ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ হৈছে বিশ্বৰ ভিতৰতে মহিলাৰ তৃতীয় সৰ্বাধিক কৰ্কট ৰোগ ৷ বিভিন্ন খবৰ অনুসৰি বহু মহিলাই এই ৰোগৰ লক্ষণসমূহৰ বিষয়ে অজ্ঞানতা বা আওকাণ কৰাৰ বাবে সময়মতে ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু চিকিৎসা লাভ কৰিব পৰা নাই ৷
সমগ্ৰ বিশ্বতে ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ আৰু ইয়াৰ লক্ষণ আৰু চিকিৎসা ইত্যাদি সম্পৰ্কীয় গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়সমূহৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টিৰ উদ্দেশ্যে প্ৰতি বছৰে ৮ মে’ৰ দিনটোত বিশ্ব ডিম্বাশয় কৰ্কট ৰোগ দিৱস পালন কৰা হয় ৷
বিগত কেইবছৰমানৰ পৰা সমগ্ৰ বিশ্বতে বিভিন্ন ধৰণৰ কেন্সাৰ ৰোগীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে ৷ কৰ্কট ৰোগত আমাৰ শৰীৰৰ যিকোনো অংশ আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে ৷ বিশেষকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰচলিত কেন্সাৰৰ কথা ক’লে স্তন কেন্সাৰ আৰু ছাৰ্ভাইকেল কেন্সাৰৰ পিছত মহিলাৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ কৰ্কট ৰোগৰ ভিতৰত ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ তৃতীয় স্থানত আছে ৷
National Ovarian Cancer Coalition ৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি এই ৰোগৰ লক্ষণসমূহৰ বিষয়ে অজ্ঞানতা বা অজ্ঞানতাৰ বাবে ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগত আক্ৰান্ত প্ৰায় ৮৫% মহিলাই এই ৰোগৰ বিষয়ে অতি পলমকৈ গম পায় ৷ আনহাতে, মাত্ৰ ১৫% মহিলাইহে সঠিক সময়ত এই ৰোগৰ বিষয়ে জানিব পাৰে, যাৰ বাবে সঠিক সময়ত ৰোগৰ নিদান পোৱা যায় ৷ বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত ৰোগ নিশ্চিত হোৱাৰ সময়লৈকে ৰোগৰ জটিলতা আৰু তীব্ৰতা দুয়োটা বাঢ়ি যায় ৷
সমগ্ৰ বিশ্বতে ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ কাৰণ, লক্ষণ, চিকিৎসা আৰু ব্যৱস্থাপনাৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত সজাগতা সৃষ্টি কৰাৰ উদ্দেশ্যে প্ৰতি বছৰে ৮ মে’ত ‘বিশ্ব ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ’ দিৱস পালন কৰা হয় ৷ এইবাৰো বিগত বছৰৰ দৰেই এই অনুষ্ঠানটো “No Woman Left Behind” শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰে পালন কৰা হৈছে ৷
ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ কি ?
ডিম্বাশয় মহিলাৰ প্ৰজনন তন্ত্ৰৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ ৷ মহিলাৰ শৰীৰত দুটা ডিম্বাশয় থাকে ৷ ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগত এই ডিম্বাশয়ৰ এটা বা দুয়োটাতে সৰু-সৰু চিষ্ট গঠন হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে ৷ য’ত কেন্সাৰ কোষবোৰ বৃদ্ধি হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে ৷ ৰোগৰ অৱস্থা আৰু প্ৰভাৱৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বহু প্ৰকাৰৰ ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ কথা বিবেচনা কৰা হৈছে ৷ ইয়াৰে কিছুমান মাৰাত্মক হ’ব পাৰে ৷ আনহাতে কিছুমান আছে, য’ত সময়মতে উপযুক্ত চিকিৎসা প্ৰদান কৰিলে ৰোগৰ পৰা মুক্তি পোৱা সম্ভৱ ৷
ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ সাধাৰণ লক্ষণসমূহ হ’ল ঋতুচক্ৰৰ অনিয়ম, ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছতো যোনিৰ পৰা অস্বাভাৱিক ৰক্তক্ষৰণ, শ্ৰোণী অংশত বিষ বা চাপ অনুভৱ কৰা, পেট বা পিঠিত বিষ, পেট ফুলা, সদায় ভৰপূৰ অনুভৱ কৰা যেনে ডিছুৰিয়া আৰু সঘনাই প্ৰস্ৰাৱ কৰিবলৈ আগ্ৰহ অনুভৱ কৰা দেখা যায় ৷ যিটো ৰোগৰ তীব্ৰতা আৰু কেন্সাৰৰ পৰ্যায়ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কম-বেছি পৰিমাণে হ’ব পাৰে ৷
ইয়াত এইটোও জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে, সাধাৰণতে প্ৰজনন তন্ত্ৰ বা ইয়াৰ লগত জড়িত অংগসমূহত হোৱা বহু ধৰণৰ সমস্যাত এনে লক্ষণ দেখা যায় ৷ এনে পৰিস্থিতিত ৰোগৰ প্ৰকাৰ নিশ্চিত কৰিবলৈ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ পিছত প্ৰয়োজনীয় পৰীক্ষাসমূহ কৰাব লাগে যাতে ৰোগৰ প্ৰকাৰৰ লগতে ইয়াৰ কাৰণো জানিব পৰা যায় ৷
সজাগতা কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ ?
উত্তৰাখণ্ডৰ এগৰাকী স্ত্ৰীৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ বিজয় লক্ষ্মীয়ে কয় যে, সাধাৰণতে মহিলাসকলে পেটৰ তলৰ অংশত চাপ অনুভৱ কৰাৰ লগতে কম-বেছি পৰিমাণে বিষ অনুভৱ কৰে ৷ পেটৰ তলৰ অংশত অস্বস্তি বা ঋতুস্ৰাৱৰ সময়ত বা কেতিয়াবা ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছতো ৰক্তক্ষৰণ হয় ৷ ইয়াৰ সৈতে জড়িত যিকোনো ধৰণৰ সমস্যা চকুত পৰিলে সমস্যাটো বৃদ্ধি নোহোৱালৈকে তেওঁলোকে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ নকৰে বা আওকাণ কৰে ৷
তেওঁ কয় যে, এনে প্ৰৱণতা কেৱল কম শিক্ষিত মহিলা বা গ্ৰাম্য অঞ্চলত বসবাস কৰা মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত দেখা নাযায়, বৰঞ্চ চহৰ, শিক্ষিত, শ্ৰমিক মহিলা আনকি ডাঙৰ চহৰত বাস কৰা মহিলাৰ ক্ষেত্ৰতো এনে অসাৱধানতা দেখা যায় ৷ এই কাৰণেই সাধাৰণতে প্ৰজনন তন্ত্ৰৰ লগত জড়িত গুৰুতৰ সমস্যা আৰু ৰোগৰ চিকিৎসা লোৱাত মহিলাসকলে পলম হয় ৷
যদি আমি ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ কাৰণৰ কথা কওঁ, তেন্তে ইয়াৰ বাবে বহুতো জনা আৰু অজ্ঞাত কাৰণ দায়ী বুলি গণ্য কৰা হয় ৷ জনাজাত কাৰণসমূহ হ’ল বংশবৃদ্ধি, বাৰ্ধক্য, মেদবহুলতা বা অতিৰিক্ত ওজন, পলিচিষ্টিক অভেৰিয়ান চিনড্ৰম আৰু হৰম’ন ৰিপ্লেচমেণ্ট থেৰাপী ইত্যাদি ৷
ডাঃ বিজয় লক্ষ্মীয়ে কয় যে, মহিলাসকলক স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি সচেতন হ’বলৈ সজাগ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ৷ লগতে তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰিব লাগে যে শৰীৰৰ যিকোনো অস্বাভাৱিক আৰু স্থায়ী লক্ষণক আওকাণ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে তেওঁলোকে তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ ওচৰত পৰীক্ষা কৰি প্ৰয়োজন হ’লে চিকিৎসা গ্ৰহণ কৰিব লাগে ৷ ইয়াৰ উপৰিও তেওঁলোকক নিয়মিতভাৱে সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য পৰীক্ষা কৰিবলৈও প্ৰেৰণা যোগোৱা প্ৰয়োজন যাতে সময়মতে বা আৰম্ভণিতে ৰোগ ধৰা পেলাব পৰা যায় আৰু ভুক্তভোগীয়ে সময়মতে চিকিৎসা লাভ কৰিব পাৰে ৷
ইতিহাস আৰু গুৰুত্ব
বিশ্ব ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ দিৱস পোনপ্ৰথমে ২০১৩ চনত আৰম্ভ কৰিছিল ‘Target Ovarian Cancer' ’ নামৰ দাতব্য সংস্থাটোৱে ৷ উল্লেখযোগ্য যে, এই সংস্থাটোৱে এই ৰোগৰ গৱেষণাৰ বাবে কেৱল আৰ্থিক সাহায্য প্ৰদান কৰাই নহয়, এই ৰোগত আক্ৰান্ত মহিলাসকলক আৰ্থিকভাৱে আৰু অন্যান্য দিশতো সহায় কৰে ৷ বৰ্তমান এই সংস্থাটোৱে ৩২ খনতকৈও অধিক দেশৰ এশৰো অধিক ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ দাতব্য সংস্থাৰ সৈতে সহযোগিতা আগবঢ়াইছে ৷
উল্লেখযোগ্য যে, প্ৰতি বছৰে ৮ মে’ত বিশ্ব ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ দিৱস উপলক্ষে বিভিন্ন দেশৰ চৰকাৰ, কেন্সাৰ সহায়ক স্বাস্থ্য সেৱা সংস্থা, স্বাস্থ্য আৰু সামাজিক সংস্থা আৰু চিকিৎসকে ব্যক্তিগত আৰু সামূহিকভাৱে ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট পৰীক্ষা অভিযান, সজাগতা সভা আদিৰ আয়োজন কৰে সামাজিক কাৰ্যসূচীৰ ধৰণৰ আয়োজন কৰা হয় ৷
লগতে পঢ়ক: বিশ্ব থেলাছেমিয়া দিৱস: থেলাছেমিয়া আৰু এই দিৱসৰ তাৎপৰ্য কি ? - World Thalassemia Day 2024
