નવી દિલ્હી: છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ભારતમાં ઓછામાં ઓછા 56,014 મેડિકલ વિદ્યાર્થીઓએ આત્મહત્યા કરી છે, કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે મંગળવારે સંસદમાં જણાવ્યું હતું. રાજ્યસભામાં આરોગ્ય રાજ્ય મંત્રી સત્યપાલ સિંહ બઘેલ દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, 2017માં 9905 મેડિકલ વિદ્યાર્થીઓએ આત્મહત્યા કરી હતી, ત્યારબાદ 2018માં 10159, 2019માં 10335, 2020માં 12526 અને 2021માં 13089 વિદ્યાર્થીઓએ આત્મહત્યા કરી હતી.
આત્મહત્યા રોકવાના પ્રયાસો: વિદ્યાર્થીઓમાં આત્મહત્યાના વલણને રોકવા માટે બઘેલે જણાવ્યું હતું કે અંડરગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ એજ્યુકેશન બોર્ડે એમબીબીએસ વિદ્યાર્થીઓ માટે નવી યોગ્યતા આધારિત તબીબી શિક્ષણ લાગુ કર્યું છે, જેમાં એમબીબીએસ વિદ્યાર્થીઓના તણાવ અને હતાશાને ઘટાડવા માટે ફાઉન્ડેશન કોર્સ દરમિયાન યોગ અભ્યાસક્રમોનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું, 'સરકાર દેશમાં નેશનલ મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ (NMHP) લાગુ કરી રહી છે. NMHP ના ડિસ્ટ્રિક્ટ મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ (DMHP) ઘટકને 738 જિલ્લામાં અમલીકરણ માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ માટે, રાષ્ટ્રીય સ્વાસ્થ્ય મિશન દ્વારા રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે.
25 શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્રોને મંજૂરી: સામુદાયિક આરોગ્ય કેન્દ્ર (CHC) અને પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર (PHC) સ્તરે DMHP હેઠળ પૂરી પાડવામાં આવતી સુવિધાઓમાં બહારના દર્દીઓની સેવાઓ, મૂલ્યાંકન, પરામર્શ/મનો-સામાજિક હસ્તક્ષેપ, ગંભીર માનસિક વિકૃતિઓ ધરાવતી વ્યક્તિઓ માટે સતત સંભાળ અને સહાય, દવાઓ અને એમ્બ્યુલન્સનો સમાવેશ થાય છે. સેવાઓનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું કે NMHP ના તૃતીય સંભાળ ઘટક હેઠળ, માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિશેષતાઓમાં PG વિભાગોમાં વિદ્યાર્થીઓની શક્તિ વધારવાની સાથે તૃતીય સ્તરની સારવાર સુવિધાઓ પ્રદાન કરવા માટે 25 શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્રોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
નેશનલ ટેલિ મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ: બઘેલે માહિતી આપી હતી કે આ સિવાય, સરકારે માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિશેષતાઓમાં 47 પીજી વિભાગોને મજબૂત કરવા માટે 19 સરકારી મેડિકલ કોલેજો અને સંસ્થાઓને પણ સમર્થન આપ્યું છે. 22 AIIMSમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય સેવાઓ માટે પણ જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ સેવાઓ PMJAY હેઠળ પણ ઉપલબ્ધ છે. બઘેલે જણાવ્યું હતું કે દેશમાં ગુણવત્તાયુક્ત માનસિક સ્વાસ્થ્ય પરામર્શ અને સંભાળ સેવાઓની ઍક્સેસને સુધારવા માટે સરકારે ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં 'નેશનલ ટેલિ મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ' (NTMHP) શરૂ કર્યો હતો. આ વર્ષે 17 જુલાઈ સુધીમાં, 31 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ 42 ટેલિ-મેન્ટલ સેલની સ્થાપના કરી છે અને ટેલિ-મેન્ટલ હેલ્થ સર્વિસ શરૂ કરી છે. હેલ્પલાઈન નંબર પર 1,94,000 થી વધુ કોલ એટેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા.
