ETV Bharat / bharat

2023 Year-ender : ২০২৩ চনতে আৰম্ভ ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অভিযান

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Dec 24, 2023, 4:19 PM IST

২০২৩ ভাৰতৰ মহাকাশ বিজ্ঞানৰ বাবে সফলতাৰ বছৰ । চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ পাছতে ভাৰতে প্ৰথম সৌৰ অভিযানো আৰম্ভ কৰে (Solar mission Aditya L 1)। ইছৰোৱে পৰিকল্পনা কৰা ধৰণে কাম কৰিছে আদিত্য এল-১ অভিযানে ।

Aditya L 1 launched
২০২৩ চনতে আৰম্ভ ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অভিযান

নেশ্যনেল ডেস্ক,২৪ ডিচেম্বৰ : আদিত্য এল-১ অভিযান হৈছে ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অভিযান । যাক ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই (ইছৰো) ১.৫ নিযুত কিলোমিটাৰো অধিক দূৰত্বৰ পৰা সৌৰ বায়ুমণ্ডল আৰু সূৰ্য অধ্যয়ন কৰাৰ বাবে ডিজাইন আৰু নিৰ্মাণ কৰিছে । ইয়াৰ উপৰিও, এই অভিযানে বিদ্যুৎ চুম্বকীয়, কণা আৰু চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ ডিটেক্টৰৰ সহায়ত সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলৰ ক্ৰমমণ্ডল, আলোকমণ্ডল আৰু আটাইতকৈ বাহিৰৰ স্তৰবোৰ পৰ্যবেক্ষণ কৰিবলৈ ৭ টা পেলোড কক্ষপথলৈ লৈ যায় ।

২০২৩ চনৰ ২ছেপ্তেম্বৰৰ পুৱা ১১.৫০ বজাত অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধাৱান মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা পিএছএলভি চি৫৭ ত আদিত্য এল-১ সফলতাৰে উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । আদিত্য এল-১ৰ উৎক্ষেপণৰ প্ৰায় ১০৯ দিন পিচত পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় ১,৫০০,০০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থকা এল-১ পইণ্টৰ চাৰিওফালে থকা হেলো কক্ষপথত উপনীত হ'বলৈ সক্ষম হ'ব ।

ইছৰোৱে এক্সৰ এটা পোষ্টত পিএছএলভি-চি৫৭ৰ জৰিয়তে আদিত্য এল-১ ৰ সফল উৎক্ষেপণৰ খবৰ শ্বেয়াৰ কৰিছিল । পূৰ্বৰ এটা পোষ্টত ইছৰোৱে কৈছিল যে পিএছএলভি-চি৫৭ৰ জৰিয়তে আদিত্য এল-১ ৰ উৎক্ষেপণ সফলতাৰে সম্পূৰ্ণ হৈছে । মহাকাশযানখনে উপগ্ৰহটো কক্ষপথত সঠিকভাৱে প্ৰৱেশ কৰাত সহায় কৰিছে । ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অন্বেষণৰ অংশ হিচাপে এল-১ পইণ্টৰ দিশে যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছে ।

প্ৰথম সৌৰ অভিযান আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ইছৰোক অভিনন্দন জনাইছিল । প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে বিজ্ঞানীসকলৰ প্ৰচেষ্টাক প্ৰশংসা কৰি কৈছিল যে চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ পিচত ভাৰতে মহাকাশ যাত্ৰা অব্যাহত ৰাখিছে । প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে এক্সৰ এটা পোষ্টত কৈছিল যে সমগ্ৰ মানৱ সমাজৰ কল্যাণৰ বাবে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ এক উন্নত বুজাবুজি বিকশিত কৰাৰ বাবে ভাৰতৰ অক্লান্ত বৈজ্ঞানিক প্ৰচেষ্টা অব্যাহত থাকিব ।

প্ৰথম সৌৰ অভিযানে অধ্যাপক গোপাল হাজৰা আৰু অধ্যাপক অমিতেশ ওমৰকে ধৰি বিজ্ঞানীসকলৰ মাজত কৌতূহলৰ সৃষ্টি কৰিছে । তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ গৱেষণাৰ বাবে তথ্যৰ বাবে আগ্ৰহেৰে অপেক্ষা কৰি আছে ।

৮ ডিচেম্বৰত ইছৰোৱে আদিত্য এল-১ মিছনত সৌৰ অতিবেঙুনীয়া ইমেজিং টেলিস্কোপ চুইট (অতিবেঙুনীয়া পৰিসৰত সৌৰ বৰ্ণালী বিকিৰণ অধ্যয়ন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা) পেলোডৰ দ্বাৰা সংগ্ৰহ কৰা ২০০ ৰ পৰা ৪০০ এনএমলৈকে অতিবেঙুনীয়া তৰংগ দৈৰ্ঘ্যৰ ওচৰত সূৰ্যৰ প্ৰথম সম্পূৰ্ণ-ডিস্ক ছবি শ্বেয়াৰ কৰিছিল ।

এক্সৰ ছবিবোৰ শ্বেয়াৰ কৰি ইছৰোৱে লিখিছিল যে ছবিবোৰে সূৰ্যৰ আলোকমণ্ডল আৰু ক্ৰমমণ্ডলৰ জটিল বিৱৰণৰ বিষয়ে অগ্ৰণী অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰে । আদিত্য এল-১ মহাকাশযানত থকা সৌৰ অতিবেঙুনীয়া ইমেজিং টেলিস্কোপ (চুইট) সঁজুলিটোৱে ২০০-৪০০ এনএম তৰংগদৈৰ্ঘ্য পৰিসৰত সূৰ্যৰ প্ৰথম ফুল-ডিস্ক ছবি সফলতাৰে ধৰি ৰাখিছে ।

২০২৩ চনৰ ২০ নৱেম্বৰত চুইট পেলোডটো এক সফল প্ৰাক-কমিছনিং পৰ্যায়ত পৰিচালনা কৰা হৈছিল আৰু পিচত টেলিস্কোপটোৱে ৬ ডিচেম্বৰত ইয়াৰ প্ৰথম পোহৰ বিজ্ঞানৰ ছবিবোৰ বন্দী কৰিছিল । এই অভূতপূৰ্ব ছবিবোৰ ১১ টা বিভিন্ন ফিল্টাৰ ব্যৱহাৰ কৰি লোৱা হৈছিল, যাৰ ভিতৰত আছে ২০০ ৰ পৰা ৪০০ এনএমলৈকে তৰংগ দৈৰ্ঘ্যত সূৰ্যৰ প্ৰথম ফুল-ডিস্ক ফটো । চিএ আই এইচ তৰংগ দৈৰ্ঘ্যত সূৰ্যৰ সম্পূৰ্ণ ডিস্ক ছবিবোৰ আন পৰ্যৱেক্ষণৰ পৰা অধ্যয়ন কৰা হৈছিল ।

চুইট (SUIT) সঁজুলিটোৱে এমজি ২ এইচ ছবিত দেখুওৱাৰ দৰে সূৰ্যৰ দাগ বা স্পট, প্লেজ আৰু শান্ত সূৰ্য অঞ্চলবোৰ ধৰি ৰাখিছিল । যিটোৱে বিজ্ঞানীসকলক সূৰ্যৰ আলোকমণ্ডল আৰু ক্ৰমমণ্ডলৰ জটিল বিৱৰণৰ বিষয়ে আভাস দিছিল । চুইট পৰ্যৱেক্ষণে বিজ্ঞানীসকলক চুম্বকীয় সৌৰ বায়ুমণ্ডলৰ গতিশীল কাপলিং অধ্যয়ন কৰাত সহায় কৰিব আৰু পৃথিৱীৰ জলবায়ুত সৌৰ বিকিৰণৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত কঠোৰ সীমাবদ্ধতা পৰ্যালোচনা কৰাত সহায় কৰিব ।

ইছৰোৰ সহযোগত পুনেৰ আন্তঃ-বিশ্ববিদ্যালয় এষ্ট্ৰ'নোমি আৰু এষ্ট্ৰ'ফিজিক্স কেন্দ্ৰৰ (আইইউচিএএ) নেতৃত্বত চুইট নিৰ্মাণ কৰা হৈছে । আই.আই.এছ.ই.আৰ.-কলকাতাত মহাকাশ বিজ্ঞানৰ উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ ভাৰতীয় (চি.ই.এছ.এছ.আই.), ভাৰতীয় জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান বেংগালুৰু, উদয়পুৰ সৌৰ পৰ্যৱেক্ষণালয় (ইউ.এছ.ও.-পি.আৰ.এল.) আৰু অসমৰ তেজপুৰ বিশ্ববিদ্যালয় আদি সংস্থা বা প্ৰতিষ্ঠানবোৰো চুইট নিৰ্মাণত জড়িত আছিল ।

লগতে পঢ়ক :৬ জানুৱাৰীত লক্ষ্যত উপনীত হ'ব আদিত্য এল-১

নেশ্যনেল ডেস্ক,২৪ ডিচেম্বৰ : আদিত্য এল-১ অভিযান হৈছে ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অভিযান । যাক ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই (ইছৰো) ১.৫ নিযুত কিলোমিটাৰো অধিক দূৰত্বৰ পৰা সৌৰ বায়ুমণ্ডল আৰু সূৰ্য অধ্যয়ন কৰাৰ বাবে ডিজাইন আৰু নিৰ্মাণ কৰিছে । ইয়াৰ উপৰিও, এই অভিযানে বিদ্যুৎ চুম্বকীয়, কণা আৰু চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ ডিটেক্টৰৰ সহায়ত সূৰ্যৰ বায়ুমণ্ডলৰ ক্ৰমমণ্ডল, আলোকমণ্ডল আৰু আটাইতকৈ বাহিৰৰ স্তৰবোৰ পৰ্যবেক্ষণ কৰিবলৈ ৭ টা পেলোড কক্ষপথলৈ লৈ যায় ।

২০২৩ চনৰ ২ছেপ্তেম্বৰৰ পুৱা ১১.৫০ বজাত অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধাৱান মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা পিএছএলভি চি৫৭ ত আদিত্য এল-১ সফলতাৰে উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । আদিত্য এল-১ৰ উৎক্ষেপণৰ প্ৰায় ১০৯ দিন পিচত পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় ১,৫০০,০০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থকা এল-১ পইণ্টৰ চাৰিওফালে থকা হেলো কক্ষপথত উপনীত হ'বলৈ সক্ষম হ'ব ।

ইছৰোৱে এক্সৰ এটা পোষ্টত পিএছএলভি-চি৫৭ৰ জৰিয়তে আদিত্য এল-১ ৰ সফল উৎক্ষেপণৰ খবৰ শ্বেয়াৰ কৰিছিল । পূৰ্বৰ এটা পোষ্টত ইছৰোৱে কৈছিল যে পিএছএলভি-চি৫৭ৰ জৰিয়তে আদিত্য এল-১ ৰ উৎক্ষেপণ সফলতাৰে সম্পূৰ্ণ হৈছে । মহাকাশযানখনে উপগ্ৰহটো কক্ষপথত সঠিকভাৱে প্ৰৱেশ কৰাত সহায় কৰিছে । ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অন্বেষণৰ অংশ হিচাপে এল-১ পইণ্টৰ দিশে যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছে ।

প্ৰথম সৌৰ অভিযান আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ইছৰোক অভিনন্দন জনাইছিল । প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে বিজ্ঞানীসকলৰ প্ৰচেষ্টাক প্ৰশংসা কৰি কৈছিল যে চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ পিচত ভাৰতে মহাকাশ যাত্ৰা অব্যাহত ৰাখিছে । প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে এক্সৰ এটা পোষ্টত কৈছিল যে সমগ্ৰ মানৱ সমাজৰ কল্যাণৰ বাবে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ এক উন্নত বুজাবুজি বিকশিত কৰাৰ বাবে ভাৰতৰ অক্লান্ত বৈজ্ঞানিক প্ৰচেষ্টা অব্যাহত থাকিব ।

প্ৰথম সৌৰ অভিযানে অধ্যাপক গোপাল হাজৰা আৰু অধ্যাপক অমিতেশ ওমৰকে ধৰি বিজ্ঞানীসকলৰ মাজত কৌতূহলৰ সৃষ্টি কৰিছে । তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ গৱেষণাৰ বাবে তথ্যৰ বাবে আগ্ৰহেৰে অপেক্ষা কৰি আছে ।

৮ ডিচেম্বৰত ইছৰোৱে আদিত্য এল-১ মিছনত সৌৰ অতিবেঙুনীয়া ইমেজিং টেলিস্কোপ চুইট (অতিবেঙুনীয়া পৰিসৰত সৌৰ বৰ্ণালী বিকিৰণ অধ্যয়ন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা) পেলোডৰ দ্বাৰা সংগ্ৰহ কৰা ২০০ ৰ পৰা ৪০০ এনএমলৈকে অতিবেঙুনীয়া তৰংগ দৈৰ্ঘ্যৰ ওচৰত সূৰ্যৰ প্ৰথম সম্পূৰ্ণ-ডিস্ক ছবি শ্বেয়াৰ কৰিছিল ।

এক্সৰ ছবিবোৰ শ্বেয়াৰ কৰি ইছৰোৱে লিখিছিল যে ছবিবোৰে সূৰ্যৰ আলোকমণ্ডল আৰু ক্ৰমমণ্ডলৰ জটিল বিৱৰণৰ বিষয়ে অগ্ৰণী অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰে । আদিত্য এল-১ মহাকাশযানত থকা সৌৰ অতিবেঙুনীয়া ইমেজিং টেলিস্কোপ (চুইট) সঁজুলিটোৱে ২০০-৪০০ এনএম তৰংগদৈৰ্ঘ্য পৰিসৰত সূৰ্যৰ প্ৰথম ফুল-ডিস্ক ছবি সফলতাৰে ধৰি ৰাখিছে ।

২০২৩ চনৰ ২০ নৱেম্বৰত চুইট পেলোডটো এক সফল প্ৰাক-কমিছনিং পৰ্যায়ত পৰিচালনা কৰা হৈছিল আৰু পিচত টেলিস্কোপটোৱে ৬ ডিচেম্বৰত ইয়াৰ প্ৰথম পোহৰ বিজ্ঞানৰ ছবিবোৰ বন্দী কৰিছিল । এই অভূতপূৰ্ব ছবিবোৰ ১১ টা বিভিন্ন ফিল্টাৰ ব্যৱহাৰ কৰি লোৱা হৈছিল, যাৰ ভিতৰত আছে ২০০ ৰ পৰা ৪০০ এনএমলৈকে তৰংগ দৈৰ্ঘ্যত সূৰ্যৰ প্ৰথম ফুল-ডিস্ক ফটো । চিএ আই এইচ তৰংগ দৈৰ্ঘ্যত সূৰ্যৰ সম্পূৰ্ণ ডিস্ক ছবিবোৰ আন পৰ্যৱেক্ষণৰ পৰা অধ্যয়ন কৰা হৈছিল ।

চুইট (SUIT) সঁজুলিটোৱে এমজি ২ এইচ ছবিত দেখুওৱাৰ দৰে সূৰ্যৰ দাগ বা স্পট, প্লেজ আৰু শান্ত সূৰ্য অঞ্চলবোৰ ধৰি ৰাখিছিল । যিটোৱে বিজ্ঞানীসকলক সূৰ্যৰ আলোকমণ্ডল আৰু ক্ৰমমণ্ডলৰ জটিল বিৱৰণৰ বিষয়ে আভাস দিছিল । চুইট পৰ্যৱেক্ষণে বিজ্ঞানীসকলক চুম্বকীয় সৌৰ বায়ুমণ্ডলৰ গতিশীল কাপলিং অধ্যয়ন কৰাত সহায় কৰিব আৰু পৃথিৱীৰ জলবায়ুত সৌৰ বিকিৰণৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত কঠোৰ সীমাবদ্ধতা পৰ্যালোচনা কৰাত সহায় কৰিব ।

ইছৰোৰ সহযোগত পুনেৰ আন্তঃ-বিশ্ববিদ্যালয় এষ্ট্ৰ'নোমি আৰু এষ্ট্ৰ'ফিজিক্স কেন্দ্ৰৰ (আইইউচিএএ) নেতৃত্বত চুইট নিৰ্মাণ কৰা হৈছে । আই.আই.এছ.ই.আৰ.-কলকাতাত মহাকাশ বিজ্ঞানৰ উৎকৰ্ষ কেন্দ্ৰ ভাৰতীয় (চি.ই.এছ.এছ.আই.), ভাৰতীয় জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান বেংগালুৰু, উদয়পুৰ সৌৰ পৰ্যৱেক্ষণালয় (ইউ.এছ.ও.-পি.আৰ.এল.) আৰু অসমৰ তেজপুৰ বিশ্ববিদ্যালয় আদি সংস্থা বা প্ৰতিষ্ঠানবোৰো চুইট নিৰ্মাণত জড়িত আছিল ।

লগতে পঢ়ক :৬ জানুৱাৰীত লক্ষ্যত উপনীত হ'ব আদিত্য এল-১

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.