নিউজ ডেস্ক, ১৭ আগষ্ট : বুধবাৰে চন্দ্ৰমুখী কক্ষপথৰ অন্তিম কক্ষপথৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মাত্ৰাত উপনীত হৈ ভাৰতৰ উচ্চাভিলাষী চন্দ্ৰযান-৩ অভিযান চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ ফালে ক্ৰমশ অগ্ৰসৰ হোৱাৰ পিছত বৃহস্পতিবাৰে প্ৰপালচন আৰু লেণ্ডাৰ মডিউল সফলতাৰে পৃথক হয় ।
"যাত্ৰাৰ বাবে ধন্যবাদ, বন্ধু ! লেণ্ডাৰ মডিউলে (এলএম) কয় ।" "এলএম সফলতাৰে প্ৰপালচন মডিউলৰ (পিএম) পৰা পৃথক কৰা হৈছে । ডিবুষ্টিং পৰিকল্পনা অনুসৰি ভাৰতীয় সময়মতে শুকুৰবাৰে প্ৰায় ৪ বজাত ল'ৱাৰ অৰবিটত এলএম নামিবলৈ সাজু হৈছে । বৰ্তমান ভাৰতৰ চন্দ্ৰৰ চাৰিওফালে ৩ টা উপগ্ৰহ আছে ।" ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই এটা এক্স (পূৰ্বতে টুইটাৰ নামেৰে জনাজাত) পোষ্টত এনেদৰে লিখিছে ।
ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ (ইছৰো) মতে, চন্দ্ৰযান-৩-ত এটা থলুৱা প্ৰপালচন মডিউল, লেণ্ডাৰ মডিউল আৰু আন্তঃ-গ্ৰহ অভিযানৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় নতুন প্ৰযুক্তি বিকাশ আৰু প্ৰদৰ্শন কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে এটা ৰ'ভাৰ আছে ।
প্ৰপালচন মডিউলৰ ভূমিকা কি?
প্ৰপালচন মডিউলটোৱে লেণ্ডাৰ আৰু ৰ'ভাৰক ইঞ্জেকচন অৰবিটৰ পৰা ১০০ কিলোমিটাৰ চন্দ্ৰকক্ষলৈ লৈ যাব । ই চন্দ্ৰৰ কক্ষপথৰ পৰা পৃথিৱীৰ বৰ্ণালী আৰু পোলাৰিমেট্ৰিক জোখ-মাখ অধ্যয়ন কৰিবলৈ Spectro-polarimetry of Habitable Planetary Earth (SHAPE) পেলোড বহন কৰিছে ।
SHAPE-ৰ উদ্দেশ্য হৈছে প্ৰতিফলিত পোহৰত সৰু গ্ৰহবোৰৰ ভৱিষ্যত আৱিষ্কাৰত সহায় কৰা, যিয়ে আমাক পৃথিৱীৰ বাহিৰৰ বিভিন্ন গ্ৰহৰ অনুসন্ধান কৰিবলৈ অনুমতি দিব, যিয়ে বাসযোগ্যতাৰ বাবে (বা জীৱৰ উপস্থিতিৰ বাবে) যোগ্য হ'বনে নহয় সেয়া নিৰ্ধাৰণ কৰিব । মহাকাশ সংস্থাটোৱে কয় ।
প্ৰপালচন মডিউলৰ মুখ্য কাম হৈছে এলএমক উৎক্ষেপণ বাহনৰ ইঞ্জেকচন অৰবিটৰ পৰা লেণ্ডাৰ পৃথকীকৰণলৈকে লৈ যোৱা ।
মিছন কমাণ্ডে প্ৰপালচন মডিউলৰ পৰা লেণ্ডাৰ আৰু ৰ'ভাৰক লৈ লেণ্ডাৰ মডিউলটো পৃথক কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাই আছে ।
"আজিৰ অভিযান সফল, অতি কম সময়ৰ প্ৰয়োজন, চন্দ্ৰযান-৩-ক অভিপ্ৰায় অনুসৰি ১৫৩ কিলোমিটাৰ X ১৬৩ কিলোমিটাৰ কক্ষপথত ৰাখিছে । ইয়াৰ সৈতে চন্দ্ৰমুখী কৌশলবোৰ সম্পূৰ্ণ হয় । প্ৰপালচন মডিউল আৰু লেণ্ডাৰ মডিউলে সিহঁতৰ পৃথক যাত্ৰাৰ বাবে সাজু হোৱাৰ বাবে প্ৰস্তুতিৰ সময় হৈছে ।" ইছৰোৱে এক্সত (পূৰ্বতে টুইটাৰ) এটা পোষ্টত উল্লেখ কৰিছিল ।
প্ৰপালচন মডিউলৰ পৰা লেণ্ডাৰ মডিউলটো পৃথক কৰাৰ পৰিকল্পনা ১৭ আগষ্টত কৰা হৈছে বুলিও ইছৰোৰ সূত্ৰত প্ৰকাশ ।
উল্লেখ্য যে ১৪ জুলাইত উৎক্ষেপণৰ পিছত চন্দ্ৰযান-৩ মহাকাশযানখনে ৫ আগষ্টত চন্দ্ৰৰ কক্ষপথত প্ৰৱেশ কৰে । ইয়াৰ পিছত ৬, ৯, ১৪ আৰু ১৬ আগষ্টত কক্ষপথ সলনিৰ কৌশল সম্পন্ন কৰে ।
ইয়াৰ পিছত অভিযানটো আগবাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে চন্দ্ৰযান-৩-ৰ কক্ষপথ ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস কৰিবলৈ আৰু ইয়াক চন্দ্ৰৰ মেৰুৰ ওপৰত স্থাপন কৰিবলৈ ইছৰোৰ দ্বাৰা কেইবাটাও কৌশল পৰিচালনা কৰা হয় ।
পৃথকীকৰণৰ পিছত লেণ্ডাৰটোক এক কক্ষপথত ৰাখিবলৈ 'ডিবুষ্ট' (লেহেমীয়া হোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া) হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে, য'ত পেৰিলুন (চন্দ্ৰৰ নিকটতম বিন্দু) ৩০ কিলোমিটাৰ আৰু এপোলুন (চন্দ্ৰৰ পৰা আটাইতকৈ দূৰৈত ) ১০০ কিলোমিটাৰ ।
এই কক্ষপথৰ পৰা চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰু অঞ্চলত মসৃণ অৱতৰণৰ চেষ্টা ২৩ আগষ্টত কৰা হ'ব বুলি ইছৰোৱে প্ৰকাশ কৰিছে ।
ইছৰোৰ অধ্যক্ষই কি কয় ?
মহাকাশ সংস্থাটোৰ অধ্যক্ষ এছ সোমনাথে শেহতীয়াকৈ কৈছে যে অৱতৰণৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশটো হ'ল লেণ্ডাৰৰ বেগ হ্ৰাস কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া । যেতিয়া ই ৩০ কিলোমিটাৰ উচ্চতাৰ পৰা অন্তিম অৱতৰণলৈ (অৱস্থান) অৱতৰণ আৰম্ভ কৰে আৰু মহাকাশযানখন পথালিৰ পৰা উলম্ব দিশলৈ স্থানান্তৰ কৰাৰ সামৰ্থ্য লাভৰ সময়তে তাত নিৰ্দিষ্ট কৌশল খেলিব লাগিব ।
"অৱতৰণ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হোৱাৰ বেগ প্ৰতি ছেকেণ্ডত প্ৰায় ১.৬৮ কিঃমিঃ, কিন্তু এই গতি চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ বাবে পথালি । ইয়াত চন্দ্ৰযান-৩ প্ৰায় ৯০ ডিগ্ৰী হেলনীয়া । ই উলম্ব হ'ব লাগিব । সেয়েহে পথালিৰ পৰা উলম্বলৈ ঘূৰি যোৱাৰ এই গোটেই প্ৰক্ৰিয়াটো গাণিতিকভাৱে এক অতি আকৰ্ষণীয় গণনা । আমি বহুতো প্ৰক্ৰিয়া অনুকৰণ কৰিছোঁ । ইয়াতেই যোৱাবাৰ (চন্দ্ৰযান-২) আমাৰ সমস্যা হৈছিল ।" সোমনাথে ব্যাখ্যা আগবঢ়ায় ।
লগতে এইটো নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে ইন্ধনৰ ব্যৱহাৰ কম হয়, দূৰত্ব গণনা সঠিক হয় আৰু সকলো এলগৰিথমে যাতে সঠিকভাৱে কাম কৰি আছে । তেওঁ লগতে কয় ।
"বিস্তৃত প্ৰক্ৰিয়া অনুকৰণ কৰা হৈছে, নিৰ্দেশনা ডিজাইন সলনি কৰা হৈছে আৰু এই সকলোবোৰ পৰ্যায়ত প্ৰয়োজনীয় বিচ্ছুৰণবোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ বহুতো এলগৰিথম স্থাপন কৰা হৈছে... সঠিক অৱতৰণ কৰাৰ চেষ্টা কৰিবলৈ ।" তেওঁ কয় ।
এতিয়ালৈকে কি ঘটিছে ?
১৪ জুলাইৰ উৎক্ষেপণৰ পিছত তিনি সপ্তাহত সাতটাতকৈও অধিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি ইছৰোৱে চন্দ্ৰযান-৩ মহাকাশযানখন পৃথিৱীৰ পৰা অতি দূৰৈৰ কক্ষপথলৈ উঠাই লৈ যায় । তাৰ পিছত আগষ্টৰ ১ তাৰিখে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কৌশলত, যাক এক শ্লিংশ্বট পদক্ষেপ বুলি কোৱা হৈছে- মহাকাশযানখন পৃথিৱীৰ কক্ষপথৰ পৰা চন্দ্ৰৰ ফালে সফলতাৰে প্ৰেৰণ কৰা হয় ।
এই ট্ৰেন্স-লুনাৰ ইঞ্জেকচনৰ পিছত চন্দ্ৰযান-৩ পৃথিৱীৰ কক্ষপথৰ পৰা ওলাই যায় আৰু এনে এটা পথ অনুসৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, যিয়ে ইয়াক চন্দ্ৰৰ ওচৰলৈ লৈ যাব আৰু অৱশেষত চন্দ্ৰৰ কক্ষপথত স্থাপন কৰিব ।
উল্লেখ্য যে চন্দ্ৰযান-৩ হৈছে চন্দ্ৰযান-২-ৰ (২০১৯) এক অনুসৰণ অভিযান, যাতে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত ইয়াৰ সুৰক্ষিত অৱতৰণ আৰু ভ্ৰমণত এণ্ড-টু-এণ্ড সামৰ্থ্য প্ৰদৰ্শন কৰা হয় ।
চন্দ্ৰযান-৩-ৰ লক্ষ্য হৈছে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত সুৰক্ষিত আৰু মসৃণ অৱতৰণ প্ৰদৰ্শন কৰা, চন্দ্ৰত চলি থকা ৰ'ভাৰ প্ৰদৰ্শন কৰা আৰু ইন-চিটু বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰা ।
লেণ্ডাৰৰ এটা নিৰ্দিষ্ট চন্দ্ৰ স্থানত মসৃণ অৱতৰণ কৰাৰ ক্ষমতা থাকিব আৰু ইয়াৰ গতিশীলতাৰ সময়ত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ ইন-চিটু ৰাসায়নিক বিশ্লেষণ কৰিব পৰা ৰ'ভাৰটো স্থাপন কৰিব । লেণ্ডাৰ আৰু ৰ'ভাৰে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰিবলৈ বৈজ্ঞানিক পেলোড কঢ়িয়াই নিছে ।
লগতে পঢ়ক :AI in newsrooms: নিউজ ৰুমত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰৰ মানদণ্ড উন্নত এছ'চিয়েটেড প্ৰেছৰ