હૈદરાબાદ: પેરિસ કરાર પછી વૈશ્વિક કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઉત્સર્જનનો 80 ટકા હિસ્સો વિશ્વના 57 અશ્મિભૂત ઇંધણ અને સિમેન્ટ ઉત્પાદકો સાથે જોડાયેલો છે. જ્યાં ટોચના ત્રણ ઉત્સર્જકો ખરેખર સરકારી માલિકીની કંપનીઓ છે, જેમાં કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડનો સમાવેશ થાય છે, જે યાદીમાં ત્રીજા ક્રમે છે. લંડન સ્થિત થિંક ટેન્ક InfluenceMap દ્વારા એક નવું વિશ્લેષણ રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.
ઇન્ફ્લુએન્સમેપના અહેવાલ મુજબ, 2016-22ના સમયગાળા દરમિયાન અન્ય બે ટોચના ઉત્સર્જકો સરકારી માલિકીની ઓઇલ કંપની સાઉદી અરામકો અને રશિયાની સરકારી માલિકીની ઊર્જા જાયન્ટ ગેઝપ્રોમ છે. પેરિસ કરાર ડિસેમ્બર 2015 માં સર્વસંમતિથી અપનાવવામાં આવ્યો હતો, જેમાં દેશોએ આબોહવા-નુકસાનકર્તા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓના ઉત્સર્જનને ઘટાડવા માટે સ્વૈચ્છિક પગલાં લેવાની જરૂરીયાતની રજૂઆત કરવામાં આવી હતી.
જો કે, અશ્મિભૂત ઇંધણ કંપનીઓ માટે આ કરારનું કોઈ મહત્વ ન હતું. ગુરુવારે બહાર પાડવામાં આવેલા કાર્બન મેજર્સ ડેટાબેઝનો ઉપયોગ કરીને વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે મોટાભાગની આવી કંપનીઓએ કરાર અપનાવ્યા પહેલાના સાત વર્ષમાં પેરિસ કરાર પછીના સાત વર્ષમાં વધુ અશ્મિભૂત ઇંધણ (કોલસો, તેલ અને ગેસ) નો ઉપયોગ કર્યો હતો.
કાર્બન મેજર્સ એ વિશ્વના 122 સૌથી મોટા અશ્મિભૂત ઇંધણ અને સિમેન્ટ ઉત્પાદકોના ઐતિહાસિક ઉત્પાદન ડેટાનો ડેટાબેઝ છે. તેનું વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ પછી વૈશ્વિક CO2 ઉત્સર્જનમાં અશ્મિભૂત ઇંધણ અને સિમેન્ટનો હિસ્સો 70% થી વધુ છે. માહિતી અનુસાર, આ રિપોર્ટ 78 કોર્પોરેટ અને રાજ્ય ઉત્પાદક સંસ્થાઓના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરીને તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. આ જ સમયગાળામાં (1854-2022), માત્ર 19 સંસ્થાઓએ આ CO2 ઉત્સર્જનમાં 50% ફાળો આપ્યો હતો. આ સૂચિમાં, ચાઇના કોલ ઐતિહાસિક વૈશ્વિક ઉત્સર્જનના 14% સાથે ટોચ પર છે, જ્યારે કોલ ઈન્ડિયા વૈશ્વિક CO2 ઉત્સર્જનના 1.5% સાથે દસમા ક્રમે છે. ભારતની ONGC 0.3 ટકા સાથે 46મા સ્થાને છે.
ઇન્ફ્લુએન્સમેપના પ્રોગ્રામ મેનેજર ડેન વેન એકરે જણાવ્યું હતું કે કાર્બન મેઝર્સ ડેટાબેઝ એ અશ્મિભૂત ઇંધણ ઉત્પાદકોને આબોહવા પરિવર્તન માટે જવાબદાર રાખવાનું એક મહત્વપૂર્ણ સાધન છે, જેઓ વૈશ્વિક CO2 ઉત્સર્જનમાં વધારો કરવામાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે અશ્મિભૂત ઇંધણ ઉત્પાદકોનું જૂથ હકીકતમાં 'ઉત્પાદન ધીમું કરતું નથી' પરંતુ મોટાભાગની સંસ્થાઓ પેરિસ કરારને પગલે ઉત્પાદનમાં વધારો કરી રહી છે. ઇમ્પેક્ટ મેપ પ્રોગ્રામ મેનેજર ડેન વેન એકરે જણાવ્યું હતું કે રિપોર્ટના તારણો દર્શાવે છે કે ઉત્સર્જકોનું પ્રમાણમાં નાનું જૂથ ચાલુ CO2 ઉત્સર્જન માટે જવાબદાર છે. તેમણે કહ્યું કે તેનો ઉદ્દેશ્ય સરકારો અને કંપનીઓ કેવી રીતે આબોહવા પરિવર્તનનું કારણ બની રહી છે તે અંગે પારદર્શિતા વધારવાનો છે.
આ માહિતીનો ઉપયોગ વિવિધ કેસોમાં થઈ શકે છે. તેમાં આ ઉત્પાદકોને આબોહવા નુકસાન માટે જવાબદાર રાખવા માટે કાનૂની પ્રક્રિયાઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે, અથવા તેનો ઉપયોગ વિદ્વાનો દ્વારા તેમના યોગદાનને માપવા માટે અથવા ઝુંબેશ જૂથો દ્વારા અથવા તો રોકાણકારો દ્વારા પણ કરી શકાય છે. અહેવાલ વધુમાં દર્શાવે છે કે ટોચની પાંચ રોકાણકારોની માલિકીની કંપનીઓ, શેવરોન, એક્ઝોનમોબિલ, બીપી, શેલ અને કોનોકોફિલિપ્સ, ઐતિહાસિક અશ્મિભૂત ઇંધણ અને કોલસા CO2 ઉત્સર્જનના 11% કરતાં વધુ માટે જવાબદાર છે. કોલસાના સંદર્ભમાં, 2015 થી સપ્લાય રોકાણકારોની માલિકીની સંસ્થાઓમાંથી રાજ્યની માલિકીની સંસ્થાઓમાં બદલાઈ ગયો છે.
કાર્બન મેઝર્સ ડેટાબેઝનું પાછલું સંસ્કરણ ફ્રેન્ચ તેલ અને ગેસ કંપની ટોટલએનર્જીસ સામે બેલ્જિયન ખેડૂત દ્વારા ગયા મહિને લાવવામાં આવેલા કાનૂની કેસમાં ટાંકવામાં આવ્યું હતું. ખેડૂતે દલીલ કરી હતી કે વિશ્વની ટોચની 20 CO2 ઉત્સર્જન કરતી કંપનીઓમાંની એક તરીકે, TotalEnergies આંશિક રીતે ભારે હવામાનને કારણે તેની કામગીરીને થયેલા નુકસાન માટે જવાબદાર છે.
નોન-પ્રોફિટ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન ક્લાઈમેટ એકાઉન્ટેબિલિટી ઈન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા ડેટાબેઝ સૌપ્રથમવાર 2013માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. તે યુ.એસ. એનર્જી ઇન્ફોર્મેશન એડમિનિસ્ટ્રેશન, રાષ્ટ્રીય ખાણ સંગઠનો અને અન્ય ઉદ્યોગ ડેટા જેવા સ્ત્રોતો સાથે કોલસો, તેલ અને ગેસ ઉત્પાદન પર કંપનીઓના સ્વ-અહેવાલિત ડેટાને જોડે છે. ઇન્ટરનેશનલ એન્વાયર્નમેન્ટલ લો માટે બિનનફાકારક કેન્દ્રના સીઇઓ કેરોલ મફેટે જણાવ્યું હતું કે ડેટાબેઝ રોકાણકારો અને દાવેદારોની સમયાંતરે કંપનીઓની ક્રિયાઓ પર નજર રાખવાની ક્ષમતામાં સુધારો કરશે.
