પીંડદાન માટે ઉત્તરાખંડના દેવપ્રયાગ સંગમનું અનેરૂ મહત્વ

20 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થનારા પિતુ પક્ષ દરમિયાન, રાજ્ય તેમજ અન્ય રાજ્યોના ભક્તો દેવપ્રયાગ સંગમ શહેરમાં દેવપ્રયાગ સંગમ સ્થળે તેમના પૂર્વજોને અર્પણ કરી રહ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન રામે તેમના પિતા મહારાજ દશરથનું પિંડદાન દેવપ્રયાગમાં કર્યું હતું.

• આજે શ્રાધ્ધનો ચોથો દિવસ
• સંગમ પર પિંડદાનનું અનેરૂ મહત્વ
• શ્રાદ્ધ કરવાથી યમરાજ શ્રાદ્ધ પક્ષમાં આત્માને મુક્ત કરે છે

દેવપ્રયાગ: પિતુ પક્ષ સોમવાર એટલે કે 20 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થયો છે. આ વખતે પિતૃ પક્ષ અશ્વિન મહિનાની શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાની તારીખથી શરૂ થશે અને અશ્વિની મહિનાની નવી ચંદ્ર તારીખ એટલે કે 6 ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે. હિન્દુ માન્યતા અનુસાર, પૂરા ભક્તિ સાથે પૂર્વજોની પૂજા કરીને અને તર્પણ (શ્રાધ) કરવાથી મૃત્યુના દેવતા યમરાજ શ્રાદ્ધ પક્ષમાં આત્માને મુક્ત કરે છે.

સંગમનું અનેરુ મહત્વ

આજે પિતૃ પક્ષનો ચોથો દિવસ છે. આ સાથે ચારધામ યાત્રા પણ શરૂ થઈ છે. દેવપ્રયાગના સંગમ શહેરમાં, રાજ્ય તેમજ અન્ય રાજ્યોના ભક્તો દેવપ્રયાગ સંગમ સ્થળે તેમના પૂર્વજોને અર્પણ કરી રહ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન રામે દેવપ્રયાગમાં તેમના પિતા મહારાજ દશરથનું પિંડદાન અંહીયા કર્યું હતું. આ સાથે વિશાશ્વર શિવ લિંગની પણ સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. વહીવટીતંત્રે 6 ઓક્ટોબર સુધી ચાલનારા પિત્રુ પક્ષ સંબંધિત તમામ તૈયારીઓ પણ કરી લીધી છે.

આ પણ વાંચો : કચ્છના જખૌ પાસેના ખીદરત બેટ પરથી મળેલા વિસ્ફોટક પદાર્થને BDDS ની ટીમ દ્વારા નષ્ટ કરાયો

વિધિ દ્વારા પૂર્વજો પ્રસન્ન થાય છે

પિત્રુ પક્ષ દરમિયાન, એવું માનવામાં આવે છે કે દેવો સમક્ષ પૂર્વજોની પૂજા કરવી અંતિમ ફળ છે. પિત્રુ પક્ષમાં 16 દિવસ આત્મ-શાંતિ માટે નિયમો અને વિધિ અનુસાર પૂર્વજોની પૂજા કરીને પૂર્વજો પ્રસન્ન થાય છે. પિત્રુ પૂજાની આ પદ્ધતિ અંગે વાયુ પુરાણ, મત્સ્ય પુરાણ, ગરુણ પુરાણ અને વિષ્ણુ પુરાણ સહિત અન્ય શાસ્ત્રોમાં પણ શ્રાદ્ધનું મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે.

ભગવાન રામે હત્યાને મુક્ત કરવા માટે તપ કર્યું

આચાર્ય આનંદ નૌટિયાલ સમજાવે છે કે પિત્રુ પક્ષ એ દેવું ચૂકવવાની પ્રક્રિયા છે, આ પદ્ધતિઓ કરવાથી પૂર્વજોના આશીર્વાદ મળે છે. આચાર્ય આનંદ નૌટિયાલ સમજાવે છે કે દેવપ્રયાગમાં પિત્રુ તર્પણનું ખૂબ મહત્વ છે. તેમણે કહ્યું કે સ્કંદ પુરાણ મુજબ ભગવાન શ્રી રામે બ્રહ્મહત્યા (રાવણનો વધ) કરવાના દોષથી છુટકારો મેળવવા માટે ત્રેતાયુગમાં તપસ્યા કરી હતી. આ સાથે વિશાશ્વર શિવ લિંગની પણ સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. આ કારણે દેવપ્રયાગમાં શ્રી રામનું રઘુનાથ મંદિર પણ સ્થાપિત થયું. આજે પણ રઘુનાથ મંદિરના મુખ્ય પુજારી અલકનંદા-ભાગીરથી નદીના આ સંગમ પર રાજા દશરથના પિંડ દાન કરે છે.

આ પણ વાંચો :આજે સતત 18મા દિવસે Petrol-Dieselની કિંમત સ્થિર, જુઓ ક્યાં શું કિંમત છે?

તર્પણ દરમિયાન માફી માંગવી

પૂર્વજોની તર્પણ દરમિયાન માફી માંગવાનું ભૂલશો નહીં. તમે કોઈ પણ કારણસર થયેલી ભૂલ અથવા પસ્તાવો માટે પૂર્વજો પાસેથી માફી માંગી શકો છો. પૂર્વજોની તસવીર પર તિલક કરીને, નિયમિત રીતે સાંજે તલના તેલનો દીવો પ્રગટાવો, તમારા પરિવાર સાથે, તમે તમારા પૂર્વજોને તેમના શ્રાદ્ધના દિવસે માફી આપીને ખુશ કરી શકો છો.

આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો

પિતૃ પક્ષમાં તમારા પૂર્વજોના શ્રાદ્ધ દરમિયાન ખાસ કાળજી લેવાની જરૂર છે. જ્યારે તમે શ્રાદ્ધ કરી રહ્યા હોવ ત્યારે કોઈ પ્રોત્સાહક કાર્ય ન કરો. ઘરમાં કોઈ શુભ કાર્ય ન કરો. આ સિવાય માંસ, આલ્કોહોલ તેમજ તામસી ખોરાક લેવાનું ટાળો. શ્રાદ્ધમાં, પૂર્વજોને નિયમિત ભાવનાત્મક શ્રદ્ધાંજલિ આપવાનો સમય હોય છે, પરિવારના દરેક સભ્યએ દિવંગત આત્મા માટે દાન આપવું જોઈએ. જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિઓને ખોરાક અને કપડાંનું દાન કરો.

વાયુ પુરાણ અનુસાર

નારાયણી શિલા મંદિર વિશે કહેવામાં આવે છે કે ગાયસુર નામનો રાક્ષસ ભગવાન વિષ્ણુ એટલે કે નારાયણના શ્રી દેવતા સાથે દેવલોકથી ભાગી ગયો. નાસી રહ્યા હતા ત્યારે નારાયણના દેવતાનું ધડ બદ્રીનાથ ધામના બહમકપાલી નામના સ્થળે પડ્યું હતું. તેના ગળાથી નાભિ સુધીનો ભાગ હરિદ્વારના નારાયણી મંદિરમાં પડ્યો, જ્યારે ચરણ ગયામાં પડ્યો. જ્યાં ગાયસુર નારાયણના પગે પડીને મૃત્યુ પામ્યા. એટલે કે, ત્યાં તેમણે મોક્ષ પ્રાપ્ત કર્યો હતો.