નવી દિલ્હી: સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે ગુજરાત સરકાર દ્વારા બિલકિસ બાનો કેસમાં દોષિતોને સમય પહેલા આઝાદી આપવાના મામલે કરેલી અરજીનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો છે. ઉલ્લેખનીય છે કે જસ્ટિસ બી.વી. નાગરથ્ના અને જસ્ટિસ ઉજ્જલ ભુયાનની બેંચે 2002માં ગોધરા પછીના રમખાણો દરમિયાન બિલ્કીસ બાનો પર સામૂહિક બળાત્કાર અને તેના પરિવારના સભ્યોની હત્યાના કેસમાં દોષિતોને માફીના આદેશની માન્યતા અંગેના પ્રશ્નની સુનાવણી કરવા બંને પક્ષોને સાંભળ્યા બાદ નિર્ણય અનામત રાખ્યો છે.
દલીલ દરમિયાન શું બની ઘટના?: ખંડપીઠે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોને 16 ઓક્ટોબર સુધીમાં દોષિતોને મુક્ત કરવા સંબંધિત અનુવાદો સાથે રેકોર્ડ ફાઇલ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. વરિષ્ઠ વકીલ ઈન્દિરા જયસિંગે તેમની કાઉન્ટર દલીલમાં કહ્યું હતું કે આ કેસમાં સર્વોચ્ચ અદાલતનો નિર્ણય બંધારણના અંતરાત્માને પ્રતિબિંબિત કરશે. ઈન્દિરા જયસિંહે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે મુક્તિના આદેશો કાયદાની દૃષ્ટિએ ખરાબ છે.
શું હતી દલીલ?: તેમણે કહ્યું કે બિલ્કીસ બાનો સામે આચરવામાં આવેલો અપરાધ પ્રેરિત હતો અને દેશની અંતરાત્મા સર્વોચ્ચ અદાલતના નિર્ણયમાં પ્રતિબિંબિત થશે. છેલ્લી સુનાવણીમાં તેમણે દલીલ કરી હતી કે 2002માં ગોધરાકાંડ પછીના રમખાણો દરમિયાન બિલકિસ બાનો સામે આચરવામાં આવેલો અપરાધ ધર્મના આધારે કરવામાં આવેલ માનવતા વિરુદ્ધનો ગુનો હતો. તેણીની કાઉન્ટર દલીલોમાં, વકીલ વૃંદા ગ્રોવરે દંડની ચૂકવણી ન કરવા છતાં ગુજરાત સરકાર દ્વારા દોષિતોને મુક્ત કરવા પર પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો હતો, જે બોમ્બે હાઈકોર્ટે પીડિતને વળતર તરીકે ચૂકવવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
દંડ જમા કરાવવા પર સવાલો: તેમણે દલીલ કરી હતી કે જ્યાં સુધી દંડની ચૂકવણી કરવામાં ન આવે અથવા ચૂકવવામાં ડિફોલ્ટમાં સજા કરવામાં ન આવે ત્યાં સુધી દોષિતો છુટનું બહાનું આપીને બહાર આવી શકતા નથી. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે ગુનેગારોને ગેરકાયદેસર સમય પહેલા આઝાદ કરવામાં આવ્યા છે. અંતિમ સુનાવણી શરૂ થયા પછી, દોષિતોએ મુંબઈની ટ્રાયલ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો અને વિવાદનું સમાધાન કરવા માટે તેમના પર લાદવામાં આવેલ દંડ જમા કરાવ્યો. સુપ્રીમ કોર્ટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરેલી અરજીના પરિણામની રાહ જોયા વિના દંડ જમા કરાવવા પર સવાલો ઉઠાવ્યા હતા.
ન્યાયિક આદેશનો સાર: દોષિતોએ દલીલ કરી હતી કે તેમને વહેલી મુક્તિ આપતા માફીના આદેશોમાં ન્યાયિક આદેશનો સાર છે. બંધારણની કલમ 32 હેઠળ રિટ પિટિશન દાખલ કરીને આને પડકારી શકાય નહીં. ઉલ્લેખનીય છે કે આ કેસમાં દોષિત ઠેરવવામાં આવેલા 11 લોકોને ગયા વર્ષે 15 ઓગસ્ટના રોજ મુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. ગુજરાત સરકારે તેમની મુક્તિ નીતિ હેઠળ તેમને મુક્ત કરવાની મંજૂરી આપી હતી. ગુનેગારોએ 15 વર્ષની જેલની સજા ભોગવી હતી.
