નવી દિલ્હી : માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે (I&B) બિભત્સ, અશ્લીલ અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં પોર્નોગ્રાફિક કન્ટેન્ટ પ્રકાશિત કરતા 18 OTT પ્લેટફોર્મને બ્લોક કરવા માટે વિવિધ મધ્યસ્થીઓ સાથે સંકલનમાં પગલાં લીધાં છે. જે અંતર્ગત 19 વેબસાઇટ્સ, 10 એપ્સ (ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર 7, એપલ એપ સ્ટોર પર 3) અને આ પ્લેટફોર્મ્સ સાથે સંકળાયેલા 57 સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સને ભારતમાં જાહેર એક્સેસ માટે પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યા છે.
18 OTT પ્લેટફોર્મ બ્લોક : કેન્દ્ર સરકારની અખબારી યાદીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, માહિતી અને પ્રસારણ કેન્દ્રીય પ્રધાન અનુરાગ સિંહ ઠાકુરે સર્જનાત્મક અભિવ્યક્તિની આડમાં અશ્લીલતા, બિભત્સ અને દુરુપયોગનો પ્રચાર ન કરવા માટે પ્લેટફોર્મ્સની જવાબદારી પર વારંવાર ભાર મૂક્યો છે. 12 માર્ચ, 2024 ના રોજ અનુરાગ ઠાકુરે જાહેરાત કરી કે અશ્લીલ અને અભદ્ર સામગ્રી પ્રકાશિત કરતા 18 OTT પ્લેટફોર્મને બંધ કરવામાં આવ્યા છે.
આ નિર્ણય ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી એક્ટ, 2000 ની જોગવાઈ હેઠળ ભારત સરકારના અન્ય મંત્રાલય, વિભાગો તથા મીડિયા, મનોરંજન, મહિલા અધિકારો અને બાળ અધિકારોમાં વિશેષતા ધરાવતા ડોમેન નિષ્ણાતો સાથે પરામર્શ કરીને લેવામાં આવ્યો હતો.
બ્લોક કરેલ OTT પ્લેટફોર્મ :
Dreams Films, Neon X VIP, MoodX, Voovi, Besharams, Mojflix, Yessma, Hunters, Hot Shots VIP, Uncut Adda, Rabbit, Fugi, Tri Flicks, Xtramood, Chikooflix, X Prime, Nuefliks, Prime Play.
કેવા પ્રકારનું કન્ટેન્ટ દૂર કરાયું ?
આ પ્લેટફોર્મ્સ પર હોસ્ટ કરવામાં આવતા કન્ટેન્ટનો નોંધપાત્ર ભાગ અશ્લીલ, અભદ્ર અને અપમાનજનક રીતે મહિલાઓને દર્શાવવામાં આવ્યો હોવાનું જણાયું હતું. તે શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચેના સંબંધો, વ્યભિચારી કૌટુંબિક સંબંધો જેવા વિવિધ અયોગ્ય સંદર્ભોમાં નગ્નતા અને જાતીય કૃત્યોનું નિરૂપણ કરે છે. આ કન્ટેન્ટમાં લૈંગિક નિષેધ અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં અશ્લીલ અને લૈંગિક રીતે સ્પષ્ટ દ્રશ્યોના લાંબા ગાળાના ભાગો કોઈપણ વિષયક અથવા સામાજિક સુસંગતતાથી વંચિતનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રથમ નજરે આ કન્ટેન્ટ IT એક્ટની કલમ 67 અને 67A, IPCની કલમ 292 અને મહિલાઓના અશોભનીય પ્રતિનિધિત્વ (પ્રતિબંધ) અધિનિયમ, 1986 ની કલમ 4 નું ઉલ્લંઘન કરતી નિર્ધારિત કરવામાં આવી હતી.
નોંધપાત્ર વ્યુઅરશિપ : બ્લોક કરાયેલ આ OTT એપમાંથી એક એપ્લિકેશન તો 1 કરોડથી વધુ ડાઉનલોડ્સ ધરાવે છે. જ્યારે અન્ય બે એપ Google Play Store પર 50 લાખથી વધુ વાર ડાઉનલોડ થઈ છે. વધુમાં આ OTT પ્લેટફોર્મ્સે પ્રેક્ષકોને તેમની વેબસાઈટ અને એપ્સ તરફ આકર્ષિત કરવાના હેતુથી ટ્રેલર્સ, ચોક્કસ દ્રશ્યો અને બાહ્ય લિંક્સનો પ્રસાર કરવા સોશિયલ મીડિયાનો વ્યાપક ઉપયોગ કર્યો છે. સંબંધિત OTT પ્લેટફોર્મના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સમાં 32 લાખથી વધુ વપરાશકર્તાઓની એકત્રિત ફોલોઅરશિપ હતી.