নাগালেণ্ডৰ ৰাজ্যপাল আৰএন ৰবিয়ে মুখ্যমন্ত্ৰী নেফিউ ৰিঅলৈ লিখা পত্ৰখনত সীমান্তৱৰ্তী ৰাজ্যখনত শেহতীয়া পৰিস্থিতিক লৈ স্পষ্টভাৱে তেওঁৰ ওপৰত দায়িত্বৰত কিছুমান ক্ষমতা বলৱৎ কৰিবলৈ বিচৰাটোকে দেখুৱাইছে ৷
ৰাজ্যপালগৰাকীয়ে জ্যেষ্ঠ বিষয়াৰ নিযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত সম্পূৰ্ণ ক্ষমতা বিচাৰিছে আৰু ৰাজ্যখনত কিছুমান সশস্ত্ৰ গোটৰ দ্বাৰা বৃহৎ হাৰত সংঘটিত ধনবাদী আৰু অনৈতিক কাৰ্যকলাপে নাগালেণ্ডৰ আইন-শৃংখলাজনিত পৰিস্থিতি দুৰ্বল কৰি তুলিছে বুলি উল্লেখ কৰে ৷ এই পত্ৰখনক লৈ সমাজৰ বিভিন্ন স্তৰৰ পৰা বিভিন্ন দললৈকে প্ৰতিক্ৰিয়া হৈছে ৷
এনএছচিএনৰ ইছাক মুইভা গোটটো হৈছে নাগালেণ্ডৰ সৰ্ববৃহৎ সক্ৰিয় বিদ্ৰোহী সংগঠন যিয়ে উত্তৰ-পূৱৰ নগা অধ্যুষিত অঞ্চলত সক্ৰিয় হৈ আছে,ইয়াৰ প্ৰত্যুত্তৰত কয় যে,এয়া ন্যায়সংগত কৰ ৷ অন্যান্য গোটবোৰে কেৱল মাত্ৰ অৰিহণাহে বিচাৰিছে বুলি প্ৰতিক্ৰিয়া কৰে ৷ ৰাজ্যপালে তেওঁৰ পত্ৰখনত আধা ডজন সশস্ত্ৰ গোটে পাহাৰীয়া ৰাজ্যখনত কৰ জাপি দিয়াৰ কথা উল্লেখ কৰে ৷ ইয়াৰ অধিকাংশই হৈছে 1975 চনত স্বাক্ষৰিত শ্বিলং চুক্তিৰ বিৰোধিতাৰে 1980 চনত গঠন কৰা এনএছচিএনৰ ভাগ ৷
বিগত কিছু দশকৰ পৰা নাগালেণ্ড আৰু ম্যানমাৰৰ নগা অধ্যুষিত অঞ্চলত নগা বিদ্ৰোহী সংগঠনবোৰে এক সমান্তৰাল চৰকাৰ চলাই আহিছে ৷ বাণিজ্যিক প্ৰতিষ্ঠানবোৰক এওঁলোকে কৰ জাপি দিয়ে আৰু বিদ্ৰোহী সংগঠনটোৰ গোটবোৰে নাইবা মধ্যস্থ ব্যক্তিয়ে কৰসমূহ সংগ্ৰহ কৰি আহিছে ৷
এনে এক সময়ত কিহৰ বাবে মুখ্যমন্ত্ৰীলৈ পত্ৰ লিখিলে গৱৰ্নৰ আৰএন ৰবিয়ে ?
কোভিড-19ৰ প্ৰভাৱ নেকি ?
ঘাইপথত চলাচল কৰা ট্ৰাকসমূহৰ পৰা এইসমূহ বিদ্ৰোহী সংগঠনে বিগত তিনি মাহত কৰ সংগ্ৰহ কৰা কাৰ্যটো অধিক বৃদ্ধি পোৱা বুলি নাগালেণ্ডৰ অধিকাংশ বাসিন্দাই অনুভৱ কৰিছে ৷ বিগত কিছু সপ্তাহত এই কাণ্ডৰ সৈতে জড়িত থকাৰ সন্দেহত বহুকেইগৰাকী ব্যক্তিক আৰক্ষীয়ে গ্ৰেপ্তাৰো কৰিছে ৷ বিগত বৰ্ষত চৰকাৰৰ সৈতে হ'বলগীয়া এক চুক্তিৰ অনুমানতে এইসমূহ গোটত অধিকসংখ্যক নিযুক্তি দিয়া হৈছিল আৰু ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকৰ খৰচ যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছিল ৷ কেডাৰসকলে ভাবিছিল যে,তেওঁলোকক আৰক্ষী বাহিনীৰ নতুনকৈ গঠিত বেটেলিয়ন অথবা আৰ্মীৰ নগা ৰেজিমেন্টত চাকৰি দিয়া হ'ব ৷
চৰকাৰৰ পৰা অধিক সুবিধা লাভৰ বাবে বিদ্ৰোহী সংগঠনসমূহে তেওঁলোকৰ ৰেংকসমূহ বৃদ্ধি কৰিবলৈ লৈছিল ৷ এই প্ৰক্ৰিয়াটো অঞ্চলটোৰ এটা বিদ্ৰোহী সংগঠনৰ সৈতে হোৱা এক চুক্তিৰ পিচত লক্ষ্য কৰা হৈছিল ৷ 1992 চনত অসম চৰকাৰেও এখন ভুৱা সূচী জাৰী কৰিছিল য'ত আত্মসমৰ্পণকাৰী আলফা আৰু সংগঠনটোৰ সৈতে জড়িত নথকা লোকৰ নাম সংযোগ কৰা হৈছিল ৷
বিগত বৰ্ষৰ 25 নৱেম্বৰত আৰ্মী আৰু আছাম ৰাইফলছৰ এটা যুটীয়া দলে নাগালেণ্ডৰ মন জিলাত চলি থকা এনএছচিএন (আইএম)ৰ এক নিযুক্তি প্ৰক্ৰিয়া উৎখাত কৰিছিল ৷ এইটো এনেকুৱা এটা উদাহৰণহে যিটো অন্যান্য গোটসমূহৰ মাজটো পূৰ্বতে পৰিলক্ষিত হৈছিল আৰু এয়া এক অপেন ছিক্ৰেট হৈ পৰিছে ৷
দ্বিতীয়তে, এইসমূহ সংগঠনৰ অধিকাংশ ধনেই ডিমাপুৰকে ধৰি অন্যান্য অঞ্চলত থকা বাণিজ্যিক প্ৰতিষ্ঠানত তেওঁলোকে আৰোপ কৰা অবৈধ কৰৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰে ৷ ডিমাপুৰত থকা হংকং মাৰ্কেট যিয়ে চীনৰ পৰা চোৰাংকৈ অহা অধিকাংশ সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰে,মাৰ্চৰ পৰাই ই বন্ধ হৈ আছে ৷ সমগ্ৰ দেশতে এনেকুৱা হৈ আছে আৰু ইয়ে নাগালেণ্ডটো প্ৰভাৱ পেলাইছে আৰু যাৰ ফলত এইসমূহ সংগঠনৰ ধন সংগ্ৰহৰ পৰিমাণ কমি গৈছে ৷ যাৰ ফলত এইসমূহ গোটৰ বাবে নাগালেণ্ডৰ পথেৰে মণিপুৰ তথা অন্যান্য প্ৰান্তলৈ সামগ্ৰী কঢ়িওৱা ট্ৰাকৰ পৰা ধন সংগহ কৰাটো এক উপায় হৈ দেখা দিছে ৷ আচৰিত হ'বলগীয়া নাই যে, নাগালেণ্ডত বিগত চাৰিমাহত অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ দাম হোৰাহোৰে বৃদ্ধি পাইছে ৷
ইয়াক ৰোধৰ বাবে কি উপায় আছে ?
নাগালেণ্ডৰ শতকযোৰা এই সমস্যাৰ সমাধান সামৰিক কেতিয়াও হ'ব নোৱাৰে ৷ বিজেপি চৰকাৰে বুজাটো উচিত যে,জম্মু-কাশ্মীৰত প্ৰয়োগ কৰা ৰণকৌশলে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত কাম নকৰিব ৷
বিগত বৰ্ষত এনএছচিএন (খাপলাং) গোটৰ দৰেই 1997 চনত এনএছচিএন (আইএম)ৰ সৈতে যুদ্ধবিৰতি চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছিল আৰু ইয়াৰ দ্বাৰাই শান্তি প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হৈছিল ৷ পিচত, বাকীবোৰ গোটেও এই চুক্তিলৈ আহে আৰু শ্বিলং চুক্তিৰ দৰে সংঘটিত হোৱা ঘটনা যাতে পুনৰাবৃত্তি নহয় তাৰ নিশ্চিতি বিচাৰিছিল ৷
একমাত্ৰ ফ্লেগ আৰু সংবিধানক বাদ দি এই আটাইবোৰ বিষয় চৰকাৰ আৰু বিদ্ৰোহী সংগঠন (যাক নাগা নেশ্বনেল পলিটিকেল গ্ৰুপ বুলিও জনা যায়)ৰ মাজত সমাধান হৈছে ৷ এনএছচিএন (আইএম)ৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কিছুসংখ্যক গোটে অৱশ্যে এতিয়াও এই বিষয়ত অটল হৈ আছে যাক চৰকাৰে মুঠেও মানি ল'ব বিচৰা নাই ৷ যদিও নাগালেণ্ডৰ বহুসংখ্যক জ্যেষ্ঠ নাগৰিক আৰু নাগৰিক সমাজে এই বিষয়ে আপত্তি দৰ্শাইছে তথাপি বিদ্ৰোহী সংগঠনটোক এই বিষয়ত বহুতেই সমৰ্থনো জনাইছে ৷
নাগা মাতৃ সংগঠনৰ উপদেষ্টা ৰছমেৰী জুভিছুয়ে কয় যে, "যদিহে চুক্তি সম্পন্ন নহয় অথবা সমাধান নহয় তেতিয়াহ'লে এনেকুৱা ঘটনাবোৰ ঘটিয়েই থাকিব ৷ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে দীঘলীয়া শান্তি প্ৰক্ৰিয়া সমাধান কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সাৱধানতাৰে এক মীমাংসা কৰি নাগা ৰাজনৈতিক বিষয়টো সমাধান কৰিব লাগে ৷"
কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ এক্ট ইষ্ট পলিচীৰ দৰে নীতিৰ দ্বাৰা উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ উন্নতি কৰিবলৈ বিচৰা কথাটোৰ যুক্তি আছে আৰু এইক্ষেত্ৰত নাগালেণ্ডৰ শান্তি প্ৰক্ৰিয়াৰ যথেষ্ট ভূমিকা আছে ৷ নাগালেণ্ডৰ গুৰুত্ব আছে এইকাৰণেই যে,ম্যানমাৰৰ সৈতে যোগাযোগ মণিপুৰ আৰু মিজোৰামৰ লগতে ইয়াৰ লগতে সংযোগ হৈ আছে ৷
লেখক- ৰাজীৱ ভট্টাচাৰ্য (জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক)
লগতে চাওকঃ কাৰ্টাৰপুৰ কৰিড'ৰঃ মুকলিৰ বাবে সাজু নহয় ভাৰত