ક્રિશનો બર્થડે ઉજવવા 5,000 લોકોને નોનવેજનું ભોજન
કેદારનાથ યાત્રામાં 46 દિવસમાં ઘોડા ખચ્ચરના માલિકોએ 56 કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. આમ છતાં આ અવાજહીન લોકોની વેદના દૂર કરવાવાળું કોઈ નથી. મુસાફરો અને સામાન પ્રાણીઓ પર અમાનવીય રીતે વહન કરવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે અત્યાર સુધીમાં 175 પશુઓના મોત થયા છે. સાથે જ પૂર્વ કેન્દ્રીય પ્રધાન (Former Union Minister Maneka Gandhi) મેનકા ગાંધીએ પણ યાત્રામાં ઘોડા અને ખચ્ચરના મોત પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી, પરંતુ કેદારનાથ યાત્રામાં જંગલી જાનવરો મરતા રહ્યા અને તેમના માલિકોના ખિસ્સા ભરાતા રહ્યા.
2,68,858 મુસાફરો ઘોડા અને ખચ્ચર દ્વારા કેદારનાથ પહોંચ્યા: આ વર્ષે ગૌરીકુંડથી કેદારનાથ માટે 8,516 ઘોડા-ખચ્ચર નોંધાયા હતા. મોટી સંખ્યામાં યાત્રાળુઓ ઘોડા અને ખચ્ચર પર બેસીને 16 કિલોમીટરનું આ દુર્ગમ અંતર કાપે છે. અત્યાર સુધીમાં 2,68,858 મુસાફરો ઘોડા અને ખચ્ચર દ્વારા કેદારનાથ પહોંચ્યા હતા અને દર્શન કરીને પરત ફર્યા હતા. આ દરમિયાન 56 કરોડનો ધંધો થયો અને જિલ્લા પંચાયતને રજીસ્ટ્રેશન ફી તરીકે લગભગ 29 લાખ રૂપિયા મળ્યા.
આ પણ વાંચો: ઉંદરે કર્યો ડખો, એપાર્ટમેન્ટના લોકો પોલીસ સ્ટેશન સુધી પહોચી ગયા
આમ છતાં આ વન્ય પ્રાણીઓ માટે વોક-વે પર કોઈ સુવિધા નથી. આ માર્ગ પર ન તો ગરમ પાણીની સુવિધા છે કે ન તો પ્રાણીઓ માટે હોલ્ટ બનાવવામાં આવ્યો છે. ઘોડાઓ અને ખચ્ચરોને કેદારનાથનો એક જ ફેરો લેવા જોઈએ, પરંતુ વધુ કમાવાની હોડમાં સંચાલકો બેથી ત્રણ ફેરા લઈ રહ્યા હતા. તેમજ પશુઓને પૂરતો ખોરાક અને આરામ મળતો ન હતો.
1930 ઓપરેટરો અને હોકર્સનું ઇનવોઇસ: પ્રવાસના પહેલા જ દિવસે ત્રણ પશુઓ મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ પછી, પ્રથમ એક મહિના સુધી દરરોજ પ્રાણીઓના મૃત્યુના કિસ્સાઓ આવતા રહ્યા. ચીફ વેટરનરી ઓફિસર ડો. આશિષ રાવતે જણાવ્યું કે અત્યાર સુધીમાં 175 ઘોડા અને ખચ્ચરના મોત થયા છે. રાહદારી માર્ગ પર વીજ કરંટ લાગવાથી બે પશુઓના પણ મોત થયા હતા. આ પછી, વિભાગે દેખરેખ માટે વિશેષ તપાસ ટીમોની રચના કરી હતી. આ દરમિયાન 1930 ઓપરેટરો અને હોકર્સનું ઇનવોઇસ કરવામાં આવ્યું હતું.
