ইন্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, 30 ডিচেম্বৰ : উগ্ৰ সোঁপন্থী জনপ্ৰিয় নেতা জেভিয়াৰ মিলেইয়ে আৰ্জেণ্টিনাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰাৰ পিছত বহু প্ৰত্যাশিত এক পৰিঘটনাত দক্ষিণ আমেৰিকাৰ দেশখনে ব্ৰিকছ (BRICS) (ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত, চীন, দক্ষিণ আফ্ৰিকা) সংগঠনৰ পৰা আঁতৰি আহিছে ৷ চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে সদস্যপদ প্ৰদান কৰা হৈছিল দেশখনক ৷
এই বছৰ দক্ষিণ আফ্ৰিকাত অনুষ্ঠিত হোৱা বাৰ্ষিক শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সময়ত ব্ৰিকছৰ সদস্যপদ লাভ কৰা ছখন দেশৰ ভিতৰত আৰ্জেণ্টিনা অন্যতম, বাকী দেশসমূহ হ’ল ইজিপ্ত, ইথিওপিয়া, ইৰাণ, চৌদি আৰব আৰু সংযুক্ত আৰব আমিৰশ্বাহী ৷ এই ছয়খন দেশৰ সদস্যপদ 2024 চনৰ 1 জানুৱাৰীৰ পৰা কাৰ্যকৰী হোৱাৰ কথা আছিল ৷ 2009 চনত ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত আৰু চীনক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি স্থাপিত হোৱা ব্ৰিকছ ব্লকে পিছলৈ 2010 চনত দক্ষিণ আফ্ৰিকাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰে ৷
2023 চনৰ আগষ্ট মাহত দক্ষিণ আফ্ৰিকাত অনুষ্ঠিত হোৱা 15 সংখ্যক বাৰ্ষিক সন্মিলনৰ পূৰ্বে 40 খনতকৈও অধিক ৰাষ্ট্ৰই ব্ৰিকছত যোগদানৰ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু 23 খন দেশে আনুষ্ঠানিকভাৱে আবেদন দাখিল কৰিছিল ৷ ইয়াত 6 অনুমোদিত সদস্য আছিল, য’ত আৰ্জেণ্টিনাও অন্তৰ্ভুক্ত আছিল ৷
ব্ৰিকছ কি আৰু ইয়াৰ কাৰ্যসূচী কি ?
ব্ৰিকছে বিশ্বৰ পাঁচখন বৃহৎ উন্নয়নশীল দেশক একত্ৰিত কৰে, যিয়ে বিশ্বৰ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় 41 শতাংশ, বিশ্বৰ জিডিপিৰ প্ৰায় 24 শতাংশ আৰু বিশ্ব বাণিজ্যৰ প্ৰায় 16 শতাংশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে ৷ 2001 চনত গোল্ডমেন চেক্সে তেওঁলোকৰ গ্ল’বেল ইকনমিক্স পেপাৰ “দ্য ৱৰ্ল্ড নিডছ বেটাৰ ইকনমিক ব্ৰিকছ”ত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ব্ৰিক সংক্ষিপ্ত ৰূপটো ব্যৱহাৰ কৰিছিল আৰু ইয়াৰ অৰ্থনীতি বিশ্লেষণৰ ভিত্তি আছিল যে ব্যক্তিগতভাৱে আৰু সামূহিকভাৱে বহুত বেছি অৰ্থনৈতিক স্থান দখল কৰিব আৰু অহা ৫০ বছৰত বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ অৰ্থনীতিসমূহৰ ভিতৰত থাকিব ৷
এক আনুষ্ঠানিক গোট হিচাপে, 2006 চনত জি-8 আউটৰিচ সন্মিলনৰ মাৰ্জিনত ছেইণ্ট পিটাৰ্ছবাৰ্গত ৰাছিয়া, ভাৰত আৰু চীনৰ নেতাসকলৰ বৈঠকৰ পিছত ব্ৰিক আৰম্ভ হৈছিল ৷ 2006 চনত নিউয়ৰ্কত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাৰ বৈঠকৰ মাৰ্জিনত ব্ৰিক বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ প্ৰথম বৈঠকত এই গোটটো আনুষ্ঠানিক কৰা হৈছিল ৷ প্ৰথম ব্ৰিক সন্মিলন 2009 চনত ৰাছিয়াৰ য়েকাতেৰিনবাৰ্গত অনুষ্ঠিত হৈছিল ৷ 2010 চনত নিউয়ৰ্কত অনুষ্ঠিত ব্ৰিক বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ বৈঠকত দক্ষিণ আফ্ৰিকাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি ব্ৰিকক ব্ৰিকছলৈ সম্প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ সন্মত হৈছিল ৷
ব্ৰিকছ ব্লকটো প্ৰথমে বিনিয়োগৰ সুযোগক উজ্জ্বল কৰি তুলিবলৈ চিনাক্ত কৰা হৈছিল আৰু ই কোনো আনুষ্ঠানিক আন্তঃচৰকাৰী সংস্থা নাছিল ৷ 2009 চনৰ পৰা সদস্য দেশসমূহে ক্ৰমান্বয়ে অধিক সংহত ভূ-ৰাজনৈতিক গোটত গঠন হৈছে, ইয়াৰ চৰকাৰসমূহে বছৰি আনুষ্ঠানিক শীৰ্ষ সন্মিলনত বৈঠকত মিলিত হয় আৰু বহুপক্ষীয় নীতিৰ সমন্বয় সাধন কৰে ৷ ব্ৰিকছৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক মূলতঃ অহস্তক্ষেপ, সমতা আৰু পাৰস্পৰিক লাভৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি পৰিচালিত হয় ৷
ব্ৰিকছ ৰাষ্ট্ৰসমূহক আগশাৰীৰ উন্নত অৰ্থনীতিৰ জি-7 ব্লকৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূ-ৰাজনৈতিক প্ৰতিদ্বন্দী হিচাপে গণ্য কৰা হয়, যি নতুন উন্নয়ন বেংক, ব্ৰিকছ কণ্টিজেণ্ট ৰিজাৰ্ভ এৰেঞ্জমেণ্ট, ব্ৰিকছ পৰিশোধ প্ৰণালী, ব্ৰিকছ যুটীয়া পৰিসাংখ্যিক প্ৰকাশন আৰু ব্ৰিকছ বাস্কেট সংৰক্ষিত মুদ্ৰাৰ দৰে প্ৰতিযোগিতামূলক পদক্ষেপ ৰূপায়ণ কৰে ৷
ব্ৰিকছৰ সদস্যপদ সম্প্ৰসাৰণৰ আঁৰৰ কাৰণ কি ?
2022 চনৰ পৰা, গোটটোৱে সদস্যপদ সম্প্ৰসাৰণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে, কেইবাখনো উন্নয়নশীল দেশে যোগদান কৰিবলৈ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে ৷ শেহতীয়া সম্প্ৰসাৰণৰ লক্ষ্যক এক বহুমেৰু বিশ্ব শৃংখলা গঢ়ি তোলাৰ পৰিকল্পনাৰ অংশ হিচাপে গণ্য কৰা হয় যি এতিয়ালৈকে গোলকীয় দক্ষিণৰ নিয়ন্ত্ৰিত কণ্ঠস্বৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে আৰু তেওঁলোকক বিশ্ব কাৰ্যসূচীৰ কেন্দ্ৰলৈ লৈ আহে ৷
2023 চনৰ আগষ্ট মাহত 15 সংখ্যক ব্ৰিকছ সন্মিলনত দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি চাইৰিল ৰামাফোছাই ঘোষণা কৰিছিল যে ছখন উদীয়মান বজাৰ গোটৰ দেশ (আৰ্জেণ্টিনা, ইজিপ্ত, ইথিওপিয়া, ইৰাণ, চৌদি আৰব, আৰু সংযুক্ত আৰব আমিৰশ্বাহী)ক এই ব্লকত যোগদান কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছে। 2024 চনৰ 1 জানুৱাৰীৰ পৰা সম্পূৰ্ণ সদস্যপদ কাৰ্যকৰী হোৱাৰ কথা ৷
অৱশ্যে, 2023 চনৰ নৱেম্বৰত আৰ্জেণ্টিনাৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ ফলত দেশখনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জেভিয়েৰ মিলি হয়, যি দেশখনৰ সদস্যপদৰ আবেদন প্ৰত্যাহাৰ কৰিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ আছিল ৷ 2023 চনৰ 30 নৱেম্বৰত আৰ্জেণ্টিনাৰ আগন্তুক বৈদেশিক মন্ত্ৰী ডায়েনা মণ্ডিনোৱে নিশ্চিত কৰে যে আৰ্জেণ্টিনাই ব্ৰিকছত যোগদান নকৰে ৷ 2023 চনৰ 29 ডিচেম্বৰত আৰ্জেণ্টিনা চৰকাৰে আবেদন প্ৰক্ৰিয়া আনুষ্ঠানিকভাৱে প্ৰত্যাহাৰ কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰিবলৈ সকলো ব্ৰিকছ নেতালৈ এখন পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰে ৷
আৰ্জেণ্টিনা কিয় ব্ৰিকছৰ পৰা আঁতৰি আহিল ?
ৰাষ্ট্ৰপতি মিলেইৰ পূৰ্বৰ প্ৰাক্তন কেন্দ্ৰীয় বাওঁপন্থী ৰাষ্ট্ৰপতি আলবাৰ্টো ফাৰ্নাণ্ডেজে নতুন বজাৰত উপনীত হোৱাৰ সুযোগ হিচাপে ব্ৰিকছত যোগদান কৰাটো সমৰ্থন কৰিছিল ৷ কিন্তু, নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰৰ আৰম্ভণিৰে পৰাই মিলেইয়ে কৈছিল যে তেওঁ আৰ্জেণ্টিনাৰ ব্ৰিকছৰ সদস্যপদৰ বিৰোধিতা কৰিব ৷ মিলেই হৈছে উগ্ৰ সোঁপন্থী লিবাৰেৰিয়ান পাৰ্টিৰ নেতা ৷
2010 চনৰ সময়ছোৱাত মিলেইয়ে আৰ্জেণ্টিনাৰ টেলিভিছন অনুষ্ঠানত বিকশিত হোৱা বিতৰ্কত উল্লেখযোগ্য কুখ্যাতি আৰু ৰাজহুৱা প্ৰকাশ লাভ কৰিছিল, যাৰ বৈশিষ্ট্য আছিল তেওঁৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলক অপমান কৰা, অশুভ ভাষা আৰু তেওঁৰ আদৰ্শ আৰু বিশ্বাস প্ৰকাশ আৰু বিতৰ্ক কৰাৰ সময়ত আক্ৰমণাত্মক বাক্যবাণ ৷ তেওঁক বিতৰ্কিত, কেন্দ্ৰীয় আৰু অতি ৰক্ষণশীল অৰ্থনীতিবিদ বুলি অভিহিত কৰা হৈছে ৷
মিলেই তেওঁৰ লিবাৰেটেৰিয়ান পাৰ্টি আৰু আন কিছুমান সোঁপন্থী দলৰে গঠিত লা লিবাৰটাড আভাঞ্জা (লিবাৰ্টি এডভান্সেছ) মিত্ৰজোঁটৰ নেতা ৷ লা লিবাৰটাড আভাঞ্জাই আৰ্জেণ্টিনা ৰাষ্ট্ৰখনৰ আকাৰ আৰু পৰিসৰ হ্ৰাস কৰাৰ পোষকতা কৰে, যুক্তি আগবঢ়ায় যে ইয়াৰ বৰ্তমানৰ পৰিসৰ আৰু নিয়ন্ত্ৰণ, অৰ্থনৈতিক দক্ষতা আৰু ব্যক্তিগত সমৃদ্ধিৰ বাবে ক্ষতিকাৰক ৷ দলটোৱে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰাথমিক ভূমিকা হ’ব লাগে জীৱন, স্বাধীনতা, সম্পত্তিকে ধৰি মৌলিক অধিকাৰসমূহ সুৰক্ষিত কৰা ৷
মিলেইক “পাগল” বুলি উপনাম দিয়া হৈছে আৰু তেওঁক প্ৰায়ে মাৰ্ভেলৰ চৰিত্ৰ উলভাৰিন আৰু আমেৰিকাৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পৰ সৈতে তুলনা কৰা হয় ৷ দৰাচলতে ট্ৰাম্পে মিলেইক অভিনন্দন জনাই কয় যে তেওঁ “আৰ্জেণ্টিনাক পুনৰ মহান কৰি তুলিব” ৷ তিনি সংখ্যাৰ মুদ্ৰাস্ফীতি আৰু দৰিদ্ৰতাৰ মাত্ৰা বৃদ্ধিৰ ফলত ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা আৰু মন্দাৱস্থাৰ সন্মুখীন হোৱা অৰ্থনীতি ঠিক কৰাৰ আমূল দৃষ্টিভংগীৰ আধাৰত মিলেইয়ে নিৰ্বাচনত জয়লাভ কৰে ৷
নিৰ্বাচিত হোৱাৰ পিছৰে পৰা মিলেইয়ে আৰ্জেণ্টিনাৰ সংবাদ মাধ্যমৰ সৈতে হোৱা সাক্ষাৎকাৰত বাণিজ্য আৰু বৈদেশিক নীতিৰ ক্ষেত্ৰত নিজৰ তিনিটা দিশৰ দৃষ্টিভংগীক ধাৰাবাহিকভাৱে গুৰুত্ব আৰোপ কৰি আহিছে ৷ তেওঁ নিজকে মূলতঃ “আমেৰিকা, ইজৰাইল আৰু পশ্চিমৰ মিত্ৰ” হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰে ৷ ইয়াৰ উপৰিও তেওঁৰ দৰ্শনৰ এটা মূল দিশ হ’ল একনায়কত্ববাদ, কমিউনিষ্ট বা শান্তি আৰু গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধক অগ্ৰাধিকাৰ নিদিয়াসকলৰ সৈতে সংযোগৰ সমৰ্থন বা লালন-পালনৰ পৰা বিৰত থকা ৷
শেষত মিলেই ব্যৱসায়ীসকলে নিজৰ পছন্দৰ যিকোনো অংশীদাৰৰ সৈতে বাণিজ্যত লিপ্ত হোৱাৰ স্বাধীনতাক দৃঢ়তাৰে কয় ৷ ব্ৰিকছে জি-৭ৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বী হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ লগে লগে মূলতঃ আমেৰিকা আৰু পশ্চিমৰ অন্যান্য প্ৰধান উন্নত ৰাষ্ট্ৰসমূহক সামৰি লোৱা হৈছিল, মিলেইৰ সিদ্ধান্ত কেৱল আশা কৰা হৈছিল ৷
ব্ৰিকছৰ পৰা আৰ্জেণ্টিনা প্ৰত্যাহাৰৰ অৰ্থ ভাৰতৰ বাবে কি? গ্ল’বেল চাউথৰ অংশীদাৰৰ সমৰ্থন হেৰুৱাব ভাৰতে ৷ চলিত বৰ্ষৰ নৱেম্বৰ মাহত সমাপ্ত হোৱা জি-20 ৰাষ্ট্ৰপতিত্বৰ সময়ছোৱাত নতুন দিল্লীয়ে নিজকে গ্ল’বেল চাউথৰ কণ্ঠ হিচাপে প্ৰক্ষেপ কৰি আহিছে ৷
লগতে পঢ়ক : প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীক ৰাছিয়া ভ্ৰমণৰ আহ্বান ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনৰ
