বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১ আগষ্ট : আজি ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব দে’ বা ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব দিৱস ৷ প্ৰতি বছৰে ১ আগষ্ট তাৰিখে পালন কৰা হয় ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব দিৱস । ৱেব ব্যৱহাৰ কৰি সকলো মানুহে মুক্তভাৱে তথ্য ব্ৰাউজ বা তথ্য বিচাৰিব পৰা ক্ষমতাৰ সন্মানৰ্থে এই দিনটো পালন কৰা হয় ।
ৱেব হৈছে এনে এটা সঁজুলি, যিটো সমগ্ৰ বিশ্বৰ কোটি কোটি লোকে প্ৰতিটো ক্ষণতে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে ৷ আন্তঃসংযোগী কম্পিউটাৰ ব্যৱস্থাৰ বিশ্বব্যাপী ব্যৱস্থা অৰ্থাৎ ইণ্টাৰনেটৰ সৈতে যোগাযোগ স্থাপন কৰি আহিছে বেৱে ।
ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব কি? :
ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেবক চমুকৈ WWW বুলিও কোৱা হয় । আপুনি অনলাইন প্লেটফৰ্ম অৰ্থাৎ ইণ্টাৰনেটত ব্ৰাউজাৰৰ জৰিয়তে প্ৰৱেশ কৰা সকলো তথ্য ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেবৰ অধীনত আহে । কম্পিউটাৰ ভাষাত ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব হৈছে অনলাইন বিষয়বস্তু বা ইণ্টাৰনেট বিষয়বস্তুৰ হাইপাৰ টেক্সট মাৰ্কআপ লেংগুৱেজ (HTML) নেটৱৰ্ক ৷ যিটো হাইপাৰ টেক্সট ট্ৰেন্সফাৰ প্ৰট'কল (HTTP) ৰ জৰিয়তে আহে ।
বিশ্বব্যাপী ৱেব দিৱসৰ বিষয়বস্তু :
এই বছৰৰ ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব দে’ বিষয়বস্তু হ’ল- ৱেবে কেনেকৈ যোগাযোগ, সহযোগিতা আৰু জ্ঞান বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন আনিছে; বিশ্বক একত্ৰিত কৰিছে ।
বিশ্ব ৱাইড ৱেব দিৱসৰ ইতিহাস :
১৯৮৯ চনৰ কথা ৷ ১৯৮৯ চনৰ মাৰ্চ মাহত বাৰ্নাৰ্ছ-লীয়ে CERN ৰ গৱেষকসকলৰ মাজত তথ্য ভাগ-বতৰা আৰু উন্নীতকৰণৰ সুবিধাৰ বাবে "বিতৰণ কৰা তথ্য ব্যৱস্থা"ৰ প্ৰস্তাৱ দাখিল কৰে । প্ৰথম ৱেব চাৰ্ভাৰ "httpd" আৰু প্ৰথম ৱেব ব্ৰাউজাৰ "WorldWideWeb" (পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি Nexus ৰখা হৈছিল), যিটো ১৯৯০ চনত বাৰ্নাৰ্ছ-লী (Berners-Lee) আৰু তেওঁৰ সহযোগী ৰবাৰ্ট কেলিয়াই সৃষ্টি কৰিছিল ।
১৯৯১ চনৰ ৬ আগষ্টত বিশ্বৰ প্ৰথমটো ৱেবছাইট লাইভ হয় । ই আছিল এটা সহজ আৰু সাধাৰণ পৃষ্ঠা, যিয়ে ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব প্ৰজেক্টৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰিছিল আৰু ইয়াক কেনেকৈ প্ৰৱেশ বা ইয়াক কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে তাৰ তথ্য প্ৰদান কৰা হৈছিল । এই ৱেবছাইটটো বাৰ্নাৰ্ছ-লীৰ NeXT কম্পিউটাৰ(NeXT computer)ত হ’ষ্ট কৰা হৈছিল, যিয়ে বিশ্বৰ প্ৰথম ৱেব চাৰ্ভাৰ হিচাপেও কাম কৰিছিল।
'টিম বাৰ্নাৰ্ছ-লি' ৱেবৰ আঁৰৰ দূৰদৰ্শী :
ছাৰ টিম বাৰ্নাৰ্ছ লী হৈছে www ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৷ ১৯৯০ চনৰ আৰম্ভণিতে এই দূৰদৰ্শী বিজ্ঞানীয়ে এক যুগান্তকাৰী ব্যৱস্থা উন্মোচন কৰিছিল, যিয়ে বিশ্বজুৰি সকলো তথ্য অনায়াসে বিনিময় আৰু লাভ কৰাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিছিল । সকলোৰে বাবে এটা সৰল ৱেব সৃষ্টিৰ ইচ্ছা আছিল ৷ যাৰ সফলত তেওঁৰ উদ্ভাৱনী ধাৰণাসমূহে আজি আমাৰ ইণ্টাৰনেট ব্যৱহাৰত এক অমলিন চিন ৰাখিছে ।
প্ৰথম ৱেবছাইট : বিশ্বৰ প্ৰথমটো ৱেবছাইটৰ URL ঠিকনা হৈছে http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html । এই লিংকটোত ক্লিক কৰিলে এটা অতি সহজ ৱেবপেজ দেখা যায় । ইয়াৰ পৰা হাইপাৰটেক্সট (hypertext) আৰু ৱেব পেজ (web pages) তৈয়াৰ কৰাৰ বিষয়ে কাৰিকৰী তথ্য লাভ কৰিব পাৰি ।
ইণ্টাৰনেট আৰু WWW ৰ মাজৰ পাৰ্থক্য :
ইণ্টাৰনেট আৰু WWW ক প্ৰায়ে একে বুলি গণ্য কৰা হয় যদিও দুয়োটাৰ মাজত যথেষ্ট পাৰ্থক্য আছে । ইণ্টাৰনেট হৈছে সমগ্ৰ বিশ্বতে বিয়পি থকা কম্পিউটাৰ নেটৱৰ্কৰ এক বিশাল নেটৱৰ্ক, যিয়ে কম্পিউটাৰক সংযোগ কৰে ।
WWW হৈছে ইণ্টাৰনেটত উপলব্ধ তথ্যৰ সংকলন, য’ত আমি ব্ৰাউজাৰৰ সহায়ত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰো । ১৯৬০ চনত ইণ্টাৰনেটৰ আৰম্ভণি হৈছিল ARPANET project হিচাপে ৷
অৱশেষত ৱেবটোৱে কিহৰ বাবে উৰা মাৰিলে ? : টিমে ৱেবক প্ৰথমে কাৰিকৰী মাধ্যমৰ পৰিৱৰ্তে সামাজিক মাধ্যম হিচাপে ডিজাইন কৰিছিল ৷ এটা ব্যৱস্থা যিয়ে মানুহক তেওঁলোকৰ কম্পিউটাৰৰ জৰিয়তে সংযোগ কৰিব,আৰু তাৰ বাবেই [of the Web] তৃণমূল পৰ্যায়ৰ বিল্ডিংটোৱে খোজ পেলালে ।
কিন্তু সাধাৰণ জনতাই সেই ছবিখনত ১৯৯০ চনৰ মাজ ভাগলৈকে প্ৰৱেশ কৰা নাছিল, যেতিয়া নেটস্কেপ (Netscape) আৰু এ অ’ এল (AOL/America Online) ৰ দৰে কোম্পানীয়ে ব্ৰাউজাৰৰ বাণিজ্যিকীকৰণ কৰিছিল । এই কোম্পানীসমূহে তেওঁলোকৰ ব্ৰাউজাৰ চফ্টৱেৰৰ সৈতে মেইল বিনামূলীয়া চিডিসমূহ স্নেইল (snail mail free CDs) কৰিব যাতে মানুহে ৱেবত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে ৷ পিছত কোম্পানীসমূহে মাচুলৰ বিনিময়ত আগবঢ়োৱা সেৱাসমূহ আৱিষ্কাৰ কৰিব, যেনে ই-মেইল ৷
The Evolution Of The Web: The WWW has undergone a remarkable evolution since its inception. Here are some key milestones:
ৱেবৰ বিৱৰ্তন :
WWW ৰ আৰম্ভণিৰে পৰাই এক উল্লেখযোগ্য বিৱৰ্তন ঘটিছে । ইয়াত কিছুমান মূল মাইলৰ খুঁটি দিয়া হ'ল -
- ১৯৯৩; মোজাইকৰ উন্মোচন : মোজাইক ৱেব ব্ৰাউজাৰ (Mosaic web browser) মুকলি হোৱাৰ ফলত ৱেবটোক সাধাৰণ জনতাৰ বাবে অধিক সুলভ কৰি তুলিছিল ৷ ইয়াত ব্যৱহাৰকাৰী-বন্ধুত্বপূৰ্ণ গ্ৰাফিকেল আন্তঃপৃষ্ঠৰ বৈশিষ্ট্য আছিল ।
- ১৯৯৪; বাণিজ্যিক ৱেবছাইটৰ উত্থান : ব্যৱসায়ীসকলে ৱেবৰ সম্ভাৱনাক চিনি পাবলৈ ধৰাৰ লগে লগে ই-কমাৰ্চে গঢ় ল’বলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷ খুচুৰা আৰু বিজ্ঞাপনৰ পৰিৱেশ চিৰদিনৰ বাবে সলনি কৰি দিলে ।
- ১৯৯৮; গুগলৰ আত্মপ্ৰকাশ : গুগল(Google)ৰ আৰম্ভণিয়ে মানুহে অনলাইনত কেনেকৈ তথ্য বিচাৰি পায়, তাৰ মাজত এক বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন আনিলে ৷ যাৰ ফলত ৱেবৰ বিশাল সম্পদসমূহ অধিক সহজে সন্ধানযোগ্য হৈ পৰিল ।
- ২০০৪; ৱেব ২.০ৰ ডন : ফেচবুকৰ দৰে ছ’চিয়েল মিডিয়া প্লেটফৰ্মৰ উত্থান ঘটিছিল, যিয়ে ব্যৱহাৰকাৰীয়ে সৃষ্টি কৰা বিষয়বস্তু আৰু অনলাইন সামাজিক যোগাযোগৰ যুগৰ সূচনা কৰিছিল ।
- ২০০৭; ম’বাইল ৱেব বিপ্লৱ : আইফোন(iPhone)ৰ প্ৰৱৰ্তনে ব্যাপক ম’বাইল ৱেব ব্যৱহাৰৰ আৰম্ভণি ঘটালে ৷ ইণ্টাৰনেটক মানুহৰ পকেটত ভৰাই দিলে ।
- ২০২০ আৰু ইয়াৰ পিছৰ; ৱেব ৩.০ আৰু ভৱিষ্যত : আমি ভৱিষ্যতলৈ চাই থাকোঁতে semantic web,artificial intelligence আৰু blockchain technology promise ৰ দৰে ধাৰণাসমূহে ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেবৰ পৰৱৰ্তী বিৱৰ্তনক গঢ় দিয়াৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে ।
