নতুন দিল্লীঃ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মধ্যস্থতাত ইজৰাইল আৰু লেবানিজ গোট হিজবুল্লাহৰ মাজত স্বাক্ষৰিত যুদ্ধবিৰতি চুক্তিয়ে ১৩ মাহজোৰা সংঘৰ্ষ সমাপ্তিৰ আৰম্ভণি কৰিছে। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু ফ্ৰান্সে ঘোষণা কৰিছে যে এই চুক্তিয়ে লেবাননত হিংসা বন্ধ কৰিব আৰু ইজৰাইলক হিজবুল্লাহ আৰু লেবাননস্থিত অন্যান্য সন্ত্ৰাসবাদী গোটৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিব।
এই যুদ্ধবিৰতি এবছৰ ধৰি চলা সংঘাতৰ পিছত হৈছে আৰু ই বৰ্তমানে গাজাত চলি থকা ইজৰাইল-হামাছৰ যুদ্ধত পোনপটীয়াকৈ প্ৰভাৱ নেপেলায়। ইজৰাইলী সামৰিক বাহিনীয়ে কৈছে যে এই যুদ্ধবিৰতিয়ে তেওঁলোকক গাজাত মনোনিবেশ কৰিবলৈ আৰু হামাছৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকৰ তৎপৰতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ সুযোগ প্ৰদান কৰিব।
কিন্তু, প্ৰশ্নটো হ'ল এই বিৰতি কিমান দিন চলিব? মধ্য প্ৰাচ্যৰ সৈতে নিজৰ ন্যাস্ত স্বাৰ্থৰ জড়িত থকা হেতু ভাৰতৰ বাবে ইয়াৰ অৰ্থ কি?
প্ৰাক্তন ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ ৰাজীৱ ডোগ্ৰাই ইটিভিৰ সৈতে এক বিশেষ বাৰ্তালাপত কয়, ' লক্ষ্যণীয়ভাৱে হিজবুল্লাহ আৰু ইজৰাইলৰ মাজত পৰীক্ষামূলকভাৱে কিছু সময়ৰ বাবে যুদ্ধবিৰতিৰ বাবে সন্মত হোৱাটো উৎসাহজনক। এই যুদ্ধবিৰতি এক ইতিবাচক পদক্ষেপ, আৰু কোনো উলংঘন অবিহনে ইয়াৰ সম্প্ৰসাৰণৰ আশা আছে। যদি হিজবুল্লাহৰ সৈতে যুদ্ধবিৰতি স্থাপন কৰিব পাৰি, ই এক আশাব্যঞ্জক আৰম্ভণিৰ বিন্দু হিচাপে কাম কৰিব পাৰে।"
"ইয়াৰ উপৰিও, হামাছে বন্দী কৰি ৰখা বন্দীসকলৰ মুক্তি আৰু ইজৰাইলৰ দ্বাৰা বন্দীসকলক মুক্তি দিয়া সন্দৰ্ভত একে ধৰণৰ প্ৰস্তাৱ ৰখাৰ আশা আছে। ইজৰাইলত শান্তি স্থাপন, লগতে মধ্য প্ৰাচ্যত ইজৰাইল আৰু ইয়াৰ চুবুৰীয়া দেশসমূহৰ মাজত শান্তি স্থাপন, নিৰন্তৰভাৱে ভাৰতৰ বাবে ইতিবাচক খবৰ হিচাপে গণ্য কৰা হ'ব"।
ডোগ্ৰাই আৰু ব্যাখ্যা কৰে যে ইজৰাইল, হামাছ, লেবানন আৰু কিছু পৰিমাণে ইৰাণৰ সৈতে জড়িত সংঘৰ্ষই ভাৰতকে ধৰি বিশ্বজুৰি গুৰুত্বপূৰ্ণ উদ্বেগৰ সৃষ্টি কৰিছে।
"ভাৰতে আৰৱ বিশ্বৰ সৈতে ঐতিহাসিক সম্পৰ্ক বজাই ৰখাৰ লগতে ইজৰাইলৰ সৈতেও শক্তিশালী সম্পৰ্ক বজাই ৰাখিছে। সময়ৰ লগে লগে, মুখ্যতঃ হীৰা উদ্যোগক কেন্দ্ৰ কৰি থকা বাণিজ্যিক সংযোগবোৰ অন্যান্য খণ্ডলৈ সম্প্ৰসাৰিত হৈছে, বিশেষকৈ প্ৰতিৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত। শেহতীয়াকৈ, এটা ভাৰতীয় কোম্পানীয়ে ইজৰাইলৰ হাইফা বন্দৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহ দেখুৱাইছে," প্ৰাক্তন ভাৰতীয় কূটনীতিবিদজনে কয়।
"বিভিন্ন দৃষ্টিকোণৰ পৰা এই শক্তিশালী সম্পৰ্কবোৰ লক্ষণীয়, বিশেষকৈ ইজৰাইলী যুৱ প্ৰজন্ম আৰু ভাৰতৰ মাজৰ সম্পৰ্ক। বহুতো যুৱ ইজৰাইলীয়ে তেওঁলোকৰ সামৰিক সেৱা সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত, সেনাত তেওঁলোকৰ কষ্টকৰ অভিজ্ঞতাৰ পিছত আৰাম কৰিবলৈ আৰু পুনৰুজ্জীৱিত হ’বলৈ ভাৰত ভ্ৰমণক বাছি লয়। এই বহুমুখী সম্পৰ্কটোৱে দীৰ্ঘম্যাদী সংঘৰ্ষ সম্পৰ্কে ভাৰতৰ আশংকাক প্ৰতিফলিত কৰে যিটো 2023 চনৰ 7 অক্টোবৰ তাৰিখে কৰুণভাৱে আৰম্ভ হৈছিল আৰু যোৱা এবছৰ ধৰি চলি আছে । সেইদিনা পুৰুষ আৰু মহিলা, দুয়ো শ্ৰেণীৰ বহু ইজৰাইলী যুৱ নাগৰিক হত্যা, অপহৰণ আৰু আক্ৰমণকে ধৰি ভয়ংকৰ হিংসাত্মক কাৰ্য্যৰ সন্মুখীন হৈছিল", তেওঁ লগতে কয়।
"পৰৱৰ্তী সময়ত, আন্তৰ্জাতিক সম্প্ৰদায়ে, বিশেষকৈ যুৱসকলে, ইজৰাইলৰ দ্বাৰা প্ৰদৰ্শিত প্ৰতিশোধমূলক বৰ্বৰতাক গৰিহণা দিছে। অৱশ্যে, লক্ষ্যণীয়ভাৱে এয়া উৎসাহজনক যে হিজবুল্লাহ আৰু ইজৰাইল উভয়ে পৰীক্ষামূলকভাৱে সাময়িক সময়ৰ বাবে যুদ্ধবিৰতিৰ বাবে সন্মত হৈছে। এই গতিবিধি এক ইতিবাচক পদক্ষেপ, আৰু কোনো উলংঘন অবিহনে ইয়াৰ সম্প্ৰসাৰণৰ আশা আছে", তেওঁ লগতে কয়।
বহুতো বিশ্লেষকে যুদ্ধবিৰতিক ভাৰতৰ বাবে এক ইতিবাচক পদক্ষেপ হিচাপে গণ্য কৰে, কেৱল মধ্য প্ৰাচ্যত ইয়াৰ বাণিজ্য আৰু ব্যৱসায়িক স্বাৰ্থৰ বাবেই নহয়, যি সংঘাত বৃদ্ধিৰ ফলত বিপদাপন্ন হ'ব পাৰে, লগতে ই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰকল্প পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ পৰিৱেশ তৈয়াৰ কৰে যিটো অস্থিৰতাৰ বাবে পিছ পৰি ৰৈছিল।
যোৱা বছৰ দিল্লীত অনুষ্ঠিত জি-20 সন্মিলনৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ঘোষণাসমূহৰ ভিতৰত এটা আছিল ভাৰতক মধ্যপ্ৰাচ্যৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ বাবে ৰে'ল আৰু বন্দৰ নেটৱৰ্ক স্থাপন কৰা আৰু অঞ্চলটোক ইউৰোপ আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে অধিক পৰিমাণে সংযোগ কৰা।
এই পদক্ষেপক ভাৰত-মধ্য প্ৰাচ্য-ইউৰোপ অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ (আইএমইইচি) বুলি কোৱা হয়। যদিও জড়িত ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ নেতাসকলে চীনৰ বিষয়ে স্পষ্টভাৱে উল্লেখ কৰা নাছিল, ই চীনৰ বেল্ট এণ্ড ৰোড ইনিশিয়েটিভ (বিআৰআই)ৰ এক স্পষ্ট বিকল্প হিচাপে প্ৰতীয়মান, যিয়ে বিস্তৃত জাহাজ, ৰেল আৰু পথ আন্তঃগাঁথনিৰ জৰিয়তে বিশ্বক চীনৰ সৈতে সংযোজিত কৰিব বিচাৰে।
ৰাজীৱ ডোগ্ৰাই কয়, "মধ্যপ্ৰাচ্যৰ জৰিয়তে ভাৰতক ইজৰাইল আৰু তাৰ পিছত পশ্চিম ইউৰোপৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ পৰিকল্পনা আছে। অৱশ্যে, এই পৰিকল্পনা এতিয়াও প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত আছে আৰু ইয়াক অধিক বিকশিত কৰি'বলৈ সময়ৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে। পথটোত চলি থকা সংঘৰ্ষই পৰিকল্পনাৰ প্ৰগতি মন্থৰ কৰিব পাৰে। আমি এই পৰিকল্পনাৰ সৈতে আগবাঢ়ি যোৱাৰ আগতে মধ্য প্ৰাচ্যৰ পৰিস্থিতিয়ে কেনেদৰে গতি কৰে সেয়া পৰ্যবেক্ষণ কৰিব লাগিব।"
তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে যে ইয়াৰ মাজতে ভাৰতীয় ব্যৱসায়ীসকলৰ ইতিমধ্যে এই পথৰ দেশসমূহৰ সৈতে শক্তিশালী সম্পৰ্ক আছে। "চৌদি আৰৱ, ইউ.এ.ই. আৰু ইজৰাইলৰ সৈতে আমাৰ বাণিজ্যিক সম্পৰ্ক দৃঢ়, বিশেষকৈ ইউ.এ.ই. আৰু চৌদি আৰৱৰ পৰা ভাৰতলৈ সামগ্ৰী আৰু তেল যোগানৰ ক্ষেত্ৰত। এই সংযোগবোৰ কেৱল তেতিয়াহে বৃদ্ধি হ'ব যদি নতুন পথটো উপলব্ধ হয়", ডোগ্ৰাই কয়।
"চীন আৰু ইয়াৰ বেল্ট এণ্ড ৰোড ইনিশিয়েটিভ, সেয়া তেওঁলোকৰ চিন্তাৰ বিষয়। ভাৰতে নিজে জড়িত নোহোৱাকৈ কেনেকৈ এই প্ৰকল্প ৰূপায়ণ হয় সেয়া কেৱল লক্ষ্য কৰিব। সামগ্ৰিকভাৱে, যুদ্ধবিৰতিক ভাৰতৰ বাবে ইতিবাচক দৃষ্টিৰে দেখা হৈছে । যিকোনো ঠাইতে শান্তি সকলোৰে বাবে লাভজনক, আৰু ইয়াত কোনো সন্দেহ নাই", তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে।
তেওঁ লগতে কয় যে সংঘৰ্ষৰ সময়ত তেলৰ মূল্য অস্থিৰ আছিল, তীব্ৰগতিত বৃদ্ধি পাইছিল আৰু তাৰ পিছত সামান্য হ্ৰাস পাইছিল। "এনে পৰিস্থিতি অনুকূল নহয়, কিয়নো ৰপ্তানিকৰ্তাসকলৰ বাবে অনিশ্চয়তা বেয়া যিহেতু বজাৰখন অপ্ৰত্যাশিত। এই অপ্ৰত্যাশিততাৰ অৰ্থ হৈছে যে তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীৰ চাহিদাও অনিশ্চিত। সেয়েহে, অঞ্চলটো উত্তেজনাপূৰ্ণ বা সংঘাতত লিপ্ত হোৱাৰ পৰিৱৰ্তে শান্তিপূৰ্ণ থকাটো ভাল"।
ভাৰতে বুধবাৰে ইজৰাইল আৰু লেবাননৰ মাজত যুদ্ধবিৰতিক আদৰণি জনাইছে। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে এক বিবৃতিত কয়, "আমি সদায় সংঘাত হ্ৰাস, সংযম আৰু আলোচনা আৰু কূটনীতিৰ পথলৈ উভতি যাবলৈ আহ্বান জনাই আহিছো। আমি আশা কৰোঁ যে এই পদক্ষেপবোৰে বিস্তীৰ্ণ অঞ্চলটোত শান্তি আৰু স্থিৰতা আনিব।"
ভাৰতৰ বাবে IMEEC কিয় ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ?
যোৱা বছৰ অক্টোবৰত ইজৰাইলৰ ওপৰত হামাছৰ আক্ৰমণৰ কেইসপ্তাহমান পিছত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনে তেওঁৰ মতামত ব্যক্ত কৰি কৈছিল যে হামাছৰ সন্ত্ৰাসবাদী কাৰ্যকলাপৰ আঁৰৰ এটা উদ্দেশ্য হৈছে শেহতীয়াকৈ নতুন দিল্লীত জি-২০ সন্মিলনৰ সময়ত উচ্চাকাংক্ষী আইএমইইচি প্ৰকল্পৰ উন্মোচন, যাৰ লক্ষ্য হৈছে সমগ্ৰ অঞ্চলটোক সংযোজিত কৰা। অষ্ট্ৰেলিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী এন্থনী এলবানিজৰ সৈতে এক যুটীয়া সংবাদমেলত বাইডেনে কৈছিল যে তেওঁৰ দৃষ্টিভংগী দৃঢ় প্ৰমাণৰ সলনি এক সহজাত প্ৰবৃত্তিৰ ওপৰত আধাৰিত ৷
অৱশ্যে, আই.এম.ই.ই.চি.-ৰ গুৰুত্ব উপেক্ষা কৰিব নোৱাৰি। ভাৰত-মধ্য প্ৰাচ্য-ইউৰোপ অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ (আইএমইচি) হৈছে ভাৰতৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ যিয়ে অঞ্চলটোত বাণিজ্য, সংযোগ ব্যৱস্থা আৰু ভূ-ৰাজনৈতিক গতিশীলতাক সলনি কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।
ভাৰত-মধ্য প্ৰাচ্য-ইউৰোপ অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ, যি ভাৰতক মধ্য প্ৰাচ্য আৰু ইউৰোপৰ সৈতে সংযোগ কৰা এক প্ৰস্তাৱিত আন্তঃগাঁথনি আৰু বাণিজ্য কৰিডৰ, ভাৰতৰ বাবে যথেষ্ট গুৰুত্ব বহন কৰে।
ই ভাৰত, মধ্য প্ৰাচ্য আৰু ইউৰোপৰ মাজত পৰিবহনকৃত সামগ্ৰীৰ সময় আৰু ব্যয় যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ভাৰতৰ ৰপ্তানি আৰু আমদানি বৃদ্ধি হ'ব। ই বিশ্ব বাণিজ্যত ভাৰতৰ অংশীদাৰিত্ব বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰিব, বিশেষকৈ উৎপাদন, কৃষি আৰু প্ৰযুক্তিৰ দৰে ক্ষেত্ৰত।
লগতে পঢ়ক: সাম্প্ৰতিক বিশ্বত ভাৰতৰ বাবে ভূমধ্যসাগৰীয় অঞ্চলৰ গুৰুত্ব
