শীতকাল আৰম্ভ হোৱাৰ পাছতো কিছুদিনৰ পৰা দেশৰ বহু ঠাইত ডেংগু ৰোগীৰ সংক্রমণ বৃদ্ধি পোৱাৰ মাজতে এতিয়া জিকা ভাইৰাছৰ সংক্রমণো চর্চালৈ আহিছে, যাৰ ফলত ৰাইজৰ মাজত এতিয়া বৃদ্ধি পাইছে উদ্বেগ(Dengue Chikungunya symptoms) ৷
এই ৰোগ আৰু মহৰ দ্বাৰা হোৱা যিকোনো সংক্ৰমণ বা ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়, সাৱধান হোৱা আৰু লক্ষণসমূহৰ প্ৰতি সচেতন হোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । ইয়াৰ লগতে মানৱ জীৱনৰ সৈতে জড়িত বিস্তৃত তথ্য থকাটো প্ৰয়োজনীয়, যাতে তেওঁলোকে ৰোগৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ আৰু ৰোগৰ ক্ষেত্ৰত শুদ্ধ নিদান আৰু চিকিৎসাৰ বাবে চেষ্টা কৰিব পাৰে(zika virus disease)।
ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ সাৱধানতা আৰু সজাগ হোৱাটো প্ৰয়োজনীয়
যদিও শীতকাল আৰম্ভ হৈছে, কিন্তু এইবাৰ ডেংগু, চিকুংগুনিয়া বা মেলেৰিয়াৰ দৰে মহৰ কামোৰৰ ফলত হোৱা ৰোগ আৰু সংক্ৰমণৰ ক্ষেত্ৰ হ্ৰাস পোৱা নাই । কেৱল এয়াই নহয়, এতিয়া জিকা ভাইৰাছেও সমগ্ৰ বিশ্বৰ লগতে দেশৰ জনসাধাৰণক আতংকিত কৰি তুলিছে(Dengue Chikungunya treatment) ।
বিগত সময়ছোৱাত দেশৰ একাংশ ৰাজ্যত জিকা ভাইৰাছত আক্ৰান্ত ৰোগী ধৰা পৰিছে । এটা কথা, এই বতৰক ৰোগৰ বতৰ বুলি কোৱা হয়, কিন্তু বৰ্তমান সময়ত ডেংগু, চিকুনগুনিয়া বা মেলেৰিয়াৰ লগতে জিকা ভাইৰাছেও মানুহৰ চিন্তা আৰু সমস্যা বৃদ্ধি কৰা দেখা গৈছে ।
যদিও ডেংগু আৰু জিকা ভাইৰাছ সন্দৰ্ভত স্বাস্থ্য বিভাগে কিছু সতৰ্কবাণী জাৰি কৰিছে, কিন্তু এই ৰোগ বা সংক্ৰমণ ৰোধৰ বাবে সাধাৰণ জনতাৰ মাজত ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টা আৰু প্ৰয়োজনীয় তথ্যও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ(zika virus treatment)।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰো কাৰণ
দিল্লীৰ হেল্থ কেয়াৰ ক্লিনিকৰ সাধাৰণ চিকিৎসক ডাঃ পলাশ অগ্নিহোত্ৰীয়ে কয় যে সাধাৰণতে শীতকালত মহৰ কামোৰ বা ভেক্টৰজনিত ৰোগ, ডেংগু বা মেলেৰিয়াকে ধৰি ৰোগৰ ক্ষেত্ৰ কমি যায় । কাৰণ শীতকালত মহৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ কমিবলৈ আৰম্ভ কৰে । কিন্তু এইবাৰ শীতকাল আৰম্ভ হোৱাৰ পাছতো বৃহৎ সংখ্যক ডেংগু ৰোগীয়ে চৰ্চালৈ আহিছে । ইয়াৰ এটা প্ৰধান কাৰণ হ’ল জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ অভাৱ ।
তেওঁ কয় যে, এতিয়ালৈকে দেশৰ বহু চহৰত তাপমাত্ৰা তুলনামূলকভাৱে গৰম, আন বহু কাৰণ আছে যাৰ বাবে বহু ঠাইত এতিয়াও ডেংগুৰ ৰোগী ধৰা পৰিছে । কেৱল এয়াই নহয়, এতিয়া দেশৰ একাংশ ৰাজ্যত জিকা ভাইৰাছৰ সংক্রমণো চর্চালৈ আহিছে ৷
তেওঁ বুজাই দিয়ে যে, মহৰ দ্বাৰা হোৱা ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সকলো সাৱধানতা অৱলম্বন কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়, লগতে শৰীৰত যদি কোনো ধৰণৰ সমস্যা হয়, তেন্তে ইয়াৰ লক্ষণসমূহক আওকাণ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে সেইবোৰৰ প্ৰতি সচেতন হৈ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ৷
ডেংগু আৰু জিকা ভাইৰাছৰ প্ৰভাৱ
ডাঃ পলাশে বুজাইছে যে, ডেংগু বা জিকা ভাইৰাছ দুয়োটাৰে চিকিৎসাৰ বাবে কোনো নিৰ্দিষ্ট ঔষধ বা ভেকচিন নাই । ইয়াৰ বাবেই এই দুয়োটাৰে গুৰুত্ব অধিক বাঢ়ি যায় । এই দুয়োটাৰে চিকিৎসাৰ বাবে ঔষধৰ জৰিয়তে ইহঁতৰ লক্ষণ নিয়ন্ত্ৰণৰ প্ৰচেষ্টা চলোৱা হয় ।
গতিকে এই ৰোগবোৰ যদি সময় মতে ধৰা পৰে, তেন্তে ইয়াৰ লক্ষণ আৰু প্ৰভাৱ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো সহজ হৈ পৰে(zika virus symptoms) । কিন্তু বিশেষকৈ ডেংগুৰ ৰোগ ধৰা পেলোৱা আৰু চিকিৎসাত পলম হ’লে তেজত থকা প্লেটলেট প্ৰয়োজনতকৈ অধিক কম হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত শৰীৰৰ বহু অংগত প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে আৰু মাৰাত্মক অৱস্থাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে । একে সময়তে জিকা ভাইৰাছৰ প্ৰভাৱৰ বাবে শৰীৰত আন কিছুমান গুৰুতৰ সমস্যাও উদ্ভৱ হ’ব পাৰে ।
তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে জিকা ভাইৰাছে বিশেষকৈ গৰ্ভৱতী মহিলা, তেওঁলোকৰ গৰ্ভস্থ ভ্ৰুণ, নৱজাত বা কম বয়সৰ শিশু আৰু তেওঁলোকৰ মাতৃক তুলনামূলকভাৱে অধিক প্ৰভাৱিত কৰে । এই সংক্ৰমণৰ ফলত গৰ্ভস্থ শিশুৰ স্নায়ুজনিত সমস্যা আৰু বয়সস্থ লোকৰ ক্ষেত্ৰত অটো ইম্যুন ৰোগৰ কাৰণো হ’ব পাৰে । আনহাতে, গৰ্ভৱতী মাতৃৰ ক্ষেত্ৰত যদি এনেকুৱা হয় তেন্তে গৰ্ভত বৃদ্ধি পোৱা সন্তানৰ স্বাস্থ্যতো ইয়াৰ প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে ।
তেওঁ বুজাইছে যে, ডেংগুৰ তুলনাত জিকা ভাইৰাছৰ ফলত মৃত্যুৰ সম্ভাৱনা তুলনামূলকভাৱে কম যদিও ইয়াৰ ফলত শৰীৰত বহুতো গুৰুতৰ প্ৰভাৱ আৰু চিনড্ৰম আৰু অৱস্থাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে । তেওঁ লগতে বুজাই দিয়ে যে, ৰোগ যিয়েই নহওক কিয়, ই স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলায়, গতিকে মহৰ দ্বাৰা সৃষ্টি হোৱা ৰোগ বিয়পি পৰাটো সকলো প্ৰকাৰে ৰোধৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱাটো প্ৰয়োজনীয় ।
লক্ষণসমূহৰ সাদৃশ্য
ডাঃ পলাশে বুজাইছে যে, সাধাৰণতে ডেংগু, চিকুংগুনিয়া আৰু জিকা ভাইৰাছৰ প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণসমূহৰ বেছিভাগেই একে । যেনে- উচ্চ জ্বৰ, শৰীৰৰ বিষ, শৰীৰত ফোহা, বমি, মূৰৰ বিষ, ভাগৰ আদি সকলো লক্ষণতে দেখা যায় । কিন্তু এইবোৰৰ বাহিৰে বিশেষকৈ ডেংগুৰ ক্ষেত্ৰত ডেংগুৰ প্ৰকাৰ অৰ্থাৎ ইয়াৰ স্বাভাৱিক বা গুৰুতৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ভুক্তভোগীৰ ক্ষেত্ৰত আন কিছুমান লক্ষণো দেখা যায়, যেনে মূৰ আৰু চকুৰ তীব্ৰ বিষ, ৰুচি হেৰুৱা আৰু হেৰুৱা DHSত অৰ্থাৎ ডেংগু ৰক্তক্ষৰণজনিত জ্বৰ, আঁঠুৰ পৰা তেজ ওলোৱা, হাওঁফাওঁত পানী ভৰোৱা, শৰীৰৰ ছাল শেঁতা আৰু ঠাণ্ডা হোৱা, অত্যধিক পিয়াহ, উশাহ লোৱাত অসুবিধা আৰু কেতিয়াবা তেজ বমি হোৱা আদি ।
আনহাতে জিকা ভাইৰাছত স্বাভাৱিক ডেংগুৰ কম-বেছি পৰিমাণে তীব্ৰ লক্ষণৰ লগতে কনজাংটিভাইটিছ বা কনজাংটিভাইটিছৰ দৰে লক্ষণো দেখা যায় ।
পৰীক্ষা নকৰাকৈ ডেংগু আৰু জিকা ভাইৰাছৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰাটো কঠিন
তেওঁ বুজাই দিয়ে যে, কেৱল লক্ষণৰ ভিত্তিত ডেংগু, চিকুংগুনিয়া আৰু জিকা ভাইৰাছ চিনাক্ত কৰাটো অতি কঠিন, কাৰণ তেওঁলোকৰ লক্ষণ প্ৰায় একে । এই তিনিটাৰ ভিতৰত ভুক্তভোগীৰ কোনটো ৰোগ আছে সেইটো জানিবলৈ বিশেষ পেথ’লজিকেল পৰীক্ষা (তেজ আৰু প্ৰস্ৰাৱ)ৰ প্ৰয়োজন।
চিকিৎসক ডাঃ পলাশে বুজাইছে যে, কেৱল বৰ্তমান পৰিস্থিতিতেই নহয়, সদায় যিকোনো ৰোগৰ লক্ষণ দেখা দিয়াৰ লগে লগে কোনো ঔষধ বা চিকিৎসা নিজাববীয়াকৈ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ যোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । বিশেষকৈ বৰ্তমান সময়ত কেৱল ডেংগু, চিকুংগুনিয়া বা জিকা ভাইৰাছেই নহয়, মেলেৰিয়া, টাইফয়েড আনকি কোভিডৰ বহু ৰোগীও চৰ্চালৈ আহিছে । এনে পৰিস্থিতিত ৰোগ চিনাক্তকৰণ আৰু ইয়াৰ সঠিক চিকিৎসাৰ বাবে শীঘ্ৰে চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰাটো প্ৰয়োজনীয় । ইয়াৰ বাহিৰেও সমস্যা নিশ্চিত হোৱাৰ পিছত খাদ্য আৰু জীৱনশৈলীকে ধৰি চিকিৎসকে দিয়া সকলো নিৰ্দেশনা গুৰুত্বসহকাৰে পালন কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ।
সাৱধানতা অৱলম্বন কৰা
ডাঃ পলাশে বুজাইছে যে, মহৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত যিকোনো ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে কিছু সাৱধানতা বিশেষভাৱে গ্ৰহণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়(zika virus treatment and prevention) ।
- ঘৰৰ ভিতৰত আৰু আশে-পাশে পানী জমা হ’বলৈ নিদিব ।
- ফ্ৰীজ, ঘৰৰ বাথৰুম, ঘৰত ৰখা পাত্ৰ আৰু ইয়াৰ চৌপাশৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি বিশেষ যত্ন লওক ।
- মহক আঁতৰাই ৰাখিবলৈ ঘৰত আৰু কাৰ্যালয়ত নিয়মিতভাৱে কীটনাশক স্প্ৰে কৰিব লাগে, নহ’লে কইল আৰু মেচিনো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি ।
- বিশেষকৈ শিশুৰ বাবে স্কুললৈ যোৱাৰ সময়ত বা খেলি থকাৰ সময়ত মহ বিকৃত ক্ৰীম (যিমান পাৰি সম্ভৱ বনৌষধিৰ দ্বাৰা তৈয়াৰ কৰা ঔষধ) প্ৰয়োগ কৰিব লাগে ।
- ঘৰত যদি মুকলি আৰু ডাঙৰ বাৰী থাকে, তেন্তে কুঁৱলীৰ কাম কৰি লওক ।
- ঘৰত যদি মাছৰ একুৰিয়াম আছে তেন্তে নিয়মিতভাৱে চাফা কৰিব লাগে, বা ঘৰত চৰাই বা আন কোনো পোহনীয়া জন্তু থাকিলে তাৰ চাৰিওফালৰ ঠাইবোৰ আৰু পানী আৰু খাদ্যৰ বাচনবোৰ নিয়মিতভাৱে পৰিষ্কাৰ কৰি শুকান কৰি ৰাখক ।
- যদি ঘৰৰ বাহিৰত গছ-গছনি বা অপতৃণ গজিছে, তেন্তে ঘাঁহ কাটি চাফা কৰি ৰাখক ।
- বিশেষকৈ ঘৰৰ পৰা ওলাই যাওঁতে এনে কাপোৰ পিন্ধক য’ত হাত-ভৰি সম্পূৰ্ণৰূপে ঢাকি থোৱা থাকে ।
- এনে অঞ্চলত য’ত সঘনাই ডেংগু, চিকুনগুনিয়া, মেলেৰিয়া বা জিকা ভাইৰাছৰ সংক্ৰমণ ঘটিছে, তেনে ঠাইত কীটনাশক স্প্ৰে (ফগিং) কৰাটো প্ৰয়োজনীয় ।
- যিমান পাৰি পুৱা আৰু গধূলি খিৰিকী-দুৱাৰ বন্ধ কৰি ৰাখিব ।
- সম্ভৱ হ'লে সন্ধিয়া নাৰিকলৰ বাকলি অথবা নিম পাতৰ ধোৱা দিব ৷
লগতে পঢ়ক: Zika virus: জিকা ভাইৰাছ কি, ই কেনেকৈ বিয়পে তথা ইয়াৰ প্ৰতিৰোধৰ ব্যৱস্থা কি জানি লওক
