সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰতি বছৰে ১০ জুলাই দিনটো বিশ্ব শ্বাসনলী বিকাৰ দিৱস পালন কৰা হয় । এই সজাগতা, সমৰ্থন, আৰু শিক্ষাৰ দিনটো ২০১৫ চনত Laryngomalacia, Inc. ৰ দ্বাৰা প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল ৷ শ্বাসনলী বিকাৰ হৈছে এজন ব্যক্তিৰ ব্ৰংকিয়া স্পাজম হোৱা বুলি বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা এটা শব্দ, যিটো কোনো বস্তুৰ বাবে শ্বাসনলী আক্ৰান্ত হ’লে হয় । এই দিনটোত উশাহ-নিশাহত শব্দ হোৱাটো কেতিয়াও স্বাভাৱিক নহয় বুলি চৰ্চা আৰম্ভ কৰি এক সজাগতা সৃষ্টিৰ চেষ্টা কৰা উচিত ।
শ্বাসনলী বিকাৰ কি ?
শ্বাসনলীৰ বিকাৰৰ ভিতৰত শিশুৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ পথত প্ৰভাৱ পেলোৱা বিভিন্ন ধৰণৰ অৱস্থাও অন্তৰ্ভুক্ত । শ্বাসনলীডাল লেৰিংছ (কণ্ঠনলী), ফেৰিংছ (মুখ আৰু নাকৰ পিচফাল) আৰু ব্ৰংকি (হাওঁফাওঁৰ পথ) নামৰ অংশৰে গঠিত । এই ৰোগবোৰে হাওঁফাওঁৰ ভিতৰলৈ আৰু বাহিৰলৈ অক্সিজেন আৰু অন্যান্য গেছ পৰিবাহী নলী (বায়ুপথ)ক আক্ৰমণ কৰে । সাধাৰণতে ইয়াৰ ফলত শ্বাসনলী সংকুচিত বা বন্ধ হৈ পৰে । শ্বাসনলীৰ ৰোগসমূহৰ ভিতৰত হাঁপানী, ক্ৰনিক অব্ষ্ট্ৰাক্টিভ পালমোনাৰী ডিজিজ (COPD), ব্ৰংকিঅ’লাইটিছ, আৰু ব্ৰংকিয়েক্টেছিছ (যিটো চিষ্টিক ফাইব্ৰ’ছিছ ৰোগীৰ বাবেও মূল বিকাৰ) আদি অন্তৰ্ভুক্ত । শ্বাসনলীৰ ৰোগ থকা লোকসকলে প্ৰায়ে কয় যে তেওঁলোকে এনে অনুভৱ কৰে যেন তেওঁলোকে "খেৰৰ মাজেৰে উশাহ ল'বলৈ চেষ্টা কৰিছে ।"
লেৰিংগোমেলেচিয়া কি ?
লেৰিংগোমেলেচিয়া হৈছে নৱজাত শিশুৰ লেৰিংছ (কণ্ঠনলী)ৰ অস্বাভাৱিকতা । কণ্ঠনলীৰ ওপৰৰ দুৰ্বল, ফ্লপি কলাবোৰ সাময়িকভাৱে শ্বাসনলীৰ ওপৰেৰে ওপৰা-ওপৰি হ’লে এই সমস্যাৰ সৃষ্টি হয় । শিশুৰ অস্বাভাৱিক উশাহ-নিশাহৰ ইয়েই আটাইতকৈ সাধাৰণ কাৰণ । আপোনাৰ শিশুৱে উশাহ ল’লে লেৰিংগোমেলেচিয়াৰ শব্দ উচ্চস্বৰত ওলোৱাৰ দৰে হয় । সাধাৰণতে ই গুৰুতৰ নহয় । কিন্তু, ই অন্যান্য জটিলতাৰ লগতে উশাহ-নিশাহ আৰু খাদ্য খোৱাৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ।
লক্ষণ
যদি আপোনাৰ সন্তান জন্মতে লেৰিংগোমেলেচিয়া ৰোগত আক্ৰান্ত হয়, তেন্তে জন্মৰ সময়ত লক্ষণসমূহ দেখা দিব পাৰে আৰু জীৱনৰ প্ৰথম কেইসপ্তাহমানৰ ভিতৰতে অধিক স্পষ্ট হ’ব পাৰে । উশাহ-নিশাহ লওঁতে শব্দ হোৱাটো অস্বাভাৱিক নহয়, বেছিভাগ শিশু ১৮ৰ পৰা ২০ মাহ বয়সৰ ভিতৰত লেৰিংগোমেলেচিয়াত আক্ৰান্ত হয় ।
লক্ষণসমূহ হ’ল-
- উশাহ-নিশাহত শব্দ হোৱা: আপোনাৰ শিশুৱে উশাহ ল’লে এটা শব্দ শুনা পাব । প্ৰায়ে কেঁচুৱাটো উত্তেজিত হ’লে, খুৱালে, কান্দিলে বা পিঠিত শুই থাকিলে বেছি হয় শব্দটো
- উচ্চস্বৰৰ শব্দ
- খুৱাবলৈ অসুবিধা
- ওজন বৃদ্ধি কমকৈ হোৱা
- খুৱাওঁতে শ্বাসৰুদ্ধ হৈ পৰা
- এপনিয়া (শ্বাস-প্ৰশ্বাস বন্ধ হোৱা)
- প্ৰতিটো উশাহৰ লগে লগে ডিঙি আৰু বুকু টানি টানি ধৰা
- চাইন'ছিছ (নীলা হোৱা)
- গেষ্ট্ৰ'ইছ'ফেজিয়াল ৰিফ্লাক্স (থু পেলোৱা, বমি আৰু ৰিগাৰ্জিটেচন)
- এস্পিৰেচন
শ্বাসনলীৰ ৰোগৰ প্ৰকাৰ
শ্বাসনলীৰ কেইবাপ্ৰকাৰৰ ৰোগ আছে, যাৰ ভিতৰত আছে:
- হাপানি
- দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰতিৰোধী পালমোনাৰী ৰোগ (চি.ও.পি.ডি.)
- নন-চিষ্টিক ফাইব্ৰোচিছ ব্ৰংকাইক্টেচিছ
- চিষ্টিক ফাইব্ৰোচিছ
- প্ৰতিক্ৰিয়াশীল শ্বাসনলীৰ ৰোগ
প্ৰতিক্ৰিয়াশীল শ্বাসনলীৰ ৰোগ: প্ৰতিক্ৰিয়াশীল শ্বাসনলীৰ ৰোগ হাঁপানীৰ ফলত হ’ব পৰা বা নহ’ব পৰা লক্ষণসমূহৰ এটা গোট বৰ্ণনা কৰে । ইয়াৰ লক্ষণসমূহ হ’ল কাহ, হাঁচি, উশাহ লোৱাত কষ্ট পোৱা ।
শিশুৰ শ্বাসনলীৰ বিকাৰ
শিশুৰ শ্বাসনলীত প্ৰভাৱ পেলোৱা অৱস্থাই উশাহ-নিশাহ আৰু খাদ্য খুৱাবলৈ অসুবিধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, আৰু তেওঁলোকৰ বৃদ্ধিৰ ক্ষমতাত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে । শিশুৰ স্বাস্থ্য বায়ুপথ ব্যৱস্থাপনা কাৰ্যসূচী (CHAMP)-এ শিশুৰ বায়ুপথৰ সকলো চিন্তাৰ বাবে ব্যক্তিগত যত্ন প্ৰদান কৰে ।
চিকিৎসা
শ্বাসনলীৰ বিকাৰগ্ৰস্ত শিশুসকলক অতি ব্যক্তিগত যত্নৰ প্ৰয়োজন । ইয়াৰ চিকিৎসা সৰল, চলি থকা নিৰীক্ষণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জটিল অস্ত্ৰোপচাৰলৈকে হ’ব পাৰে ।
ঔষধ
এন্টিহিষ্টামিন আৰু এপিনেফ্ৰিনে (EpiPen) এলাৰ্জিৰ ফলত হোৱা নাকৰ পথ, ডিঙি, জিভা ফুলা আৰু প্ৰদাহ হ্ৰাস কৰিব পাৰে । যেতিয়া কোনো সংক্ৰমণে দেখা দিয়ে, তেতিয়া এন্টিবায়’টিক আৰু প্ৰদাহ নিবাৰণকাৰী ঔষধে শ্বাসনলী ফুলা হ্ৰাস কৰিব পাৰে ।
EXIT পদ্ধতি (এক্স-ইউটেৰ' ইন্ট্ৰাপাৰ্টম থেৰাপি)
জন্মৰ আগতে ধৰা পৰা কিছুমান বায়ুপথৰ বিকাৰৰ চিকিৎসা শিশুৰ প্ৰসৱৰ সময়ত এই পদ্ধতিৰে কৰিব পাৰি । শিশুৰ অটোলেৰিংগ’লজিষ্টে নাভি কটাৰ আগতে শ্বাসনলী মুকলি কৰিবলৈ EXIT পদ্ধতি কৰে ।
এণ্ড’স্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰ
মুখৰ মাজেৰে এণ্ড’স্কোপ নামৰ পোহৰযুক্ত নলী সুমুৱাই নাকৰ পথ, শ্বাসনলী, কণ্ঠনলী বা হাওঁফাওঁত থকা বন্ধ বায়ুপথত প্ৰৱেশ কৰা হয় । অস্ত্ৰোপচাৰ কৰ্মীসকলে সৰু সৰু সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰে যিবোৰ নলীৰ মাজেৰে পাৰ কৰি দিয়া হয় যাতে এটা ব্লক আঁতৰ হয় বা বেলুন ফুলাই সংকীৰ্ণ পথবোৰ প্ৰসাৰিত কৰে ।
মুকলি অস্ত্ৰোপচাৰ
কিছুমান ক্ষেত্ৰত মুকলি অস্ত্ৰোপচাৰ (য’ত শ্বাসনলীত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ ডিঙিত ছিদ্ৰ কৰা হয়) শ্বাসনলী বন্ধ হৈ পৰাটো আঁতৰাই পেলোৱাৰ প্ৰয়োজন হয় ।
শ্বাসনলী পুনৰ্গঠন অস্ত্ৰোপচাৰ
কিছুমান শ্বাসনলীৰ বিকাৰৰ বাবে নলীডালৰৰ কিছু অংশ যেনে কণ্ঠনলী বা উইণ্ডপাইপ পুনৰ নিৰ্মাণ বা প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ পুনৰ্গঠন অস্ত্ৰোপচাৰৰ প্ৰয়োজন হয় । পুনৰ্গঠন পদ্ধতি এণ্ড’স্কপিক বা মুকলি অস্ত্ৰোপচাৰ কৌশলেৰে কৰিব পাৰি । পুনৰ্গঠনৰ প্ৰয়োজন হ'ব পৰা অৱস্থাসমূহ হ'ল লেৰিঞ্জিয়াল ফেট, লেৰিংগোমেলেচিয়া, চাবগ্লটিক বা ট্ৰেকিয়াল ষ্টেনোচিছ, ট্ৰেকিয়াল ৰিং, আৰু ট্ৰেকিঅ'মেলেচিয়া ।
অন্য পদ্ধতিৰ চিকিৎসা
থেৰাপিষ্টে শিশুটিক চোবাই খোৱা, চুহি খোৱা ঔষধেৰে জিভাৰ গতি উন্নত কৰাত সহায় কৰিব আৰু গিলিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা মুখ আৰু ডিঙিৰ পেশীবোৰ শক্তিশালী কৰিব ।
পৰীক্ষা আৰু পদ্ধতি
শ্বাসনলীৰ বিকাৰগ্ৰস্ত শিশুৰ ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু যত্ন ল’বলৈ বহু ধৰণৰ ইমেজিঙৰ প্ৰয়োজন হয় । শিশুৰ অটোলেৰিংগ’লজিষ্টে তলত দিয়া পৰীক্ষা বা পদ্ধতিৰ বাবে অনুৰোধ কৰিব পাৰে ।
এক্স-ৰে’, চিটি স্কেন, বা এম আৰ আই
মূৰ, ডিঙি আৰু বুকুৰ ইমেজিং কৰি বন্ধ হৈ আছে নেকি পৰীক্ষা কৰা হয় । এই পৰীক্ষাবোৰ মোটামুটি দ্ৰুত আৰু বিষহীন ।
ব্ৰংকোস্কপি
নাক বা মুখৰ মাজেৰে আৰু তলৰ শ্বাসনলীত ব্ৰংকোস্কোপ নামৰ নলী এডাল সুমুৱাই শ্বাসনলী বন্ধ হোৱাৰ অন্যান্য সম্ভাব্য কাৰণ পৰীক্ষা কৰা হয় । এই পদ্ধতি আপোনাৰ শিশুটি সাধাৰণ এনাস্থেচিয়াৰ দ্বাৰা শুই থকাৰ সময়ত কৰা হয় ।
লেৰিংগোস্কপি
এনডস্কোপ নামৰ নমনীয় নলী নাক বা মুখত সুমুৱাই কণ্ঠৰ নলী (লেৰিংছ), কণ্ঠস্বৰ আৰু ডিঙি পৰীক্ষা কৰা হয় । সাধাৰণতে আপোনাৰ শিশু সাৰ পাই থকাৰ সময়তে এই পদ্ধতি ক্লিনিকত কৰিব পাৰি । যিবোৰ ক্ষেত্ৰত অধিক সম্যক মূল্যায়ন বা হস্তক্ষেপৰ প্ৰয়োজন হয়, সেইবোৰ ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ শিশুটি সাধাৰণ এনাস্থেচিয়াৰ দ্বাৰা শুই থাকিব ।
লগতে পঢ়ক: এন্টিবায়টিক লোৱাৰ বদ অভ্যাস আজিয়ে ত্যাগ কৰক - side effects of antibiotics
লগতে পঢ়ক: ভ্ৰমণৰ সময়ত বমিভাৱ আহে নেকি ? তেন্তে কামত আহিব এই উপায় - Vomiting Problem While Travelling
লগতে পঢ়ক: ভৰিত দেখা দিয়া এই লক্ষণ জানি বাচিব পাৰিব হৃদৰোগৰ পৰা - Heart Disease
