ভাৰতৰ মহান অভিযন্তা, ভাৰতৰত্ন সন্মানেৰে বিভুষিত ছাৰ মোক্ষগুন্দম বিশ্বেশ্বৰায়ৰ জন্ম দিৱসত প্ৰত্যেক বছৰৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰৰ দিনটো ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযন্তা দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰা হয়(Engineers day) । কিন্তু বিশ্ব অভিযন্তা দিৱস আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত প্ৰতি বছৰে ৪ মাৰ্চত UNESCOৰ উদ্যোগত পালন কৰা হয়(UNESCO World Engineers Day) ।
আমাৰ পৃথিৱীকখনক প্ৰযুক্তিগতভাৱে উন্নত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অভিযন্তাসকলে তেওঁলোকৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰাৰ বাবে ধন্যবাদ জনাই বিশ্বজুৰি এই দিৱস পালন কৰা হয় (World Engineers Day)। অতি কম সম্পদ থকাৰ পিছতো দক্ষিণ ভাৰতত মথাউৰি নিৰ্মাণ, জলসিঞ্চন আৰু পানী যোগানৰ ক্ষেত্ৰত মহান অভিযন্তা ছাৰ এম বিশ্বেশ্বৰাৰ অৱদান অতুলনীয় আছিল । বিশ্বেশ্বৰায়ে মহীশূৰৰ কৃষ্ণ ৰাজসাগৰ মথাউৰি নিৰ্মাণ কৰিছিল, যাৰ ফলত মহীশূৰ আৰু মাণ্ডিয়া জিলাৰ গতিপথ সলনি হৈছিল ।
ৱাদিয়াৰ বংশৰ(Wadiyar dynasty) দিনত কাবেৰী নৈৰ ওপৰত মথাউৰি নিৰ্মাণৰ সময়ত দেশত চিমেণ্ট উৎপাদন হোৱা নাছিল । ইয়াৰ বাবে অভিযন্তাসকলে মৰ্টাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল যিটো চিমেণ্টতকৈও শক্তিশালী আছিল । ছাৰ এম ভি (Sir M V Birth Anniversary) নামেৰে জনপ্ৰিয় বিশ্বেশ্বৰয়াৰ জীৱনৰ অন্যতম প্ৰধান সাফল্য এই মথাউৰি নিৰ্মাণ । ১৯১২ চনত বিশ্বেশ্বৰায়ক মহীশূৰৰ মহাৰাজে তেওঁৰ দীৱান বা মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে নিযুক্তি দিয়ে । ১৯৬২ চনত তেওঁৰ মৃত্যু হয় ।
ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযন্তা দিৱস(National Engineers Day and World Engineers Day): বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ অভিযন্তাসকলৰ কৃতিত্বক লৈ গৌৰৱ কৰিবলৈ এই দিৱস পালন কৰা হয় (Sir M Visvesvaraya Birth Anniversary) । দেশ তথা বিশ্বৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰগতি আৰু উন্নয়নত অভিযন্তাসকলৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল অতুলনীয় । বিগত সাফল্যৰ শলাগ লোৱাৰ বাবে আৰু বৰ্তমানৰ অভিযান্ত্ৰিক ধাৰাসমূহৰ প্ৰশংসাৰ বাবে এই গুৰুত্বপূৰ্ণ দিনটো উদযাপন কৰা হয় । এই দিনটোৱে আমাৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো খোজতে আধুনিক অভিযান্ত্ৰিক জগত আৰু অভিযন্তাসকলৰ গুৰুত্ব দেখুৱাইছে । তদুপৰি, অভিযন্তা দিৱসে আমাৰ জীৱনক সহজ, সহজ আৰু সুন্দৰ কৰি তোলা কঠিন অভিযান্ত্ৰিক নীতিৰ উপযোগিতা বুজিবলৈ সহায় কৰিবলৈ এক শক্তিশালী বাৰ্তা কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে ।
মোক্ষগুন্দম বিশ্বেশ্বৰায় আৰু তেওঁৰ অৱদান:
বিশিষ্ট অভিযন্তা মোক্ষগুন্দম বিশ্বেশ্বৰয়াৰ অৱদানক স্মৰণ কৰি সমগ্ৰ দেশতে প্ৰতিবছৰে ১৫ ছেপ্টেম্বৰৰ দিনটোত ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযন্তা দিৱস পালন কৰা হয় । এম বিশ্বেশ্বৰয়াৰ জন্ম হৈছিল ১৮৬১ চনৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰত কৰ্ণাটকৰ চিকবল্লপুৰ জিলাৰ মুদ্দানেহল্লী গাঁৱত । দেশৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক বঁটা লাভ কৰা তথা ভাৰতৰত্ন ছাৰ এম বিশ্বেশ্বৰায়ে (Bharat Ratna Sir M Visvesvaraya)মাদ্ৰাজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা কলা স্নাতক (বি এ) আৰু পুনেৰ বিজ্ঞান মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিং শিক্ষাগ্ৰহণ কৰিছিল ৷
পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ পুনেৰ ওচৰৰ খাদকৱাছলা জলাশয়ত পেটেণ্ট কৰি জলসিঞ্চন ব্যৱস্থা স্থাপন কৰে । খাদ্য যোগান আৰু মজুতকৰণৰ স্তৰ সৰ্বোচ্চ পৰ্যায়লৈ উন্নীত কৰাৰ লক্ষ্য আছিল । গ্ৱালিয়ৰৰ তিঘৰা বান্ধ আৰু মহীশূৰৰ (বৰ্তমান মাইছুৰু) কৃষ্ণৰাজ সাগৰ (কে আৰ এছ) বান্ধতো স্থাপন কৰা হৈছিল ৷
১৯১৫ চনত ৰজা পঞ্চম জৰ্জে ব্ৰিটিছ ভাৰতীয় সাম্ৰাজ্যৰ সেনাধ্যক্ষ হিচাপে তেওঁক নাইট উপাধি প্ৰদান কৰা হৈছিল । তেওঁ স্বয়ংক্ৰিয় পানীৰ গেট নিৰ্মাণ কৰিছিল যিবোৰ পিছলৈ তিঘৰা বান্ধ (মধ্যপ্ৰদেশ) আৰু কে আৰ এছ বান্ধ (কৰ্ণাটক)তো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল । এই পেটেণ্টেড ডিজাইনৰ বাবে তেওঁ ৰয়েল্টিৰ ৰূপত এক বৃহৎ আয় লাভ কৰাৰ কথা আছিল, কিন্তু তেওঁ ইয়াক অস্বীকাৰ কৰিছিল যাতে চৰকাৰে এই ধন অধিক উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে ।
হায়দৰাবাদত বিশ্বেশ্বৰায়ে বান সুৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ ডিজাইন কৰিছিল, যাৰ ফলত তেওঁ বহু খ্যাতি অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল । ১৯০৮ চনত তেওঁক মহীশূৰৰ দেৱান (প্ৰধানমন্ত্ৰী পদ) গ্ৰহণ কৰি সকলো উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পৰ সম্পূৰ্ণ দায়িত্ব দিয়া হয় । তেওঁৰ কাৰ্যকালত মহীশূৰত কৃষি, জলসিঞ্চন, ঔদ্যোগীকৰণ, শিক্ষা, বেংকিং আৰু বাণিজ্য ক্ষেত্রত বৃহৎ পৰিৱর্তন ঘটে । স্বাধীনতাৰ পাছত ১৯৫৫ চনত তেওঁ ভাৰত ৰত্ন বঁটা লাভ কৰে । তেওঁ লণ্ডন ইনষ্টিটিউচন অৱ চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰৰো এগৰাকী সদস্য আছিল । ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ ভাৰতীয় বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান (IISc) বঙাইগাঁওৰ পৰা ফেল’শ্বিপ প্ৰদান কৰা হৈছিল । ১৯৬২ চনত বিশিষ্ট অভিযন্তা মোক্ষগুন্দম বিশ্বেশ্বৰনাথে ইহলীলা সম্বৰণ কৰে ।
লগতে পঢ়ক: ক'ভিড সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধৰ বাবে ভাৰতীয় গৱেষকে প্ৰস্তুত কৰিলে Antiviral Therapy