નવી દિલ્હી: કારતક મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે ભગવાન શિવે ત્રિપુરાસુર રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો અને ભગવાન વિષ્ણુએ પણ મત્સ્ય અવતાર લીધો હતો. તેથી જ આ દિવસે દેવ દિવાળી (Dev Deepawali 2022) ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન અને દીવાનું દાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે, પરંતુ આ વર્ષે કારતક પૂર્ણિમા તિથિ તારીખ 7 અને 8 નવેમ્બરે આવી રહી છે. 8મીએ ચંદ્રગ્રહણ હોવાથી દેવ દિવાળી 7મી નવેમ્બરે ઉજવવામાં (Dev Deepawali will be celebrated on 7 November) આવશે.
દેવ દિવાળીનું આયોજન: ગાઝિયાબાદના શિવશંકર જ્યોતિષ અને વાસ્તુ સંશોધન કેન્દ્રના પ્રમુખ આચાર્ય શિવ કુમાર શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં કારતક શુક્લ પૂર્ણિમાના દિવસે ગંગામાં સ્નાન કરવાનો તહેવાર ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે. આ દિવસે વારાણસી અને અન્ય તીર્થસ્થાનોમાં દેવ દિવાળીનું આયોજન કરવામાં આવે છે. ભારતીય સમય અનુસાર, તારીખ 8 નવેમ્બર 2022 ના રોજ ચંદ્રગ્રહણ 14:39 થી 18:19 સુધી રહેશે. જે બિહાર, બંગાળ, ઓડિશા, ઉત્તરપૂર્વ ભારતમાં ખાગ્રાસ અને બાકીના ભારતમાં ખંડગ્રાસ તરીકે દેખાશે.
ચંદ્રગ્રહણ આ દેશમાં દેખાશે: સાંજે ચંદ્ર ઉદય સમયે પીડિત જણાશે. ભારત સિવાય આ ગ્રહણ ઉત્તર અમેરિકા, દક્ષિણ અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા, એશિયા, ઉત્તર એટલાન્ટિક સમુદ્ર, પેસિફિક સમુદ્ર, પશ્ચિમી બ્રાઝિલ, પાકિસ્તાન, પૂર્વી રશિયા, અફઘાનિસ્તાન, ભૂતાન શ્રીલંકા, મ્યાનમાર, થાઈલેન્ડ, જાપાન વગેરે દેશોમાં જોઈ શકાશે. 8 નવેમ્બરે ચંદ્રગ્રહણનો સૂતક સવારે 8:29થી શરૂ થશે.
પૂર્ણિમાનો પ્રારંભ: સુતકમાં બાળક, વૃદ્ધ, દર્દી સિવાય કોઈએ ખાવું અને સૂવું જોઈએ નહીં. સગર્ભા સ્ત્રીઓએ તીક્ષ્ણ છરી વડે ફળો અને શાકભાજી ન કાપવા જોઈએ. સોય વડે કપડાં ન સીવવા. ભગવાનની ભક્તિ કરતા રહો. જોકે ઉદય કાલિન પૂર્ણિમા 8 નવેમ્બરે છે. તે દિવસે ચંદ્રગ્રહણ પણ છે. 7 નવેમ્બરના રોજ સાંજે 4:16 વાગ્યે પૂર્ણિમાનો પ્રારંભ થશે. તેથી જ 7 નવેમ્બરે દેવ દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવશે.
ગંગાસ્નાનનું મહત્ત્વ: પવિત્ર નદી ઘાટ પર ભક્તો તેમના પૂર્વજો માટે દીવાનું દાન કરશે. આ સાથે અન્ય ભક્તો પણ દીવાનું દાન કરીને ગંગામાં સ્નાન કરશે. કાર્તિક પૂર્ણિમાને ઉત્તર ભારતમાં ગંગાસ્નાન તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. લાખો લોકો ગંગામાં સ્નાન કરે છે, પરંતુ આ વખતે ગ્રહણ સવારે 8:29 વાગ્યે શરૂ થશે અને ગ્રહણ રાત્રે 8:19 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેથી ભક્તો સવારે 8.30 વાગ્યા પહેલા સ્નાન કરી શકે છે. ત્યાર બાદ સાંજે 18:19 વાગ્યે ગ્રહણ બાદ ગંગામાં સ્નાન કરીને પુણ્ય પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
ચંદ્રગ્રહણની અસર: રાશિચક્ર પર ચંદ્રગ્રહણની અસરઃ ચંદ્રગ્રહણ 8 નવેમ્બરે બપોરે 2:39 વાગ્યે શરૂ થશે. તે સમયે મેષ અને ભરણી નક્ષત્ર પર ચંદ્રનું સંક્રમણ થશે. ચંદ્રગ્રહણની અસર રાશિચક્ર પર નીચે મુજબ રહેશે. મેષ, મિથુન, કર્ક, વૃશ્ચિક, ધનુ, મકર, કુંભ, મીન રાશિના લોકો માટે ચંદ્રગ્રહણનું પરિણામ ખૂબ જ શુભ રહેશે. વૃષભ અને તુલા રાશિ માટે ચંદ્રનું ફળ મધ્યમ રહેશે.