সমগ্ৰ বিশ্বতে ১ অক্টোবৰৰ পৰা ৩১ অক্টোবৰলৈ স্তন কেঞ্চাৰ মাহ উদযাপন কৰা হয় । এই উপলক্ষে ইটিভি ভাৰত সুখীভৱই পাঠকসকলৰ বাবে আগবঢ়াইছে কৰ্কট ৰোগৰ যুঁজত জয়ী হোৱা একাংশ মহিলাৰ সংগ্ৰামৰ কাহিনী(Breast Cancer Awareness Month) ।
সময়মতে অনুসন্ধান আৰু চিকিৎসা কৰিলে স্তন কৰ্কট ৰোগৰ পৰা মুক্ত হ’ব পাৰে
“যিদিনা ডাক্তৰে মোক ক’লে যে মোৰ ৰিপ’ৰ্টত স্তন কেঞ্চাৰ নিশ্চিত হৈছে, মই ভাবিছিলো যে, পৃথিৱীখন তাতেই স্তব্ধ হৈ ৰৈছিল । ৰোগৰ পৰা আৰোগ্য লাভ কৰাৰ কথা চিন্তা কৰাতকৈ বহু দূৰত মোৰ এটা অনুভৱ হৈছিল যে মই কিমান দিন জীয়াই থাকিব পাৰিম । এই সকলোবোৰ কথা ভাবি মই এক বেলেগ ধৰণৰ মানসিক চাপৰ বলি হৈ পৰিছিলো(Breast cancer can be prevented) । এই কাহিনী ২০১৬ চনত স্তন কেঞ্চাৰত আক্ৰান্ত হোৱা ৰাজস্থান জয়পুৰৰ অৰুণা বাজপেয়ী (বৰ্তমান বয়স ৪৫ বছৰ)ৰ বিষয়ে ।
কেৱল অৰুণাই নহয়, এই জটিল ৰোগটো নিশ্চিত হোৱাৰ লগে লগে অধিকাংশ মহিলাই অনুভৱ কৰে যে, তেওঁলোকৰ জীৱন শেষ পৰ্যায়ত ভৰি দিছে। যাৰ কাৰণ হ’ল এই ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত সজাগতাৰ অভাৱ আৰু কৰ্কট ৰোগক লৈ মানুহৰ মনত বিৰাজ কৰা ভয় । কিন্তু বাস্তৱত সঠিক সময়ত আৰু সঠিক চিকিৎসাৰ দ্বাৰা স্তন কেঞ্চাৰৰ পৰা মুক্তি পোৱাটো সম্ভৱ ।
স্তন কেঞ্চাৰ মাহ উপলক্ষে এই বিশেষ লেখাটোৰ অংশ হৈ পৰা সকলো জীৱিত মহিলাই কয় যে, স্তন কেঞ্চাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ যুঁজখন কেৱল শাৰীৰিকভাৱে নহয় মানসিকভাৱেও অতি কঠিন । কাৰণ এই ৰোগৰ চিকিৎসা কেৱল দীঘলীয়া আৰু বেদনাদায়কেই নহয় বৰঞ্চ এই সময়ছোৱাত ৰোগৰ লগত জড়িত বিভ্ৰান্তি, নিৰাময় নহ’ব পৰাৰ ভয়, ঔষধৰ শৰীৰত প্ৰভাৱ আৰু চুলি, সৌন্দৰ্য আৰু স্বাস্থ্যৰ ওপৰত ইয়াৰ প্ৰভাৱ মানসিকভাৱে বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত কৰে ৷
কৰ্কট ৰোগৰ যুঁজত জয়ী হোৱা একাংশ মহিলাৰ সংগ্ৰাম
কৰ্কট ৰোগৰ সৈতে সংগ্ৰামৰ কাহিনী বৰ্ণনা কৰি শিক্ষয়িত্ৰী অৰুণা বাজপেয়ীয়ে কয় যে, তেওঁ দ্বিতীয় পৰ্যায়তে কৰ্কট ৰোগৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিল । কামৰ ব্যস্ততা আৰু এলাহৰ বাবে তেওঁ বহুদিনৰ পৰা আওকাণ কৰি অহা সোঁ স্তনত এটা গাঁঠি আছিল । কিন্তু পিছলৈ সেই গাঁঠিটোত কিছু অস্বস্তিৰ লগতে আন কিছুমান ধৰণৰ শাৰীৰিক সমস্যা জ্বৰ, বমিৰ দৰে অনুভৱ, হৰম’নত বিঘিনি আদি অনুভৱ হ’বলৈ ধৰিলে । স্তনৰ আকাৰত যেন পাৰ্থক্য আছিল । এনে অৱস্থাত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ সময়ত তেওঁ টেষ্ট কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল । য’ত কৰ্কট ৰোগ নিশ্চিত কৰা হৈছিল ।
তেওঁ কয় যে, কেঞ্চাৰ চিকিৎসাৰ যাত্ৰা সহজ নাছিল । স্তনৰ অস্ত্ৰোপচাৰ আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ থেৰাপীৰ সন্মুখীন হোৱাটো বেদনাদায়ক আছিল। কেতিয়াবা ফলাফল ইতিবাচক আছিল আৰু কেতিয়াবা পৰিস্থিতি অধিক বেয়া হৈ পৰিছিল । কিন্তু চিকিৎসকৰ উৎসাহ আৰু স্তন কেন্সাৰৰ বিষয়ে অধিক তথ্য লাভ কৰাৰ লগে লগে প্ৰথমে আশা বাঢ়ি গৈ থাকিল আৰু তাৰ পিছত মই এই ৰোগত জয়ী হ’ব পাৰিম বুলি বিশ্বাস । কিন্তু তেওঁ দুখ প্ৰকাশ কৰিছে যে তেওঁ কিয় চিকিৎসকক দেখাত পলম কৰিলে, নহ’লে চিকিৎসাৰ সময়ত হোৱা সমস্যা কম হ’ব পাৰিলেহেঁতেন । কিন্তু এই যাত্ৰাই তাইক মানসিকভাৱে অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে বুলিও তাই কয় ।
একে সময়তে দিল্লীৰ নীলিমা ভাৰ্মাই কয় যে, ২০১৪ চনত তেওঁৰ স্তন কেঞ্চাৰ ধৰা পৰিছিল । আচলতে তাইৰ পৰিয়ালত ইয়াৰ আগতেও স্তন কেন্সাৰৰ ইতিহাস আছিল, আৰু তাৰ আগতে মাকৰ এই ৰোগ আছিল ।
তেওঁ কয় যে পূৰ্বতে মাকৰ এটা স্তনত কৰ্কট কোষ পোৱা গৈছিল । কৰ্কট ৰোগটো অলপ বিয়পি পৰিছিল, গতিকে অস্ত্ৰোপচাৰ কৰি তাইৰ এটা স্তন আঁতৰাই দিয়া হৈছিল । কিন্তু কেমো আৰু অন্যান্য থেৰাপীৰ প্ৰভাৱ তেওঁৰ শৰীৰত বহুত বেছি আছিল ।
অৱশ্যে চিকিৎসা আৰু উপযুক্ত যত্নৰ পিছত কেইবছৰমান তাই ভালেই আছিল । কিন্তু অস্ত্ৰোপচাৰৰ কেইবছৰমান পিছত মাকৰ আনটো স্তনতো কেঞ্চাৰ হোৱাটো নিশ্চিত হয় । কিন্তু এইবাৰ তাইৰ বৰ ভাগ্য ভাল নাছিল কাৰণ কেঞ্চাৰ ধৰা পৰাৰ সময়লৈকে স্তনৰ কৰ্কট ৰোগটো তৃতীয় পৰ্যায়ত উপনীত হৈছিল । দ্বিতীয়টো অস্ত্ৰোপচাৰত দ্বিতীয়টো স্তন আঁতৰোৱা, কেমোথেৰাপি আৰু সকলো থেৰাপীৰ পিছতো তাইক ৰক্ষা কৰিব পৰা নাছিল ।
যিহেতু নীলিমাই সচেতন আছিল যে পৰিয়ালটোত স্তন কেন্সাৰৰ ইতিহাস থকাৰ বাবেও তেওঁ এই ৰোগত আক্ৰান্ত হয়, সেয়েহে তেওঁ আগতীয়াকৈ সকলো সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিছিল আৰু নিয়মীয়াকৈ পৰীক্ষা কৰি দিছিল । এনে এটা তদন্তত তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়তে স্তন কেঞ্চাৰ হোৱাটো নিশ্চিত কৰা হৈছিল । উপযুক্ত চিকিৎসা আৰু সকলো সাৱধানতা অৱলম্বন কৰাৰ পিছত এতিয়া তেওঁ সম্পূৰ্ণ কেঞ্চাৰ মুক্ত ।
ইন্দোৰৰ ভাৰতী শৰ্মা যেতিয়া স্তন কেঞ্চাৰত আক্ৰান্ত হৈছিল, তেতিয়া তেওঁৰ সন্তানৰ বয়স আছিল প্ৰায় এবছৰ ৷ আৰম্ভণিতে স্তনত গাখীৰ জমা হোৱাৰ বাবে তেওঁ আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালৰ লোকে অনুভৱ কৰিছিল যে স্তনত গাখীৰ জমা হোৱাৰ বাবে সেয়া গাখীৰ হ’ব বুলিয়েই ভাবিছিল । এই সময়ছোৱাত তেওঁ ঋতুস্ৰাৱ সম্পৰ্কীয় আৰু হৰম’নৰ সমস্যাৰো সন্মুখীন হৈছিল । প্ৰসৱৰ পিছৰ সমস্যা বুলি বিবেচনা কৰি তেওঁলোকে বিশেষ গুৰুত্ব নিদিলে ।
কিন্তু যেতিয়া সকলো প্ৰচেষ্টাৰ পিছতো গাঁঠিটো ভাল নহ’ল আৰু অন্যান্য সমস্যাবোৰেও তেওঁক অধিক আমনি কৰিবলৈ ধৰিলে, তেতিয়া তেওঁৰ বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শ মতে তেওঁ মেম’গ্ৰাফী পৰীক্ষাটো কৰি দিলে য’ত কেঞ্চাৰ ধৰা পৰিছিল । প্ৰথমবাৰৰ বাবে মাতৃ হোৱাৰ কিছু সময়ৰ পিছতে এই ৰোগ নিশ্চিত হোৱাৰ লগে লগে ভাৰতী তীব্ৰ হতাশাত পৰিল ।
যাৰ বাবে তেওঁ চিকিৎসাৰ লগতে কাউন্সেলিংও লৈছিল । কেৱল এয়াই নহয়, তেওঁ কৰ্কট ৰোগৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা এটা গোটতো যোগদান কৰিছিল । সফলতাৰে কৰ্কট ৰোগ অতিক্ৰম কৰা লোকসকলক সাক্ষাৎ কৰি, কাউন্সেলিংৰ সহায়ত চিকিৎসকৰ নিৰ্দেশনা মানি চলি তেওঁ চিকিৎসাৰ প্ৰতিও এক ইতিবাচক মনোভাৱ গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু আজি তেওঁ স্তন কেঞ্চাৰৰ পৰা সম্পূৰ্ণ মুক্ত হৈছে ।
ডেৰাডুনৰ সুৰেখা ভাণ্ডাৰীৰ কৰ্কট ৰোগৰ সৈতে যুঁজখন অধিক কঠিন আছিল । ৪৫ বছৰ বয়সত তেওঁ জেনেটিক স্তন কেন্সাৰৰ বলি হৈছিল । তেওঁ কয় যে, তেওঁৰ ব্যস্ততা আৰু ইফালে সিফালে দৌৰাৰ বাবে সমস্যা আৰু বিভিন্ন লক্ষণবোৰ বুজিব পৰা নাছিল । তেওঁ যেতিয়া বেছি অসুবিধা অনুভৱ কৰিছিল, তেতিয়া তাই কাৰোবাক সুধি নিজাববীয়াকৈ ঔষধ খাইছিল । কিন্তু যেতিয়া তাইৰ প্ৰচুৰ পৰিমাণে তেজ ওলাবলৈ ধৰিলে, তাইৰ প্ৰতিদিনে জ্বৰ হ’বলৈ ধৰিলে, শৰীৰত বহুত দুৰ্বলতা আৰু ভাগৰ আৰু ফুলা দেখা গ’ল, তাৰ পিছত তাই স্ত্ৰীৰোগ বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শ ল’লে । তেওঁৰ লক্ষণসমূহ জানি চিকিৎসকে তেওঁক অন্যান্য পৰীক্ষাৰ লগতে মেম’গ্ৰাফীও কৰিবলৈ ক’লে । য’ত দ্বিতীয় পৰ্যায়ত তাইৰ স্তন কেন্সাৰ হোৱাটো নিশ্চিত কৰা হৈছিল ।
যিহেতু কেন্সাৰ কোষবোৰ বিয়পিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল, সেয়েহে চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকে কিছু অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। যিহেতু তাইৰ কেন্সাৰক জেনেটিক কেঞ্চাৰ হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হৈছিল, সতৰ্কতামূলক ব্যৱস্থা হিচাপে, তাইৰ আক্ৰান্ত স্তনৰ লগতে আনটো স্তনটোও অস্ত্ৰোপচাৰৰ দ্বাৰা আঁতৰাই পেলোৱা হৈছিল ।
কিন্তু তেওঁ কয় যে, ইমান সময় তেওঁ আশা হেৰুৱাই পেলোৱা নাছিল । যদিও তেওঁ এতিয়াও কিছুমান ঔষধৰ লগতে ডায়েট আৰু অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাবোৰৰ ক্ষেত্ৰত অধিক সাৱধান হ’ব লাগিব, কিন্তু এই মুহূৰ্তত তাই সুস্থ জীৱন যাপন কৰি আছে। আৰু লগতে কাৰ্যসূচী আৰু অভিযানৰ জৰিয়তে স্তন কেঞ্চাৰৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰাৰ চেষ্টা কৰা ।
নিয়মীয়া পৰীক্ষাৰ প্ৰয়োজন
উত্তৰাখণ্ডৰ এগৰাকী স্ত্ৰীৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ বিজয়লক্ষ্মীয়ে কয় যে তেওঁলোক গৃহিণী হওক বা কৰ্মৰত হওক, বেছিভাগ মহিলাই নিজৰ স্বাস্থ্য আৰু যত্নৰ বিশেষ যত্ন লোৱা নাই । চৰ্দি, কেৱল জ্বৰেই নহয়, ঋতুস্ৰাৱ, সংক্ৰমণ, পেটৰ বিষ বা হৰম’নৰ লগত জড়িত যিকোনো সমস্যাক এনেদৰে আওকাণ কৰে যেন সেই সমস্যাবোৰ নিজাববীয়াকৈ ভাল হ’ব ।
তেওঁ কয় যে, তাইৰ ওচৰলৈ পৰীক্ষা আৰু চিকিৎসাৰ বাবে অহা বেছিভাগ আদবয়সীয়া মহিলাই তেওঁক চাবলৈ আহে যেতিয়ালৈকে তেওঁৰ সমস্যাবোৰে বহুত আমনি কৰিবলৈ আৰম্ভ নকৰে । এনে অৱস্থাত এনে অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় য’ত মহিলাগৰাকীক প্ৰথমে তেওঁৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি সচেতন হ’বলৈ শিকোৱা হয় ।
তেওঁ কয় যে, তেওঁৰ ওচৰলৈ অহা প্ৰতিগৰাকী মহিলাক নিয়মীয়া ব্যৱধানত বা বছৰত এবাৰ সম্পূৰ্ণ শৰীৰ পৰীক্ষা কৰাৰ লগতে মেম’গ্ৰাফী আৰু পেপ স্মিয়ৰ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে ।
তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে যে, স্তন কেঞ্চাৰৰ চিকিৎসা আৰু আৰোগ্যই ভুক্তভোগীৰ মানসিক অৱস্থাতো প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, গতিকে চিকিৎসক বা চিকিৎসা পৰামৰ্শদাতাৰ পৰামৰ্শই চিকিৎসাৰ সময়ত তেওঁলোকৰ মানসিক চাপ হ্ৰাস কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত ভুক্তভোগীয়ে ৰোগৰ পৰা সুস্থ হৈ উঠিব পাৰে আৰু জটিল পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব পাৰে ।
লগতে পঢ়ক: World trauma day : সঘনাই দেখিবলৈ তথা শুনিবলৈ পোৱা নিত্য নতুন বেমাৰে বৃদ্ধি কৰিছে মানসিক চাপ