ETV Bharat / bharat

કોરોનાને કારણે ભારતમાં હાથ ધોવાની પ્રક્રિયા વધી: યુનિસેફ

યુનિસેફના એક અહેવાલ મુજબ, કોવિડ 19 ને કારણે, અન્ય ભાગીદાર સંસ્થાઓ અને સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા અસરકારક પ્રયાસોને કારણે, ભારતમાં હાથની સ્વચ્છતામાં ઘણો સુધારો થયો છે. ભારતમાં હાથ ધોવાની પહોંચ અને પ્રથામાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે.

ભારતમાં કોવિડ 19 ને કારણે, હાથ સાફ રાખવાની પ્રથા વધી: યુનિસેફ
ભારતમાં કોવિડ 19 ને કારણે, હાથ સાફ રાખવાની પ્રથા વધી: યુનિસેફ
author img

By

Published : Oct 16, 2021, 7:52 PM IST

  • 30 ટકાથી વધુ ભારતીયોને ઘરે પાણી અને સાબુની સુવિધા નથી
  • કેન્દ્ર સરકારે જળ સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા (WASH) ક્ષેત્રમાં ભારે રોકાણ કર્યું
  • દેશના દરેક ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો

નવી દિલ્હી: યુનિસેફ અને ડબ્લ્યુએચઓ સમર્થિત સંયુક્ત સર્વેલન્સ પ્રોગ્રામ 2020 મુજબ, 30 ટકાથી વધુ ભારતીયોને ઘરે પાણી અને સાબુની સુવિધા નથી. લગભગ અડધી શાળાઓમાં પણ આવી જ અછત છે.

બે વર્ષમાં હાથ ધોવા પ્રોત્સાહન આપવામાં નોંધપાત્ર ફાયદો

યુનિસેફ અનુસાર, ખાસ કરીને છેલ્લા બે વર્ષમાં હાથ ધોવાની પહોંચ અને પ્રેક્ટિસને પ્રોત્સાહન આપવામાં નોંધપાત્ર ફાયદો થયો છે. કોવિડ 19 સામે લડવા માટે સરકારના નેતૃત્વમાં શરૂ થયેલા પ્રયાસો બાદ નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. જો કે, મોટી વસ્તી, વિવિધતાને જોતા, તેને સતત પ્રયત્નોની જરૂર છે. દેશમાં મોટા રોકાણની જરૂર છે.

હાથની સ્વચ્છતા સફળતા હાંસલ

'ઇટીવી ભારત' સાથે વાત કરતા, રાષ્ટ્રીય જળ મિશનના અધિક સચિવ અને મિશન નિયામક જી અશોક કુમારે જણાવ્યું હતું કે, ભારતે ખરેખર હાથની સ્વચ્છતા અને હાથ ધોવાની પહોંચમાં જબરદસ્ત સફળતા હાંસલ કરી છે.

કોવિડ -19 મહામારીને કારણે જનજાગૃતિમાં વધારો

કુમારે કહ્યું, 'એ હકીકત છે કે કોવિડ -19 મહામારીને કારણે હાથ ધોવાની સુલભતા અને પ્રેક્ટિસ અંગે જનજાગૃતિમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે.' કુમારે કહ્યું કે જ્યારથી દેશમાં રોગચાળો શરૂ થયો છે, સરકારે અનેક જાગૃતિ પહેલ પણ અપનાવી છે. તેમણે કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકારે દરેક ઘરમાં પાણી પહોંચાડવા માટે પગલાં લીધા છે.

ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો

ભારત સરકારે ઓગસ્ટ 2019 થી રાજ્યો સાથે ભાગીદારીમાં જલ જીવન મિશન (જેજેએમ) શરૂ કર્યું છે. 2024 સુધીમાં દેશના દરેક ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. આના માટે લગભગ 3.60 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવશે. જેમાં 2.08 લાખ કરોડ રૂપિયા કેન્દ્ર દ્વારા ખર્ચવામાં આવી રહ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારે બે મોટા રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમો સ્વચ્છ ભારત મિશન અને જલ જીવન મિશન અંતર્ગત જળ સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા (WASH) ક્ષેત્રમાં ભારે રોકાણ કર્યું છે.

જાહેર સ્થળોએ હેન્ડ વોશિંગ સ્ટેશન ની સ્થાપના માટે કામ

યુનિસેફે જણાવ્યું હતું કે તકનીકી નિષ્ણાત તરીકે, તે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકાર સાથે સંસ્થાઓ અને જાહેર સ્થળોએ હેન્ડ વોશિંગ સ્ટેશન (હેન્ડ ટચ ફ્રી) ની સ્થાપના માટે કામ કરી રહ્યું છે. કોવિડ -19 સામે લડવા માટે, હાથને સ્વચ્છ રાખવા પર ભાર મૂકી શકાય છે. ખાસ કરીને સાબુથી હાથ ધોવા માટે.

10 માંથી છ લોકો પાસે હાથની સ્વચ્છતાની સુવિધાઓ નથી

યુનિસેફે કહ્યું કે વૈશ્વિક સ્તરે 10 માંથી ત્રણ લોકો અથવા 2.3 અબજ લોકો પાસે હાથ ધોવા માટે ઘરે પાણી અને સાબુ નથી. ઓછા વિકસિત દેશોમાં પરિસ્થિતિ સૌથી ખરાબ છે અને ત્યાંના 10 માંથી છથી વધુ લોકો પાસે હાથની સ્વચ્છતાની મૂળભૂત સુવિધાઓ નથી.

શાળાઓમાં બાળકોને હાથ ધોવા માટે કોઈ સ્થાન નથી

તાજેતરના અંદાજ મુજબ, વિશ્વભરમાં પાંચમાંથી બે શાળાઓમાં પાણી અને સાબુ સાથે મૂળભૂત સ્વચ્છતા સેવાઓ નથી, જે 818 મિલિયન વિદ્યાર્થીઓને અસર કરે છે, જેમાંથી 462 મિલિયન કોઈપણ સુવિધા વિના શાળાઓમાં ભણે છે. સૌથી ઓછા વિકસિત દેશોમાં, 10 માંથી સાત શાળાઓમાં બાળકોને હાથ ધોવા માટે કોઈ સ્થાન નથી.

વિશ્વભરમાં આરોગ્ય સુવિધાઓ હાથની સ્વચ્છતા સુવિધાઓ ધરાવતી નથી

વિશ્વભરમાં એક તૃતિયાંશ આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ સંભાળના સ્થળોએ હાથની સ્વચ્છતા સુવિધાઓ ધરાવતી નથી જ્યાં દર્દી, આરોગ્ય સંભાળ કાર્યકર અને સારવાર સાથે સંકળાયેલા છે.

આ પણ વાંચોઃ મનસુખ માંડવિયાએ હોસ્પિટલમાં સારવાર મેળવી રહેલા પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહનો ફોટો શેર કરતા દિકરીના ગુસ્સાનો બન્યા ભોગ

આ પણ વાંચોઃ સિંઘુ બોર્ડર પર માનવ હત્યા કેસમાં આરોપી સરબજીત 7 દિવસના રિમાન્ડ પર

  • 30 ટકાથી વધુ ભારતીયોને ઘરે પાણી અને સાબુની સુવિધા નથી
  • કેન્દ્ર સરકારે જળ સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા (WASH) ક્ષેત્રમાં ભારે રોકાણ કર્યું
  • દેશના દરેક ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો

નવી દિલ્હી: યુનિસેફ અને ડબ્લ્યુએચઓ સમર્થિત સંયુક્ત સર્વેલન્સ પ્રોગ્રામ 2020 મુજબ, 30 ટકાથી વધુ ભારતીયોને ઘરે પાણી અને સાબુની સુવિધા નથી. લગભગ અડધી શાળાઓમાં પણ આવી જ અછત છે.

બે વર્ષમાં હાથ ધોવા પ્રોત્સાહન આપવામાં નોંધપાત્ર ફાયદો

યુનિસેફ અનુસાર, ખાસ કરીને છેલ્લા બે વર્ષમાં હાથ ધોવાની પહોંચ અને પ્રેક્ટિસને પ્રોત્સાહન આપવામાં નોંધપાત્ર ફાયદો થયો છે. કોવિડ 19 સામે લડવા માટે સરકારના નેતૃત્વમાં શરૂ થયેલા પ્રયાસો બાદ નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. જો કે, મોટી વસ્તી, વિવિધતાને જોતા, તેને સતત પ્રયત્નોની જરૂર છે. દેશમાં મોટા રોકાણની જરૂર છે.

હાથની સ્વચ્છતા સફળતા હાંસલ

'ઇટીવી ભારત' સાથે વાત કરતા, રાષ્ટ્રીય જળ મિશનના અધિક સચિવ અને મિશન નિયામક જી અશોક કુમારે જણાવ્યું હતું કે, ભારતે ખરેખર હાથની સ્વચ્છતા અને હાથ ધોવાની પહોંચમાં જબરદસ્ત સફળતા હાંસલ કરી છે.

કોવિડ -19 મહામારીને કારણે જનજાગૃતિમાં વધારો

કુમારે કહ્યું, 'એ હકીકત છે કે કોવિડ -19 મહામારીને કારણે હાથ ધોવાની સુલભતા અને પ્રેક્ટિસ અંગે જનજાગૃતિમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે.' કુમારે કહ્યું કે જ્યારથી દેશમાં રોગચાળો શરૂ થયો છે, સરકારે અનેક જાગૃતિ પહેલ પણ અપનાવી છે. તેમણે કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકારે દરેક ઘરમાં પાણી પહોંચાડવા માટે પગલાં લીધા છે.

ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો

ભારત સરકારે ઓગસ્ટ 2019 થી રાજ્યો સાથે ભાગીદારીમાં જલ જીવન મિશન (જેજેએમ) શરૂ કર્યું છે. 2024 સુધીમાં દેશના દરેક ગ્રામીણ ઘરને નળનું પાણી પહોંચાડવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. આના માટે લગભગ 3.60 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવશે. જેમાં 2.08 લાખ કરોડ રૂપિયા કેન્દ્ર દ્વારા ખર્ચવામાં આવી રહ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારે બે મોટા રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમો સ્વચ્છ ભારત મિશન અને જલ જીવન મિશન અંતર્ગત જળ સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા (WASH) ક્ષેત્રમાં ભારે રોકાણ કર્યું છે.

જાહેર સ્થળોએ હેન્ડ વોશિંગ સ્ટેશન ની સ્થાપના માટે કામ

યુનિસેફે જણાવ્યું હતું કે તકનીકી નિષ્ણાત તરીકે, તે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકાર સાથે સંસ્થાઓ અને જાહેર સ્થળોએ હેન્ડ વોશિંગ સ્ટેશન (હેન્ડ ટચ ફ્રી) ની સ્થાપના માટે કામ કરી રહ્યું છે. કોવિડ -19 સામે લડવા માટે, હાથને સ્વચ્છ રાખવા પર ભાર મૂકી શકાય છે. ખાસ કરીને સાબુથી હાથ ધોવા માટે.

10 માંથી છ લોકો પાસે હાથની સ્વચ્છતાની સુવિધાઓ નથી

યુનિસેફે કહ્યું કે વૈશ્વિક સ્તરે 10 માંથી ત્રણ લોકો અથવા 2.3 અબજ લોકો પાસે હાથ ધોવા માટે ઘરે પાણી અને સાબુ નથી. ઓછા વિકસિત દેશોમાં પરિસ્થિતિ સૌથી ખરાબ છે અને ત્યાંના 10 માંથી છથી વધુ લોકો પાસે હાથની સ્વચ્છતાની મૂળભૂત સુવિધાઓ નથી.

શાળાઓમાં બાળકોને હાથ ધોવા માટે કોઈ સ્થાન નથી

તાજેતરના અંદાજ મુજબ, વિશ્વભરમાં પાંચમાંથી બે શાળાઓમાં પાણી અને સાબુ સાથે મૂળભૂત સ્વચ્છતા સેવાઓ નથી, જે 818 મિલિયન વિદ્યાર્થીઓને અસર કરે છે, જેમાંથી 462 મિલિયન કોઈપણ સુવિધા વિના શાળાઓમાં ભણે છે. સૌથી ઓછા વિકસિત દેશોમાં, 10 માંથી સાત શાળાઓમાં બાળકોને હાથ ધોવા માટે કોઈ સ્થાન નથી.

વિશ્વભરમાં આરોગ્ય સુવિધાઓ હાથની સ્વચ્છતા સુવિધાઓ ધરાવતી નથી

વિશ્વભરમાં એક તૃતિયાંશ આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ સંભાળના સ્થળોએ હાથની સ્વચ્છતા સુવિધાઓ ધરાવતી નથી જ્યાં દર્દી, આરોગ્ય સંભાળ કાર્યકર અને સારવાર સાથે સંકળાયેલા છે.

આ પણ વાંચોઃ મનસુખ માંડવિયાએ હોસ્પિટલમાં સારવાર મેળવી રહેલા પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહનો ફોટો શેર કરતા દિકરીના ગુસ્સાનો બન્યા ભોગ

આ પણ વાંચોઃ સિંઘુ બોર્ડર પર માનવ હત્યા કેસમાં આરોપી સરબજીત 7 દિવસના રિમાન્ડ પર

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.