হাড় দুৰ্বল কৰি তোলা অষ্টিঅ’প’ৰ’ছিছ ৰোগক বৃদ্ধসকলৰ ৰোগ বুলি গণ্য কৰা হয় যদিও বিগত কেইবছৰমানৰ পৰা বিভিন্ন কাৰণত সমগ্ৰ বিশ্বতে কম বয়সতে এই ৰোগত আক্ৰান্তৰ সংখ্যা দিনক দিনে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে(World Osteoporosis Day 2022) ।
এই ৰোগৰ ভয়াবহতাৰ বিষয়ে সাধাৰণ জনতাক সজাগ কৰাৰ লগতে সমগ্ৰ বিশ্ববাসীক এই ৰোগৰ কাৰণ, লক্ষণ, প্ৰতিৰোধ আৰু চিকিৎসা পদ্ধতিৰ বিষয়ে সজাগ কৰাৰ উদ্দেশ্যে প্ৰতি বছৰে ২০ অক্টোবৰত বিশ্ব অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ দিৱস পালন কৰা হয় । এই দিৱস উদযাপনৰ আন এটা উদ্দেশ্য হৈছে জনসাধাৰণক এই ৰোগৰ সৈতে জড়িত আন আন কাৰকসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ বাবে এক মঞ্চ প্ৰদান কৰা, ভ্ৰান্ত ধাৰণাসমূহৰ স্পষ্টীকৰণ আৰু এই অঞ্চলৰ স্বাস্থ্য সেৱাৰ ক্ষেত্ৰত উন্নয়নৰ সম্ভাৱনাসমূহ।
বৰ্তমান সময়ত অধিকাংশ চিকিৎসকে বৃদ্ধ বয়সত এবাৰ Bone density test কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে, ইয়াৰ মূল কাৰণ হ’ল মানুহৰ হাড়ৰ লগত জড়িত সমস্যা বিশেষকৈ অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ সঠিক সময়ত ধৰা পেলোৱা । অষ্টিঅ’প’ৰ’ছিছ হৈছে হাড়ৰ জটিল ৰোগ যিয়ে হাড়বোৰ ইমানেই দুৰ্বল কৰি তোলে যে কেৱল বিষ হোৱাই নহয়, আন আন ৰোগ আৰু সমস্যাৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি পায়, আৰু সামান্য আঘাত হ’লেও হাড় ভাঙি যোৱা বা ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি পায়(World Osteoporosis Day importance) ।
অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ আজিৰ যুগৰ এক সাধাৰণ অথচ গুৰুতৰ ৰোগ(Why people observe Osteoporosis Day) । বিভিন্ন ৱেবচাইটত উপলব্ধ তথ্য অনুসৰি আমাৰ দেশত প্ৰতি ৮ জন পুৰুষৰ ভিতৰত ১ গৰাকী আৰু প্ৰতি ৩ গৰাকী মহিলাৰ ভিতৰত ১ গৰাকী এই ৰোগত আক্ৰান্ত হয় । আনকি চিকিৎসকেও এই কথা নিশ্চিত কৰিছে। যদিও ইয়াক বৃদ্ধাৱস্থাৰ ৰোগ বুলি কোৱা হয়, কিন্তু যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা কম বয়সীয়া লোকৰ ক্ষেত্ৰতো এই ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাটো এটা চিন্তাৰ বিষয় ।
অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ প্ৰতিৰোধ আৰু ইয়াৰ লগত জড়িত বহুতো কাৰকৰ বিষয়ে সাধাৰণ জনতাৰ মাজত সজাগতা বিয়পোৱাৰ লক্ষ্যৰে প্ৰতি বছৰে বিশ্বৰ ৯০ খনতকৈও অধিক দেশত বিশ্বৰ ৯০ খনতকৈও অধিক দেশত বিশ্ব অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ দিৱস উদযাপন কৰা হয় । এই বছৰ বিশ্ব অষ্টিঅ'পৰ'ছিছ দিৱস ২০২২ 'Serve Up Bone Strength' অৰ্থাৎ 'Work to strengthen bones' শীৰ্ষক থিমত পালন কৰা হৈছে ।
অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ- কাৰণ আৰু প্ৰভাৱ
তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে অষ্টিঅ’পৰ’ছিছত হাড়বোৰ দুৰ্বল আৰু ভংগুৰ হৈ পৰে । আচলতে অষ্টিঅ'পৰ'ছিছ এটা লেটিন শব্দ, যাৰ অৰ্থ "ছিদ্ৰযুক্ত হাড়"। অষ্টিঅ’প’ৰ’ছিছত হাড়বোৰ ইমানেই দুৰ্বল হৈ পৰে যে কেতিয়াবা সামান্য আঘাত হ’লেও বা কিবা এটাৰ লগত সামান্য সংঘৰ্ষ হ’লেও হাড় ভাঙি যোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায় ।
একেদৰে বয়সৰ লগে লগে হাড়ৰ নমনীয়তা কমিবলৈ ধৰে আৰু সেইবোৰ দুৰ্বল হ’বলৈ ধৰে । ইয়াৰ বাহিৰেও এই অৱস্থাত মানুহৰ দেহত থকা কোষবোৰ কমি যায় আৰু ইহঁতৰ গঠনৰ গতিও যথেষ্ট কমি যায় । এনে অৱস্থাত যদি শৰীৰত কেলচিয়াম, মেগনেছিয়ামৰ দৰে খনিজ পদাৰ্থ, প্ৰটিন, ভিটামিন ডি আদি হাড়ৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় ভিটামিনকে ধৰি অন্যান্য পুষ্টিকৰ উপাদানৰ অভাৱ আৰম্ভ হয়, তেন্তে অষ্টিঅ’প’ৰ’ছিছৰ সম্ভাৱনা বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পায় ।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে, খাদ্যাভ্যাসৰ বাহিৰেও বহি থকা অৰ্থাৎ এলেহুৱা আৰু নিষ্ক্ৰিয় জীৱনশৈলী, মদ্যপান বা ধূমপান কৰাৰ অভ্যাস, জিনীয় কাৰণ আৰু কেতিয়াবা ডায়েবেটিছ, মেদবহুলতা, বাতবিষ, প্ৰদাহজনিত বাতবিষ, পুষ্টিকৰ উপাদানৰ অনুচিত হজমৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা সমস্যা । যেনে চিলিয়াক ৰোগ আৰু কলাইটিছ, দীৰ্ঘদিন ধৰি ষ্টেৰইড বা এন্টিএপিলেপ্টিক আৰু কেন্সাৰ ঔষধৰ ব্যৱহাৰ, আৰু কেতিয়াবা মহিলাৰ আগতীয়া ৰজোনিবৃত্তিও এই ৰোগৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে । মন কৰিবলগীয়া যে, এই সমস্যা পুৰুষতকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত বেছিকৈ দেখা যায় ।
ইতিহাস
১৯৯৬ চনৰ ২০ অক্টোবৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে বিশ্ব অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ দিৱস পালন কৰা হৈছিল । যিটো আৰম্ভ কৰিছিল যুক্তৰাজ্যৰ নেচনেল অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ ছ’চাইটি আৰু ইউৰোপীয় আয়োগে । ইয়াৰ পিছত ১৯৯৭ চনত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ ফাউণ্ডেশ্যন (IOF) গঠন কৰা হয়(International Osteoporosis Foundation) । ইয়াৰ পিছত ১৯৯৮, ১৯৯৯ চনত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা আৰু আই অ’ এফে একেলগে বিশ্ব অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ দিৱস উদযাপন কৰে । তেতিয়াৰ পৰাই প্ৰতি বছৰে এই দিৱস পালন কৰা হয় ।
উদ্দেশ্য
মন কৰিবলগীয়া যে, এই বিশেষ দিনটো কেৱল ৰোগৰ বিপদজনক কাৰক, সম্ভাৱ্য লক্ষণ আৰু চিকিৎসাৰ বিকল্পসমূহ বুজিবলৈ আৰু জানিবলৈ সজাগতা বিয়পোৱাৰ বাবেই নহয়, মানুহক স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য আৰু স্বাস্থ্যসন্মত জীৱনশৈলী মানি চলিবলৈ উৎসাহিত কৰি নিজৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰাখিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয় তদুপৰি তেওঁলোকক নিয়মীয়াকৈ পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা আৰু পৰীক্ষা কৰিবলৈ প্ৰেৰণা দিয়াৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে যাতে সমস্যাটো সময়মতে জানিব পৰা যায়(Purpose of World Osteoporosis Day) । যাতে সময়মতে ৰোগ ধৰা পেলাব পৰা যায় আৰু সময়মতে চিকিৎসা আৰম্ভ কৰিব পৰা যায় ।
লগতে পঢ়ক: ADHD Awareness Month: শিশুৰ লগতে বয়সস্থ লোকৰ মাজতো দেখা দিব পাৰে ADHDৰ লক্ষণে
