મુંબઈ: બુલેટ ટ્રેન એ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ છે. મહારાષ્ટ્રમાં સત્તા હસ્તાંતરણ ભાજપે આરોપ લગાવ્યો હતો કે મહારાષ્ટ્રમાં મહા વિકાસ આઘાડી સરકાર દરમિયાન આ પ્રોજેક્ટમાં અવરોધ ઉભો કરવામાં આવી રહ્યો હતો. હવે રાજ્યમાં શિંદે-ફડણવીસ સરકાર આવતાં જ રાજ્યમાં બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટને વેગ મળ્યો છે. દરમિયાન અમે ETV ઇન્ડિયાની 'Bullet train reality check' શ્રેણી દ્વારા મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતના સ્ટેશનોની વર્તમાન સ્થિતિ તપાસવા જઈ રહ્યા છીએ.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ: મુંબઈ અને અમદાવાદ બે શહેરોને જોડતો બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ હાલમાં પ્રગતિમાં છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો આ ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ છે. અરબી સમુદ્રના તળિયે એક ટનલ બનાવવામાં આવશે અને તેમાં બુલેટ ટ્રેનનો રૂટ બનાવવામાં આવશે તેવું સામે આવ્યું છે. તેથી શિંદે સરકાર કહી રહી છે કે મુંબઈ-અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ કે જે ભાજપ અને મોદીનો મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ છે તે વેગ પકડી રહ્યો છે. જોકે, 'ETV ભારત'ના ફેક્ટ ચેકમાં જાણવા મળ્યું છે કે મહારાષ્ટ્રના ચાર સ્ટેશનોમાં હજુ સુધી કામ જોઈએ તેટલી ઝડપે શરૂ થયું નથી.
શિંદે-ફડણવીસ સરકાર તરફથી ઝડપ: મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેએ મુંબઈ-અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેનને તાત્કાલિક તમામ જરૂરી મંજૂરીઓ આપવાનો નિર્ણય લીધો છે. જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે મુખ્યમંત્રી શિંદે અને નાયબ મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસે આ પ્રોજેક્ટને ઝડપી બનાવવાના નિર્દેશ આપ્યા છે. આ પ્રોજેક્ટ જાપાન સરકારના સહયોગથી કરવામાં આવી રહ્યો છે, અને મહારાષ્ટ્ર સરકાર, ગુજરાત અને કેન્દ્ર સરકાર આ પ્રોજેક્ટ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડી રહી છે. મુંબઈ-અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ હેઠળ, આ કામ બાંદ્રા-કુર્લા સંકુલ અને શિલફાટ ખાતેના અંડરગ્રાઉન્ડ સ્ટેશન વચ્ચે કરવામાં આવશે. ટૂંક સમયમાં આ કામ શરૂ કરવામાં આવશે.
મહાવિકાસ આઘાડીના કારણે પ્રોજેક્ટ અટક્યો?: ભારતીય જનતા પાર્ટીના ધારાસભ્ય અતુલ ભાટઠાલકરે આરોપ લગાવ્યો કે મુંબઈથી અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ મહાવિકાસ આઘાડી સરકારના કારણે વિલંબમાં પડ્યો. તેમણે કહ્યું કે બુલેટ ટ્રેન માટે જાપાન દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી ટેક્નોલોજીનો અકસ્માત દર શૂન્ય ટકા છે. તો એ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને આપણે આપણા દેશના વિકાસમાં શા માટે વિલંબ કરીએ. પરંતુ મહાવિકાસ આઘાડી સરકારે તેમાં વિલંબ કર્યો, જેના કારણે પ્રોજેક્ટ અટકી ગયો.
બોમ્બે હાઈકોર્ટની લીલીઝંડી: રાજ્યમાં સત્તાના હસ્તાંતરણ બાદ મુંબઈ-અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટને વેગ આપવામાં આવી રહ્યો છે. રાજ્યમાં અત્યાર સુધીમાં 94 ટકા જમીન સંપાદન સાથે કામો ઝડપથી પૂર્ણ થયા છે. રાજ્ય સરકારે કામોને ઝડપી બનાવવા માટે 25 ટકા ભાગીદારી પણ આપી છે. બોમ્બે હાઈકોર્ટે નેશનલ સ્પીડવે રેલ્વે કોર્પોરેશનની બુલેટ ટ્રેન માટે રસ્તા પર અતિક્રમણ કરતા વૃક્ષો કાપવાની અરજીને લીલીઝંડી આપી દીધી છે.
બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટની કિંમત: મુંબઈ-અમદાવાદ હાઈ સ્પીડ રેલવે પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ રૂ. 1.08 લાખ કરોડ છે. જેમાં કેન્દ્ર સરકાર રૂ. 10,000 કરોડ, ગુજરાત સરકાર રૂ. 5,000 કરોડ અને મહારાષ્ટ્ર સરકાર રૂ. 5,000 કરોડ નેશનલ હાઇ-સ્પીડ રેલ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (NHSRCL)ને આપશે. બાકીની રકમ જાપાન પાસેથી 0.1 ટકાના વ્યાજ દરે લેવામાં આવશે.
બુલેટ ટ્રેનના કામને કોરોનાથી ફટકો: નવેમ્બર 2019માં જ્યારે મહાવિકાસ અઘાડી સરકારમાં હતી ત્યારે 'NHRCL' એ ટેન્ડર મંગાવ્યા હતા. જો કે, BKCમાં સૂચિત જગ્યામાં કોરોના સેન્ટર હોવાથી, સંબંધિત જગ્યા 'NHRCL' દ્વારા મેળવી શકાઈ નથી. જેના કારણે ટેન્ડર રદ કરવામાં આવ્યું હતું. હવે શિંદે સરકારે ટેન્ડરો મંગાવ્યા છે.
બુલેટ ટ્રેનની વિશેષતાઓ:
- મુંબઈથી અમદાવાદ સુધીની ભારતની પ્રથમ બુલેટ ટ્રેનનો રૂટ.
- કોરિડોરની લંબાઈ 506 કિમી છે.
- પ્રોજેક્ટ માટે લગભગ 1 લાખ 10,000 કરોડ રૂપિયાની જરૂર છે.
- અરબી સમુદ્રમાં કુલ સાત કિલોમીટરની અંડરવોટર ટનલ બનાવવામાં આવશે.
- પાણીની અંદર ટનલનું કામ ટનલ બોરિંગ મશીનની મદદથી કરવામાં આવશે
- ટ્રેનમાં અત્યાધુનિક ઈલેક્ટ્રોનિક સિસ્ટમ્સ, એર કન્ડીશનીંગ, ઓટોમેટિક દરવાજા હશે.
બુલેટ ટ્રેન ટિકિટ દર:
BKC-વિરાર રૂ.500. મુસાફરીનો સમય - 24 મિનિટ
BKC-ભોઈસર રૂ.750. મુસાફરીનો સમય - 39 મિનિટ
BKC-થાણે રૂ.250. મુસાફરીનો સમય - 10 મિનિટ
અમદાવાદની મુસાફરી ત્રણ કલાકમાં: બુલેટ ટ્રેન માટે કુલ અંતર 508 કિમી છે. જેમાંથી 348 કિમી ગુજરાતમાં, માત્ર 4 કિમી દાદરા, નગર હવેલીમાં અને 156 કિમી મહારાષ્ટ્રમાંથી પસાર થશે. આ બુલેટ ટ્રેનની સ્પીડ 320 કિમી પ્રતિ કલાક છે. મુંબઈ-અમદાવાદ 3 કલાકમાં અંતર કાપી શકે છે.
બુલેટ ટ્રેનના રેલ્વે સ્ટેશનો: બુલેટ ટ્રેન અમદાવાદથી મુંબઈમાં કુલ 12 સ્ટેશનો છે. જેમાંથી ગુજરાતમાં આઠ સ્ટેશન છે. મહારાષ્ટ્રમાં પણ ચાર સ્ટેશન છે. વાપી, ચિક્કીમોરા, સુરત, ભરૂચ, વડોદરા, આણંદ/નડિયાદ, અમદાવાદ અને ગુજરાતમાં છેલ્લું સ્ટેશન સાબરમતી અને મહારાષ્ટ્રમાં મુંબઈ થાણે, વિરાર અને બોઈસર.