ETV Bharat / bharat

Central Vista Project : চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ পুনৰ্বিকাশ পৰিকল্পনা কি ?

author img

By

Published : May 28, 2023, 12:08 PM IST

চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা প্ৰকল্পৰ মাষ্টাৰ প্লেনত অন্তৰ্ভুক্ত আছে লেজিচলেটিভ এনক্লেভ (Master Plan of Central Vista project) । ইয়াৰ ভিতৰত আছে পুৰণি আৰু নতুন সংসদ ভৱন, সংশ্লিষ্ট ভৱন, সংসদ পুথিভঁৰাল আৰু সাংসদসকলৰ চেম্বাৰ ।

Central Vista Project
Central Vista Project

নিউজ ডেস্ক, ২৮ মে' : দেওবাৰে দেশৰ ৰাজনৈতিক ইতিহাসত ৰচিত হ'ল এক নতুন অধ্যায়ৰ পৃষ্ঠা । স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰত এইবাৰ যেন দেশ সম্পূৰ্ণভাৱে মুক্ত হ'ব ব্ৰিটিছৰাজৰ পৰা । কিয়নো দেওবাৰে ৰাষ্ট্ৰই লাভ কৰিব সম্পূৰ্ণ ভাৰতীয় স্থপতি, ভাৰতীয় দৰ্শন, ভাৰতীয় কলা-সংস্কৃতি আৰু ভাৰতীয় চিন্তা-চেতনাৰে প্ৰতিষ্ঠিত দেশ পৰিচালনাৰ কেন্দ্ৰীয় গৃহ-সংসদ ভৱন । ইতিমধ্যে দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে দেশবাসীৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰিছে এই নতুন সংসদ ভৱন (PM Modi inaugurated new parliament) । যাক কোৱা হয় চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা প্ৰকল্প (Central Vista Project) ।

দিল্লীত অৱস্থিত চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা ৩.২ কিলোমিটাৰজুৰি বিস্তৃত । ইয়াত আছে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন, সংসদ ভৱন, নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লক, ইণ্ডিয়া গে'ট আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভকে ধৰি বিভিন্ন বিশিষ্ট আন্তঃগাঁথনি । এই আইকনিক ভৱনবোৰ ১৯৩১ চনৰ পূৰ্বে নতুন ৰাজধানী উদ্বোধন কৰাৰ সময়ত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । এতিয়া এই চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ পুনৰ্নিমাণ কৰা হৈছে ।

মূলত জ্যামিতিক সূত্ৰ, চমৎকাৰপূৰ্ণ সমতা ৰক্ষা আৰু এক অতি সতৰ্কতাৰে পৰিকল্পিত সুশোভিত প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত অধিক গুৰুত্ব দি প্ৰস্তুত কৰা চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা বিকাশ বা পুনৰ্বিকাশ মাষ্টাৰ প্লেনৰ লক্ষ্য হৈছে বৰ্তমানৰ ভৱন আৰু স্থানবোৰৰ ঐতিহ্যক সন্মান জনোৱাৰ লগতে মূল ক্ৰম আৰু সমতা বৰ্তাই ৰখা । প্ৰস্তাৱিত মাষ্টাৰ প্লেনত পুৰণি আৰু নতুন সংসদ ভৱন, সংশ্লিষ্ট ভৱন, সংসদ পুথিভঁৰাল আৰু সাংসদসকলৰ চেম্বাৰ সামৰি এক লেজিছলেটিভ এনক্লেভ (Legislative Enclave) সৃষ্টিৰ কল্পনা কৰা হৈছে ।

কৰ্তব্য পথ (Kartavya Path)

পূৰ্বতে ৰাজপথ বুলি পৰিচিত কৰ্তব্য পথ হৈছে ব্ৰিটিছৰাজৰ প্ৰতীক ভাইচৰয় হাউছলৈ যোৱা এক সুশোভিত পথ । ৱাশ্বিংটনৰ নেচনেল মল আৰু পেৰিছৰ এভিনিউ ডি চেম্পছ-ইলিচিছৰ অনুপ্ৰেৰণাত নিৰ্মিত পথটোৰ দৈৰ্ঘ হৈছে ৩ কিলোমিটাৰ । ইয়াৰ দাঁতিত আছে শাৰী শাৰী গছ আৰু লন, আনুষ্ঠানিক বাগিচা আৰু পানীৰ চেনেল । লে'আউটটোত নগৰ পৰিকল্পনাৰ নীতি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । য'ত ৰাইচিনা পাহাৰৰ পৰা যমুনা নদীলৈকে এক শক্তিশালী অক্ষ, বিশেষ কেন্দ্ৰস্থল, কৌশলগত নোড আৰু এক নিৰ্দিষ্ট সমাপ্তি পইণ্ট আছে ।

উল্লেখ্য, ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছত এই পথটোৰ নাম সলনি কৰি কিংছ ৱে'ৰ পৰা ৰাজপথ কৰা হৈছিল । আৰু এতিয়া ইয়াক কৰ্তব্য পথ নামেৰে নতুনকৈ নামাকৰণ কৰা হৈছে । আনহাতে, স্বাধীনতাৰ পিছত কুইন্স ৱে' হৈ পৰে জনপথ । লগতে ভাইচৰয়ৰ সদন ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনলৈ ৰূপান্তৰিত হয় আৰু সৰ্বভাৰতীয় যুদ্ধ স্মাৰক (All India War Memorial) ভাৰতীয় গণৰাজ্যৰ সকলো প্ৰতিষ্ঠিত প্ৰতীক ইণ্ডিয়া গে'টত পৰিণত হয় ।

স্বাধীনতাৰ পিছত কৰ্তব্য পথৰ সংস্কাৰ কৰা হৈছিল । ক্ৰমবৰ্ধিত যান-বাহনৰ বাবে উত্তৰ-দক্ষিণ সংযোগ উন্নত কৰাৰ বাবে ৰফি আহমেদ কিদৱাই মাৰ্গ নামৰ এটা ক্ৰছ ষ্ট্ৰীট সংযোগ কৰা হৈছিল । ১৯৮-ৰ দশকত শাৰী শাৰী গছ ৰোপণ কৰি ইয়াৰ দৃশ্য সলনি কৰা হৈছিল । যাৰ প্ৰভাৱ পানীৰ চেনেল আৰু মূল ডিজাইনৰ আনুষ্ঠানিক বাগিচাবোৰত পৰিছিল ।

তথাপিতো কৰ্তব্য পথে ইয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় চৰিত্ৰ বজাই ৰাখি গুৰুত্বপূৰ্ণ কামবোৰ সমাধা কৰি আহিছে । এই কৰ্তব্য পথ হৈছে বাৰ্ষিক গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ কুচকাৱাজ, ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু ৰাজহুৱা অনুষ্ঠান, নাগৰিকৰ বাবে বাগিচা পৰ্যটকসকলক আকৰ্ষিত কৰা অন্যতম স্থান ।

উমৈহতীয়া সচিবালয় (Common Secretariat)

বৰ্তমান চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাত ৩৯ টা মন্ত্ৰালয় আছে । আনহাতে, প্ৰায় ১২ টা মন্ত্ৰালয়ৰ কাৰ্যালয় ভিষ্টাৰ বাহিৰত অৱস্থিত । সমন্বয়, সহযোগিতা আৰু সম্প্ৰীতি বৃদ্ধিৰ বাবে ৫১ টা মন্ত্ৰালয়ৰ আটাইকেইটাকে একেটা স্থানত একত্ৰিত কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে । প্ৰস্তাৱিত কাৰ্যালয়ৰ স্থানবোৰ আধুনিক প্ৰযুক্তিগত বৈশিষ্ট্য, পৰ্যাপ্ত স্থান আৰু সুবিধাৰে সজ্জিত ।

চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাত থকা ভৱনবোৰৰ পৰিৱৰ্তন কৰি সমসাময়িক কাৰ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি স্থাপন কৰা হ'ব । ইয়াত প্ৰায় ৫৪,০০০ কৰ্মচাৰীয়ে একেলগে কাম কৰিব । যাতে ই মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰয়োজনীয়তা দুয়োটাকে পূৰণ কৰিব পাৰে ।

নিৰৱচ্ছিন্ন সংযোগৰ সুবিধাৰ বাবে এক স্বয়ংক্ৰিয় ভূগৰ্ভস্থ 'পিপ'ল মুভাৰ', অ'ভাৰগ্ৰাউণ্ড শ্বাটল আৰু খোজকঢ়া পথৰ সৈতে গঠিত এক বিস্তৃত নেটৱৰ্কে এই সকলোবোৰ কাৰ্যালয় সংযোগ কৰিব । বৰ্তমানৰ কেন্দ্ৰীয় সচিবালয় কাৰ্যালয় যেনে উদ্যোগ ভৱন, নিৰ্মাণ ভৱন, কৃষি ভৱন, শাস্ত্ৰী ভৱন, আইজিএনচিএ, ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়, উপৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱন আদিৰ পুনৰ্বিকাশে এই নতুন ভৱনসমূহৰ জন্ম দিব ।

এই আন্তঃগাঁথনিবোৰে বৰ্তমানৰ বিদ্যমান অট্টালিকাবোৰৰ স্থান দখল কৰিব । আনহাতে, ৰাজহুৱা স্থানত অতিৰিক্ত 2 হেক্টৰ সেউজভূমি অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব ।

এক্সিকিউটিভ এনক্লেভ (Executive Enclave )

প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ কাৰ্যালয় (PMO) ছাউথ ব্লকৰ পিছফালে অৱস্থিত ৩৬ আৰু ৩৮ নং প্লটৰ চৌহদৰ ভিতৰত এটা নতুন কাৰ্যালয়লৈ স্থানান্তৰিত হ'বলৈ সাজু হৈছে । এই পদক্ষেপৰ পূৰ্বে বৰ্তমানৰ সৰু ঘৰবোৰ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ নিৰাপত্তাৰ বাবে দায়বদ্ধ মনোনীত কৰ্তৃপক্ষৰ সহযোগত নতুন কাৰ্যালয়ৰ নিৰাপত্তা সুবিধাসমূহৰ নক্সা নিৰ্মাণ কৰা হ'ব ।

ইয়াৰ উপৰি কেবিনেট সচিবালয়, ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা পৰিষদ সচিবালয় (National Security Council Secretariat, NSCS) আৰু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ হায়দৰাবাদ হাউছৰ দৰে এক কনফাৰেন্সিং সুবিধাও পিএমঅ'ৰ ওচৰত অৱস্থিত হ'ব । সামূহিকভাৱে এই প্ৰতিষ্ঠানবোৰকে 'এক্সিকিউটিভ এনক্লেভ' বুলি কোৱা হয় ।

সৰু ঘৰবোৰৰ স্থানান্তৰ (Relocation of Hutments)

মূলত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত নিৰ্মাণ কৰা এই জুপুৰীসদৃশ ঘৰবোৰে সেনাৰ বাবে আস্তাবল আৰু বেৰেক হিচাপে কাম কৰিছিল । বৰ্তমান প্ৰতিৰক্ষা হাটমেণ্টবোৰে চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ প্ৰায় ৯০ একৰজুৰি জামনগৰ হাউছত এল আৰু এম ব্লক, এ আৰু বি ব্লক, প্লট নং ৩৬, ৩৮, যোধপুৰ হাউছ আৰু অন্যান্য মন্ত্ৰালয়ৰ ঘৰ দখল কৰিছে । এই ঘৰবোৰ চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ ভিতৰত বিভিন্ন কাৰ্যালয়ৰ বিকাশৰ বাবে নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

বৰ্তমান এই ঘৰবোৰত থকা কাৰ্যালয়বোৰ অধিক আধুনিক আৰু স্থায়ী অট্টালিকালৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । এই উদ্দেশ্যে কস্তুৰবা গান্ধী মাৰ্গ আৰু আফ্ৰিকা এভিনিউত দুটা প্ৰতিৰক্ষা কাৰ্যালয় কমপ্লেক্স নিৰ্মাণ কৰা হৈছে । যিয়ে বৰ্তমান প্ৰতিৰক্ষা হাটমেণ্টত কাম কৰা বিষয়াসকলক সুৰক্ষা আৰু কাৰ্যকৰী কাৰ্যালয় প্ৰদান কৰিব ।

বৰ্তমান এই ঘৰবোৰ দখল কৰি থকা সকলো প্ৰতিৰক্ষা কৰ্মী আৰু সুবিধাকে কেজি মাৰ্গ আৰু আফ্ৰিকা এভিনিউৰ নতুন অট্টালিকালৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ কাৰ্যালয়ৰ দ্বাৰা দখল কৰা ১০%-তকৈও কম ঘৰ অস্থায়ীভাৱে যোধপুৰ হাউছত উপলব্ধ স্থানলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । এক কথাত, এই কাৰ্যালয়বোৰ সেইবোৰৰ মূল মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ সৈতে নিজ নিজ চিচিএছ ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব ।

বৰ্তমান ৰক্ষা ভৱনত থকা ৫৪ টা এনডিচি চুইট, লগতে শ্ৰম শক্তি ভৱন আৰু পৰিবহণ ভৱনৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগসমূহক কেজি মাৰ্গৰ জিপিঅ'এ-২লৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব ।

ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় কলা কেন্দ্ৰ (Indira Gandhi National Centre for the Arts, IGNCA)

ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় কলা কেন্দ্ৰ (IGNCA) হৈছে এক প্ৰসিদ্ধ কলা কেন্দ্ৰ আৰু সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনৰ এক স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠান । ১৯৮৬ চনত বিল্ডিং কমপ্লেক্সৰ বাবে স্থপতিবিদ ৰাল্ফ লাৰ্ণাৰৰ ডিজাইন এটা আন্তৰ্জাতিক ডিজাইন প্ৰতিযোগিতাৰ ১৯০ টাৰ মাজৰ পৰা বাছনি কৰা হৈছিল । অৱশ্যে কেৱল পুথিভঁৰাল ভৱনটোহে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । যাৰ ফলত বাকী মাষ্টাৰ প্লেনটো অপ্ৰাসংগিক হৈ পৰিছিল ।

বৰ্তমান আইজিএনচিএৰ সকলো বিভাগ পুথিভঁৰাল ভৱনৰ ভিতৰত সংকুচিত হৈ আছে, যিটো মূলত তাৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হোৱা নাছিল । অপৰ্যাপ্ত স্থানবোৰে প্ৰযুক্তি সমৰ্থিত এলেকা, আৰ্কাইভেল কোঠা, গুদাম আৰু আৰামদায়ক কৰ্মক্ষেত্ৰকে ধৰি প্ৰতিটো বিভাগৰ বিভিন্ন প্ৰয়োজনীয়তাত বাধা দিয়ে । বৰ্তমানৰ ভৱনটোৱে বিগত বছৰবোৰত পানীৰ দ্বাৰা হোৱা ক্ষতি, সংযোজন আৰু পৰিৱৰ্তনৰ ফল ভুগি আছে । যাৰ বাবে আধুনিক আন্তঃগাঁথনি আৰু উন্নত সেৱা একত্ৰীকৰণৰ প্ৰয়োজন ।

নতুন সুবিধাটোত আধুনিক আৰু বহনক্ষম সুবিধা প্ৰদৰ্শন কৰা হ'ব । প্ৰতিষ্ঠানটোৰ লক্ষ্যক সমৰ্থন কৰা হ'ব আৰু ৰাজহুৱা সমাবেশ, প্ৰদৰ্শনী, সংগীতানুষ্ঠান, প্ৰশাসন আৰু শিক্ষা ৰখা হ'ব ।

ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় (The National Museum)

ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়টো বিশাল নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লকলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হ'ব, যাক দেশৰ সমৃদ্ধ ঐতিহ্য আৰু সফলতা প্ৰদৰ্শন কৰিবলৈ সমসাময়িক আৰু মনোমোহা প্ৰকাৰে ৰূপান্তৰিত কৰা হ'ব । ৰাইচিনা পাহাৰ জনসাধাৰণলৈ ঘূৰাই দিয়াৰ এই সাংকেতিক কাৰ্যই জনসাধাৰণক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি আমাৰ দূৰন্ত গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত আমাৰ দেশৰ আস্থাক সূচায়।

বৰ্তমান হাউছিং মুখ্য চৰকাৰী মন্ত্ৰালয়, নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লকবোৰৰ বৰ্তমানৰ কাৰ্যকলাপবোৰ নতুন উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰীয় সচিবালয় ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰাৰ পিছত বিশ্বমানৰ সুবিধাৰ হ'বলৈ পুনৰ নিৰ্মাণ কৰিব । ব্লকবোৰৰ মাজৰ কেন্দ্ৰীয় প্লাজাটোৱে স্থাপন, ৰাজহুৱা কাৰ্যকলাপ আৰু সাংস্কৃতিক অভিজ্ঞতাৰ বাবে এক স্থান প্ৰদান কৰিব । নাগৰিক আৰু পৰ্যটকসকলক কমপ্লেক্সৰ মহিমা, আনকি সংগ্ৰহালয়ৰ সময়ৰ বাহিৰত জড়িত হোৱাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিব ।

ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভ (The National Archives)

ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভ (NAI) হৈছে দক্ষিণ এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ আৰ্কাইভেল ৰিপোজিটৰী, যিয়ে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহ্যত অৰিহণা যোগোৱা অমূল্য নথিপত্ৰৰ এক বিশাল সংগ্ৰহ সংৰক্ষণ কৰি ৰাখিছে । আৰম্ভণিতে লুটিয়েনৰ দ্বাৰা ডিজাইন কৰা আৰু ১৯২৮ চনত সম্পূৰ্ণ হোৱা এটা ভৱনত এইবোৰ ৰখা হৈছিল । এই ঐতিহাসিক গাঁথনিটো সময়ৰ সৈতে সম্প্ৰসাৰণ আৰু পৰিৱৰ্তনৰ মাজেৰে গৈ আছে ।

অৱশ্যে বৰ্তমানৰ অট্টালিকাবোৰত আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহ্য সুৰক্ষিত কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া প্ৰতিষ্ঠান এটাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সুবিধা আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ অভাৱ আছে । এই সমস্যাটো সমাধান কৰিবলৈ আৰু NIA-ৰ লক্ষ্যবোৰ সমৰ্থন কৰিবলৈ বিদ্যমান ঐতিহাসিক ভৱনটোৰ ওচৰত এক নতুন উদ্দেশ্য-প্ৰণোদিত সুবিধা নিৰ্মাণ কৰা হ'ব । ঐতিহ্যবাহী ভৱনটো সঠিকভাৱে পুনৰ স্থাপন আৰু পুনৰ্নিৰ্মাণ কৰা হ'ব, যিটোৱে ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভৰ গৃহ হিচাপে কাম কৰি থাকিব । সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ৰ সৈতে আলোচনা কৰি নতুন সুবিধাসমূহত জনসাধাৰণৰ দৰ্শনৰ বাবে অত্যাধুনিক প্ৰদৰ্শন আৰু সুবিধাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে এই প্ৰকল্পত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হ'ব ।

বৰ্তমান NIA ভৱনবোৰত থকা সকলো নথিপত্ৰ, পাণ্ডুলিপি আৰু শিল্পকলা সতৰ্কতাৰে বিষয়নিষ্ঠ কৰা হ'ব, প্ৰণালীবদ্ধভাৱে পুনৰ সংগঠিত কৰা হ'ব আৰু সুৰক্ষিতভাৱে ঐতিহ্য আৰু নতুন ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । লগতে বিশ্বজনীন সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ মানদণ্ডৰ সৈতে আৰ্কাইভেল পদ্ধতিবোৰ সংৰেখিত কৰা হ'ব ।

উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱন

বৰ্তমান মৌলানা আজাদ ৰোডত অৱস্থিত উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱনটো হাটমেণ্ট স্থানান্তৰৰ পিছত নৰ্থ ব্লকৰ পিছফালে থকা ব্লক এল আৰু এমলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । প্ৰস্তাৱিত নতুন বাসভৱনটোৱে গোপনীয়তা আৰু ব্যাপক নিৰাপত্তা ব্যৱস্থাক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াৰ লগতে উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসস্থান, কাৰ্যালয় আৰু অন্যান্য সুবিধাসমূহ ৰখাৰ বাবে এক বৃহত্তৰ স্থান প্ৰদান কৰিব ।

প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বাসভৱন

বৰ্তমান চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ বাহিৰত লোক কল্যাণ মাৰ্গত অৱস্থিত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বাসভৱনটো হাটমেণ্ট স্থানান্তৰৰ পিছত ছাউথ ব্লকৰ পিছফালে থকা ব্লক এ আৰু বিলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । নতুন আৱাসিক সুবিধাটো অত্যন্ত কাৰ্যকৰী হ'ব আৰু সকলো প্ৰয়োজনীয় সুবিধাৰে সজ্জিত হ'ব । ইয়াৰ উপৰি প্লট নম্বৰ ৩০-ত বিশেষ সুৰক্ষা গোট (এছ.পি.জি.) আৱাসৰ বাবে এক পৃথক সুবিধাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে । সকলো গণ্যমান্য ব্যক্তিৰ কাৰ্যালয় আৰু বাসস্থান একত্ৰিত কৰিলে আন্তঃগাঁথনিৰ অত্যধিকতা হ্ৰাস হ'ব আৰু চহৰৰ যান-বাহন ব্যৱস্থাপনা উন্নত হ'ব ।

নিউ ইণ্ডিয়া গাৰ্ডেন (New India Garden)

যমুনা নদীৰ ওচৰত অৱস্থিত প্ৰস্তাৱিত নিউ ইণ্ডিয়া গাৰ্ডেনে 'ৰিজ টু ৰিভাৰ'ৰ দৃষ্টিভঙ্গী উপলব্ধি কৰি বৰ্তমানৰ চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা অক্ষডাল ২.২৪ কিলোমিটাৰ সম্প্ৰসাৰিত কৰিব । পুৰণা কিল্লাৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যোৱা পথচাৰী পথৰ জৰিয়তে উপলব্ধ বাগিচাখনত ৭৫ প্ৰকাৰৰ প্ৰজাতি সামৰি ২,০২২ জোপা গছ ৰোপণ কৰা হ'ব ।

২৫ একৰ মাটি সামৰি এই প্ৰকল্পটো ৰাইজৰ বাবে মুকলি কৰা হ'ব আৰু ইয়াত এক আইকনিক আন্তঃগাঁথনি, স্ফেয়াৰ অব ইউনিটী, মাইলষ্ট'নছ ৱাকৱে', জাৰ্নী অব ইণ্ডিয়া, টেক ডোম আৰু অন্যান্য ইনফোটেইনমেণ্ট সুবিধা অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হ'ব । এই বৈশিষ্ট্যসমূহে ভাৰতৰ সমৃদ্ধ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য, বৈজ্ঞানিক সাফল্য প্ৰদৰ্শন কৰিব আৰু এক প্ৰগতিশীল নতুন ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু আকাংক্ষাৰ একতাৰ প্ৰতীক হ'ব ।

ডিজাইন পৰিকল্পনাবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত আছে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ সাফল্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিবলৈ ভৱিষ্যতৰ উপাদান যেনে 3D স্ক্ৰীণ আৰু ইণ্টাৰেক্টিভ পেনেলৰ সৈতে টেক ডোম, লগতে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (Artificial Intelligence) আৰু ভাৰ্চুৱেল/অগমেণ্টেড ৰিয়েলিটি (Virtual/Augmented Reality) প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি ইতিহাস কৰিডৰ/অভিজ্ঞতা (Corridor/Experience Zones) ক্ষেত্ৰ ।

ৰাষ্ট্ৰীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰ্বোৰেটম (National Biodiversity Arboretum)

ৰাষ্ট্ৰপতি ইষ্টেটত ভাৰতৰ উদ্বোধনী ৰাষ্ট্ৰীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰ্বোৰেটম থাকিব, যি হৈছে ৫০ একৰজুৰি বিস্তৃত ৰাজহুৱা উদ্যান । ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে প্ৰায় ১,০০০ বিপদাপন্ন উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি সুৰক্ষিত আৰু সংৰক্ষণ কৰা, যিয়ে সমগ্ৰ দেশত পোৱা বিভিন্ন প্ৰজাতিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে । আৰ্বোৰেটমে বিজ্ঞানী, পৰিৱেশবিদ, গৱেষক আৰু শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব ।

তদুপৰি ই গৌৰৱেৰে দেশৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক বৈচিত্ৰ্য প্ৰদৰ্শন কৰিব, যিটো চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ ভিতৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰাজহুৱা স্থান হৈ পৰিব । মাদাৰ টেৰেছা ক্ৰিচেণ্ট ৰোডৰ ওচৰত অৱস্থিত এই উল্লেখযোগ্য দৃশ্যপট কেৱল দৃষ্টিশক্তিৰেই মনোমোহা নহয়, ভাৰতৰ বাবে উদ্ভিদ আৰু সংৰক্ষণ গৱেষণাৰ এক মূল্যৱান ভঁৰালো হ'ব ।

লগতে পঢ়ক :Old Parliament House: বহু ঘটনাৰ স্মৃতি বুকুত সাৱটি অতীত হৈ ৰ’ব পুৰণি সংসদভৱন

নিউজ ডেস্ক, ২৮ মে' : দেওবাৰে দেশৰ ৰাজনৈতিক ইতিহাসত ৰচিত হ'ল এক নতুন অধ্যায়ৰ পৃষ্ঠা । স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰত এইবাৰ যেন দেশ সম্পূৰ্ণভাৱে মুক্ত হ'ব ব্ৰিটিছৰাজৰ পৰা । কিয়নো দেওবাৰে ৰাষ্ট্ৰই লাভ কৰিব সম্পূৰ্ণ ভাৰতীয় স্থপতি, ভাৰতীয় দৰ্শন, ভাৰতীয় কলা-সংস্কৃতি আৰু ভাৰতীয় চিন্তা-চেতনাৰে প্ৰতিষ্ঠিত দেশ পৰিচালনাৰ কেন্দ্ৰীয় গৃহ-সংসদ ভৱন । ইতিমধ্যে দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে দেশবাসীৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰিছে এই নতুন সংসদ ভৱন (PM Modi inaugurated new parliament) । যাক কোৱা হয় চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা প্ৰকল্প (Central Vista Project) ।

দিল্লীত অৱস্থিত চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা ৩.২ কিলোমিটাৰজুৰি বিস্তৃত । ইয়াত আছে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন, সংসদ ভৱন, নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লক, ইণ্ডিয়া গে'ট আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভকে ধৰি বিভিন্ন বিশিষ্ট আন্তঃগাঁথনি । এই আইকনিক ভৱনবোৰ ১৯৩১ চনৰ পূৰ্বে নতুন ৰাজধানী উদ্বোধন কৰাৰ সময়ত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । এতিয়া এই চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ পুনৰ্নিমাণ কৰা হৈছে ।

মূলত জ্যামিতিক সূত্ৰ, চমৎকাৰপূৰ্ণ সমতা ৰক্ষা আৰু এক অতি সতৰ্কতাৰে পৰিকল্পিত সুশোভিত প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত অধিক গুৰুত্ব দি প্ৰস্তুত কৰা চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা বিকাশ বা পুনৰ্বিকাশ মাষ্টাৰ প্লেনৰ লক্ষ্য হৈছে বৰ্তমানৰ ভৱন আৰু স্থানবোৰৰ ঐতিহ্যক সন্মান জনোৱাৰ লগতে মূল ক্ৰম আৰু সমতা বৰ্তাই ৰখা । প্ৰস্তাৱিত মাষ্টাৰ প্লেনত পুৰণি আৰু নতুন সংসদ ভৱন, সংশ্লিষ্ট ভৱন, সংসদ পুথিভঁৰাল আৰু সাংসদসকলৰ চেম্বাৰ সামৰি এক লেজিছলেটিভ এনক্লেভ (Legislative Enclave) সৃষ্টিৰ কল্পনা কৰা হৈছে ।

কৰ্তব্য পথ (Kartavya Path)

পূৰ্বতে ৰাজপথ বুলি পৰিচিত কৰ্তব্য পথ হৈছে ব্ৰিটিছৰাজৰ প্ৰতীক ভাইচৰয় হাউছলৈ যোৱা এক সুশোভিত পথ । ৱাশ্বিংটনৰ নেচনেল মল আৰু পেৰিছৰ এভিনিউ ডি চেম্পছ-ইলিচিছৰ অনুপ্ৰেৰণাত নিৰ্মিত পথটোৰ দৈৰ্ঘ হৈছে ৩ কিলোমিটাৰ । ইয়াৰ দাঁতিত আছে শাৰী শাৰী গছ আৰু লন, আনুষ্ঠানিক বাগিচা আৰু পানীৰ চেনেল । লে'আউটটোত নগৰ পৰিকল্পনাৰ নীতি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । য'ত ৰাইচিনা পাহাৰৰ পৰা যমুনা নদীলৈকে এক শক্তিশালী অক্ষ, বিশেষ কেন্দ্ৰস্থল, কৌশলগত নোড আৰু এক নিৰ্দিষ্ট সমাপ্তি পইণ্ট আছে ।

উল্লেখ্য, ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছত এই পথটোৰ নাম সলনি কৰি কিংছ ৱে'ৰ পৰা ৰাজপথ কৰা হৈছিল । আৰু এতিয়া ইয়াক কৰ্তব্য পথ নামেৰে নতুনকৈ নামাকৰণ কৰা হৈছে । আনহাতে, স্বাধীনতাৰ পিছত কুইন্স ৱে' হৈ পৰে জনপথ । লগতে ভাইচৰয়ৰ সদন ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনলৈ ৰূপান্তৰিত হয় আৰু সৰ্বভাৰতীয় যুদ্ধ স্মাৰক (All India War Memorial) ভাৰতীয় গণৰাজ্যৰ সকলো প্ৰতিষ্ঠিত প্ৰতীক ইণ্ডিয়া গে'টত পৰিণত হয় ।

স্বাধীনতাৰ পিছত কৰ্তব্য পথৰ সংস্কাৰ কৰা হৈছিল । ক্ৰমবৰ্ধিত যান-বাহনৰ বাবে উত্তৰ-দক্ষিণ সংযোগ উন্নত কৰাৰ বাবে ৰফি আহমেদ কিদৱাই মাৰ্গ নামৰ এটা ক্ৰছ ষ্ট্ৰীট সংযোগ কৰা হৈছিল । ১৯৮-ৰ দশকত শাৰী শাৰী গছ ৰোপণ কৰি ইয়াৰ দৃশ্য সলনি কৰা হৈছিল । যাৰ প্ৰভাৱ পানীৰ চেনেল আৰু মূল ডিজাইনৰ আনুষ্ঠানিক বাগিচাবোৰত পৰিছিল ।

তথাপিতো কৰ্তব্য পথে ইয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় চৰিত্ৰ বজাই ৰাখি গুৰুত্বপূৰ্ণ কামবোৰ সমাধা কৰি আহিছে । এই কৰ্তব্য পথ হৈছে বাৰ্ষিক গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ কুচকাৱাজ, ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু ৰাজহুৱা অনুষ্ঠান, নাগৰিকৰ বাবে বাগিচা পৰ্যটকসকলক আকৰ্ষিত কৰা অন্যতম স্থান ।

উমৈহতীয়া সচিবালয় (Common Secretariat)

বৰ্তমান চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাত ৩৯ টা মন্ত্ৰালয় আছে । আনহাতে, প্ৰায় ১২ টা মন্ত্ৰালয়ৰ কাৰ্যালয় ভিষ্টাৰ বাহিৰত অৱস্থিত । সমন্বয়, সহযোগিতা আৰু সম্প্ৰীতি বৃদ্ধিৰ বাবে ৫১ টা মন্ত্ৰালয়ৰ আটাইকেইটাকে একেটা স্থানত একত্ৰিত কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে । প্ৰস্তাৱিত কাৰ্যালয়ৰ স্থানবোৰ আধুনিক প্ৰযুক্তিগত বৈশিষ্ট্য, পৰ্যাপ্ত স্থান আৰু সুবিধাৰে সজ্জিত ।

চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাত থকা ভৱনবোৰৰ পৰিৱৰ্তন কৰি সমসাময়িক কাৰ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি স্থাপন কৰা হ'ব । ইয়াত প্ৰায় ৫৪,০০০ কৰ্মচাৰীয়ে একেলগে কাম কৰিব । যাতে ই মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰয়োজনীয়তা দুয়োটাকে পূৰণ কৰিব পাৰে ।

নিৰৱচ্ছিন্ন সংযোগৰ সুবিধাৰ বাবে এক স্বয়ংক্ৰিয় ভূগৰ্ভস্থ 'পিপ'ল মুভাৰ', অ'ভাৰগ্ৰাউণ্ড শ্বাটল আৰু খোজকঢ়া পথৰ সৈতে গঠিত এক বিস্তৃত নেটৱৰ্কে এই সকলোবোৰ কাৰ্যালয় সংযোগ কৰিব । বৰ্তমানৰ কেন্দ্ৰীয় সচিবালয় কাৰ্যালয় যেনে উদ্যোগ ভৱন, নিৰ্মাণ ভৱন, কৃষি ভৱন, শাস্ত্ৰী ভৱন, আইজিএনচিএ, ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়, উপৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱন আদিৰ পুনৰ্বিকাশে এই নতুন ভৱনসমূহৰ জন্ম দিব ।

এই আন্তঃগাঁথনিবোৰে বৰ্তমানৰ বিদ্যমান অট্টালিকাবোৰৰ স্থান দখল কৰিব । আনহাতে, ৰাজহুৱা স্থানত অতিৰিক্ত 2 হেক্টৰ সেউজভূমি অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব ।

এক্সিকিউটিভ এনক্লেভ (Executive Enclave )

প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ কাৰ্যালয় (PMO) ছাউথ ব্লকৰ পিছফালে অৱস্থিত ৩৬ আৰু ৩৮ নং প্লটৰ চৌহদৰ ভিতৰত এটা নতুন কাৰ্যালয়লৈ স্থানান্তৰিত হ'বলৈ সাজু হৈছে । এই পদক্ষেপৰ পূৰ্বে বৰ্তমানৰ সৰু ঘৰবোৰ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ নিৰাপত্তাৰ বাবে দায়বদ্ধ মনোনীত কৰ্তৃপক্ষৰ সহযোগত নতুন কাৰ্যালয়ৰ নিৰাপত্তা সুবিধাসমূহৰ নক্সা নিৰ্মাণ কৰা হ'ব ।

ইয়াৰ উপৰি কেবিনেট সচিবালয়, ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা পৰিষদ সচিবালয় (National Security Council Secretariat, NSCS) আৰু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ হায়দৰাবাদ হাউছৰ দৰে এক কনফাৰেন্সিং সুবিধাও পিএমঅ'ৰ ওচৰত অৱস্থিত হ'ব । সামূহিকভাৱে এই প্ৰতিষ্ঠানবোৰকে 'এক্সিকিউটিভ এনক্লেভ' বুলি কোৱা হয় ।

সৰু ঘৰবোৰৰ স্থানান্তৰ (Relocation of Hutments)

মূলত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত নিৰ্মাণ কৰা এই জুপুৰীসদৃশ ঘৰবোৰে সেনাৰ বাবে আস্তাবল আৰু বেৰেক হিচাপে কাম কৰিছিল । বৰ্তমান প্ৰতিৰক্ষা হাটমেণ্টবোৰে চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ প্ৰায় ৯০ একৰজুৰি জামনগৰ হাউছত এল আৰু এম ব্লক, এ আৰু বি ব্লক, প্লট নং ৩৬, ৩৮, যোধপুৰ হাউছ আৰু অন্যান্য মন্ত্ৰালয়ৰ ঘৰ দখল কৰিছে । এই ঘৰবোৰ চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ ভিতৰত বিভিন্ন কাৰ্যালয়ৰ বিকাশৰ বাবে নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

বৰ্তমান এই ঘৰবোৰত থকা কাৰ্যালয়বোৰ অধিক আধুনিক আৰু স্থায়ী অট্টালিকালৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । এই উদ্দেশ্যে কস্তুৰবা গান্ধী মাৰ্গ আৰু আফ্ৰিকা এভিনিউত দুটা প্ৰতিৰক্ষা কাৰ্যালয় কমপ্লেক্স নিৰ্মাণ কৰা হৈছে । যিয়ে বৰ্তমান প্ৰতিৰক্ষা হাটমেণ্টত কাম কৰা বিষয়াসকলক সুৰক্ষা আৰু কাৰ্যকৰী কাৰ্যালয় প্ৰদান কৰিব ।

বৰ্তমান এই ঘৰবোৰ দখল কৰি থকা সকলো প্ৰতিৰক্ষা কৰ্মী আৰু সুবিধাকে কেজি মাৰ্গ আৰু আফ্ৰিকা এভিনিউৰ নতুন অট্টালিকালৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ কাৰ্যালয়ৰ দ্বাৰা দখল কৰা ১০%-তকৈও কম ঘৰ অস্থায়ীভাৱে যোধপুৰ হাউছত উপলব্ধ স্থানলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । এক কথাত, এই কাৰ্যালয়বোৰ সেইবোৰৰ মূল মন্ত্ৰালয়/বিভাগৰ সৈতে নিজ নিজ চিচিএছ ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব ।

বৰ্তমান ৰক্ষা ভৱনত থকা ৫৪ টা এনডিচি চুইট, লগতে শ্ৰম শক্তি ভৱন আৰু পৰিবহণ ভৱনৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগসমূহক কেজি মাৰ্গৰ জিপিঅ'এ-২লৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব ।

ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় কলা কেন্দ্ৰ (Indira Gandhi National Centre for the Arts, IGNCA)

ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় কলা কেন্দ্ৰ (IGNCA) হৈছে এক প্ৰসিদ্ধ কলা কেন্দ্ৰ আৰু সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনৰ এক স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠান । ১৯৮৬ চনত বিল্ডিং কমপ্লেক্সৰ বাবে স্থপতিবিদ ৰাল্ফ লাৰ্ণাৰৰ ডিজাইন এটা আন্তৰ্জাতিক ডিজাইন প্ৰতিযোগিতাৰ ১৯০ টাৰ মাজৰ পৰা বাছনি কৰা হৈছিল । অৱশ্যে কেৱল পুথিভঁৰাল ভৱনটোহে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । যাৰ ফলত বাকী মাষ্টাৰ প্লেনটো অপ্ৰাসংগিক হৈ পৰিছিল ।

বৰ্তমান আইজিএনচিএৰ সকলো বিভাগ পুথিভঁৰাল ভৱনৰ ভিতৰত সংকুচিত হৈ আছে, যিটো মূলত তাৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হোৱা নাছিল । অপৰ্যাপ্ত স্থানবোৰে প্ৰযুক্তি সমৰ্থিত এলেকা, আৰ্কাইভেল কোঠা, গুদাম আৰু আৰামদায়ক কৰ্মক্ষেত্ৰকে ধৰি প্ৰতিটো বিভাগৰ বিভিন্ন প্ৰয়োজনীয়তাত বাধা দিয়ে । বৰ্তমানৰ ভৱনটোৱে বিগত বছৰবোৰত পানীৰ দ্বাৰা হোৱা ক্ষতি, সংযোজন আৰু পৰিৱৰ্তনৰ ফল ভুগি আছে । যাৰ বাবে আধুনিক আন্তঃগাঁথনি আৰু উন্নত সেৱা একত্ৰীকৰণৰ প্ৰয়োজন ।

নতুন সুবিধাটোত আধুনিক আৰু বহনক্ষম সুবিধা প্ৰদৰ্শন কৰা হ'ব । প্ৰতিষ্ঠানটোৰ লক্ষ্যক সমৰ্থন কৰা হ'ব আৰু ৰাজহুৱা সমাবেশ, প্ৰদৰ্শনী, সংগীতানুষ্ঠান, প্ৰশাসন আৰু শিক্ষা ৰখা হ'ব ।

ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় (The National Museum)

ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়টো বিশাল নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লকলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হ'ব, যাক দেশৰ সমৃদ্ধ ঐতিহ্য আৰু সফলতা প্ৰদৰ্শন কৰিবলৈ সমসাময়িক আৰু মনোমোহা প্ৰকাৰে ৰূপান্তৰিত কৰা হ'ব । ৰাইচিনা পাহাৰ জনসাধাৰণলৈ ঘূৰাই দিয়াৰ এই সাংকেতিক কাৰ্যই জনসাধাৰণক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি আমাৰ দূৰন্ত গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত আমাৰ দেশৰ আস্থাক সূচায়।

বৰ্তমান হাউছিং মুখ্য চৰকাৰী মন্ত্ৰালয়, নৰ্থ আৰু ছাউথ ব্লকবোৰৰ বৰ্তমানৰ কাৰ্যকলাপবোৰ নতুন উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰীয় সচিবালয় ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰাৰ পিছত বিশ্বমানৰ সুবিধাৰ হ'বলৈ পুনৰ নিৰ্মাণ কৰিব । ব্লকবোৰৰ মাজৰ কেন্দ্ৰীয় প্লাজাটোৱে স্থাপন, ৰাজহুৱা কাৰ্যকলাপ আৰু সাংস্কৃতিক অভিজ্ঞতাৰ বাবে এক স্থান প্ৰদান কৰিব । নাগৰিক আৰু পৰ্যটকসকলক কমপ্লেক্সৰ মহিমা, আনকি সংগ্ৰহালয়ৰ সময়ৰ বাহিৰত জড়িত হোৱাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিব ।

ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভ (The National Archives)

ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভ (NAI) হৈছে দক্ষিণ এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ আৰ্কাইভেল ৰিপোজিটৰী, যিয়ে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহ্যত অৰিহণা যোগোৱা অমূল্য নথিপত্ৰৰ এক বিশাল সংগ্ৰহ সংৰক্ষণ কৰি ৰাখিছে । আৰম্ভণিতে লুটিয়েনৰ দ্বাৰা ডিজাইন কৰা আৰু ১৯২৮ চনত সম্পূৰ্ণ হোৱা এটা ভৱনত এইবোৰ ৰখা হৈছিল । এই ঐতিহাসিক গাঁথনিটো সময়ৰ সৈতে সম্প্ৰসাৰণ আৰু পৰিৱৰ্তনৰ মাজেৰে গৈ আছে ।

অৱশ্যে বৰ্তমানৰ অট্টালিকাবোৰত আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহ্য সুৰক্ষিত কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া প্ৰতিষ্ঠান এটাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সুবিধা আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ অভাৱ আছে । এই সমস্যাটো সমাধান কৰিবলৈ আৰু NIA-ৰ লক্ষ্যবোৰ সমৰ্থন কৰিবলৈ বিদ্যমান ঐতিহাসিক ভৱনটোৰ ওচৰত এক নতুন উদ্দেশ্য-প্ৰণোদিত সুবিধা নিৰ্মাণ কৰা হ'ব । ঐতিহ্যবাহী ভৱনটো সঠিকভাৱে পুনৰ স্থাপন আৰু পুনৰ্নিৰ্মাণ কৰা হ'ব, যিটোৱে ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় আৰ্কাইভৰ গৃহ হিচাপে কাম কৰি থাকিব । সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ৰ সৈতে আলোচনা কৰি নতুন সুবিধাসমূহত জনসাধাৰণৰ দৰ্শনৰ বাবে অত্যাধুনিক প্ৰদৰ্শন আৰু সুবিধাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে এই প্ৰকল্পত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হ'ব ।

বৰ্তমান NIA ভৱনবোৰত থকা সকলো নথিপত্ৰ, পাণ্ডুলিপি আৰু শিল্পকলা সতৰ্কতাৰে বিষয়নিষ্ঠ কৰা হ'ব, প্ৰণালীবদ্ধভাৱে পুনৰ সংগঠিত কৰা হ'ব আৰু সুৰক্ষিতভাৱে ঐতিহ্য আৰু নতুন ভৱনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । লগতে বিশ্বজনীন সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ মানদণ্ডৰ সৈতে আৰ্কাইভেল পদ্ধতিবোৰ সংৰেখিত কৰা হ'ব ।

উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱন

বৰ্তমান মৌলানা আজাদ ৰোডত অৱস্থিত উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসভৱনটো হাটমেণ্ট স্থানান্তৰৰ পিছত নৰ্থ ব্লকৰ পিছফালে থকা ব্লক এল আৰু এমলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । প্ৰস্তাৱিত নতুন বাসভৱনটোৱে গোপনীয়তা আৰু ব্যাপক নিৰাপত্তা ব্যৱস্থাক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াৰ লগতে উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাসস্থান, কাৰ্যালয় আৰু অন্যান্য সুবিধাসমূহ ৰখাৰ বাবে এক বৃহত্তৰ স্থান প্ৰদান কৰিব ।

প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বাসভৱন

বৰ্তমান চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ বাহিৰত লোক কল্যাণ মাৰ্গত অৱস্থিত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বাসভৱনটো হাটমেণ্ট স্থানান্তৰৰ পিছত ছাউথ ব্লকৰ পিছফালে থকা ব্লক এ আৰু বিলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । নতুন আৱাসিক সুবিধাটো অত্যন্ত কাৰ্যকৰী হ'ব আৰু সকলো প্ৰয়োজনীয় সুবিধাৰে সজ্জিত হ'ব । ইয়াৰ উপৰি প্লট নম্বৰ ৩০-ত বিশেষ সুৰক্ষা গোট (এছ.পি.জি.) আৱাসৰ বাবে এক পৃথক সুবিধাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে । সকলো গণ্যমান্য ব্যক্তিৰ কাৰ্যালয় আৰু বাসস্থান একত্ৰিত কৰিলে আন্তঃগাঁথনিৰ অত্যধিকতা হ্ৰাস হ'ব আৰু চহৰৰ যান-বাহন ব্যৱস্থাপনা উন্নত হ'ব ।

নিউ ইণ্ডিয়া গাৰ্ডেন (New India Garden)

যমুনা নদীৰ ওচৰত অৱস্থিত প্ৰস্তাৱিত নিউ ইণ্ডিয়া গাৰ্ডেনে 'ৰিজ টু ৰিভাৰ'ৰ দৃষ্টিভঙ্গী উপলব্ধি কৰি বৰ্তমানৰ চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টা অক্ষডাল ২.২৪ কিলোমিটাৰ সম্প্ৰসাৰিত কৰিব । পুৰণা কিল্লাৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যোৱা পথচাৰী পথৰ জৰিয়তে উপলব্ধ বাগিচাখনত ৭৫ প্ৰকাৰৰ প্ৰজাতি সামৰি ২,০২২ জোপা গছ ৰোপণ কৰা হ'ব ।

২৫ একৰ মাটি সামৰি এই প্ৰকল্পটো ৰাইজৰ বাবে মুকলি কৰা হ'ব আৰু ইয়াত এক আইকনিক আন্তঃগাঁথনি, স্ফেয়াৰ অব ইউনিটী, মাইলষ্ট'নছ ৱাকৱে', জাৰ্নী অব ইণ্ডিয়া, টেক ডোম আৰু অন্যান্য ইনফোটেইনমেণ্ট সুবিধা অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হ'ব । এই বৈশিষ্ট্যসমূহে ভাৰতৰ সমৃদ্ধ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য, বৈজ্ঞানিক সাফল্য প্ৰদৰ্শন কৰিব আৰু এক প্ৰগতিশীল নতুন ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু আকাংক্ষাৰ একতাৰ প্ৰতীক হ'ব ।

ডিজাইন পৰিকল্পনাবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত আছে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ সাফল্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিবলৈ ভৱিষ্যতৰ উপাদান যেনে 3D স্ক্ৰীণ আৰু ইণ্টাৰেক্টিভ পেনেলৰ সৈতে টেক ডোম, লগতে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (Artificial Intelligence) আৰু ভাৰ্চুৱেল/অগমেণ্টেড ৰিয়েলিটি (Virtual/Augmented Reality) প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি ইতিহাস কৰিডৰ/অভিজ্ঞতা (Corridor/Experience Zones) ক্ষেত্ৰ ।

ৰাষ্ট্ৰীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰ্বোৰেটম (National Biodiversity Arboretum)

ৰাষ্ট্ৰপতি ইষ্টেটত ভাৰতৰ উদ্বোধনী ৰাষ্ট্ৰীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰ্বোৰেটম থাকিব, যি হৈছে ৫০ একৰজুৰি বিস্তৃত ৰাজহুৱা উদ্যান । ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে প্ৰায় ১,০০০ বিপদাপন্ন উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি সুৰক্ষিত আৰু সংৰক্ষণ কৰা, যিয়ে সমগ্ৰ দেশত পোৱা বিভিন্ন প্ৰজাতিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে । আৰ্বোৰেটমে বিজ্ঞানী, পৰিৱেশবিদ, গৱেষক আৰু শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিব ।

তদুপৰি ই গৌৰৱেৰে দেশৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক বৈচিত্ৰ্য প্ৰদৰ্শন কৰিব, যিটো চেণ্ট্ৰেল ভিষ্টাৰ ভিতৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰাজহুৱা স্থান হৈ পৰিব । মাদাৰ টেৰেছা ক্ৰিচেণ্ট ৰোডৰ ওচৰত অৱস্থিত এই উল্লেখযোগ্য দৃশ্যপট কেৱল দৃষ্টিশক্তিৰেই মনোমোহা নহয়, ভাৰতৰ বাবে উদ্ভিদ আৰু সংৰক্ষণ গৱেষণাৰ এক মূল্যৱান ভঁৰালো হ'ব ।

লগতে পঢ়ক :Old Parliament House: বহু ঘটনাৰ স্মৃতি বুকুত সাৱটি অতীত হৈ ৰ’ব পুৰণি সংসদভৱন

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.