ચેન્નાઈ: તામિલનાડુના તાજા ડેરી માર્કેટમાં અમૂલની એન્ટ્રીને લઈને વિવાદ થયો છે. મુખ્યપ્રધાન એમકે સ્ટાલિન નારાજ છે. એક પત્રમાં સ્ટાલિને ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહને વિનંતી કરી છે કે તે ગુજરાત સ્થિત ડેરી સહકારીને હાલમાં પ્રાદેશિક સહકારી એવિન દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા કેચમેન્ટ વિસ્તારોમાંથી દૂધ મેળવવાનું બંધ કરે.
અમૂલ-અવિન વિવાદ શું છે?: તમિલનાડુના મુખ્ય પ્રધાન એમકે સ્ટાલિને ગુરુવારે કેન્દ્રીય સહકાર પ્રધાન અમિત શાહને પત્ર લખીને અમૂલને દક્ષિણના રાજ્યમાં તાત્કાલિક અસરથી દૂધ ખરીદવાનું બંધ કરવા નિર્દેશ આપવા વિનંતી કરી હતી. તેમના જણાવ્યા મુજબ, અમૂલ એવિનના મિલ્ક શેડમાંથી દૂધ ખરીદે છે અને દક્ષિણ રાજ્યમાં તેના ઉત્પાદનોનું વેચાણ કરે છે. મુખ્યમંત્રી સ્ટાલિને પોતાના પત્રમાં કહ્યું છે કે, તમિલનાડુના લોકો સાથે આ સારું નથી થયુ. આ સાથે તેમણે અમૂલને તમિલનાડુ રાજ્યમાં ખરીદીની પ્રવૃતિઓને તાત્કાલિક બંધ કરવા નિર્દેશ આપવા જણાવ્યું છે.
'રાજ્ય સરકારના ધ્યાન પર આવ્યું છે કે અમૂલે કૃષ્ણગિરી જિલ્લામાં ચિલિંગ સેન્ટર અને પ્રોસેસિંગ પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે તેના બહુ-રાજ્ય સહકારી લાયસન્સનો ઉપયોગ કર્યો છે. ઉપરાંત, અમૂલ તમિલનાડુના કૃષ્ણાગિરી, ધર્મપુરી, વેલ્લોર, રાનીપેટ, તિરુપથુર, કાંચીપુરમ અને તિરુવલ્લુર જિલ્લામાં અને તેની આસપાસ FPOs અને SHGs દ્વારા દૂધ મેળવવાની યોજના ધરાવે છે.' -સ્ટાલિન, સીએમ
સીએમ સ્ટાલિનનો પત્ર: CMએ પત્રમાં જણાવ્યું હતું કે, ‘તમિલનાડુમાં કામ કરવાનો અમૂલનો નિર્ણય દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે, અવિન માટે હાનિકારક છે અને સહકારી સંસ્થાઓ વચ્ચે બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્પર્ધા ઊભી કરશે.’ સ્ટાલિને એમ પણ કહ્યું કે અત્યાર સુધી અમૂલ તેના આઉટલેટ્સ દ્વારા જ તમિલનાડુમાં ઉત્પાદનો વેચતી હતી. સીએમએ કહ્યું કે દેશમાં એક પ્રથા રહી છે કે સહકારી સંસ્થાઓને એકબીજાના મિલ્ક-શેડ વિસ્તારનું ઉલ્લંઘન કર્યા વિના સહકારી સંસ્થાઓને ખીલવા દે. આવી ક્રોસ-પ્રોક્યોરમેન્ટ ‘ઓપરેશન વ્હાઇટ ફ્લડ’ની ભાવનાની વિરુદ્ધ છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે આ સ્થિતિ દેશમાં દૂધની હાલની અછતને વધુ ખરાબ કરી શકે છે અને ગ્રાહકોને અસર કરી શકે છે.
ખેડૂતો દ્વારા વિરોધ: અમૂલ પાસે આવનારાઓ અંગે તેમણે કહ્યું કે ખાનગી કંપનીઓને દૂધ સપ્લાય કરતા ખેડૂતો તેમની પાસે આવ્યા છે. “કારણો ઘણા છે, પરંતુ સૌથી અગત્યનું તે છે ચૂકવણીમાં વિલંબ અને પ્રતિ લિટર દરમાં કોઈને કોઈ કારણસર તેમજ મધ્યસ્થીઓ દ્વારા ઘટાડો. છેતરપિંડીનો અહેસાસ થતાં, તેઓએ અમૂલનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો,” તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, હાલમાં અન્ય જિલ્લાઓમાં વિસ્તરણની કોઈ યોજના નથી કારણ કે તે મેનેજમેન્ટના નિર્ણય પર આધારિત છે.
અવિન શું છે?: તામિલનાડુમાં 1981 થી ડેરી સહકારી સંસ્થાઓ કાર્યરત છે. આ મંડળીઓ ગ્રામીણ દૂધ ઉત્પાદકો અને ગ્રાહકોને લાભ આપે છે. અવિન એ આ ક્ષેત્રમાં કામ કરતી રાજ્ય સરકારની સહકારી સંસ્થા છે. તમિલનાડુના મુખ્ય પ્રધાન એમ.કે. સ્ટાલિનના જણાવ્યા અનુસાર, અવિન હેઠળ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં લગભગ 9,673 સહકારી સંસ્થાઓ કામ કરે છે. આ મંડળીઓ લગભગ 4.5 લાખ સભ્યો પાસેથી દરરોજ 35 લાખ લિટર દૂધ ખરીદે છે. Aavin તમિલનાડુમાં દૂધ ઉત્પાદન વધારવા અને ટકાવી રાખવા માટે પશુ આહાર, ઘાસચારો, ખનિજ મિશ્રણ અને પશુ આરોગ્ય સંભાળ અને સંવર્ધન સેવાઓ જેવા વિવિધ સંસાધનો પૂરા પાડે છે. મુખ્ય વિશેષતા તરીકે, તે ગ્રાહકોને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનો દેશમાં સૌથી ઓછી કિંમતે વેચે છે. આમ ગ્રામીણ દૂધ ઉત્પાદકોની આજીવિકા સુધારવા અને ગ્રાહકોની પોષક જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવામાં અવિન મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
