শৰীৰত ভিটামিন Dৰ অভাৱ এটা সাধাৰণ সমস্যা বুলি গণ্য কৰা হয় যদিও পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো প্ৰান্ততে সকলো বয়সৰ লোকৰ ক্ষেত্ৰত দেখা এই অভাৱ যায়(Vitamin D deficiency) । কিন্তু বিগত দশকত অনিয়মিত খাদ্য তথা জীৱনশৈলী আৰু অন্যান্য কাৰণত সমগ্ৰ বিশ্বতে এই সমস্যাত ভুগি থকা লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে আৰু তেওঁলোকৰ এই অভাৱৰ বাবে আন সমস্যাৰ সূচনা কৰাৰ ক্ষেত্ৰ বৃদ্ধি পাইছে ।
একে সময়তে ক'ভিড-১৯ সংক্ৰমণে এই অভাৱৰ ক্ষেত্ৰ আৰু ইয়াৰ ফলত হোৱা ৰোগ আৰু সমস্যা আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰিছে । এই সন্দৰ্ভত কৰা বহু গৱেষণাত নিশ্চিত হৈছে যে Covid-19ৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াত ভিটামিন Dৰ অভাৱ প্ৰধানকৈ দেখা গৈছে ।
ক'ভিড ১৯ৰ পিছত মানুহৰ ভিটামিন ডিৰ অভাৱৰ ক্ষেত্ৰ বৃদ্ধি পাইছে
সাধাৰণতে মানুহে ভাবে যে, শৰীৰত ভিটামিন Dৰ প্ৰয়োজন কেৱল হাড়বোৰ সুস্থ কৰি ৰাখিবলৈ । এইটো সঁচা যে হাড় সুস্থ কৰি ৰখাত ই অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে, কিন্তু ভিটামিন Dৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু উপকাৰ কেৱল হাড়তে সীমাবদ্ধ নহয় । শৰীৰৰ বিকাশ, ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষা আৰু বহু ব্যৱস্থাৰ সুচাৰুৰূপে কাম কৰাৰ বাবে শৰীৰত উপযুক্ত পৰিমাণৰ ভিটামিন ডি থকাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । একে সময়তে শৰীৰত এই পুষ্টিকৰ উপাদানৰ অভাৱত কেৱল শাৰীৰিক নহয়, মানসিক সমস্যাও বৃদ্ধি পাব পাৰে ।
যদিও ভিটামিন Dৰ আংশিক অভাৱ সকলো বয়সৰ লোকৰ অতি সাধাৰণ সমস্যা, কিন্তু এই অভাৱ বাঢ়িলে ই কেৱল বহু ৰোগৰ ট্ৰিগাৰ হিচাপে কাম কৰাই নহয়, শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাও প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে ।
চিন্তনীয় বিষয় যে বৰ্তমান সময়ত মানুহৰ ভিটামিন Dৰ অত্যধিক অভাৱৰ ঘটনা পোহৰলৈ আহিছে । চিকিৎসকৰ মতে কৰ’না সংক্ৰমণত ভুগি থকা লোকৰ ক্ষেত্ৰত ভিটামিন ডিৰ তীব্ৰ অভাৱৰ ঘটনা দেখা গৈছে কাৰণ সংক্ৰমণৰ প্ৰভাৱৰ বাবে তেওঁলোকৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত হৈছে ।
প্ৰথম সংক্ৰমণ এতিয়া পাৰ্শ্বক্ৰিয়া
২০২০ চনত চিকাগো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গৱেষণাত দিয়া তথ্য অনুসৰি ভিটামিন ডিৰ অভাৱ হোৱা প্ৰায় ২০% লোকৰ কভিড-১৯ পজিটিভ পোৱা গৈছে । আন কিছুমান গৱেষণাতো নিশ্চিত কৰা হৈছে যে শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱে মানুহক কৰ’না সংক্ৰমণৰ বাবে দুৰ্বল কৰি তুলিব পাৰে ।
কিন্তু সংক্ৰমণৰ কাৰণসমূহৰ ভিতৰত গণ্য কৰা এই সমস্যাটো বৰ্তমান সময়ত ইয়াৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াৰ ৰূপতো দেখা গৈছে । চিকিৎসক আৰু অন্যান্য মাধ্যমৰ পৰা পোৱা তথ্য অনুসৰি ক’ৰোনা যুগৰ আগতে য’ত প্ৰায় ৪০% ভিটামিন ডিৰ অভাৱৰ ঘটনা ৰাইজৰ মাজত ধৰা পৰিছিল, এতিয়া এই সংখ্যা ৯০%তকৈও অধিক হৈছেগৈ । আনকি শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অত্যধিক অভাৱকো Covid-19 ৰ অন্যতম দৃশ্যমান প্ৰভাৱ হিচাপে বিবেচিত হৈছে ।
এনে পৰিস্থিতিত শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱ হ’লে হাড়ৰ সৈতে জড়িত মৃদু আৰু জটিল ৰোগেই নহয়, আন বহুতো শাৰীৰিক আৰু কেতিয়াবা স্নায়ুজনিত বিকাৰ বা সমস্যাও হ’ব পাৰে বা আৰম্ভ হ’ব পাৰে ।
কাৰণ
এই সন্দৰ্ভত লক্ষ্ণৌৰ অস্থিৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ ৰছিদ খানে কয় যে, দৰাচলতে কৰ’না সংক্ৰমণৰ বাবে ভুগি থকা বহু লোকে শৰীৰত ইমিউন’মডুলেচনৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে । ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাত সংক্ৰমণৰ প্ৰভাৱৰ বাবে তেওঁলোকে শৰীৰত বহু ধৰণৰ বিষ আৰু সমস্যাৰ সন্মুখীন হোৱাই নহয়, খাদ্যৰ পৰা খাদ্যৰ পৰা পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ সঠিকভাৱে শোষণৰ ক্ষেত্ৰতো সমস্যাৰ সৃষ্টি হয় । যাৰ প্ৰভাৱ শৰীৰত বহু দিশত দেখা যায় ।
তেওঁ বুজাইছে যে, ভিটামিন ডিয়ে আমাৰ শৰীৰত থকা কেলচিয়াম, ফছফেট আৰু মেগনেছিয়ামৰ দৰে খনিজ পদাৰ্থ আৰু আন বহুতো পুষ্টিকৰ উপাদান শোষণ কৰাত সহায় কৰে । যাৰ বাবে কেৱল আমাৰ হাড় আৰু পেশীবোৰ শক্তিশালী হৈ থকাই নহয়, হৃদযন্ত্ৰ, বৃক্ক আৰু শৰীৰৰ আন বহু অংশৰ লগত জড়িত সমস্যাও ৰোধ কৰা হয় । ইয়াৰ উপৰিও আমাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা শক্তিশালী কৰাৰ লগতে ই শৰীৰৰ বহু হৰম’নৰ কাৰ্য নিয়ন্ত্ৰণৰ কামো কৰে ।
এনে পৰিস্থিতিত শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱ হ’লে হাড়ৰ লগত জড়িত মৃদু আৰু জটিল ৰোগেই নহয়, আন বহুতো শাৰীৰিক আৰু কেতিয়াবা স্নায়ুজনিত বিকাৰ বা সমস্যাও হ’ব পাৰে বা আৰম্ভ হ’ব পাৰে ।
লক্ষণ আৰু প্ৰভাৱ
২০২১ চনত মেডিকেল জেনেৰেল নেচাৰত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়নত কোৱা হৈছে যে ভাৰত, আফগানিস্তান, টিউনিছিয়াৰ দৰে দেশত প্ৰায় ২০% জনসংখ্যা ভিটামিন ডিৰ অভাৱত ভুগি আছে । এই গৱেষণাত এইটোও কোৱা হৈছিল যে সেই সময়লৈকে ভাৰতৰ প্ৰায় ৪৯ কোটি লোকৰ ভিটামিন ডিৰ বিপুল অভাৱ আছিল ।
ডাঃ ৰছিদে বুজাইছে যে যেতিয়া শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱ হয় তেতিয়া সাধাৰণতে মানুহৰ দৰে অতি সাধাৰণ লক্ষণ দেখা যায় ।
- ভাগৰ লগা আৰু আলস্য ভাৱ
- হাড়, পিঠি আৰু গাঁঠিৰ বিষ
- চুলি চিগা আৰু সৰা
- মেজাজ সলনি হয়
- মানসিক চাপৰ অতিৰিক্ততা
- ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল
- কোনো আঘাত বা ঘা ইত্যাদি নুশুকুৱা
যিহেতু এই লক্ষণসমূহ অতি সাধাৰণ, গতিকে বেছিভাগ মানুহেই প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত ইয়াৰ প্ৰতি কোনো গুৰুত্ব নিদিয়ে, কিন্তু যদি শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱ অত্যধিক হৈ পৰে, তেন্তে এই লক্ষণসমূহৰ তীব্ৰতা অধিক স্পষ্ট হৈ পৰে । একে সময়তে ইয়াৰ বাবে শৰীৰত আন বহুতো ৰোগ হোৱাৰ সম্ভাৱনাও বাঢ়ি যায় ।
সাধাৰণতে, শৰীৰত ভিটামিন ডিৰ অভাৱক অটোইম্যুন, নিউৰ’লজিকেল, হৃদযন্ত্ৰ আনকি কেঞ্চাৰ আদি জটিল ৰোগৰ বাবে দায়ী কাৰক হিচাপে গণ্য কৰা হয় । ইয়াৰ অভাৱৰ বাবেও গৰ্ভাৱস্থাত বহুবাৰ জটিলতা আহিব পাৰে আৰু ভ্ৰূণৰ বিকাশতো প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে ।
কেনেকৈ পৰিত্ৰাণ পাব
তেওঁ বুজাইছে যে, সঠিক খাদ্য খোৱা, বিশেষকৈ এনে খাদ্য খোৱা য’ত ভিটামিন ডি অধিক পৰিমাণে পোৱা যায়, যেনে গাখীৰ, বিশেষকৈ গৰুৰ গাখীৰ, দুগ্ধজাত সামগ্ৰী যেনে দৈ, পনিৰ, মাখন, কণী, কমলাৰ ৰস, মাচৰুম, গোটা শস্য, চ'য়াৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত খাদ্য সামগ্ৰী ৷ একে সময়তে তেওঁ এইটোও বুজাই দিয়ে যে, ৰ’দত সময় কটোৱাৰ আগতে এইটোও জনাটো জৰুৰী যে কোনটো বতৰত বা কোন সময়ত সূৰ্যৰ পোহৰৰ ভিটামিন ডিৰ লোৱাৰ বাবে উপকাৰী ।
দৰাচলতে প্ৰতিটো বতৰত সূৰ্যৰ পোহৰৰ উষ্ণতা বেলেগ বেলেগ হয়, আৰু ভুল সময়ত বেছি সময় কটালে বা বেছি সূৰ্যৰ পোহৰত কটালে ছালৰ লগত জড়িত আৰু আন কিছুমান সমস্যাও হ’ব পাৰে । তেওঁ কয় যে, পুৱা অৰ্থাৎ গ্ৰীষ্মকালত ১০ বজালৈকে ৰ’দ লোৱাটো উপকাৰী, আনহাতে শীতকালত দুপৰীয়ালৈকে ৰ’দত বহিব পাৰি ।
পৰিপূৰক খাদ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু উপকাৰিতাৰ সন্দৰ্ভত ডাঃ ৰছিদে বুজাইছে যে, ভিটামিন ডিৰ পৰিপূৰক সদায় চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ পিছতহে গ্ৰহণ কৰিব লাগে । কাৰণ শৰীৰত ভিটামিন Dৰ অত্যধিক সেৱনেও কেতিয়াবা স্বাস্থ্যৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে ।
লগতে পঢ়ক: Coffee for health: কফি খোৱা সকললৈ সুখবৰ! ছাল, চুলি, হৃদযন্ত্ৰৰ বাবে লাভদায়ক কফি