નવી દિલ્હી: ભારત-ચીન તણાવ વચ્ચે કેન્દ્ર સરકારે બ્રહ્મપુત્રા નદી હેઠળ 15 કિલોમીટરની ટનલ બનાવવાની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી આપી દીધી છે. વિશેષ બાબત એ છે કે દેશની પ્રથમ નદી હેઠળ બાંધવામાં આવેલા માર્ગ પરિવહન ટનલ પૂર્વ ચીનના તાઇહુ તળાવ હેઠળની માર્ગ પરિવહન ટનલ કરતા લાંબી છે. અત્યાધુનિક તકનીકનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવેલી આ ટનલ વ્યૂહાત્મક દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, જે આસામ અરુણાચલ પ્રદેશ સાથે વર્ષભર જોડાણ પ્રદાન કરે છે. જવા-આવવા માટેની આ અલગ ટ્યુબ ટનલમાં લશ્કરી વાહનો, લોજિસ્ટિક્સ વહન વાહનો 80 કિલોમીટરની ઝડપે જઈ શકશે.
નોર્થ ઈસ્ટ સરહદ પર ચીનના ખતરાને જોતા ભારત સરકારે સેનાના વાહનોની અવર જવર માટે બ્રહ્મપુત્રા નદીની નીચે ટનલ બનાવવા માટે વિચારણા શરુ કરી છે. આ વિકલ્પ પર કેન્દ્ર સરકાર ગંભીરતાથી વિચારી રહી છે. કારણકે તેનાથી સેનાના વાહનોને સરહદ પર પહોંચવામાં બહુ સરળતા થઈ જશે.
આ માટે આસામના તેજપુરના વિસ્તારને પસંદ કરવામાં આવ્યો છે. કારણકે નદીના ઉત્તર અને દક્ષિણ તરફના વિસ્તારને જોડવા માટે આ જગ્યા અનુકુળ છે. આ ટનલની લંબાઈ 12 થી 15 કિમીની હશે. જેમાં રેલ અને રોડ એમ બંને પ્રકારના નેટવર્ક તૈયાર થઈ શકે છે. ટનલના નિર્માણ પાછળનો હેતુ વ્યૂહાત્મક છે.
આ ટનલમાં તાજી હવા, અગ્નિશામર, રેલિંગવાળા ફૂટપાથ, ડ્રેનેજ સિસ્ટમ્સ, સ્ટ્રીટ લાઇટિંગ, ઇમરજન્સી એક્ઝિટ વગેરે માટે વેન્ટિલેશન સિસ્ટમ હશે. 80-100 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે વાહનો દોડતા અકસ્માતની સ્થિતિમાં, પલટાવાના બદલે વાહનો રસ્તા પરના ક્રેશ અવરોધને ટકરાશે.
ભારતે ચીનના પડકારનો સામનો કરવા માટે ઉત્તરપૂર્વમાં બ્રહ્મપુત્રા નદીના દક્ષિણ કાંઠે શક્તિશાળી પરમાણુ-સક્ષમ મિસાઇલ સિસ્ટમો તૈનાત કરી છે. તેમને અરુણાચલ પ્રદેશમાં સ્થાનાંતરિત કરીને, ભારત મિસાઇલોની રેન્જમાં ચીનને લાવવામાં સમર્થ થશે.આ ઉપરાંત અરુણાચલ પ્રદેશના પર્વતો અને દુર્ગમ વિસ્તારોમાં આવી મિસાઇલ સિસ્ટમ તૈનાત કરવાથી વધુ સારી સુરક્ષા મળશે. પરંતુ આ માટે, મિસાઇલ સિસ્ટમ્સના સંચાલનમાં સરળ ગતિશીલતા અને આવરણને સુનિશ્ચિત કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. આ સ્થિતિમાં, બ્રહ્મપુત્રા નદીની ટનલ વ્યૂહાત્મકરૂપે મહત્વપૂર્ણ બની શકે છે.
મિસાઇલ સિસ્ટમના કામકાજ સાથે, આ ટનલ વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખાની સાથે અથવા તો ચીન સાથેની સીમા પર પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિમાં ભારે મીઇસાઇલ સહિત યુદ્ધ સાધનોના પરિવહનમાં અસરકારક સાબિત થશે.માહિતી અનુસાર, ભારતમાં આસામમાં સૈન્ય મથકો છે, જ્યાં પરમાણુ સક્ષમ અગ્નિ 2, અગ્નિ 3 અને બ્રહ્મોસ મિસાઇલ સિસ્ટમ્સ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે.
મધ્યમ રેન્જની બેલિસ્ટિક મિસાઇલ અગ્નિ -2, 35,00 કિલોમીટર સુધીનો લક્ષ્ય રાખી શકે છે, જ્યારે અગ્નિ 3 5,000 કિ.મી. સુધીના લક્ષ્ય રાખી શકે છે. બ્રહ્મોસ 300 કિ.મી.ની રેન્જવાળી ક્રુઝ મિસાઇલ છે. બધી મિસાઇલો વિવિધ ગતિશીલ પ્લેટફોર્મ પરથી લોંચ કરી શકાય છે, જેમાં માર્ગ અને રેલ શામેલ છે.
ચીને ઓછામાં ઓછી 104 પરમાણુ સક્ષમ મિસાઇલો તૈનાત કરી છે, જે ભારતના કોઈપણ ભાગમાં પહોંચી શકે છે.ચીનની સેનાની સ્ટ્રેટેજિક રોકેટ ફોર્સ દ્વારા ભારત સામે બે મુખ્ય પરમાણુ સક્ષમ મિસાઇલો તૈનાત કરવામાં આવી છે, જેમાં ડોંગ-ફેંગ (DF) 21 અને ડોંગ-ફેંગ 31 નો સમાવેશ થાય છે.
ભારત સરકારે હાલમાં ટનલ પ્રોજેક્ટ માટે તેની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી આપી દીધી છે. આ ટનલ માટે વૈશ્વિક ટેન્ડરિંગ દરખાસ્ત 15 ઓક્ટોબર, 2019 ના રોજ પૂર્ણ થઈ હતી અને તેના નિર્માણ કાર્યને પૂર્ણ કરવાની અંતિમ સમયમર્યાદા 2028 હતી.
આસામના ગોલપુર (NH-54) ને નુમાલિગ ((NH-37) ને જોડવા માટે બ્રહ્મપુત્રા નદીની નીચે ચાર-લેન માર્ગ પરિવહન ટનલ બનાવવાની યોજના પર સરકાર ઝડપથી કામ કરી રહી છે. નેશનલ હાઇવે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (એનએચઆઈડીસીએલ), માર્ગ પરિવહન અને હાઇવે મંત્રાલયના જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમે, યુએસ-આધારિત વ્યાવસાયિક કંપની લૂઇસ બર્જર કંપની દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા પૂર્વ-શક્યતા અહેવાલ અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ અહેવાલને 18 માર્ચે સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી આપી છે.
સંરેખણ સહિતની તમામ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થઈ ગઈ છે અને ડિસેમ્બરમાં આ ટનલ બનાવવાની કામગીરી શરૂ કરવામાં આવશે. ત્રણ પેકેજમાં બનાવવામાં આવશે માર્ગ પરિવહન ટનલ 14.85 કિલોમીટર લાંબી હશે. દેશની પ્રથમ ટનલ હશે જે નદીની નીચે બનાવવામાં આવી રહી છે. પૂર્વી ચીનમાં તાઇહુ તળાવના નિર્માણ હેઠળના માર્ગ પરિવહન ટનલની લંબાઈ 10.79 કિલોમીટર છે. બ્રહ્મપુત્રા નદીની નીચે બનાવવામાં આવેલી ટનલમાં આવવા-જવા માટે બે અલગ ટ્યુબ હશે. આ બંને નળીઓ મધ્યમાં જોડાયેલ હશે. ટનલમાં પાણી પ્રવેશી ન શકે તે માટે સલામતી હશે.
